Morgunblaðið - 11.07.1996, Blaðsíða 34

34 FIMMTUDAGUR 11. JÚLÍ 1996
MORGUNBLAÐIÐ
AÐSENDAR GREINAR
■
Póstsendum samdægurs
Höfundur á sæti í skipulagsnefnd
Reykjavíkur.
Áhrifarík heilsuefni
Bio-Qinon Q10
eykur orku og uthald
Bio-Biloba skerpir minni
og einbeitingarhæfni
Bio-Selen Zink er áhrifaríkt
alhliða andoxunarheilsuefni
BIO-CAROTEN BIO-CHRÓM
BIO-CALCIUM BIO-GLANDÍN-25
BIO-E-VÍTAM, BIO-FIBER-80.
Fæst í mörgum heilsubúöum,
apótekum og mörkuðum.

Ioppskórinn I oppskó
l'lT<;nil IMARkAFll IR VELTUSUNDI
rinn
UTSOLUMARKAÐUR
AUSTURSTRÆTI 20
Sími 552 2727
VELTUSUNDI
V/INGÓLFSTORG
Sími 552 1212
ECVOLD
-ífögru umhverfi
Haraldur Reynisson og Björgvin
Gíslason spila og syngja
Ijúf lög undir berum himni.
Komið og reynið ykkur i
teygiuhlaupi og
skothraðamæhngu.
Alfurinn Tnálfur og
Hrói Hrakfallabálkur sprella.
KafHhúsið, grillið
og öll leiktækin
opin til kl. 22.00
Verið vclkomin
í kvöld.
TFJÖLSKYLDU-OG
HÚSDÝRACARÐURINN
Lnugordal. Hafrafelli v/EngJavag, Simi 553-7700
Hávaði og heilbrigði
Tegund: Predilecttion
Stærðir: 36-41 • Lifur: Beige
í ÍSLENSKU borgarsamfélagi
eiga flestir erfitt með að vera án
einkabílsins. Margvísleg erindi, sem
fólk þarf að rækja á degi hverjum,
gera það allt að því nauðsynlegt að
geta gripið til hans og það oft á
dag, enda aðrir valkostir vart fyrir
hendi. Vitað er að bílnotkunin
hefur sína bakhlið, sem ekki verður
litið fram hjá. Umferðarslysin taka
sinn toll, orkunotkunin og mengun
andrúmsloftsins er annar þáttur og
svo er það hávaðinn sem fylgir
umferðinni._
Hér á íslandi erum við orðin
nokkuð meðvituð um kostnað sam-
félagsins af umferðarslysum. Menn
vita að hér er ekki einungis um að
ræða fjárhagslegt tjón heldur eru
fylgifiskar umferðarslysa einnig
sorg og margvísleg ógæfa.
I nágrannalöndunum hafa menn
brugðist við og sett fram áætlanir
um fækkun umferðarslysa um
ákveðna prósentutölu á tilteknum
áraíjölda. Slíkar áætlanir eru nú að
hefja göngu sína hér á land, t.d. í
Reykjavík en þar hafa borgaryfír-
völd sett sér það markmið að fækka
umferðarslysum í borginni um 20%
fram til ársins 2001. Þá hefur verið
flutt þingsályktunartillaga um þetta
efni. Þar er lagt til að fyrir sveitar-
félög með yfír 1000 íbúa verði mót-
uð umferðaröryggisáætlun þar sem
gengið verði út frá svipuðum mark-
miðum og áður var greint frá. í
umferðaröryggisáætlunum er lögð
mikil áhersla á að draga úr umferð-
arhraða t.d. í íbúðarhverfum og
gera gönguleiðir sem bestar og ör-
uggastar.
Hvað varðar orkuna og mengun
andrúmsloftsins þá eru það hvort
tveggja hnattræn mál, sem við verð-
um að sinna af fullum þunga. Um
hávaða frá umferð og afleiðingar
hans hefur minna verið skrafað. Sú
hugsun að mengun sé til á íslandi
virðist okkur nokkuð fjarlæg og á
þetta m. a. bæði við um loft- og
hávaðamengun frá umferð. Um
umferðarhávaða eða svonefnt hljóð-
stig eru engu að síður skýr ákvæði
í byggingarreglugerð og mengunar-
vamareglugerð. Þessi ákvæði eru
að sjálfsögðu sett þar til þess að
tryggt sé að nýtt húsnæði sem byggt
er verði ekki heilsuspillandi að þessu
leyti. Hljóðstig frá umferð er mælt
1,495,-
Ökklaskór
úr striga
Guðrún
Jónsdóttir
áhrif á þróun hjarta-
og æðasjúkdóma.
í sömu skýrslu segir
að hægt sé að halda
uppi eðlilegum sam-
ræðum við utanhúss-
hávaða sem mælist 45
dB (A). Þegar hávaðinn
er orðinn 55 dB (A) þá
fylgja því töluverð
óþægindi fyrir 15%
fólks. Sé hávaðinn
kominn í 65 dB (A)
finna 55% fyrir veru-
legum óþægindum. Ef
hljóðstig er yfír 65 dB
(A) verða allir sem við
það búa fyrir veruleg-
um óþægindum.
I löndunum í kring um okkur
þykir það þjóðhagslega hagkvæmt
að taka af skarið í þessum efnum
og setja fram áætlanir um úrbætur
fyrir eldri byggð. t.d. er gert ráð
fyrir því í áætlun fyrir Kaupmanna-
höfn að fram til ársins 2010 verði
unnið að lagfæringu á hljóðstigi í
35.000 íbúðum og er það um helm-
ingur þeirra íbúða þar sem hljóðstig-
ið utanhúss fer yfir 65 dB (A). Lang-
tímamarkmið þar er svo að lækka
hljóðstigið enn frekar, þannig að á
íbúða- og stofnanasvæðum verði
hljóðstig hvergi yfir 55 dB (A). Það
sama á við um útivistarsvæði í þétt-
býli. Menn setja sér ennfremur það
markmið að í öllum þessum íbúðum
verði hljóðstig innanhúss eftir breyt-
inguna ekki yfir 35 dB (A). í tillög-
um að hverfaskipulagi fyrir gömlu
hverfin í Reykjavík, sem teiknistofa
mín vann að fyrir Reykjavíkurborg
á árunum 1984-1987 var drepið á
þessi mál. Þá var einnig Qallað um
umferðarhávaða í skýrslu frá Um-
ferðardeild borgarverkfræðings sem
lögð var fram í skipulagsnefnd
Reykjavíkur 6. 2. 1995. Út frá þeim
forsendum sem menn gefa sér þar,
skipta þegar byggðar íbúðir í
Reykjavík þar sem umferðarhávaði
við húshlið fer yfir 65 dB (A) hundr-
uðum.
Þó vakin hafí verið athygli á
þessu máli oftar en einu sinni hefur
ekki verið tekið á því með markviss-
um hætti hingað til. Ég tel það hins
vegar löngu tímabært og á von á
því að það verði gert við endurskoð-
un aðalskipulags borgarinnar, sem
nú er unnið að. Gera þarf nákvæma
athugun á því hvar hávaði frá um-
ferð fer yfír þau mörk, sem kveðið
er á um í byggingarreglugerð og
mengunarvarnareglugerð. Kynna
þarf þær leiðir sem í boði eru til
þess að lækka hljóðstigið. Ein leiðin
er t.d. að draga úr umferðarhraða.
Síðan þarf að gera áætlun um það
hvemig við þessu vandamáli skuli
bmgðist og hvernig fjármagna skuli
aðgerðir. Líklegt er að í þessu máli
verði ríki, sveitarfélög og einstakl-
'ingar að vinna saman að lausn vand-
ans.
sér það markmið, segir
Guðrún Jónsdóttir,
að fækka umferðarslys-
um um 20% fram til
ársins 2001.
nýbyggð. Það stafar af því að fólk
er orðið meðvitað um tengsl umferð-
arhávaða og heilsufars. Rannsóknir
á þessu sviði eru sífellt að aukast
og nú er hægt að segja með vissu
til um ýmsa kvilla og óþægindi, sem
rekja má til umferðarhávaða.
Nýlega las ég í samantekt frá
borgarlækni Kaupmannahafnar að
fímmti hluti íbúa Kaupmannahafnar
hafí á árinu 1990 orðið fyrir veru-
legum óþægindum vegna hávaða frá
umferð í íbúðum sínum. Hér er um
að ræða svefntruflanir og erfíðleika
við að einbeita sér. Þá hafa rann-
sóknir á vegum sama embættis sýnt
að þeir sem búa við umferðarhávaða
ofnota nokkuð róandi lyf og grunur
leikur á því að hávaðinn hafí vond
og markgiidi sett sem
n.k. jafngildishljóðstig í
dB (A) fyrir heilan sól-
arhring (sbr. gr. 7.4.9
í byggreglugerð).
Leyfilegt hljóðstig inn-
anhúss í íbúðarhús-
næði, kennslu og sjúk-
rastofum er 30 dB (A)
og á hávaðalitlum
vinnustöðum 40 dB (A).
Utan við glugga á
nýju búðarhúsnæði má
hljóðstigið mest vera
55 dB (A). Sama á við
um kennslu- og sjúkra-
stofur.
Hvað útivistarsvæði
í þéttbýli áhrærir þá er
talan 55 dB (A) en í sumarhúsa-
byggð 45 dB (A).
I nágrannalöndum okkar er löngu
farið að taka þessi mál föstum tök-
um engu síður en umferðaröryggis-
málin. Unnið er að endurbótum á
eldri byggð, einkum íbúðarbyggð, á
þeim stöðum þar sem umferðarháv-
aðinn fer yfír lögboðin mörk fyrir
Borgaryfírvöld hafa sett
Otrúleg
tilboð
Verðdæmi:
Jakkaföt
16.900,
19.900,
3.900,
4.900,
3.900,
3.490,
2.500,
12.900,
nu 9.900
nó 15.900
nú 1.900
nú 1.900
nú 1.900
nú 1.900
nú 1.500
nú 7.900
Jakkafot m/vesti aður
Gallabuxur
Flauelsbuxur
Kakibuxur
Skyrtur
Pólóbolir
Stakir jakkar
aður
áður
áður
áður
áður
áður
Laugavegi 51, simi 551 8840