Morgunblaðið - 18.10.1996, Blaðsíða 8
8 FÖSTUDAGUR 18. OKTÓBER 1996
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Ársskýrsla umboðsmanns Alþingis
Brýnt að bæta lög
um nauðungar-
vistun á geðdeild
UMBOÐSMAÐUR Alþingis telur
brýnt að bæta lög sem varða nauð-
ungarvistun einstaklinga á geðdeild
sjúkrahúsa og skyld mál. Hann seg-
ir þó, að dóms- og kirkjumálaráðu-
neytið hafí kynnt sér, að í frum-
varpi til nýrra lögræðislaga, sem
leggja eigi fram á yfírstandandi
þingi, verði tekið á þessum vanda-
málum.
Umboðsmaður segir í ársskýrslu
sinni fyrir síðasta ár, að hann hafi
fjallað um mál, sem snerti nauð-
ungarvistun á geðdeild sjúkrahúsa
og ákvörðun um þvingaða lyfjagjöf
svo og skráningu hennar í sjúkra-
skrá. Þá hafi hann jafnframt fjallað
um mál, þar sem sjálfráða einstakl-
ingi hafi verið haldið á geðdeild
sjúkrahúss gegn vilja sínum, án
þess að lagaskilyrði væru til þess.
Loks boðar hann, að í næstu árs-
skýrslu verði reifað mál, þar sem
fjallað sé um heimild til þess að
bera lögmæti ákvörðunar um 48
stunda nauðungarvistun undir
dómstóla.
Lítið réttaröryggi
„Við umfjöllun mína um framan-
greind mál hefur það vakið at-
hygli mína, hversu lög eru ófull-
komin um þessi málefni og hversu
lítið réttaröryggi þau veita þeim
einstáklingum, er sæta nauðungar-
vistun. Ég tel brýnt að úr þessu
verði bætt,“ segir umboðsmaður í
skýrslu sinni.
Björgun ’96
sett í dag
LANDSBJÖRG, landssamband
björgunarsveita og Slysavamafélags
Islands, standa fyrir ráðstefnu og
vörusýningu dagana 18.-20. október
undir yfírskriftinni Björgun ’96.
Föstudaginn 18. október kl. 10 verð-
ur ráðstefnan sett af forseta Islands,
herra Ólafí Ragnari Grímssyni, á
Scandic Hótel Loftleiðum.
Opnunarfyrirlestur ráðstefnunnar
er um björgunaraðferðir við slysið á
feijunni Estonia sem sökk á Eystra-
salti fyrir um tveimur árum og verð-
ur hann fluttur af Captein Raimo
Tiiliaanen sem var yfirmaður björg-
unaraðgerða.
Síðdegis sama dag verður opnuð
í Perlunni vörusýning á því nýjasta
í tækjum og búnaði til björgunar-
starfa, ferðalaga og útvistar. Sýning-
in er opin almenningi og aðgangseyr-
ir er enginn.
í tengslum við sýninguna verða
fjölmargar uppákomur um helgina,
þess verður freistað að slá heimsmet
í köfun innandyra í Perlunni, haldinn
ratleikur fyrir fjölskyldur, fjallahjóla-
keppni fyrir börn og unglinga, ís-
landsmót í veggjaklifri innanhúss
o.fl.
Hættu að raka á
Samkvæmistíminn erfram undan
One Touch kremin
eyða hárunum sársaukalaust!
i® . .
H Sensitwe
Svo einfalt er það
Rúllið kreminu yfir hársvæðið
og strjúkið það síðan af með
rökum þvottaklút.
(Sjá leiðbeiningar.)
Húðin verður tnjúk,
ekki hrjúf!
One Touch
er ofnæmisprófað
Útsölustaðir:
Flestar snyrtivöruverslanir, apótek og snyrtivörudeildir Hagkaupa.
vtðkvæma
húð
Resular
egu
fynr
ven
Btkmi
,btkmi
svæði
Nýstárlegt reykinganámskeið
Reyklaus án
þess að þyngjast
Dagmar Jónsdóttir
*
byijun nóvember hefst
í forvarna- og endur-
hæfingarstöðinni
Mætti, námskeið þar sem
fólki verður hjálpað til að
hætta að reykja. Nám-
skeiðið er frábrugðið
venjulegum reykinganám-
skeiðum að því leyti að
fólk fær líkamlega þjálfun
meðan á því stendur til að
bæta heilsuna og koma í
veg fyrir þyngdaraukn-
ingu.
- Er algengt að fólk
þyngist þegar það hættir
að reykja?
„Ég hef kannaði það á
námskeiðum hjá okkur á
Heilsuverndarstöðinni hve
mikið fólk þyngist þegar
það hættir að reykja og
niðurstaðan var sú að það
þyngdist að meðaltali um
3,7 kíló yfír árið. Ég bind
vonir við að með því að bjóða upp
á líkamsrækt samhliða námskeið-
inu verði hægt að koma í veg fyr-
ir þyngdaraukningu."
- Hvernig hugsið þið ykkur
námskeiðið?
„Sjálft reykinganámskeiðið
verður í tvo mánuði í staðinn fyr-
ir einn mánuð áður. í því verður
lögð áhersla á hópmeðferð og
fræðslu. Líkamlegi þátturinn mun
hins vegar standa yfir í sex mán-
uði. I upphafí munu þátttakendur
koma til okkar í Mátt í forviðtal.
íþróttafræðingur mun gera þol-
prófanir á þeim og þeir fá æf-
ingaáætlun við hæfí. Síðan mun-
um við fylgjast með þátttakendum
á þriggja mánaða fresti í eitt ár
í gegnum síma. í lokin fær svo
hver þátttakandi viðurkenningar-
skjal þar sem stendur að hann
hafí ekki tekið smók í þijúhundruð
sextíu og fimm daga!“
- Telur þú að hræðslan við að
fitna fæli marga frá því að hætta
að reykja?
„Það er staðreynd að einstak-
lingur sem hættir að reykja án
þess að breyta öðru í lífsháttum
sínum eins og mataræði eða hreyf-
ingu þyngist um 10% á ári. Sjaldn-
ast breytir fólk til í þessum efnum.
Reynslan hefur sýnt að oftast
eykst matarlystin við þessar að-
stæður auk þess sem fólk er ef
til vill ekki vant að hreyfa sig
mikið eða hefur ekki Iíkamlega
getu til þess ef það hefur reykt í
mörg ár. Þá þyngist það óumflýj-
anlega. í þessari meðferð getur
einstaklingur sem hefur ef til vill
reykt í fjörutíu ár og á erfitt með
að hreyfa sig, fengið æfíngaáætl-
un við sitt hæfi sem eykur bæði
styrk og þol.“
- Munt þú nota einhver önnur
hjálparmeðöi en lík-
amsrækt í baráttunni
við sígarettuna?
„I meðferðinni
sjálfri munum við gefa
þátttakendum nikótín-
lyf til að minnka nikótínmagnið í
blóðinu hægt og rólega yfir lengri
tíma svo áfallið við að missa nikót-
ínið úr líkamanum verði minna.“
- Búist þið við að árangurinn
verði betri þar eð iíkamiegi þáttur-
inn er tekinn með?
„Árangurinn á námskeiðinu hjá
okkur á Heilsuverndarstöðinni
hefur verið sá að um 30% þátttak-
enda hafa ekki reykt í eitt ár.
Þykir það ágætur árangur. Með
því að lengja námskeiðið í tvo
mánuði auk þéttara eftirlits von-
um við að árangurinn verði enn
betri.“
- Er námskeiðið við ailra hæfi?
„Það á að vera það. Hópamir
eru litlir og því myndast auðveld-
► Dagmar Jónsdóttir er
deildarstjóri á lungna- og
berklavarnadeild Heilsu-
verndarstöðvarinnar. Hún er
fædd í Reykjavík árið 1950.
Lauk hún námi í hjúkrunar-
fræðum frá Hjúkrunarskóla
íslands árið 1972. Dagmar
stundaði nám í hjóna- og fjöl-
skyldumeðferð við Par- und
Familie Theraphy Institute í
Köln á árunum 1989-1990. Á
síðastliðnu ári lauk hún námi
í heilsuhagfræði frá Endur-
menntunardeild Háskóla ís-
lands. Dagmar hefur starfað
við flestar greinar hjúkrunar
en undanfarin ár hefur hún
haft umsjón með reykinganám-
skeiðum á vegum Heilsuvernd-
arstöðvarinnar í Reykjavík.
lega samkennd á milli manna til
að ná þessu sameiginlega mark-
miði, að hætta að reykja. I hóp-
meðferðinni tölum við eingöngu
um reykingar og skaðsemi þeirra
og förum ekki inn á persónuleg
mál frekar en fólk vill. Eg vil taka
það fram að þó að meðferðin tak-
ist ekki í fyrsta skipti þá hvet ég
fólk til að fara á annað námskeið
eins og oft hefur gerst hjá okkur.
Það er enginn álitshnekkir að því.
Fólk á misjafnlega auðvelt með
að tileinka sér meðferðina. Því
tekst að hætta að reykja fyrr en
seinna."
- Hver er lykillinn að því að
fólki takist að hætta að reykja?
„Þátttakendum sem tileinka sér
meðferðina og fara eftir því sem
við leggjum fyrir þá, gengur best.
Eins og að nota nikótínlyfið reglu-
lega og tileinka sér fræðsluþátt-
inn. Reyndar leggjum
við ekki mikla áherslu
á fræðsluna því fólk
veit þegar svo mikið um
skaðsemi reykinga.
Mesta áherslu leggjum
við á að fólk styðji hvert annað.
Þótt það komi úr ólíkum áttum
þá á það þetta markmið sameigin-
legt, að vilja vera fullkomlega
reyklaus.“
- Er algengt að fólk haldi
áfram að hittast eftir reykinga-
námskeiðið til að hvetja hvert
annað?
„Ég hef hvatt fólk til þess að
mynda sína eigin hópa eftir að
meðferðinni lýkur. Margir hittast
einu sinni í viku til dæmis á kaffi-
húsi. Fjölskyldan hefur ef til vill
ekki áhuga á að tala endalaust
um reykingar eftir að takmarkinu
er náð. Þá er gott að geta deilt
reynslu sinni með öðrum og fá
hvatningu."
Fólk styðji
hvert
annað