Morgunblaðið - 10.09.1996, Blaðsíða 20

20 ÞRIÐJUDAGUR 10. SEPTEMBER 1996
MORGUNBLAÐIÐ
ERLENT
Sveltandi
börnum
bjargað
HJÁLPARSTOFNANIR hófu
í gær flutninga á matvælum
og lyfjum til hundraða svelt-
andi barna í bænum Tubman-
burg í Líberíu sem hefur verið
einangraður vegna átaka
stríðandi fylkinga. Talið er að
4.000 börn séu í bænum og
hundruð þeirra séu nær dauða
en lífí vegna hungurs. Sex ára
borgarastyijöld hefur kostað
meira en 150.000 manns lífið
í Líberíu.
Króatískt
sendiráð í
Belgrad
KRÓATÍA stofnaði í gær
sendiráð í Belgrad og Júgó-
slavía, sambandsríki Serbíu og
Svartfjallalands, kom á fót
sendiráði í Zagreb eins og
gert var ráð fyrir í samkomu-
iagi ríkjanna um gagnkvæma
viðurkenningu sem var undir-
ritað 23. ágúst.
Eldflaug
springur
ÞRÍR hermenn biðu bana þeg-
ar sprengihleðsla eldflaugar
sprakk í herstöð í austurhluta
Rússlands á sunnudagskvöld,
að sögn fréttastofunnar ítar-
Tass. Talið er að hermennirnir
hafi verið að flytja eldflaugina
þegar hún sprakk.
Kohl hafnar
uppstokkun
HELMUT Kohl, kanslari
Þýskaiands, vísaði í gær á bug
vangaveltum um að hann
hygðist stokka upp í stjórninni
á næsta ári fynr þingkosning-
amar 1988. „Ég er ánægður
með ráðherrana," sagði Kohl
aðspurður um ummæli Theo
Waigels fjármálaráðherra,
sem sagði í viðtali um helgina
að kanslarinn þyrfti að stokka
upp í stjórninni á næsta ári.
Hvatttil við-
ræðna á Kýpur
RAUF Denktash, leiðtogi Kýp-
ur-Tyrkja, hvatti í gær Glafcos
Clerides, forseta Kýpur, til að
fallast á viðræður til að draga
úr spennunni á eyjunni eftir
að tyrkneskur hermaður var
skotinn til bana um helgina
við „grænu línuna" sem skipt-
ir eyjunni. Denktash kenndi
stjórn Kýpur um tilræðið en
hún sagði Kýpur-Grikki ekki
hafa átt þátt í því.
Sagt að írakar hafi
afstýrt aðgerð CIA
Talið að 100 írakar tengdir CIA hafi verið teknir af lífi
Kansas City, Los Angeles, VVashington. Reut-
er, The Daily Telegraph.
TRENT Lott, ieiðtogi meirihluta
repúblikana í öldungadeild Banda-
ríkjaþings, sagði á sunnudag að
fréttir af því að árás Saddams Hus-
seins, forseta íraks, á Kúrda í norð-
urhluta íraks hefði leitt til þess að
leynileg aðgerð bandarísku leyni-
þjónustunnar, CIA, varð að engu
væri áhyggjuefni.
Bandaríska dagblaðið The New
York Times greindi frá því á laugar-
dag að nokkrir útsendarar CIA hefðu
flúið þegar írakar hertóku borgina
Arbil fyrir rúmri viku. í The Daily
Telegraph sagði að 10 útsendurum
CIA hefði verið bjargað í þyrlu. Dag-
blaðið The Washington Post sagði á
sunnudag að leynilögregla Saddams
Husseins hefði að því er virtist hand-
tekið og tekið af iífi 100 íraka, sem
tengdust aðgerð CIA, skammt frá
bænum Qushtapa 31. ágúst.
Aðgerð áhyggjuefni
„Öll þessi aðgerð er mér áhyggju-
efni,“ sagði Lott í samtali við Reuter-
fréttastofuna. Hann kvaðst þó ekki
ætla að krefjast allsherjar rannsókn-
ar öldungadeildarinnar á þessu máli,
en hann hygðist biðja Arlen Specter,
formann leyniþjónustunefndar öld-
ungadeildarinnar, um skýrslu.
„Ég vil vita við hvaða kringum-
stæður [leyniþjónustumennirnir]
voru kvaddir á brott. Hvað gerðum
við við þá, sem unnu með okkur?
Leiddi afhjúpun okkar til þess að
þeir hafa nú verið teknir af lífi? Ég
er ekki að fordæma, ég vil aðeins
vita hvað er á seyði,“ sagði Lott.
Samkvæmt frásögnum dagblaða
ákvað Clinton að auka umfang leyni-
legra aðgerða í írak í janúar þrátt
fyrir óánægju með gang mála fram
að því. Undirritaði hann þá skipun
til CIA um að útvega andstæðingum
Saddams vopn, hernaðarþjálfun og
tæki til njósna. Jafnframt jók hann
fjárframlag til aðgerðarinnar. Sundr-
ung í röðum andstæðinga stóð að
sögn The Daily Telegraph aðgerðinni
Reuter
UPPREISNARMAÐUR úr röðum Verkamannaflokks Kúrda ræð-
ir við blaðamenn í Tyrklandi, skammt frá landamærum íraks.
fyrir þrifum og gerði um leið erfið-
ara að halda henni leyndri.
Loforð yfirmanns CIA
í dagblaðinu The Los Angeles
sagði á sunnudag að John
Deutch, yfírmaður CIA, hefði heitið
íröskum andófsmönnum því að búið
yrði að steypa Saddam innan árs,
en íraksforseti hefði komist á snoðir
um ráðabruggið og tryggt að það
yrði að engu. Enn fremur sagði að
Bandaríkjamenn hygðust kosta 20
milljónum dollara (um 1,3 milljörðum
króna) til aðgerðarinnar á þessu ári,
eða sex milljónum dollara meira en
1995.
I blaðinu var haft eftir ónefndum
bandarískum embættismanni að
þetta væri eitthvert mesta áfall, sem
bandaríska leyniþjónustan hefði orð-
ið fyrir.
Ekki var sagt nánar frá heiti De-
utch í blaðinu, en þar sagði að hér
hefði verið um að ræða einhverja
umfangsmestu aðgerð, sem Clinton
hefði leyft. Eftir atburði undanfar-
inna daga væru Bandaríkjamenn aft-
ur komnir á upphafsreit hvað sam-
skiptin við Saddam Hussein varðaði.
Samkvæmt heimildamönnum The
Los Angeles Times töldu bandarískir
ieyniþjónustumenn hóp íraskra út-
sendara í írak forsendu þess að að-
gerðin tækist, en margir þeirra hefðu
nú verið afhjúpaðir og líflátnir.
Afhjúpun í lok júní
í blaðinu sagði að upp hefði kom-
ist um ráðabrugg CIA um að nota
flugumenn í Lýðveldisverðinum til
að steypa Saddam Hussein seint í
júní og snemma í júlí, mörg hundruð
foringjar hefðu verið handteknir og
tugir útsendara teknir af lífi.
„Það bjó metnaður að baki, en
starfið var vart hafið þegar upp um
það komst,“ sagði heimildarmaður
blaðsins. Sagði að Bandaríkjamenn
teldu nú að útsendarar Saddams
hefðu komist á snoðir um ráðabrugg-
ið nánast í upphafi. Því var bætt við
að til aðgerðarinnar hefði borist að-
stoð frá Hussein Jórdaníukonungi og
stuðningur frá Saudi Arabíu og Kú-
veit.
Morðin í Bisho
Stjórn de
Klerks
ábyrg?
Bisho í S-Afríku. Reuter.
STJÓRN hvíta minnihlutans
í Suður-Afríku bar ábyrgð á
fjöldamorðunum í Bisho í
einu af svonefndu heima-
löndum blökkumanna, Ci-
skei, árið 1992, að sögn Cyr-
ils Ramaphosa, aðalritara
Afríska þjóðarráðsins
(ANC)í gær. Hann segir að
Óupa Gqoso herforingi, sem
tekið hafði sér völd í hérað-
inu, hefði aldrei þorað að
láta skjóta á liðsmenn ANC
án samþykkis stjórnar F.W.
de Klerks í Pretoriu.
Aðdragandi fjöldamorð-
anna var mótmælaganga
blökkumanna er kröfðust
þess að heimalandið yrði
hluti Suður-Afríku þar sem
stofnun þess hefði ekki verið
annað en tilraun hvítra til
að deila og drottna.
Landamæragirðing var
rofin og komst fólkið þannig
inn í heimalandið. Fullyrðir
Ramaphosa, sem bar vitni
hjá Sannleiksnefndinni er
ætlað er að kanna sögu að-
skilnaðarstefnunnar, að
þetta hafi verið gert að und-
irlagi stjórnvalda. Mótmæl-
endur hafi verið leiddir í
gildru.
29 manns féllu er lögregla
á vegum Gqosos hóf skyndi-
lega skothríð á þátttakendur
í mótmælunum sem voru á
leið af útifundi á íþróttaleik-
vangi og um 200 manns
særðust. Ramaphosa var
sjálfur staddur rétt hjá leik-
vanginum en slapp ómeidd-
ur, liðsmenn ANC vernduðu
hann og aðra leiðtoga sam-
takanna með því að fleygja
sér ofan á þá.
Ný ESB-fjárlög í undirbúningi
Andvíg'ir styrkjum
til græningj asamtaka
ÞVERT á samþykktir framkvæmda-
stjórnar Evrópusambandsins, ESB,
og meirihluta Evrópuþingsins hyggj-
ast fjármálaráðherrar aðildarríkj-
anna stöðva fjárstyrki ESB til evr-
ópskra umhverfisverndarsamtaka.
Þetta ákváðu embættismenn ráð-
herraráðsins, sem undirbúa fund
ráðherranna, við fyrstu afgreiðslu
fjárlaga ESB fyrir árið 1997.
Upprunalega var gert ráð fyrir
14 milljónum ECU, um 1.180 millj-
ónum króna, í styrki til samtaka á
borð við Evrópsku Umhverfisskrif-
stofuna, regnhlífarsamtök evrópskra
umhverfisverndarfélaga. Þessa upp-
hæð strikuðu embættismennirnir
einfaldlega út. Styrkjunum hefur
verið ætlað að tryggja, að í Brussel
geti hagsmunaverðir iðnaðarins,
heldur einnig umhverfisverndarsinn-
ar látið í sér heyra.
Þingmenn á Evrópuþinginu hafa
þegar gefið til kynna, að þeir muni
aldrei sætta sig við að þessir styrkir
verði lagðir niður.
Stækkun ESB til austurs á dagskrá
Frakklandsforseta í Varsjá
Chirac segir stutt í
ESB-aðild Póllands
01
ölu og öión
Vertuskrefiáundan
meðokkur!
Viðskipta- og tölvuskólinn er með námskeið í
virkri markaðssetningu og þjónustuf 30

■4
Æilað verslunareigendum. verslunarstjórum eða fólki með
annan eigín rekstur.
Hringdu og fáðu nánari upplýsingar í síma 569 7640
<Q>
NÝHERJI
VIÐSKIPTA- OG
TÖLVUSKÓLINN
Ánanaustum 15
101 Reykjavík
Sími 569 7640
Sirnbréf 552 8583
skoli@nyherji.is
evrópaA
París. Rcuter.
JACQUES Chirac, Frakklandsfor-
seti, mun í opinberri heimsókn til
Varsjár síðar í vikunni segja pólsk-
um ráðamönnum frá því, að hann
sjái Pólland fyrir sér sem aðila að
Evrópusambandinu, ESB, innan
fárra ára. Talsmaður forsetans
greindi frá þessu í gær.
Aðlögun landbúnaðar
Hermt er að Chirac muni lýsa
stuðningi við það markmið Pól-
lands að gerast ESB-aðili fyrir
aldamót, með því að það njóti
lengra aðlögunartímabils þar til
pólskur landbúnaður verður fær
um að aðlaga sig þeim reglum sem
gilda á innri markaði Vestur-Evr-
ópu.
Pólverjar lagt
mikið á sig
Talsmaður forsetans sagði
fréttamönnum, að Pólland væri
óumdeilanlega „gæða-umsækj-
andi“, með tilliti til þess hve land-
ið hefði þegar lagt mikið á sig til
að ná settu marki. „Það má reikna
með að það náist á nokkrum
árum,“ sagði talsmaðurinn.
Talsmaðurinn forðaðist þó að
nefna nákvæma dagsetningu, en
fullyrti að forsetinn myndi gera
það er hann ávarpar sameinað
þing Póllands á fimmtudag.
Þessar yfirlýsingar þykja tíð-
indi, þar sem þær boða verulega
breytta stefnu Chiracs frá stefnu
fyrirrennara síns í embætti,
Francois Mitterrand. Mitterrand
hafði skömmu eftir fall járntjalds-
ins látið þau orð falla, að það
myndu áratugir líða áður en af
ESB-aðild A-Evrópuríkjanna
yrði, sem féll í grýttan jarðveg
eystra.