Morgunblaðið - 10.09.1996, Blaðsíða 6

6 ÞRIÐJUDAGUR 10. SEPTEMBER 1996
MORGUNBLAÐIÐ
FRETTIR
Samband íslenskra námsmanna erlendis krefst lægri endurgreiðslu námslána
Nefnd athug’ar hvort
hægt sé að rýmka reglur
Rákust
saman
á Vestur-
landsvegi
TVEIR bílar sem komu hvor úr
sinni áttinni rákust harkalega sam-
an á Vesturlandsvegi um miðjan
dag á sunnudag. Endaði annar bíll-
inn utan vegar. Tvær tækjabifreið-
ar slökkviliðsins og þijár sjúkrabif-
reiðir fóru á staðinn auk lögreglu.
Klippa þurfti ökumenn beggja bíl-
anna úr bílfiökunum.
Ökumaður og farþegi úr öðrum
bílnum voru fluttir á slysadeild og
er ökumaðurinn mikið slasaður.
Úr hinni bifreiðinni voru ökumaður
og þrír farþegar, þar af tvö börn,
fluttir á slysadeild. Annað barnið
er mikið slasað og ökumaður tals-
vert slasaður.
Ekki er ljóst hvor bílanna fór
yfir á rangan vegarhelming.
Vegurinn hafði nýlega verið mal-
bikaður og var háll. Vesturlands-
vegur var lokaður í eina og hálfa
klukkustund meðan á björgunar-
störfum stóð.
STJÓRN Sambands íslenskra
námsmanna erlendis hefur sent
frá sér ályktun þar sem þess er
krafist að endurgreiðsluhlutfall
námslána verði lækkað í 3,75%,
eins og það var fyrir árið 1992.
Núverandi endurgreiðslukerfi geri
þeim einstaklingum sem eru að
greiða af námslánum ókleift að
lifa mannsæmandi lífi og torveldi
húsnæðiskaup til muna.
Um 6.000 einstaklingar sækja
um lán til Lánasjóðs íslenskra
námsmanna í haust sér til fram-
færslu. Lánin eru verðtryggð og
bera vexti. Þegar þeir, sem eru
að hefja nám í haust, ljúka því,
þurfa þeir að greiða 5% af heildar-
tekjum sínum til LÍN fyrstu fimm
árin en 7% eftir það.
Um eins árs skeið hefur verið
starfandi nefnd á vegum mennta-
málaráðuneytis sem var falið að
vinna að endurskoðun laga um
LÍN. Þoi"valdur Búason, formaður
nefndarinnar, segir að starfi
nefndarinnar miði vel, en það hafi
hins vegar verið lítið yfír sumar-
mánuðina vegna leyfa.
Málin til skoðunar
Hann segir ótímabært að gefa
yfirlýsingar um störf nefndarinn-
ar, en eitt þeirra atriða sem nefnd-
in skoði séu hugmyndir um lækkað
endurgreiðsluhlutfall námslána.
„Okkur er kunnugt um þessa
ósk stúdenta, enda held ég að það
sé ósköp eðlileg ósk allra að kom-
ast sem léttast frá skuldum sínum.
Þegar þessu var breytt 1991 var
það meðai annars gert vegna þess
að lánasjóðurinn stefndi í gjald-
þrot. Endurgreiðslur verða að
koma, annars er ekki um lán að
ræða heldur styrk, en við munum
skoða hvort hægt sé að rýmka
þessi mál eitthvað eða ekki,“ segir
hann.
Þorvaldur segir ekki ljóst hve-
nær nefndin skili af sér og ekki
liggi fyrir nein tímamörk af hálfu
ráðuneytis.
Fá lægri húsbréfalán
„Miðað við 150.000 króna mán-
aðarlaun þýðir þetta að menn
greiða 6,7% af útborguðum laun-
um fyrstu fimm árin og 9,3% af
útborguðum launum eftir það,“
segir í ályktun stjórnar Sambands
íslenskra námsmanna erlendis.
„Við þessa háu greiðslubyrði
bætist að einstaklingar sem eru
að greiða af námslánum fá lægri
húsbréfalán en aðrir. Samkvæmt
núgildandi reglum Húsnæðisstofn-
unar má greiðslubyrði af hús-
næðiskaupum hæst vera 18% af
heildartekjum, en þeir sem eru að
greiða af námslánum fá hæst lán
sem samsvarar 13% greiðslubyrði
fyrstu fimm árin sem þeir eru að
greiða af námslánum en aðeins
sem samsvarar 11% greiðslubyrði
eftir það. Þetta þýðir að einstakl-
ingur sem hefur 150.000 krónur
í laun á mánuði og er að greiða
af námslánum er í raun gert ókleift
að kaupa húsnæði.“
Morgunblaðið/Ingvar
TVEIR bílar skullu saman á Vesturlandsvegi á sunnudag. Sex manns voru fluttir á slysadeild.
Andlát
JÓAKIM Pálsson út-
gerðarmaður í Hnífs-
dal lést á Fjórðungs-
sjúkrahúsinu á
ísafírði á sunnudag.
Jóakim var fæddur
í Hnífsdal 20. júní
1915. Foreldrar hans
voru Guðrún Guðríður
Guðleifsdóttir, hús-
freyja, og Páll Páls-
son, útvegsbóndi og
formaður í Hnífsdal.
Jóakim lauk skip-
stjórnarprófi Fiskifé-
iags íslands á ísafirði
árið 1942 og minna
fiskimannaprófi á ísafirði 1958.
Hann var skipstjóri á Páli Pálssyni
og Guðrúnu Guðleifsdóttur um
margra ára skeið.
Jóakim var einn af
stofnendum Hrað-
frystihússins hf. í
Hnífsdal árið 1940 og
sat i stjórn þess allt
frá upphafí, lengst af
sem stjórnarformaður,
til ársins 1994. Hann
var framkvæmdastjóri
Miðfells hf. sem gerir
út togarann Pál Páls-
son og framkvæmda-
stjóri Mjölvinnslunnar
hf. í Hnífsdal.
Jóakim kvæntist
Gabríellu Jóhannes-
dóttur árið 1936 og
eignuðust þau sex börn. Gabríella
lést árið 1975. Sambýliskona Jó-
akims frá 1977 var Sigríður Sigur-
geirsdóttir frá Súðavík.
JOAKIM
PÁLSSON
Olympíuleikar matreiðslumeistara
íslendingar
fengu silfur
Bílvelta á
Jökuldal
Jökuldalur. Morgunblaðið.
JEPPABIFREIÐ með kerru í
eftirdragi valt í brekku við
Arnórsstaði á Jökuldal á
sunnudagskvöld. Ökumaður,
sem var einn í bifreiðinni,
slapp ómeiddur.
Tildrög slyssins voru þau
að það sprakk á afturdekki
bifreiðarinnar að því er talið
er. Við það missti bílstjóri
stjórn á jeppanum sem fór
fram af tæplega fimm metra
háum kanti og hafnaði á hlið-
inni, rúmlega fimmtán metr-
um fyrir neðan veginn.
Að sögn Ragnhildar Bene-
diktsdóttur, bónda á Arnórr-
stöðum, brá henni mjög við
að sjá jeppann fljúga fram af
kantinum en henni létti að
sama skapi þegar hún sá öku-
manninn skríða nær ómeiddan
úr flakinu.
Þá valt önnur jeppabifreið í
Jökuldal í gær. Fór bifreiðin
heilan hring og hafnaði á hjól-
unum. Fjórir Þjóðveijar voru
í bifreiðinni og sluppu þeir án
meiðsla.
LANDSLIÐ matreiðslumeistara
hiaut silfurverðlaun fyrir heita rétti
á Ólympíuleikum matreiðslumeistara
í Berlín á sunnudag.
Silfurmatseðillinn samanstóð af
fískiseyði með íslensku sjávarfangi I
forrétt, lambahrygg með spínatívafi
í aðalrétt og súkkulaðiterta í eftirrétt
setti punktinn yfir máitíðina.
íslenska liðið keppti í fyrsta skipti
á Ólympíuleikum matreiðslumeistara
fyrir fjórum árum í Frankfurt og hlaut
þá viðurkenningu fyrir þátttöku.
Örn Garðarsson, þátttakandi í
keppninni, segir að silfurverðlaunin
séu langbesti árangur íslenskra mat-
reiðslumeistara hingað til. „Dómar-
arnir sem verðlaunuðu okkur voru
mjög hrifnir af bragði íslensku rétt-
anna en við notuðum eingöngu vist-
rænt ræktað hráefni í keppninni. Það
liggur gífurleg vinna að baki verð-
laununum og við erum rétt að byija
því framundan er matreiðsla á köld-
um réttum sem við höfum ekki
jafnmikla þjálfun í að matreiða."
Að sögn Baldvins Jónssonar hjá
upplýsingaþjónustu landbúnaðarins,
eru verðiaunin mikil viðurkenning á
íslenskri matreiðslu og hráefni. „Með
þessum árangri sést að íslensk mat-
reiðsla er á heimsmælikvarða og er
ásamt góðum undirbúningi og sam-
stöðu landsliðshópsins að skila þess-
um frábæra árangri."
Baldvin segir að íslensku mat-
reiðslumeistaramir hafí verið dug-
legir að dreifa upplýsingum um ís-
lenskan landbúnað í keppninni og á
matreiðslusýningu sem haldin er á
sama tíma og keppnin. „Hér í Berlín
eru staddir fleiri þúsund kokkar á
þessari alþjóðlegu matreiðslusýningu
sem allar þátttökuþjóðir Ólympíu-
leikanna taka þátt í fyrir utan Is-
land,“ segir Baldvin.
Andlát
SVERRIR
RUNÓLFSSON
SVERRIR Runólfsson
lést að morgni sl.
laugardags eftir erfið
veikindi á 75. aldurs-
ári.
Sverrir fæddist í
Reykjavík 3. desem-
ber 1921, sonur Run-
ólfs Kjartanssonar,
kaupmanns í Parísar-
búðinni, og Láru Guð-
mundsdóttur. Nám
stundaði hann í Versl-
unarskólanum og
Héraðsskólanum á
Laugum í Þingeyja-
sýslu. 1945 hélt hann
til söngnáms í Bandaríkjunum fyr-
ir hvatningu kennara síns, Péturs
Jónssonar óperusöngvara. Hér
hafði hann sungið með Fóstbræðr-
um.
Hann settist að í Los Angeles,
þar sem hann m.a. setti upp söng-
leiki og söng og lék á sviði. Að
aðalstarfi rak hann verktakafyrir-
tæki fyrir vegagerð og
flugbrautir. Á þeim
árum var hann kvænt-
ur bandarískri konu
og áttu þau fjögur
börn. Þau skildu. Tvö
barnanna eru á lífi og
búsett í Bandaríkjun-
um.
Árið 1969 kom
Sverrir heim til ís-
lands alkominn með í
farteskinu aðferðir
sem hann hafði notað
vestra við vegagerð,
svonefnda „blöndun á
staðnum", sem hann
hafði mikinn áhuga á að tekin
yrði upp hér á landi og reyndi að
koma henni á framfæri. Seinna
keypti hann og rak um árabil inn-
flutningsfyrirtækið Tandur hf.
Eftirlifandi kona Sverris er
Andrea Þorleifsdóttir. Hann lætur
eftir sig stúpdótturina Hildi Sig-
urðardóttur og þijú barnaböm.