Morgunblaðið - 07.05.1996, Síða 1

72 SIÐUR B
102. TBL. 84. ÁRG. ÞRIÐJUDAGUR 7. MAÍ1996 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Zjúganov vill samning um að niðurstöðum forsetakjörs verði hlítt
Jeltsín seg’ir að frestun
komi ekki til greina
P nnn Pnnf nt*
Moskvu, Washington, Bonn. Reuter.
Kosningum
frestað í
KwaZulu
Höfðaborg. Reuter.
STJÓRNVÖLD í Suður-Afríku
ákváðu í gær að fresta kosningum
í KwaZulu-Natal héraðinu, sem fram
áttu að fara 29. maí næstkomandi,
til loka júnímánaðar. Sögðu tals-
menn stjórnarinnar að nýta ætti tím-
ann til að reyna að stilla til friðar í
héraðinu en mikil ólga hefur verið
þar að undanförnu.
Mangosuthu Buthelezi, leiðtogi
Inkatha-hreyfingarinnar, sem búist
er við að vinni sigur í kosningunum,
sagðist í gær fallast á ákvörðun
stjórnarinnar en með semingi. But-
helezi, sem situr í ríkisstjóm, hafði
áður hótað því að segja af sér, yrði
kosningunum frestað. Hann kvaðst
í gær myndu sitja áfram sem ráð-
herra innanríkismála.
Síðasta áratuginn hafa yfir
14.000 manns látið lífið í átökum
fylgismanna Inkatha og Afríska
þjóðarráðsins, fiokks Nelsons Mand-
ela, forseta landsins. Segjatalsmenn
síðarnefnda flokksins að ofbeldið
hafi aukist svo að undanförnu að
útilokað sé að tryggja fijálsar og
óháðar kosningar.
Barist
þrátt fyrir
vopnahlé
BANDARÍSKIR hermenn gripu
í gær til vopna til að verja banda-
ríska sendiráðið í Monróvíu, höf-
uðborg Líberíu. Hörð átök voru
í borginni, þrátt fyrir að Charles
Taylor, einn stríðsherranna sem
takast á í landinu, hefði heitið
vopnahléi sem taka átti gildi á
hádegi í gær. Þúsundir manna
hafa leitað skjóls við bandaríska
sendiráðið. A myndinni fylgjast
liðsmenn Taylors með andstæð-
ingum sínum úr liði Roosevelts
Johnsons í miðbæ Monróvíu.
Jerusalem. Reuter.
ÍSRAELAR vísuðu í gær á bug frétt-
um um að myndband, sem fjölmiðlar
hafa komist yfír, sýni að þeir hafi
gert vísvitandi árás á flóttafólk í búð-
um Sameinuðu þjóðanna í Qana í
Líbanon sem kostaði 102 menn lífið.
Á myndbandinu sést Qarstýrð njósna-
flugvél nálægt búðunum þegar árásin
var gerð 18. apríl.
Myndbandið kom ísraelum í vanda
þar sem þeir höfðu, þar til þeim var
skýrt frá myndbandinu, neitað því að
hafa haft njósnavél yfir svæðinu. ísra-
elar hafa nú verið beðnir um að veita
Sameinuðu þjóðunum síðar í vikunni
nákvæmar upplýsingar um árásina.
Shimon Peres, forsætisráðherra,
neitaði því að ísraelar hefðu farið
með rangt mál þegar þeir sögðust
ekki hafa sent njósnavél. „Okkur urðu
GENNADI Zjúganov, forsetafram-
bjóðandi rússneskra kommúnista,
fagnaði í gær heitstrengingum Borís
Jeltsíns um að fyrirhuguðum forseta-
kosningum í júní yrði ekki frestað.
„Við verðum að tryggja að kosning-
arnar verði fullkomlega lýðræðisleg-
ar og heiðarlegar og jafnframt ættu
fulltrúar allra flokka og samtaka að
undirrita samkomulag um að niður-
stöðu kosninganna verði hlítt,“ sagði
Zjúganov. Talsmaður Bandaríkja-
stjórnar lýsti ánægju með afstöðu
forsetans; færi svo að Rússar kysu
kommúnista á forsetastól í fijálsum
kosningum væri það mál þeirra.
á mistök. Okkur þykir það mjög mið-
ur. En við áréttum að þær upplýs-
ingar sem við veittum eru réttar."
Timur Goksel, talsmaður friðar-
gæsluliðs SÞ í Líbanon, sagði hins
vegar að upplýsingarnar sem kæmu
fram á myndbandinu væru í mótsögn
við staðhæfingar ísraela.
Stjórnarerindrekar sögðu að mynd-
bandið væri á meðal gagna sem byggt
væri á í óbirtri skýrslu sem Boutros
Boutros-Ghaii, framkvæmdastjóri
Sameinuðu þjóðanna, óskaði eftir um
árásina. Niðurstaða skýrslunnar er
að ísraelar hafi gert árásina af ásettu
ráði. Að sögn stjómarerindrekanna
vilja Bandaríkjamenn ekki að hún
verði birt.
■ Sakaðir um vísvitandi árás/22
Yfirmaður lífvarðar Jeltsíns, Alex-
ander Korzhakov, mælti á sunnudag
með því að kosningunum yrði frestað
þar sem hætta væri á átökum í kjöl-
far þeirra, hver sem niðurstaðan yrði.
Margir stjórnmálaskýrendur álíta að
ummæli Korzhakovs hafi verið sétt
fram að undirlagi Jeltsíns sjálfs,
hann hafi viljað kanna hver viðbrögð-
in yrðu án þess að gefa höggstað á
sér.
Jeltsín snupraði Korzhakov í gær
fyrir að skipta sér af stjórnmálum
en bætti við að lífvarðarforinginn
væri ekki einn um áhyggjur af því
að til borgarastyijaldar gæti komið
DAVÍÐ Oddsson forsætisráðherra
kom í gær í þriggja daga heim-
sókn til Eistlands. Átti hann við-
ræður við Lennart Meri forseta á
fyrsta degi heimsóknarinnar og
var myndin tekin við upphaf fund-
ar þeirra í Kadriorg-kastala. Auk
ef Zjúganov ynni. „En ég trúi enn á
skynsemi rússneskra kjósenda. Þess
vegna munu kosningarnar fara fram
samkvæmt ákvæðum stjórnarskrár-
innar“.
í viðtali við tímaritið Delovje Ljúdí
bað Jeltsín þá sem segðu að of seint
væri að hverfa frá umbótastefnu í
efnahagsmálum, jafnvel þótt komm-
únistar sigruðu í forsetakosningun-
um, að hugsa sig um tvisvar. Hann
sagði kommúnistaflokkinn vera
„flokk hefndarinnar“ og gaf í skyn
að kommúnistar gætu einnig bundið
enda á lýðræðisumbæturnar_ sem
stjórn hans hefur unnið að. „Ég tel
þess átti Davíð Oddsson fund með
eistneska starfsbróður sínum, Tiit
Vahi, Toomas Savi þingforseta og
Jaak Tamm borgarstjóra í Tallin.
í dag lieldur hann til bæjarins
Kuressaare en heimsókninni lýkur
síðdegis á morgun.
að ekkert geti hindrað öfl sem dreym-
ir um fortíðina í að setja sínar eigin
reglur ef þeim tekst að ná völdum,"
sagði forsetinn.
Lebed einn á báti
Alexander Lebed, fyrrverandi
hershöfðingi og forsetaframbjóðandi,
lýsti því yfir í gær að allar hugmynd-
ir um samstöðu hans með tveim öðr-
um frambjóðendum, umbótasinnan-
um Grígorí Javlínskí og augnlæknin-
um Svjatoslav Fjodorov, væru fjar-
stæða og hann hygðist beijast einn.
Njósnir í Rússlandi
Bretum
vísað
úr landi
London, Moskvu. Reuter.
TALSMAÐUR rússnesku öryggis-
þjónustunnar (FSB), er annast
gagnnjósnir, skýrði frá því í gær að
sendiherra Breta hefðu verið aflient
harðorð mótmæli vegna njósna sem
rússneskur þegn hefði stundað fyrir
bresk stjórnvöld. Yrðu nokkrir bresk-
ir sendifulltrúar reknir úr landi vegna
málsins. Rússinn á yfir höfði sér
dauðadóm fyrir landráð.
Grígorí Karasín, talsmaður rúss-
neska utanríkisráðuneytisins, virtist
síðdegis reyna að lægja öldurnar og
sagði að atburðir af þessu tagi gætu
stundum gerst. Hann sagðist vona
að málið hefði ekki slæm áhrif á
samskipti Breta og Rússa.
Talsmaður FSB, Alexander
Zdanovítsj, sagði fyrr um daginn að
Rússi hefði verið handtekinn er hann
átti fund með manni frá bresku leyni-
þjónustunni, MI6. Rússinn hefði unn-
ið á stjórnarskrifstofum og haft að-
gang að mikilvægum leyniskjölum
er tengdust stjórnmálum og varnar-
viðbúnaði.
Tæki til njósna hefðu fundist á
manninum og hann hefði lýst því í
smáatriðum hvernig hann hefði verið
ráðinn til starfans. Sagði Zdanovítsj
Breta nota sendiráðið sem skálka-
skjól fyrir njósnir. Fulltrúi utanríkis-
ráðuneytisins í London sagði í gær
að staðhæfingar stjórnvalda í
Moskvu væru „algerlega tilhæfu-
lausar“.
Mál af þessu tagi hafa verið fátíð
síðan kalda stríðinu lauk en í fyrra
var rússneskur blaðamaður rekinn
frá Bretlandi, sakaður um njósnir. í
febrúar var breskum kaupsýslu-
manni, er áður hafði starfað fyrir
sendiráðið í Moskvu, vísað úr landi
og í sama mánuði ráku Rússar úr
landi ísraelskan sendiráðsstarfs-
mann. Var sagt að hann hefði reynt
að kaupa leynileg skjöl af rússnesk-
um borgara.
VangaveItur/23
Reuter
Israelar í vanda vegna blóðbaðsins í Qana
Neita ásökun um
vísvitandi dráp
Reuter
Davíð Oddsson í Eistlandi