Morgunblaðið - 11.07.1996, Blaðsíða 17
MORGUNBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 11. JÚLÍ 1996 17
NEYTENDUR
Neytendasamtökin og fasteignasalar
Brjóta skilmálar í sölu-
umboði samkeppnislög?
NEYTENDASAMTÖKIN
hafa sent erindi til Sam-
keppnisstofnunar þar sem
þau telja samningsskil-
mála í söluumboði Félags
fasteignasala bijóta gegn
20 grein samkeppnislaga
og því óheimila. Að sögn
Sigríðar A. Arnardóttur
lögfræðings Neytenda-
samtakanna er um að
ræða þá skilmála í sölu-
umboði sem kveða á um
að eigandi eignar í einka-
sölu skuldbindi sig til að
bjóða eignina aðeins til
sölu hjá einum fasteignasala og
hann eigi rétt til umsaminnar sölu-
þóknunar úr hendi seljenda jafnvel
þótt eignin sé seld annars staðar.
Einkasala á einnig við þegar eignin
er boðin fram í makaskiptum. Sig-
ríður segir að Neytendasamtökin
telji fyrirvarann um skriflega upp-
sögn ekki nægilega skýrt aðgreinda
frá öðrum skilmálum þannig að
neytanda sé gerð skýr grein fyrir
skyldum sínum. „Slík framsetning
á skilmálunum er mjög villandi,
ekki síst vegna þess að í fasteigna-
viðskiptum hefur munnleg uppsögn
á söluumboði tíðkast."
Óeðlileg og ósanngjörn ákvæði
„Við teljum að þessi ákvæði séu
óeðlileg og ósanngjörn. Þau stang-
ast á við samkeppnislög. Með þessu
móti eru fasteignasalar að áskilja
sér þóknun án tillits til þess hvort
nokkur vinna hafi verið lögð fram
við sölu eignarinnar", segir Sigríð-
ur.
Hún segir að nokkur dæmi séu
um að fasteignasalar hafi krafist
söluþóknunar þrátt fyrir að aðrir
hafi séð um sölu fasteignarinnar.
„Það er óþolandi að neytendur skuli
þurfa að borga tveimur fasteigna-
sölum þóknun þar sem þeir hafi
ekki sagt skriflega upp samningi.
Það er almenn viðskiptavenja að
ekki sé hægt að krefjast þóknunar
fyrir vinnu sem ekki er innt af
hendi. Neytendur eru með þessum
samningi þvingaðir til að segja upp
skriflega með 30 daga fyrirvara og
eru þeim ekki gerð skýr grein fyrir
því, að minnsta kosti ekki í þeim
tilfellum sem við höfum fengið til
okkar hér hjá Neytendasamtökun-
um.“
Benda neytendum á
gera breytingar
Sigríður segir að Neytendasam-
tökin vilji benda fólki á að gera
breytingar á söluumboðum þegar
það geri samning við fasteignasölu
eða benda fólki á að senda inn skrif-
lega uppsögn sé það þegar með slík-
an samning og óski að taka eignina
úr einkasölu.
„Aðalatriðið með þessum ábend-
ingum er að vekja athygli fólks á
þessum skilmálum svo það sitji ekki
í súpinni og sé krafið um sölulaun
hjá tveimur fasteignasölum. Þetta
eru háar upphæðir sem verið er að
tala um.“
Einkasala til hagsbóta
fyrir neytendur
Jón Guðmundsson formaður Fé-
lags fasteignasala vísar þessum
athugasemdum Neytendasamtak-
anna á bug. „Um er að ræða staðl-
að, staðfest skjal af hálfu dóms-
málaráðuneytisins sem birtist í B
deild Stjórnartíðinda þó vissulega
höfum við í Félagi fasteignasala
komið að gerð þessa skjals. Þessum
skilmálum var breytt í febrúar árið
1995 en fyrir þann tíma hafði gilt
söluumboð frá árinu 1988.“
Hann segir að í fyrra söluumboði
hafi ekki verið kveðið nákvæmiega
á um það hvað einkasala raunveru-
lega þýddi. „Það féll dómur í júní
árið 1994 þar sem dómsniðurstaða
var með þeim hætti að dómarinn
gat ekki með nokkru móti séð hvað
átt var við með einkasölu þar sem
hún er ekki skýrð í lögum um fast-
eignasölu. Þess vegna var nánar
kveðið á um það í síðara söluum-
boði sem gefið var út árið 1995.“
Jón segir það til hags-
bóta fyrir seljendur að
skrá eign í einkasölu þar
sem um talsvert lægra
sölugjald er að ræða en í
almennri sölu og verði að
telja það ákveðna neyt-
endavernd. „Ég á erfitt
með að skilja afstöðu
Neytendasamtakanna að
þeir skuli taka á málinu
með þessum hætti. Þegar
fram líða stundir kann
þetta að koma sér illa fyr-
ir seljendur því þetta mál
getur leitt til þess að hætt
verður að semja um einkasölu og
þá þurfa allir að greiða fullt gjald.
Ég tel það mjög varhugavert af
Neytendasamtökunum að taka af-
stöðu með einu sérstöku kærumáli
sem þau hafa ekki einu sinni upp-
lýst okkur , í Félagi fasteignasala
hvert er.“
Eru frjálsir samningar
Jón segist vilja vekja athygli á
því að auk meðlima í Féiagi fast-
eignasala þá noti umrætt skjal flest-
ir þeir sem starfí við fasteignasölu
hér á landi. Hann leggur áherslu á
að þetta eru fijálsir samningar og
fólki í sjálfsvald sett hvort það vill
eignina sína setta í almenna sölu
eða einkasölu. „Komi í ljós að um-
rætt skjal samræmist ekki lögum
og velsæmi verðum við síðastir til
að draga lappirnar í því að koma
við nauðsynlegum leiðréttingum á
því“.
- Telur þú að fasteignasalar upp-
lýsi seljendur almennt um þessi
ákvæði í söluumboði?
„í báðum tilvikum, eldra söluum-
boði og því nýja er skýrt kveðið á
um að allar breytingar fari fram
skriflega. Allt tal um að munnlega
hafi verið sagt upp samningi á ekki
við rök að styðjast. Það er venja
að skriflegum samningum sé breytt
skriflega þar sem það hefur í för
með sér aukið réttaröryggi fyrir
báða hlutaðeigandi.
Söluumboðið er skýrt en það er
spurning hvort ekki mætti færa
uppsagnarákvæðið undir ákvæðið
um einkasölu þar sem ijallað er um
tilhögun sölu. Ég geri hinsvegar
fastlega ráð fyrir að menn geti les-
ið þetta skýrt út úr söluumboðum
eins og þau eru.“
a
r
Ferskvtr fyMklin^w
á ýívMvírtúde^í
.LAia
Marineraðar kjúkiingabringur
með ferskum
íslenskum kryddjurtum
(Uppskrift fyrir fjóra)
8 ferskar kjúklingabringur
1/2 rauð paprika, fínt hökkuð
1-2 skallotlaukar, fínt hakkaðir
1 dl blandaðar íslenskar kryddjurtir
1/2 dl jómfrúarólífuolía
safi úr 1/2 sítrónu
Svona kjúklingabringur henta bæði á
grill og til steikingar á pönnu. Það fer
eftir smekk hvers og eins hvort skinnið
er fjarlægt af kjúklingabringunum eða
ekki. Meðan á steikingu stendur
söltum við og piprum. Eins og með alla
kjúklingarétti þá verða þeir að vera
’ gegnumsteiktir. Þessar marineruðu
kjúklingabringur bragðast einkar vel
með rjómalöguðu pasta eða góðu salati.
Sumarréttur fyrir nútímafólk.
1
f
W
Látið kjúklingabringurnar i djúpt mót og
stráið paprikunni og skallotlauknum
yfir. Fjarlægið stilkana af kryddjurtun-
um og hakkið þær fínt. Stráið yfir.
Látið ólífuolíuna og sítrónusafann yfir
og blandið öllu vel saman.
Látið standa í kæli í 4 - 8 tíma.
HAGKAUP
- prirflölsbfldutuL-
• • i Norðurárdal,
Borgarfirði.
Sími 435 0005,
Fax 435 0020.
Sumartilboð: Matur, drykkur og gisting, verð 4.650 á mann.
f Sælkerahlaðboð á sunnudögum, verð aðeins 1.600 á mann.
c í veitingasal: Sérréttaseðill - réttir dagsins.
* Fullt vínveitingaleyfi.
Einstök náttúrufegurð og frábærar gönguleiðir við allra hæfi.
* Svefnpokapláss, gufa, Ijósabekkur.
* Verslunarmannahelgarpakki.
Leitið upplýsinga og gerið pantanir á Hótel Bifröst.
N°7
NÝTT
1
Hrukkurnar koma líka
fyrir neðan háls!
TILBOÐ
Body lotion langtíma djúpnaering kr. 990
Body skrúbb stinnir og endurbaetir kr. 990
Handáburður íyrir hendur og neglur kr. 590
FÆST f BETRI SNYRTIVÖRU-
VERSLUNUM OG APÓTEKUM.
J
31 ár á íslandi!
Solignum
Ertu viðbúinn
veðri og vindum?
Solignum Arthiteciural
Fekjandi vörn í ýmsum litum sem hrindir
frá sér vætu en leyfir lofti að leika um viðinn.
Einnig fyrir járn og stein.
. HAOo
Krb'1
ræður góða verðið ríkjum og
allir dagar eru tilboðsdagar. Liturinn
er sérverslun með allar málningarvörur og þér
er þjónað af fólki sem kann sitt fag.
Lifii
Sérverslun
...rétti liturinn, rétta ver&ið, rétta fólki&
Síðumúla 15, sími 553 3070