Morgunblaðið - 18.10.1996, Blaðsíða 47

MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
FÖSTUDAGUR 18. OKTÓBER 1996 4 7
TORFI
HJARTARSON
+ Torfi Hjartar-
son fæddist á
Hvanneyri 21. maí
1902. Hann lést í
Landspítalanum 8.
október síðastliðinn
og fór útför hans
fram frá Dómkirkj-
unni 17. október.
Kveðja frá SUS
Fyrir 66 árum, nánar
tiltekið 27. júní árið
1930 í Hvannagjá á
Þingvöllum, voru saman
komnir 45 fulltrúar frá
13 félögum ungra sjálfstæðismanna
víðsvegar að af landinu. Að baki
hveijum fulltrúa stóðu 25 félagsmenn
og voru fulltrúamir í umboði 1.125
ungra manna og kvenna í landinu.
Þama stofnuðu fulltrúarnir Samband
ungra sjálfstæðismanna og til forystu
kusu þeir einróma Torfa Hjartarson.
Torfi hafði fyrir þetta stofnþing haft
forgöngu að stofnun samtakanna og
fyrir hans atbeina vom stofnuð félög
ungra sjálfstæðismanna viðsvegar um
landið.
I fundargerð stofnþingsins kemur
fram að þingið hafi nánast samþykkt
frumvarp fundarboðanda Torfa
Hjartarsonar um stofnun samtak-
anna óbreytt. Torfi var óskoraður
og óumdeildur leiðtogi þessarar
hreyfingar sem strax á stofnþinginu
var orðin að fjöldahreyfingu sem
hefur ávallt frá fyrsta degi barist
með árangri fyrir frelsi og sjálfstæði
einstaklinganna í þessu landi. Hug-
sjónum þessa fólks sem stóðu að
stofnun samtakanna er vel lýst í
grein sem Torfi sjálfur skrifaði í tíu
ára afmælisrit Heimdallar:
„Ungum sjálfstæðismönnum er það
Ijóst, að hver þjóð, sem aukast vill
að þrótti og þroska verður að gæta
frelsis síns og sinna borgara. Ánauð-
ugir menn eru ekki líklegir til þroska,
og ófijálsar þjóðir hafa aidrei tekið
stórstígum framförum. Hver þjóð,
sem skapa vill sjálfstæða og merki-
lega menningu, verður að varðveita
sjálfstæði sitt til þess að séreðli henn-
ar fái notið sín og náð eðlilegum
þroska. Hver þjóð sem viil vera fijáls
og óháð verður að tryggja þegnum
sínum sem best heilbrigt sjálfræði.
Frjálsir menn mynda sjálfstætt þjóð-
félag, en kúgaðir einstaklingar geta
ekki varðveitt frelsi þjóðar sinnar.“
Torfi Hjartarson gleymdi aldrei
hugsjónum sínum og alla tíð hvatti
hann unga sjálfstæðismenn til dáða.
Það fór ekki fram hjá neinum okkar
sem hlustuðu á hann flytja heiðurs-
ræðuna á 60 ára afmæli Sambands
ungra sjálfstæðismanna á Þingvöll-
um að þar brann ennþá gamli hug-
sjónareldurinn.
Ungir sjálfstæðismenn þakka
frumkvöðlinum sem lagði traustan
grunn að öflugu starfi stærstu stjórn-
málahreyfíngar ungs fólks á íslandi.
Guðlaugur Þór Þórðarson,
formaður Sambands ungra
sjálfstæðismanna.
Það var laust fyrir klukkan sjö að
kveldi þriðjudagsins 8. október sl. að
Torfi föðurbróðir minn var staddur í
faðmi fjölskyldunnar á heimili sínu á
Flókagötu 18. Mig minnir að hann
hafi verið í hrókasamræðum við Hjört
son sinn, hæstaréttardómara, um eitt-
hvert lögfræðilegt álitamál er varðaði
atvinnufrelsi, að honum skyndilega
varð orðfall, hneig niður og var allur
stuttu síðar. Hann dó með reisn.
Það var ekki laust við að mér hafí
staðið stuggur af Torfa þegar ég var
yngri, þótt hann valdsmannslegur og
hijúfur á yfirborðinu. Reyndar er
hann mér ætíð minnisstæður af Toll-
inum þar sem ég vann eitt sinn sumar-
part sem unglingur þegar hann birt-
ist skyndilega í aðalafgreiðslusalnum,
mikilfenglegur og herðabreiður svo
að fór um starfsfólkið, þvílíka virð-
ingu bar það fyrir sínum yfirmanni.
Eg fór ekki að kynnast Torfa neitt
að ráði fyrr en fyrir rétt tæpum 10
árum eða skömmu eftir fráfall Snorra
bróður hans. Við vorum að stokka
upp búið á Eiríksgötunni
að hann hljóp gjaman
upp og niður stigana,
iðulega með níðþunga
bókakassa skáldsins sér
við hönd. Að spá í að
þar hafi farið hálf níræð-
ur maður einsog storm-
sveipur hefði þótt mikil
fjarstæða. Erilsöm og
gæfurík starfsævi lá þá
að baki og hann hafði
meiri tíma fyrir sjálfan
sig og sín ótal hugðar-
efni svo sem bókagrúsk
og heimsreisur í svart-
asta skammdeginu.
Torfi var elstur þeirra
bræðra, síðan kom Snorri skáld og
yngstur var Ásgeir sagnfræðingur
og leikhúsgagnrýnandi. Og þeir dóu
í öfugu hlutfalli við aldur með rúm-
lega 10 ára millibili. Eflaust hefur
það sett sitt mark á Torfa sem elsta
bróður að taka við búinu að Arnar-
holti ásamt móður sinni er Hjörtur
faðir þeirra féll frá um aldur fram.
Það hefur hert hann og gefíð honum
ríka ábyrgðarkennd. Seinna er Ragn-
heiður hafði brugðið búi og þau keypt
Eiríksgötu 27 í staðinn sagði Torfi
mér eitt sinn að hann hafi gengið
niður götuna í þungum þönkum um
hvort ákvörðunin hafi verið rétt að
hann sér föður sinn heitinn birtast
skyndilega á móti sér broshýran með
útbreiddan faðm. Þar fékk hann þá
staðfestingu sem hann þurfti á að
halda. Eg held að þessi sýn lýsi vel
þeim nánu tengslum sem hann hefur
haft við föður sinn sem ekki að tilefn-
islausu hefur verið honum fyrirmynd.
- Þó að þeir bræður hafi valið sér
ólíkan starfsvettvang, haft andstæð-
ar hugsjónir og stjómmálaskoðanir
þá var ætíð á milli þeirra sterkt og
einlægt bræðraþel.
Bak við hina hörðu skel embætt-
ismannsins bjó afar sanngjarn maður
sem var fastur fyrir, ósérhlífínn, rétt-
sýnn og heiðarlegur f samskiptum.
Hann var þróttmikill persónuleiki
með ríka frásagnargáfu í góðum fé-
lagsskap, höfðingi heim að sækja og
gat verið eldfjörugur fram á morgun
ef því var að skipta. Það var einsog
að ferðast í gegnum öldina er hann
tók flugið í frásögnum, stálminnugur
á menn og málefni, hvort sem það
voru söguleg augnablik eða skondin
hliðarspor.
Það gustaði af Torfa, hann var
höfðingi í eðli sínu, valinn til forystu
og fórst það vel. Slíkir afburða menn
fæðast ekki oft á öld og ég hygg að
íslenska þjóðin hafi borið gæfu til að
njóta krafta hans. Nú kveð ég þessa
öldnu kempu og þakka honum fyrir
kynnin. Þau voru dýrmæt og munu
fylgja mér áfram um ókomna slóð.
Eg votta öllum aðstandendum
mína dýpstu samúð._
Halldór Ásgeirsson.
Torfi Hjartarson, fyrrverandi toll-
stjóri og státtasemjari ríkisins í
vinnudeilum, andaðist 8. þ.m. á 95.
aldursári. Þennan mæta og mikil-
hæfa mann vil ég kveðja og minnast
hans með nokkrum orðum. Ég tel,
að með honum sé fallinn frá einn
af merkustu embættismönnum þessa
lands sökum mannkosta hans og
góðra vitsmuna. Hann naut almennr-
ar viðurkenningar og virðingar fyrir
dugnað og skörungsskap í öllum
þeim margvíslegu störfum, sem hann
hafði með höndum.
Ég kynntist honum fyrst, þegar
hann var sýslumaður og bæjarfógeti
á Isafirði og ég tiltölulega nýlega
tekinn við sýslumannsembættinu í
Hólmavík. Áttum við þá sem góðir
grannar oft símtal saman, og var
ætíð ánægjulegt ojg einnig fróðlegt
að ræða yið hann. Eg gerði mér brátt
grein fyrir því, hve sterka og góða
dómgreind hann hafði til að bera,
og hve mikils virði mér var að kynn-
ast honum.
Eftir að Félag héraðsdómara var
stofnað árið 1941, kynntumst við enn
betur. Hann var í stjórn þess félags
og mjög virkur í starfsemi þess. Eg
var nokkur fyrstu ár félagsins yngsti
félagi þess og hafði gaman af félags-
starfínu, sem leiddi til þess, að ég
jafnframt kynntist öðrum félögum
til gagns og ánægju. Þá kynntist ég
Torfa allvel, og myndaðist smám
saman með okkur vinátta, sem hélzt
síðan. Eigi spillti það fyrir, að við
töldum til frændskapar með okkur.
Frændræknir vildum við vera. Eftir
að Torfi var skipaður tollstjóri í
Reykjavík árið 1943, breytti það því
ekki, að hann var eftir sem áður
félagi í Félagi héraðsdómara og jafn-
an í forystu þar með öðrum góðum
mönnum, og eftir að hann fluttist
með fjölskyldu sína til Reykjavíkur
varð það þá í tengslum við aðalfund
Félags héraðsdómara árvisst sem
nokkurs konar hefð, að hann bauð
öllum fundarmönnum heim til þeirra
hjóna. nutum við þar höfðinglegra
veitinga í mat og drykk. Voru kvöld-
heimboð þessi okkur félögum mikils
virði. Það jók mjög ánægjuna, að
húsmóðirin, frú Anna Jónsdóttir, var
með okkur S þessum góðu samkvæm-
um, og sá hún jafnframt um veiting-
ar með reisn og tók þátt í samtölum,
en hún var mjög fróð og skemmti-
leg, þessi glæsilega og gáfaða kona,
sem við nú minnumst með þökk og
hlýjum hug. Þau hjón Anna og Torfi
voru mjög samhent og ágæt í hví-
vetna. Gott er að eiga minninguna
um þau mætu hjón, sem við þökkum
nú góðvild þeirra og hugulsemi.
Eg vil láta þess getið, að í júlí og
ágúst sl. þurfti ég að fá þjálfun eftir
legu í sjúkrahúsi og þá á sama stað
sem Torfí þá dvaldi á. Hittumst við
þá nokkrum sinnum og áttum tal
samn. Hann var þá andlega hress
og sama karlmennið í framkomu sem
hann hefir ætíð verið, þrátt fyrir
áfall heilsu. Þá vil ég einnig geta
þess, að 2. júní sl., þegar minnzt var
150 ára afmælis Menntaskólans í
Reykjavík, þá kom Torfi þangað í
hópi annarra stúdenta, til þess að
taka þátt í hátíðahöldum, sem fóru
fram við aðaldyr og framhlið skólans
undir stjórn rektorsins Ragnheiðar,
dóttur Torfa.
Seinast sá ég og hitti minn gamla
vin og frænda í hinum nýju húsa-
kynnum Hæstaréttar þann 5. sept-
ember sl., þegar vígsluhátíð hússins
fór fram. Þar var stór hópur lögfræð-
inga saman kominn. Mér fannst Torfí
njóta sín og sóma sér vel í þessu
umhverfi. Hann var hress og góður
viðtals sem jafnan áður. Vonir stóðu
til þess, að hann næði betri heilsu.
Sú von brást, sem kunnugt er. Eng-
inn má sköpum renna og taka skal
því, sem að höndum ber.
Ég vil ljúka þessum orðum með
því að þakka Torfa Hjartarsyni sam-
fylgd og margt gott á liðnum árum.
Áðstandendum öllum votta ég inni-
legustu samúð mína.
Jóhann Salberg
Guðmundsson.
Þegar mágur minn, Poui Reu-
mert, blés nýju lífí í minningarsjóðinn
frá árinu 1938, sem bar nafn móður
minnar, Stefaníu Guðmundsdóttur,
bað hann mig, eftir lát systur minnar
Önnu Borg, sem fórst í flugslysi árið
1963, að tilnefna þá, sem ég teldi
hæfasta að skipa stjórn „Sjóðsins".
Það var auðsótt mál og voru þessir
þrír heiðursmenn valdir: Þorsteinn
Ó. Stephensen, formaður, Agnar Kl.
Jónsson, ritari, og Torfí Hjartarson,
gjaldkeri. Tveir hinna fyrmefndu em
þegar dánir og nú er sá síðast-
nefndi, hetjan Torfi Hjartarson, fall-
inn í valinn.
Öllum þessum mönnum eiga að-
standendur sjóðsins og raunar líka
leikarastéttin í landinu þakkir að
gjalda fyrir fórnfús fyrirmyndar-
störf.
Undirritaður bar gæfu til að sitja
fundi þessarar sjóðsstjómar og
tengdist þremenningunum tryggða-
böndum, en allir sátu þeir til dauða-
dags í stjórn „Minningarsjóðs frú
Stefaníu Guðmundsdóttur".
Það er nú að ég með trega kveð
vin minn Torfa Hjartarson og fyrir
hönd Minningarsjóðsins þakka ég
honum ómetanlega stefnufestu og
tryggð.
Geir Borg.
• Fleirí minningargreinar um
Torfa Hjartarson bíða birtingar
ogmunu birtast í blaðinu næstu
daga.
t
Ástkær eiginkona mín, móðir okkar,
tengdamóðir og amma,
ANNA KRISTBJÖRG
KRISTINSDÓTTIR
frá Höfða,
Grýtubakkahreppi,
Vfkurgötu 6,
Stykkishólmi,
verður jarðsungin frá Stykkishólmskirkju
laugardaginn 19. október kl. 11.00.
Þeim, sem vildu minnast hennar, er bent á St. Franciskusspítalann
í Stykkishólmi.
Fyrir hönd aðstandenda, _ . . _
y ’ Guðmundur Gunnarsson.
t
Þökkum innilega auðsýnda samúð og
hlýhug við andlát og útför ástkærs eig-
inmanns, föður okkar, tengdaföður, afa
og langafa,
PÉTURS R. KÁRASONAR,
Aðalgötu 5,
Keflavik.
Regfna Guðmundsdóttir,
Sigurborg Pétursdóttir, Einar Már Jóhannesson,
Guðmundur Pétursson, Bára Hansdóttir,
Jóna Karen Pétursdóttir, Ingvar Jón Óskarsson,
Regfna Rósa Harðardóttir, ingiþór Björnsson,
barnabörn og barnabarnabörn.
Vinningaskrá
HAPPDRÆTTÍ
ae
22. útdráttur 17. okt. 1996
BifreiðaFvinningur
Kr, 2.000.000________Kr. 4.000.000 (tvöfaldur)
62813
Ferðavinningar
Kr. 100.000 Kr. 200.000 (tvðfaldur)
9283
40440
56020
66192
Ferðavinningar
Kr. 50.000 Kr. 100.000 (tvðfaldur)
2721 10959 21048 30843 41248 65966
8036 11720 23382 36524 63736 76139
Húsbúnaðarvinningar
Kr. 10.000 Kr. 20.( 100 (tvöfaldur )
41 9924 19060 28963 42331 54137 62439 71343
582 9974 19115 29421 42702 54480 62595 71490
789 10040 19624 29494 43098 54580 62714 71949
1401 10309 20002 29639 43214 54723 62852 72272
1432 10784 20844 29682 43251 54816 63176 73231
1684 11066 20942 29920 43626 55192 63290 73302
1716 12077 21019 29991 44211 55302 63318 73432
2125 12414 21458 30698 44747 55624 63469 73623
2708 12547 21532 30951 45184 56022 63564 74312
2836 12770 22089 31274 45402 56136 63835 74410
2908 12886 22599 31322 46098 56646 63885 74464
3030 13068 22675 32268 46139 56993 64092 75390
3046 13358 22903 32451 46286 58150 64169 75627
3675 13625 23529 32998 46812 59134 64272 76113
4093 13871 24612 33108 46883 59390 64300 76512
4502 13938 24759 33177 46914 59502 64554 77081
4951 14316 25682 33205 47112 59901 64663 77197
5243 14598 26025 33583 47457 60307 64768 77288
5758 15115 26366 35665 48251 60488 65181 77414
5788 15356 26426 36299 48263 61357 65325 77600
6165 15455 27175 37363 48943 61567 66006 77753
6479 16142 28038 37437 49702 61579 66151 78162
6853 16247 28096 38005 49788 61706 66398 78787
7523 16327 28111 39275 49990 61813 67817 78993
7524 16358 28409 39320 50304 61941 67889 78998
7950 17454 28461 39381 51405 61947 68992 79829
8340 17493 28595 40580 52633 62095 69012 79944
8384 17691 28646 41249 52869 62246 70075 79988
8636 17849 28660 41379 52910 62254 70504
8863 18029 28849 42267 53455 62270 70615
Hcimasiða á Interneti: http//www.itn.is/das/