Morgunblaðið - 27.04.1996, Blaðsíða 44
44 LAUGARDAGUR 27. APRÍL 1996
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
DANÍEL
ÁGÚSTÍNUSSON
+ Daníel Ágnstín-
usson fæddist á
Eyrarbakka 18.
mars 1913. Hann
lést á Kanaríeyjum
11. apríl síðastlið-
inn og fór útför
hans fram frá
Akraneskirkju 24.
apríl.
Ég kynntist Daníel
Águstínussyni
skömmu eftir að ég
fluttist til Akraness
árið 1967. Mér var þá
boðin þátttaka í blak-
hóp fullorðinna (old boys). Daníel
var þar helsti foringinn eins og
annars staðar þar sem hann var
þátttakandi. Sá ég strax að þama
var mikill garpur á ferð sem tók
öll sín viðfangsefni af fyllstu ein-
urð, hvort sem var í leik eða starfi.
Reyndar hélt ég í fyrstu að hann
væri einhvers konar óheflaður póli-
tískur harðjaxl sem beitti öllum
ráðum til að koma sínum málum
fram. Ég komst þó fljótt á aðra
skoðun. Daníel sýndi mér strax
mikla vinsemd og við frekari kynni
kom í ljós að hér var á ferð ákaf-
lega skemmtilegur maður, vel
greindur og fróður um marga hluti,
sérstaklega þó um land og þjóð.
Umfram allt var hann þó heiðar-
legur og einlægur og vildi öllum
vel. Hef ég og fjölskylda mín vissu-
lega fengið að njóta þess. Til þess
að kynna mér siði Skagamanna og
nánasta umhverfí bæjarins, bauð
hann mér stundum með sér í svart-
bakseggjaleit í Akrafjall á vorin.
Fórum við þá að kvöldinu og vorum
fram undir morgun. Var þetta ákaf-
lega skemmtilegt í bjartri sumar-
nóttinni, hlustandi á lýsingar Dan-
íels á umhverfinu og skemmtilegar
sögur hans af mönnum
og málefnum.
En hvort sem við
vorum bara tveir eða
fleiri, var alltaf mest
af eggjum í fötunni hjá
Daníel, svo yfirferðar-
mikill var hann og
naskur á að finna egg-
in þó samferðamenn-
imir væru allir áratug-
um yngri en hann.
í mörg ár kom hann
einnig heim til mín að
haustinu með fulla fötu
af kartöflum, sem
hann hafði ræktað, til
að leyfa fjölskyldu minni að smakka
á hans ágætu uppskeru. Frænku
minni aldraðri sem hér bjó síðust
æviárin sýndi hann einnig einstaka
ræktarsemi. Daníel reyndi aldrei
að hafa pólitísk áhrif á mig eða að
fá mig til að kjósa sig í bæjarstjórn
eða til þings.
Síðustu tvo áratugina hefur sam-
band okkar Daníels verið mest í
Rótarýklubbi Akraness, þar sem við
vorum báðir félagar. Var Daníel þar
ákaflega virkur og góður félagi.
Ef setja átti af stað umræður, mátti
alltaf treysta því að Daníel stæði
upp og kæmi umræðum af stað,
því hann hafði oftast skoðanir eða
áhugaverðar spurningar um mál-
efnið. Reyndar fannst sumum hann
stundum dálítið óspar á ræðutím-
ann. Alltaf var þó gaman að hlusta
á Daníel, því hann var mjög sköru-
legur ræðumaður, skýrmæltur og
flutti mál sitt af tilfinningaþunga.
Hann gat einnig verið spaugsamur
og hafði gaman af hvers konar
stráksskap. Rótarýklúbburinn hef-
ur því mikið misst. Þótt Daníél
væri orðinn 83 ára gamall var hann
enn í fullu fjöri og mjög hress og
ungur í anda svo að manni fannst
t
Faðir okkar, sonur og bróðir,
JÓN ERLENDSSON,
Ránargötu 12,
Akureyri,
verður jarðsunginn frá Akureyrarkirkju mánudaginn 22. apríl kl.
13.30.
Helgi Jónsson, Eyþór Jónsson,
Erlendur Snæbjörnsson, Hrefna Jónsdóttir
og systkini.
t
Innilegar þakkir sendum við öllum þeim
er sýndu okkur samúð og hlýju við and-
lát og útför elskulegrar eiginkonu
minnar, móður, tengdamóður, ömmu
og langömmu,
GUÐRÚNAR REBEKKU
SIGURÐARDÓTTUR,
Hofslundi 19,
Garðabæ.
Sérstakar þakkir færum við starfsfólki
á deild 11-G á Landspítalanum.
Ólafur J. Einarsson,
Sjöfn Ólafsdóttir, Eyjólfur Sigurðsson,
Einar S. Ólafsson, Inga Jóna Andrésdóttir,
barnabörn og langömmubörn.
t
Einlægar þakkir sendum við öllum þeim
sem sýndu okkur samúð og vináttu við
andlát og útför systur minnar og frænku
okkar,
SIGURLÍNAR GUÐBRANDSDÓTTUR
frá Loftsölum,
Mýrdal,
Stigahlið 22,
Reykjavik.
Sérstakar þakkir til starfsfólks á Drop-
laugarstöðum fyrir góða umönnun.
Fyrir hönd annarra vandamanna,
Matthildur S. Guðbrandsdóttir,
Þórhildur Salómonsdóttir,
Guðbrandur Guðjónsson.
hann enn eiga talsvert mikið eftir.
Mér finnst ég nú hafa misst einn
allra besta vin, sem ég hef eignast
hér á Akranesi. Við hjónin viljum
því að skilnaði færa Daníel okkar
bestu þakkir fyrir samfylgdina og
færa Onnu, hans mikilhæfu eigin-
konu, og bömum þeirra okkar inni-
legustu samúðarkveðjur.
Ingjaldur Bogason.
Þegar sú fregn barst hingað til
Akraness að Daníel Ágústínusson
hefði úti á Kanaríeyjum orðið fyrir
áfalli, sem nokkrum dögum síðar
leiddi hann til dauða, þyrmdi yfír
bæjarbúa. Okkur setti hljóð. Við
vorum alvarlega minnt á að enginn
ræður sínum næturstað. Nokkrum
dögum áður vorum við Daníel ásamt
fleira fólki að skemmta okkur á 40
ára afmæli Norræna félagsins hér
á Akranesi. Þar lék hann við hvem
sinn fíngur, var svo kátur og fjörug-
ur að sjaldan hafði ég séð jafnlétt
yfír honum og einmitt þetta kvöld.
Ég var búinn að þekkja Daníel
Ágústínusson lengi. Þegar við hjón-
in fluttum til Akraness 1958 var
hann bæjarstjóri hér. Hann var af-
skaplega dugmikill í því starfí og
sópaði þar af honum eins og alls
staðar þar sem hann kom. Síðar
meir sátum við saman í bæjarstjóm
um langt árabil og fór alla tíð mjög
vel á með okkur þótt við væmm
ekki í sama stjórnmálaflokki. Hann
var mikill málafylgju- og baráttu-
maður í pólitík og betra var að
hafa hann með sér en á móti. Já,
það gat gustað um hann þegar sá
gállinn var á honum.
Daníel og kona hans, Anna Er-
lendsdóttir, vora ákaflega góðir
ferðafélagar. Mér er sérstaklega
minnisstæð ferð, sem við fóram
sumarið 1978 ásamt fleirum, til
Narpes í Finnlandi á norrænt vina-
bæjarmót. Þar nutu þau sín vel í
góðra vina hópi. Daníel gekk þó
ekki alveg heill til skógar því hann
var mjög slæmur í mjöðminni enda
fór hann fljótlega í aðgerð eftir að
komið var heim. Margt var skoðað
í þessari ferð og mikið gengið. Til
dæmis var gengið um Helsingfors
þvera og endilanga enda taldi farar-
stjóri okkar að ekkert gagn væri
að því að skoða borgir nema fót-
gangandi. Sú ferð ein tók marga
klukkutíma. Daníel fylgdi hópnum
fast í þessum gönguferðum þótt
sárþjáður væri. Hann vildi ekki
missa af neinu.
Það er mikil eftirsjá að Daníel
Ágústínussyni og hans mun lengi
minnst, ekki síst hér á Akranesi.
Elsku Anna mín, við hjónin vott-
um þér, börnum þínum, bamabörn-
um, tengdabörnum og öðram ætt-
ingjum og vinum okkar dýpstu sam-
úð. Guð veri með ykkur.
Hörður Pálsson.
í hugum okkar er það oft svo,
að sumir samferðamenn okkar virð-
ast geta orðið eilífir. Síungir og
hressir á líkama og sál. Þeim mun
meiri verða þá viðbrigðin, er svo
hressandi og leiftrandi persónur
hverfa frá í einu vetfangi. Þannig
var það með Daníel okkar, hress
og glaður á fallegri strönd og
augnablikum síðar, hafði hann
kvatt lífið. Góðri og farsælli ævi
var lokið. Við sem eftir stöndum
þökkum fyrir að hafa átt hann og
hans góðu konu að vinum frá
bemskuárum okkar systra.
Við vorum ungar að árum, er við
réðumst sem barnfóstrar til þessara
yndislegu ungu hjóna, með börnin
sín tvö. Elín systir mín var á undan
mér í barnfóstruhlutverkinu og tók
ég svo við af henni. Alla þá ára-
tugi, sem síðan era liðnir, hefur
vinátta okkar haldist. Hjónin Daníel
og Anna eða „Bíbí“ eins og hún
hét hjá okkur, voru okkur afar góð.
Vináttu sína við okkur undirstrik-
uðu þau best, er þau áttu gullbrúð-
kaup fyrir nokkrum árum og héldu
mikla veislu að Hótel Örk. Þau
mundu eftir fyrstu barnfóstranum
sínum og buðu þeim í slíka stór-
veislu, sem lengi verður í minnum
höfð. Þama var öll þessi yndislega
fjölskylda samankomin, fyrsta
bamfóstran og síðan við systurnar,
sem voram næstar á eftir henni.
Daníel og „Bíbí“ sæl og glöð, hrók-
ar alls fagnaðar. Sannkallaðir ætt-
arhöfðingjar.
Við náðum ekki saman, áður en
þau hjónin fóru í sólarfrí erlendis.
Þau voru sjálfkjörin á stórhátíðum
okkar systra. Það náðist ekki í þetta
sinn, en afmæliskveðjan brást ekki.
Fallega sumarkveðju frá sólar-
ströndinni fékk ég frá vinum mín-
um, ritaða af þeim saman og hún
barst mér í þann mund, er ég vissi
að Daníel sá góði maður hafði kvatt
okkur og lagt út á hafið.
Við öll, sem þekktum hann vott-
um honum virðingu okkar og þökk-
um honum samfylgdina. „Bíbí“ og
fjölskyldunni allri vottum við samúð
okkar og biðjum góðan guð að
geyma ykkur öll. _
Edda Sigrún Ólafsdóttir
og fjölskylda.
Við Daníel Ágústínusson kynnt-
umst um þrítugt, er áhugi hans á
lausn vandamála ungmennafélag-
anna færði hann til starfa fyrir þau
í íþróttanefnd ríkisins. Hafði ég þá
nýlega verið ráðinn til nefndarinn-
ar. Stjórn UMFÍ tilnefndi hann sem
fulltrúa sinn í nefndina 1943.
Nefndin var endurnýjuð á þriggja
ára fresti. Tíu sinnum var Daníel
skipaður í nefndina og lauk því
ólaunaða starfi í ársbyijun 1975.
Störfín fólust einkum í veitingu fjár
til hlutdeildar í byggingarkostnaði
íþróttamannvirkja sem á þessu 32
ára tímabili voru 10 tegunda en
einstök 600. Framþróun í gerð
mannvirkjanna var t.d. frá grjót-
hreinsuðum melum til grasvalla sem
hvíldu á púkkuðu framræstu undir-
lagi; frá torflaugum eða sundstæð-
um innan fyrirhleðslna í gildrögum
til fullkominna sundstaða, sem
reistir eru samkvæmt nútíma holl-
ustu- og varúðarkröfum. Tillögur
þurfti að gera um framkvæmd
sundskyldu til ráðherra, og sjá til
þess að þær fyrirætlanir og aðrar
hliðstæður í íþróttalögum yrðu virk-
ar.
Þegar leiðir okkar lágu saman
1943 hjá íþróttanefnd ríkisins og
hófum samstarf að umferðar-
kennslu í íþróttum, var okkur báð-
um ljós hin erfiða aðstaða til
íþróttaiðkana og almennra félags-
starfa. Unnum við nefndina á okkar
band og komum á framfæri við
stjómmálaflokkana lýsingu á
ástandinu og tillögum til lagfæring-
ar.
Framsóknarflokkurinn og Sjálf-
stæðisflokkurinn, sem voru við
stjóm, sameinuðust um frumvarp
til laga um félagsheimili. Náði
framvarpið samþykki á Alþingi
1947 en lögin skyldu eigi koma til
framkvæmda fyrr en 1948. Þurfti
+
Innilegar þakkir sendum við öllurn þeim,
er sýndu okkur samúð og hlýhug við
andlát og útför,
SIGRÍÐAR GUÐRÚNAR
BENJAMÍNSDÓTTUR,
Hrafnistu,
Hafnarfirði.
Hjördís Þorleifsdóttir,
Þráinn Þorleifsson, Hrefna Pétursdóttir,
Trausti Þorleifsson, Fríður Guðmundsdóttir,
og fjölskyldur þeirra,
Sigurjón Björnsson.
að kynna tilgang laganna og
ákvæði. Réðst íþróttanefnd í að láta
semja rit, þar sem sýndar voru sex
gerðir félagsheimila og þrjár fyrir
sérfélög, t.d. skátafélög. I lesmáli
ritsins kom glöggt fram hver skyldi
vera herbergjaskipan, svo að húsið
stæði undir nafni. Fé til þessarar
uppbyggingar skyldi fást af inn-
heimtum skemmtanaskatti.
Skömmu eftir að Daníel hvarf
úr nefndinni höfðu 149 sveitarfélög
af 224 eða 66‘/2% komið upp félags-
heimilum. Vegna þess að nauðsyn-
legt var að sérfræðingar kæmu að
hönnun félagsheimila, t.d. leiksviða,
var gengið í af íþróttanefnd að
stofna samband með þeim félögum
sem störfuðu að leiklist. Þetta tókst
og þau stóðu svo að stofnun Leik-
listarráðs. Á árinu 1985 lét það
gera úttekt á félagsheimilunum í
landinu. Úttektina birti ráðið í vönd-
uðu riti, þar sem glöggt kom fram
hver þýðing félagsheimilanna er
þjóðinni. Störf íþróttanefndar ríkis-
ins fyrir þessa málaflokka leiddu
af sér 3-4 fundi á mánuði. Vora
þeir á eftirmiðdögum og á kvöldum.
Þegar Daníel var fluttur á Akranes
vildi heimkoma hans dragast fram
á nótt og stundum lenti hann í ill-
viðri.
Árið 1975 var Landsmót UMFÍ
haldið á Akranesi. Daníel var þá
forseti bæjarstjórnar og með
ávarpsorðum sínum bauð hann
mót, sem má segja að hann hafði
stofnað til, mótað með því að und-
irbúa og að vissu leyti stjórnað
1940-’55 (6 mót). Segja má að það
sé hans verk, skapfestu hans og
þori hans að þakka, að ekkert mót-
anna fórst fyrir. Í hinu ágæta riti
frá 1992, Saga Landsmótanna, má
lesa um verk Daníels. Jafnvel sunn-
lenskt stórvirði gat ekki slökkt
starfsgleði hans og atorku. Mótið í
Hveragerði 1949, sem haldið var
þrátt fyrir mikla erfiðleika er mörg-
um þátttakendum ógleymanlegt
fyrir samheldni og gleði.
í stjórn UMFÍ var Daníel kosinn
1933 og sat í henni í 24 ár. Lengst
af framkvæmdastjóri, og hin síðari
ár gjaldkeri. Hann kom í stjórn
UMFÍ á erfíðu tímabili félagsmála,
t.d. komst fjöldi ungmennafélag-
anna niður í 55; útkoma Skinfaxa
hékk á bláþræði; deilan um bindind-
isheitið hafði nær klofíð sambandið
og margur vandi annar steðjaði að.
Eiríkur J. Eiríksson var 1938 kosinn
sambandsstjóri. Um þetta leyti var
hann orðinn prestur að Núpi í Dýra-
firði og kennari við skólann. Hann
fékk 1939 leyfi frá störfum. Æsku-
vinur hans frá Eyrarbakka Daníel,
tók að sér kennslustörf hans og
stjómarstörf í UMFÍ meðan Eiríkur
dvaldi við framhaldsnám í Sviss.
Að loknum kennslustörfum í
Stykkishólmi og Núpsskóla settist
Daníel að í Reykjavík. Það var happ
ungmennafélögunum þar sem sam-
bandsstjóri UMFÍ starfaði vestur
að Núpi. Daníel leysti því margs
konar stjórnarstörf og þjónustu við
félögin.
Á árinu 1951 var farið að huga
að því að starfrækja Getraunir.
Stjórn var 1952 sett á laggirnar. í
þeirri stjórn var Daníel fyrir UMFÍ.
Þó að starfræksla legðist niður
1956 var Daníel viðriðinn ýmis mál
Getrauna eða allt fram til 1972 að
iög um starfsemina voru endurskoð-
uð og heimild fékkst fyrir talnaget-
raun (Lottó).
Daníel var sannarlega einn „Vor-
manna íslands". Það þurfti ötula
menn og baráttufúsa, til að taka
við hugsjónum og brautryðjenda-
störfum ungmennafélaganna. Daní-
el Ágústínusson var einn þessara
manna. Hver sem kynntist Daníel
og naut að starfa með honum býr
ávallt að þeim kynnum. Daníel
fylgdi blessun og heill.
Anna Erlendsdóttir, eiginkona
Daníels, færði inn í líf hans gæfu.
Hún bjó honum slíkt heimili, sem
var gætt fágætum unaði.
Megið þið ástvinir Daníels Ágúst-
ínussonar finna frá okkur sam-
starfsmönnum hans og vinum, ein-
læga samúð við fráfall hans en um
leið þakklæti fyrir að hafa notið
stórbrotinna mannkosta hans.
Þorsteinn Einarsson.
'-r.
é
í
(
(
(
(
(
<
(
(
i
i