Morgunblaðið - 11.10.1996, Blaðsíða 12

12 FÖSTUDAGUR 11. OKTÓBER 1996
LANDSFUNDUR SJALFSTÆÐISFLOKKSINS
MORGUNBLAÐIÐ
I-
Davíð Oddsson, forsætisráðherra og formaður Sjálfstæðis-
flokksins, við setningu 32. landsfundar flokksins í gær
Hljótum að taka frum-
kvæði í jafnréttismálum
t
.
l
s'
í
DAVÍÐ Oddsson, formaður Sjálf-
stæðisflokksins og forsætisráð-
herra, koma víða við í setningar-
ræðu sinni á landsfundi flokksins í
gær. Davíð fjallaði m.a. um sjávar-
útvegsmál og landbúnaðarmál,
samskiptin við Evrópusambandið
og lagði áherslu á opinskáa umræðu
um jafnréttismál á landsfundinum.
í ræðu sinni sagði Davíð að
margt hefði drifið á daga sl. þijú
ár eða frá því að seinasti landsfund-
ur Sjálfstæðisflokksins var haldinn
og margar stórákvarðanir verið
teknar á hinum pólitíska vettvangi.
Þar hefði Sjálfstæðisflokkurinn ver-
ið í forystu. Síðan sagði Davíð:
„Við höfum háð baráttu í tvenn-
um kosningum á þessu tímabili,
fyrst voru það sveitarstjórnarkosn-
ingar og ári síðar alþingiskosning-
ar. Flokkurinn héjt sínum hlut vel
í kosningunum. í sveitarstjórnar-
kosningum fengum við rúm 40%
atkvæða í landinu öllu, en tæp 38%
í alþingiskosningum. Enginn flokk-
ur var í námunda við okkur um
slík úrslit."
Doði og kyrrstaða í málefnum
höfuðborgarinnar
„Tap í Reykjavík skyggði auðvit-
að á. En það vill gleymast, að þar
hlutum við góða kosningu, við nýjar
aðstæður, eða 47% fylgi, en fimm
flokkar, að viðbættum nokkrum
flokksbrotum, hlutu 53%. Þau úrslit
hafa ekki orðið Reykvíkingum til
ávinnings, því doði og kyrrstaða
ríkir í málefnum höfuðborgarinnar.
Þangað var áður litið eftir frum-
kvæði og nýjungum. Það var mat
mitt þegar til hins sameiginíega
framboðs var stofnað, að það yrði
skammgóður vermir fyrir stjórn-
málaflokkana á vinstri kantinum.
Stjórnmálaflokkur, sem treystir sér
ekki til að bjóða fram í eigin nafni
í höfuðborginni eða finnur ekki til
þess þörf, hlýtur fljótlega að þykja
ótrúverðugur þar og eiga lítið sjálf-
stætt erindi.
Tel ég að allt hafi þegar gengið
eftir. Er nú R-listinn í Reykjavík
notaður sem höfuðröksemd þess,
að leggja beri niður Kvennalistann,
Þjóðvaka, Alþýðuflokkinn og Al-
þýðubandalagið. Áður var það ein-
att sagt, að byltingin æti börnin
sín, en í þessu tilfelli er það kosn-
ingabandalagið sem virðist ætla að
eta foreldra sína. Verði því að góðu.
í Alþingiskosningunum hélt
Sjálfstæðisflokkurinn allvel sínu, en
Alþýðuflokkurinn tapaði verulega
vegna innbyrðis sundurþykkju og
ótrúverðugrar kosningabaráttu.
Var það ósanngjörn niðurstaða, því
Alþýðuflokkurinn hafði staðið sig
vel í stjórnmálasamstarfinu og átt
dtjúgan þátt í að koma mörgu góðu
til leiðar. Ríkisstjórnin hélt að vísu
velli en með minnsta mögulegum
meirihluta. Þótti mér mjög óráðlegt
og lítil fyrirhyggja í að leggja í för
til fjögurra ára með svo nauman
stuðning við stjórnina í þinginu.
Hafði framganga alþýðuflokks-
manna í kosningunum einnig gert
slíkan þingmeirihluta mjög ótrygg-
an. Niðurstaða forystu flokksins og
þingflokksins varð því sú að efna
til samstarfs um landstjórn við
Framsóknarflokkinn, ef sátt næðist
um málefni, sem varð. Hefur það
samstarf farið vel af stað og verður
ekki annað fundið en það sé á heil-
indum reist. Eru mörg helstu mál
sem tekið er á í stjórnarsáttmála
þegar farin vel af stað, og umræður
um önnur lofa góðu.
Löngum hefur framsókn sagt
DAVÍÐ Oddsson, formaður Sjálfstæðisflokksins og forsætisráð-
herra, flytur setningarræðu sína á landsfundi Sjálfstæðisflokksins.
margt ófagurt um okkur sjálfstæð-
ismenn og reynt sem víðast að setja
fyrir okkur fótinn. í þennan hóp
sagt, þá höfum við svo sannarlega
oftar en ekki svarað í sömu mynt.
Engu að síður náðum við greiðlega
saman um samstarfssamning, enda
forðast hvor flokkur að setja hinum
nokkra afarkosti. Segja má að
stjómarsáttmáli sé einskonar hjú-
skaparsáttmáli, þar sem ástin komi
ekki við sögu. Hann er fyrst og síð-
ast verkefnaskrá flokka, sem setja
stjórnmálalegan ágreining til hliðar
og sameinast um það sem fært er,
í þeim tilgangi að skapa farsæla
landstjóm. Forystumenn þessara
ólíku flokka gengu til verks ákveðn-
ir í að flokkar þeirra myndu fylgja
stjórnarsáttmála fast eftir og af full-
um drengskap. Það hefur gengið
eftir fram til þessa. Lofar það góðu.“
Erlendar raunskuldir hafa
lækkað um 35 milljarða
Davíð fjallaði einnig um efna-
hagslegan uppgang í þjóðfélaginu
og sagði m.a.: „Á næsta ári verður
íslenska ríkið ekki rekið með halla.
Það ætti alls ekki að vera nein sér-
stök frétt. En það er mikil frétt og
mikil breyting. í það 5V2 ár, sem
við höfum haft forystu um land-
stjórn hefur verðbólga verið að
meðaltali um 3% 0g verður 2,5% á
þessu ári. Það ætti ekki að vera
frétt. En það hefur aldrei gerst
áður, síðan til lýðveldis var stofnað,
að verðbólga væri jafn lág, jafn
lengi. Skuldir okkar erlendis höfðu
hækkað jafnt og þétt. í tæp ljögur
ár höfum við snúið þessu við og
nú höfum við lækkað erlendar raun-
skuldir okkar. Sem hlutfall af lands-
framleiðslu hafa þær lækkað um
35 milljarða króna, eða um 24 millj-
ónir á dag. Það eru 1.460 góð dags-
verk á um 24 milljónir hvert.“
Davíð vék þessu næst að Evrópu-
málum, annmörkum á aðild að Evr-
ópusambandinu og sagði m.a.:
„Stefnufesta í stjórnmálum hefur
einkennt flokkinn okkar, og stefnu-
festa er andstaða bæði við kreddu-
festu og hentistefnu. Þeir flokkar
eru til, sem telja sig hafa sérstaka
framtíðarsýn umfram aðra, ef þeir
flökta um í takt við tískubólur,
geta slegið sér upp um stund, en
leka niður um leið og loftið er úr
bólunni. Við þekkjum mörg dæmi
hér á landi,“ sagði Davíð.
„Ávinningurinn af samningnum
um Evrópska efnahagssvæðið hefur
vissulega gengið eftir og þau áhrif
sem okkur var lofað með honum
hafa verið tryggð. Hitt ber að viður-
kenna að reglugerðarflóðið og til-
skipanaregnið er miklu meira en
nokkurn óraði fyrir og útgjöld ís-
lenska ríkisins miklu meiri en búist
var við. Engar meginforsendur fyr-
ir okkar ákvörðun hafa þó breyst
og rökin standa óhögguð. Ég sagði
að Sjálfstæðisflokkurinn væri
stefnufastur flokkur. Það má ekki
skilja svo, að ég telji það dyggð að
festa sig í fari, ef forsendur breyt-
ast. En stefnulegur hringlandi er
engum til gagns.
Stundum er sagt að sækja beri
um aðild að Evrópusambandinu og
freista þess að losa okkur i aðildar-
viðræðum við þá annmarka sem á
aðild eru. Ég hef áður bent á, að
hér fara menn með fals, að minnsta
kosti þeir, sem eiga og mega þekkja
til. Sjávarútvegskommissar Evr-
ópusambandsins, sem var hér á ferð
á dögunum, áréttaði þetta sjónar-
mið. Hún sagði aðspurð, að þeir sem
héldu slíku fram, væru annað
tveggja draumóramenn eða ósann-
indamenn. Evrópusambandið hefði
jafnan sýnt, að það gæti verið
sveigjanlegt um aðlögunartíma og
um minniháttar sérhagsmuni þjóða
en engar varanlegar undanþágur
gætu fengist frá meginatriðum eins
og hinni sameiginlegu fiskveiði-
stefnu.
Ibúar þeirra þjóða, sem síðast
gengu í Evrópusambandið, telja nú
margir sig hafa verið blekkta og
hrædda til inngöngu. Óánægja Svía
er víðfræg. Það var því fróðlegt að
hlusta á ágæta ræðu sænska for-
sætisráðherrans, þegar hann var
hér á dögunum. Því miður virtist
einn merkasti hluti ræðunnar fara
framhjá íslenskum íjölmiðlum.
Sænska forsætisráðherranum
mæltist m.a. svo í lauslegri þýðingu:
„Og svo kemur spurning mín,
sem við verðum að velta vel fyrir
okkur í Svíþjóð. Ef stefnan í pen-
ingamálum færist upp á yfirþjóðlegt
plan eins og hér er lýst, þýðir það
þá ekki líka að ijármálastefnan
verði að færast upp á sama plan?
Já eða nei. Ef við segjum nei, það
þarf ekki að þýða það, þá eru eng-
STÖRF landsfundar hefjast kl.
91 dag en þá sitja allir ráðherrar
Sjálfstæðisflokksins fyrir svörum
fram til hádegis.
Kl. 14.15 flytur Kjartan Gunn-
arsson, framkvæmdastjóri Sjálf-
stæðisflokksins, skýrslu um flokks-
starfið og skipulagsmál flokksins.
Þvínæst verður framsaga um
stjórnmálaályktun landsfundarins
og umræður um hana. Kl. 15.15
hefjast umræður undir dagskrárl-
in vandamál eftir því sem ég sé.
Ef við segjum já, þá þýðir það í
raun að við verðum að byija að
innheimta skatta í Evrópusam-
hengi. Þá þurfum við þing sem tek-
ur ákvarðanir um skatta á Evrópu-
plani. Og þing eru jú þjóðkjörin.
Ef svarið við spumingunni verður
já, þá snýst málið um, að Evrópska
myntsambandið muni í reynd þróast
í eitthvað sem smám saman verður
evrópskt sambandsríki. Og þá
breytist eðli ESB-samstarfsins úr
því að vera samstarf milli landa og
tekur á sig nýja mynd með þjóð-
kjörnu Evrópuþingi, sem hefur
heimild til að innheimta skatta.
Þessa umræðu hefur skort í Sví-
þjóð. Enginn hefur spurt þessara
spurninga, hvorki í Svíþjóð né í
öðrum Evrópulöndum. Svarið mun
sennilega smám saman koma fram
í umræðunni. En svo mikið get ég
sagt, að gengi Svíþjóð í Evrópska
myntsambandið, og við létum hjá
líða að benda á hættuna á því að
þá gæti Evrópusambandið þróast í
sambandsríki í framtíðinni, og sú
yrði síðan raunin, þ.e. að ESB yrði
smám saman sambandsríki, þá gætu
iðnum Einstaklingsfrelsi-jafnrétti í
reynd. Geir H. Haarde, þingflokks-
formaður Sjálfstæðisflokksins,
Birna Friðriksdóttir, formaður
Landssambands sjálfstæðiskvenna,
Árni Sigfússon borgarfulltrúi og
Elsa Valsdóttir, formaður Heimd-
allar, flylja framsöguræður. Kl. 18
taka svo starfshópar til starfa.
Opið hús verður fyrir landsfundar-
fulltrúa í sal Kiwanis að Engjateigi
11 í kvöld.
Fyrirspumartími ráðherra
menn komið og sagt: Guð ininn
góður, hvers vegna sögðuð þið ekk-
ert fyrr? Hvers vegna bentuð þið
ekki á, að svona mundi þetta fara?“
Þetta var einkar athyglisverður
kafli í ágætri ræðu sænska forsæt-
isráðherrans, en af einhveijum
ástæðum fór hann framhjá íslensk-
um fjölmiðlum, eins og fyrr sagði.
Það hefur hins vegar gerst síðan
þessi ræða var flutt, að forseti Evr-
ópuþingsins hefur sagt Svíum að
þeir eigi ekkert val - þeim verði
skylt að ganga í Evrópska myntsam-
bandið, uppfylli þeir skilyrði. Stang-
ast þetta á við það, sem sænski for-
sætisráðherrann gekk út frá í sinni
ræðu.
Ofangreind sjónarmið kynnti ég
í þjóðhátíðarræðu 1995 eins og
margir muna og þótti þá sumum
of langt gengið, en hinir sömu segja
fátt, þegar dijúgur stuðningsmaður
Evrópusambandsins orðar sömu
hugsun.
Við íslendingar höfum tryggt
stöðu okkar í Evrópu og þau áhrif
sem við þurfum. Fyrir forgöngu og
öflugastan atbeina Sjálfstæðis-
flokksins erum við þátttakendur í
öllum mikilvægustu alþjóðlegu
stofnunum sem varða hag vestræns
lýðræðisríkis, hvort sem það snýst
um öryggi eða efnahag.“
Þeir sem óttast um arðinn
geta andað rólega
Davíð vék einnig að sjávarút-
vegsmálum og sagði m.a.: „Til að
nýta landhelgina sem best höfum
við valið leið hinna framseljanlegu,
ótímabundnu veiðiheimilda og gildir
það um flesta fiskistofna. Útgerða-
raðilar hafa beinan hag af því að
stilla veiðum í hóf og með viðskipt-
um þeirra í milli má ná fram hag-
kvæmni og sveigjanleika. Tekist
hefur að stöðva ofveiði og mikil
hagræðing hefur orðið í íslenskum
útgerðarfyrirtækjum, sem flest eru
nú mun betur rekin en áður var
lenska í þeirri grein.
Að sumra dómi er ein afleiðing
þessarar aðferðar sú, að nú sé
hætta á að arður og hagnaður kunni
að skapast í sjávarútvegi, og hafa
margir, ekki síst sósíalistar, af því
verulegar áhyggjur. Hafa menn
prédikað nokkuð ákaft fyrir nýju
kerfí, sem þó hefur hvergi verið
útfært þannig að séð verði að það
gangi upp. Hugsunin virðist vera
sú að sjávarútvegurinn eigi að verða
leiguliði ríkisins - frá honum megi
ná stórkostlegum íjármunum, sem
honum verði bætt upp með myndar-
legum gengisfellingum og komið
verði í veg fyrir óhjákvæmilega
óðaverðbólgu með brögðum, sem
enn á eftir að útskýra hver séu.
Sjávarútvegur í heild er nú rekinn
í kringum núllið en botnfiskvinnslan
engist sundur og saman. Þeir sem
óttast um arðinn geta því andað
rólega enn um sinn. Alþýðuflokkur-
inn, sem hefur gert þessa stefnu
að trúaratriði, undi hins vegar glað-
ur við sitt, þegar bæjarútgerðir víða
um land sóttu ómældar ijárhæðir
árlega í rekstur sinn til skattgreið-
enda. Þeir börðust gegn okkur sjálf-
stæðismönnum hér í Reykjavík þeg-
ar við snérum taflinu við og stuðluð-
um að því að í höfuðborginni var
stofnað öflugt útgerðarfyrirtæki,
sem greiðir í borgarsjóð en merg-
sýgur hann ekki. Hitt er annað
mál, að enginn ágreiningur er um
að nytjastofnar á Islandsmiðum eru
í sameign þjóðarinnar, og verða
allir, jafnt útgerðarmenn sem sjó-
menn, að lúta þeim ákvörðunum,
sem löggjafinn tekur hveiju sinni
um þá. I þau rúm fimm ár, sem
Sjálfstæðisflokkur hefur leitt ríkis-
stjórn og jafnframt farið með sjáv-
arútvegsmálin, hefur sjávarútveg-
inum verið gert að taka á sig mik-
inn kostnað, sem ríkið greiddi áður
vegna þjónustu við hann. Hefur
sjávarútvegur á þessu tímabili verið
látinn greiða þúsundir milljóna
króna í þessu skyni.“
Útgjöld til landbúnaðar hafa
lækkað um ríflega 40%
Davíð sagði einnig í ræðu sinni
að miklar breytingar hefðu orðið í
málefnum landbúnaðar. Ríkisút-
gjöld til landbúnaðarmála hefðu
í
í
I
K
I
»
L
I
i
{
Ci
(
«
c
c
c
l
c