Morgunblaðið - 18.10.1996, Blaðsíða 44

- -44 FÖSTUDAGUR 18. OKTÓBER 1996
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
KRISTJÁN
- KJARTANSSON
+ Kristján Kjart-
ansson var
fæddur í Reykjavík
17. september
1963. Hann lést af
slysförum þriðju-
daginn 8. október
síðastliðinn. Faðir
Kristjáns var
Kjartan, f. 17.10.
1925, d. 24.11.
1990, Iögmaður og
bóndi á Guðna-
bakka í Mýrasýslu,
Jónsson iðnrek-
anda og forstjóra í
Reykjavík, Kjart-
ans Jónssonar bónda að Efri
Húsum við Önundarfjörð og
Halldóru Jónsdóttur, konu
hans. Móðir Kjartans var Sal-
vör Ebenesersdóttir, bónda og
útvegsmanns, Ebeneserssonar
í Þernuvík og Valgerðar Guð-
mundsdóttur b. á Eyri við
Skutulsfjörð. Móðir Kristjáns
er Þorbjörg, f. 8.4. 1928, Pét-
ursdóttir, Magnússonar hrl.
bankastj., alþm. og ráðh., séra
Magnúsar Andrés-
sonar alþm. og
prófasts að Gils-
bakka í Hvítársíðu
og k.h. Sigríðar
Pétursdóttur, Si-
vertsens b. á Höfn
í Melasveit. Móðir
Þorbjargar var
Ingibjörg Guð-
mundsdóttir, Vi-
borg, vélstjóra og
gullsmiðs í Reykja-
vík og Helgu
Bjarnadóttur hálf-
systur Torfa skóla-
sljóra í Ólafsdal í
Dalasýslu. Systkini Kristjáns
eftirlifandi eru: Pétur f. 15.11.
1948, Jón, f. 15.11.1949, Magn-
ús f. 1.8. 1951, Guðmundur, f.
25.12. 1955, Sigrún, f. 13.11.
1957, og Margrét, f. 27.4.1960.
Krislján skilur eftir sig sam-
býliskonu, Arndísi Fannberg,
f. 22.10. 1963.
Útför Kristjáns fer fram frá
Dómkirkjunni í dag og hefst
athöfnin klukkan 13.30.
Kristján ólst upp í systkinahópi
að Guðnabakka í Stafholtstungum
til átta ára aldurs er ijölskyldan
flutti til Reykjavíkur. Hann hóf sína
skólagöngu í barnaskólanum við
Varmalandsskóla, en lauk skyldu-
námi í Reykjavík. Hann lauk síðar
stúdentsprófí frá Menntaskólanum
í Hamrahlíð. Eftir það tóku við
reynsluár við margvísleg störf,
bæði í Reykjavík og í sveitinni. Þau
,-^spor liggja víða en óhætt er að segja
að Kristján hafí unað sér vel úti í
j náttúrunni og vann því mikið úti
við er skóla sleppti. Hann hugði oft
I að því smáa og lagði sig eftir djúp-
! stæðum fróðleik um marga hiuti.
j Hann var mjög greindur maður og
| náði að þroska þá kosti sína í skóla
og við margvíslega fróðleiksöflun.
í ársbyijun 1991 hóf Kristján
nám við Guðfræðideild HÍ og átti
aðeins nokkurra mánaða nám eftir
til að ljúka því er hann mætti örlög-
um sínum snögglega. Oft er það
sagt er ungt fólk fellur frá að það
hafí átt svo margt eftir til að upp-
fylla sín fyrirheit. Það á hér við líka.
Engu að síður skal það fyllyrt að
j^nám og vera Kristjáns í Guðfræði-
deildinni, undir öruggri handleiðslu
þess góða fólks er þar leiðir og
kennir, hafi veitt honum svör við
} mörgum þeim spurningum er hann
' velti fyrir sér um lífið, tilgang þess
j og tilveruna alla. Hann naut stuðn-
j ings og skilnings unnustu og sam-
j býliskonu er nú tregar sitt manns-
!efni. Honum lánaðist þrátt fyrir
allt að uppfylla mörg stærstu fyrir-
heitin er barnið ber með sér er það
Íkemur í þennan heim, þótt hann
hyrfi úr jarðvist sinni liðlega 33 ára
gamall. Við sem eftir lifum hljótum
að velta fyrir okkur hvert réttlæti
sé að slíku en fáum þau svör að sá
;( er öllu ræður hafí svo á um kveðið.
Við hneigjum höfuð okkar fyrir því
valdi einu og bíðum fundar á efsta
I degi.
Ohjákvæmilegt er að minnast
> þess nú er slíkur harmur er að oss
kveðinn, að nú eru rétt 160 ár liðin
frá því að forfaðir Kristjáns, séra
Þorsteinn Helgason, prestur i Reyk-
holti, mætti örlögum sínum í ísi
lagðri Reykjadalsá í mars 1836.
Kristján hafði eins og séra Þor-
steinn, aðeins rúman mánuð um
sinn 33. afmælisdag. í slíkum teikn-
um kunna að felast skilaboð til
okkar er nú syrgjum fallinn bróður
og félaga. Á það skal og bent að
ekki er þetta í fyrsta né annað sinn
er slíkir atburðir verða í þeim hópi
er fyllir raðir þjóna kirkjunnar hér
á jörð. Má það vera að nokkur hugg-
un sé harmi gegn að velta fyrir sér
þeim táknum er í því felast. Við
J fráfall séra Þorsteins kvað Jónas
—Hallgrímsson tregafull eftirmæli
» um sinn vin 'er svo snögglega og
I
hörmulega hvarf af þessum heimi.
Það er vel við hæfí bæði sakir skyld-
leika og annarra hluta að láta eitt
erindi af kvæði Jónasar fylgja hér
með:
Veit þá enginn að eyjan hvíta
átt hefur sonu fremri vonum?
Hugðu þeir mest á fremd og frægðir,
fríðir og ungir féllu í stríði;
svo er það enn, og atburð þenna
einn vil ég telja af hinum seinni:
Vinurinn fagri oss vék af sjónum
að vonum, því hann var góður sonur.
Sá sem er vakinn af værum
blundi hins daglega amsturs og lífs
með harmafregn sem óhægt er að
lifa eða lýsa, á einskis annars úr-
kosta en að kasta sjónum sínum til
himins í spurn. Þeir sem hlusta;
vilja heyra svarið, fá huggun. Ég
þakka þér þitt bróðurþel og allt sem
við áttum saman að sælda á
skammri ævi og kveð þig að sinni,
sáttur, særður, sefaður.
Guðmundur Kjartansson.
Okkur langar í fáum orðum að
minnast frænda okkar sem var frá
okkur tekinn án nokkurs fyrirvara.
Okkur er minnisstæðast hve góður
hann var við okkur systurnar er við
vorum litlar og komum í heimsókn
til ömmu og afa. Hann lék við okk-
ur og oft gleymdum við okkur við
spil. Fyrir lítil börn var það ómetan-
legt að fínna sér tekið sem jafn-
ingja. Það er sárt að hugsa um
hann, hann sem átti alla framtíðina
fyrir sér. Það er líka sárt að hugsa
til þeirra orða sem ósögð voru.
Með þeim orðum kveðjum við
þig, kæri Kristján. Við vitum að
afí tekur á móti þér. Elsku amma,
Arndís, Gummi, Magnús, Margét,
Pétur, Nonni og mamma: Við vott-
um ykkur okkar dýpstu samúð og
Guð blessi ykkur.
Þínar litlu frænkur,
Þorbjörg og Ragnheiður.
Mjög snemma síðastliðinn mið-
vikudagsmorgun var ég vakinn með
óþægilegri símhringingu. Þetta var
kunningi minn úr guðfræðideildinni,
sem færði mér þá sorgarfregn, að
einn besti vinur minn úr deildinni
hefði Iátist í umferðarslysi kvöldið
áður. Mig setti hljóðan. Var þetta
virkilega satt? Ég trúði þessu ekki,
þetta gat ekki verið. Er ég sá frétt-
ina í blöðunum þessu til staðfesting-
ar reikaði hugur minn tæp fimm
ár aftur í tímann.
Kristján Kjartansson hóf nám við
guðfræðideild Háskóla Islands á
vormisseri 1992. Við hittumst fyrst
uppi á kapellulofti strax í upphafi
misserisins og urðum brátt góðir
vinir, þrátt fyrir talsverðan aldurs-
mun. Ég tók sérstaklega eftir því,
hversu snyrtilegur hann var og vel
til fara, myndarlegur, ljósskolhærð-
ur með sérstaklega bjarta ásjónu.
Hann var að eðlisfari tilfínningarík-
ur, feiminn og gat haft viðkvæma
lund. Ég fann mjög skjótt, að þarna
fór maður, sem hægt var að tala
við og skildi hugrenningar rúmlega
tvítugs pilts, sem eins og á vissan
hátt Kristján sjálfur, var að byija
lífíð fyrir alvöru. Oft bauð hann
mér í heimsókn til sín og móður
sinnar á Seltjarnarnesi, þar sem við
ræddum saman um hvaðeina, sem
okkur lá á hjarta, og lásum þar jafn-
vel saman undir próf það árið. Inn-
an ekki langs tíma kynnti hann mig
einnig fyrir góðri vinkonu sinni,
Arndísi Fannberg, sem varð hans
heitkona, er stundir liðu fram.
Nokkru eftir að þau tóku saman
fluttu þau í snotra íbúð á Garða-
stræti 2, þar sem þau bjuggu eftir
það. Stundirnar þar voru svo ótal
margar, sem að leiðarlokum ber að
þakka fyrir. Oft var glatt á hjalla,
við gerðum mikið að gamni okkar
við margvísleg tækifæri. Ég held
nú samt sem áður, að þar hafí hús-
bóndinn sjálfur verið glaðastur allra,
að öðrum ólöstuðum.
Meðal sameiginlegra áhugamála
okkar voru ættfræði og ferðaiög.
Meðal annars komumst við að því,
að við vorum öll þtjú komin af Arn-
ardalsætt. Þó svo að skyldleiki af
sjöunda og áttunda eða níunda ættl-
ið teljist ekki ýkja náskylt, kom
frændsemin þó skýrt fram í þeim
sérstaka hlýhug, sem hann bar til
mín alla tíð og þau bæði. Ekki má
gleyma öllum þeim ritgerðum, sem
við unnum saman að, bæði í kirkju-
sögu og siðfræði. Það var ljúft að
fá að vinna með Kristjáni, og það
var raunar hann, sem hvatti mig til
þess að nema sem mest í þessum
greinum.
Eitt var það þó, sem ég hlakkaði
alltaf sérstaklega mikið til, en það
voru allar þær stundir, sem við sett-
umst við litla stofuborðið, gjaman
að afloknum málsverði og upp-
vaski, hlustuðum á Ijúfa tóna og
spiluðum manna, jafnvel langt fram
eftir nóttu. Kristján var slyngur
spilamaður og þeim þótti báðum,
eins og mér sjálfum, einstaklega
gaman að spila á spil.
í fyrravetur kynnti hann mig_ svo
fyrir aldraðri vinkonu sinni frá ítal-
íu. Var það fagurblá Fiat-bifreið,
sem hann hafði keypt og ætlaði að
nota hana sem sinn einkabíl, er
stundir liðu fram. Þær voru ófáar
ferðirnar sem við fórum að vitja
bifreiðarinnar, bæði á Tómasarhag-
ann og síðan á geymslusvæðið í
Straumsvík, og ekki var það verra
að fá að koma við í sjoppu og kaupa
pylsur eða franskar kartöflur og
snæða eftir sérhveija heimsókn til
litla ítalans. Fljótlega fékk Kristján
áhuga á að læra ítölsku, og er við
sátum inni í litlu bifreiðinni og skipt-
umst á að aka um inni á geymslu-
svæðinu, töluðum við saman, mest-
megnis á ítölsku, henni til heiðurs.
Síðastliðið sumar fóru Kristján
og Arndís oft í sumarbústað við
Elliðavatn í eigu íjölskyldu hennar.
Þangað var mér einnig ljúft að koma
í spjall og spil, og gjarnan fara í
bátsferð á vatninu, þar sem heyra
mátti fuglasöng og vatnanið. Krist-
ján lagði sérstaklega mikið upp úr
því, að ég þjálfaði báðar hendur
mínar með kröftugum róðri. Eins
og áður sagði, voru ferðalög meðal
sameiginlegra áhugamála okkar.
Þann 23. apríl síðastliðinn skutumst
við til dæmis saman austur fyrir
fjall, eftir heimsókn á geymslusvæð-
ið. Veðrið var gott, sól skein í heiði
og okkur fannst ekki veita af að
lyfta okkur aðeins upp, áður en tek-
ist yrði á við síðustu stórverkefni
vormisserisins. Vorið var svo sann-
arlega komið. Við skruppum austur
á Eyrarbakka og til Stokkseyrar,
ókum um hreppana og áttum loks
ógleymanlega bæna- og kyrrðar-
stund í Skálholtsdómkirkju, — tveir
einir. Þaðan var haldið til Þingvalla
og loks heim á leið um Hvalfjörð-
inn. Vitaskuld var fólk orðið smeykt
um okkur þegar ég hringdi heim
um ellefuleytið úr Garðastrætinu
þetta kvöld, ég hafði auðvitað ekki
komið heim í kvöldmatinn. Okkur
var, þrátt fyrir allt, fyrirgefíð þetta
uppátæki, en eftir á minntumst við
oft þessa ævintýris með gleði og
mikið var hlegið.
Þann 11. september fórum við
síðan saman á hans bemskuslóðir
uppi í Borgarfirði, þar sem hann
hafði stigið sín fyrstu skref að
Guðnabakka í Stafholtstungum.
Auðvitað var tækifærið gripið og
litið inn í kirkjur á þessu svæði, sem
em ótrúlega margar og allflestar
þeirra gullfalleg og virðuleg guðs-
hús.
Síðustu stundir okkar saman
munu sjálfsagt aldrei líða mér úr
minni. Kristján hélt upp á 33 ára
afmæli sitt að kvöldi hins 17. sept-
ember síðastliðins. Réð gleðin þar
ríkjum, eins og jafnan var, þegar
hann var annars vegar. Þegar gest-
irnir vom allflestir famir um mið-
nættið og ég sjálfur farinn að hugsa
um að halda heim á leið, vildu þau
endilega að ég gripi í spil með sér,
sem ég og gerði. Sat ég við til tæp-
lega tvö um nóttina. — Þessa nótt
veiktist faðir minn hastarlega, og
lá síðan milli heims og helju í tíu
sólarhringa, uns hann lést aðfara-
nótt þess 28. september síðastliðinn.
— í þeirri sorg minni var ómetan-
legt að eiga slíkan vin og bróður í
Kristi, sem Kristján Kjartansson
var. Eftir að þetta gerðist, höfðum
við Kristján reglulega símasam-
band, þar sem hann miðlaði mér
meðal annars af sinni reynslu, og
mánudaginn 7. október síðastliðinn
bauð hann mér til kærleiksmáltíðar
ásamt öðram góðum vini okkar.
Þegar hann var farinn, fóram við
Kristján saman að vitja ítölsku vin-
konunnar. Loks fórum við saman
upp í Gufuneskirkjugarð, þar sem
ég sýndi honum, hvar faðir minn
hvílir. Á heimleiðinni ræddum við
af hreinskilni um framtíðina og
dauðann. En þá óraði mig ekki fyr-
ir, hversu ótrúlega stutt hann átti
eftir ólifað. Hann var bjartsýnn,
stefndi á að ljúka guðfræðiprófí
næsta vor eða með haustinu, og
eftir það langaði hann til að leggja
á djúpið og starfa innan guðsríkis-
ins, þjóna þeim Guði sem hann
treysti best og trúði á, Drottin Jes-
úm Krist. Þessir dagar gáfu fögur
fyrirheit, það var svo ótrúlega
margt, sem hann ætlaði sér að gera,
— já, svo ótalmargt, sem hann átti
ógert.
Við ræddum meðal annars um
námslánin sem hann tók. Hann
benti mér á, að greiðslufrestur
þeirra væri 40 ár. Síðan bætti hann
við orðum, sem ég mun ávallt geyma
í hjarta mér: „En ég gæti verið
kominn heim til Guðs áður.“ Þetta
var eitt það síðasta, sem hann sagði
við mig áður en við kvöddumst við
heimili þeirra Arndísar. Hann átti
eftir að ljúka við prédikun, sem
hann átti síðan að flytja daginn eft-
ir, — síðasta daginn sinn hér á þess-
ari jörð. Að kvöldi þess dags var
hann allur. — Er ég nú lít til baka,
verð ég Guði ævinlega þakklátur
fyrir allar þessar stundir, sem við
Kristján deildum saman, og verða
svo óendanlega dýrmætar, þegar
litið er til baka. — Já, svo skyndi-
lega er klippt á lífsþráðinn. Ungur
maður er hrifinn á brott frá fjöl-
skyldu sinni og vinum í hörmulegu
umferðarslysi á dimmu haustkvöldi.
Minningarnar streyma fram. Á slík-
um stundum er gott að leita til Jesú
Krists í raunum sínum og minnast
þeirra orða hans, er standa í Jóh.
11:25 og margir þekkja: „Ég er
upprisan og lífíð. Sá sem trúir á
mig, mun lifa þótt hann deyi.“
Og Páll postuli segir meðal ann-
ars i fyrra Korintubréfí, 15. kapít-
ula: „Dauðinn er uppsvelgdur í sig-
ur. Dauði, hvar er sigur þinn? Dauði,
hvar er broddur þinn? En syndin er
broddur dauðans og lögmálið afl
syndarinnar. Guði séu þakkir, sem
gefur oss sigurinn fyrir Drottin vorn
Jesú Krist.“
Elskulega Arndís mín, frú Þor-
björg, Pétur, Jón, Magnús, Guð-
mundur, Sigrún, Margrét og fjöl-
skyldur: Á svona stundum mega orð
sín ósköp lítils. Ég bið almáttugan
Guð um að blessa ykkur öll, hugga
og styrkja á þessum sorgartímum.
Minningin um elskulegan vin okkar
allra lifir. Blessuð sé minning Kristj-
áns Kjartanssonar.
Þorgils Hlynur Þorbergsson.
Kveðja frá guðfræðideild
Háskóla Islands
Þau hörmulegu tíðindi bárust
stúdentum og kennuram guðfræði-
deildar árla morguns miðvikudaginn
9. október að Kristján Kjartansson
guðfræðinemi hefði látist í umferð-
arslysi kvöldið áður. í djúpri sorg
og innilegri hluttekningu með ást-
vinum Kristjáns komum við þá sam-
an í kapellu háskólans til helgrar
stundar minningar og fyrirbæna.
Kristján Kjartansson hóf nám í
guðfræðideild Háskóla Islands í árs-
byijun 1992. Hann stundaði nám
sitt af kostgæfni, var samviskusam-
ur og góður námsmaður, og stefndi
að því að brautskrást með kandí-
datspróf í guðfræði vorið 1997.
Kristján sleit bamsskónum í fag-
urri íslenzkri sveit og festi þar ræt-
ur. Hann bazt æskustöðvum sínum
tryggðaböndum. Markaði það djúp
spor í sálarlíf hans og lífssýn. Virð-
ing fyrir náttúru landsins, lífríkinu
öllu, sem vitnar um Guðs góðu sköp-
un, var honum hugstæð og hafði
sterk áhrif á skynjun hans á boð-
skap kristinnar trúar og þroskaferil
hans sem guðfræðings. Þess mátti
glöggt sjá merki á námskeiði í um-
hverfíssiðfræði sem Kristján tók
þátt í á haustmisseri í fyrra. Þar
var fjallað um vistkreppu samtímans
og siðferðilega ábyrgð sem kristin
trú leggur á einstaklinga og þjóð/ir
til vemdar náttúranni og gæðum
hennar. Kristján vann af mikilli alúð
að þeim verkefnum sem lögð vora
fyrir á námskeiðinu. Það duldist þá
ei heldur að umhyggja hans fyrir
náttúrunni annars vegar og einlæg
guðstrúin hins vegar styrktust enn
frekar vegna víxlverkandi áhrifa
þessara lífsviðhorfa.
Kristján lét ekki staðar numið í
umhyggju sinni fyrir náttúruvemd
við námskeiðslok, heldur birtist á
síðum Morgunblaðsins þ. 28. mars
sl. snörp ádeilu- og hvatningargrein,
þar sem hann vakti máls á því hveija
hann taldi vera mikilvægustu hags-
muni þjóðarinnar. Þar sagði hann
meðal annars.
„Nú undir lok tuttugustu aldar
er rétt að horfa til framtíðar og
gefa því gaum hvérnig við sem nú
lifum getum best skilað því um-
hverfí sem okkur er trúað fyrir til
barna okkar; miklu skiptir að vel
takist til. Tæknin með öllum sínum
mikla mætti getur bæði tortímt og
vemdað og því er afar brýnt að
þeir sem starfa að skipulagsmálum
og hönnun mannvirkja hagi störfum
sínum í samræmi við framsýn laga-
fyrirmæii og alþjóðlegar skuldbind-
ingar. Nú er mál að linni skipu-
lagsmistökum og hömluleysi tækni-
hyggju. Hagsmunum þjóðfélagsins
er best borgið með varfærni og
ábyrgri stefnu sem byggist á virð-
ingu fyrir náttúrunni eins og við
höfum fengið tækifæri til að skynja
hana.“
Kristján efaðist ekki um að guð-
fræðin og kristin siðfræði ættu
brýnt erindi inn á vettvang þjóð-
málaumræðunnar og þá ekki síst
hvað snertir umhverfismálin. Hann
bjó sig undir að ljúka námsferli sin-
um í guðfræðideildinni með um-
hverfíssiðfræði sem lokaverkefni á
kjörsviði. - Svo gat ekki orðið.
Vinnudegi Kristjáns í guðfræðinám-
inu og síðasta ævidegi hans lauk
með afhendingu prédikunar sem
hann lagði fullbúna í hendur kenn-
ara síns í námskeiði um framsetn-
ingu kristins boðskapar í nútíma
samfélagi. Textinn var sóttur í Lúk-
asarguðspjall, 19:1-10, þar sem sagt
er frá Sakkeusi tollheimtumanni
sem þráði að fá að líta Jesú augum,
auðnaðist sú náð að fá að hýsa
hann sem gest á heimili sínu, og
öðlaðist eilíft líf í fylgd með frelsar-
anum sem einn af hans fyrstu læri-
sveinum. I útlegging Kristjáns, sem
er lofgjörðarprédikun um náð Guðs
í Jesú Kristi, kemst hann svo að
orði um Sakkeus.
„Hann er orðinn nýr og betri
maður og hefur eignast það dýr-
mætasta samfélag sem um getur,
lærisveinasamfélag við Jesú Krist,
frelsara allra manna... Þannig
starfar Jesús. Hann leitar að þeim
sem þurfa mest á honum að halda,
hann kallar þá til samfélags við sig
og hann býður þeim nýtt líf í náðar-