Morgunblaðið - 18.10.1996, Blaðsíða 16

16 FÖSTUDAGUR 18. OKTÓBER 1996
VIÐSKIPTI
MORGUNBLAÐIÐ
EES-
vinnu-
miðlun
á Islandi
EES-vinnumiðlun á íslandi
verður formlega opnuð í dag
hjá Vinnumiðlun Reykjavíkur.
EES-vinnumiðluninni er ætlað
að aðstoða atvinnuleitendur við
að fínna störf erlendis og at-
vinnurekendur við að finna
starfsfólk. Henni er einnig ætl-
að að veita aðstoð í upplýsinga-
leit um atvinnumöguleika, lífs-
kjör og vinnuskilyrði hjá ríkjum
innan evrópska efnahagssvæð-
isins.
í fréttatilkynningu frá
Vinnumálaskrifstofu félags-
málaráðuneytisins segir að sér-
þjálfaður ráðgjafi, Klara B.
Gunnlaugsdóttir, svokallaður
Evróráðgjafí, muni annast
þessa þjónustu hjá Vinnumiðlun
Reykjavíkur. Að sögn Klöru
hefur þessi þjónusta verið í boði
í eitt ár hér á landi, fyrst hjá
Vinnumálaskrifstofu félags-
málaráðuneytisins og síðar hjá
Vinnumiðlun Reykjavíkur. „Það
er fyrst núna að boðið er upp
á þessa þjónustu formlegum
hætti en samkvæmt EES-sam-
komulaginu eru ríki EES skyld-
ug til þess að reka vinnumiðlun
af þessu tagi. Hingað til höfum
við ekkert auglýst heldur að-
stoðað fólk sem haft hefur sam-
band við okkur og óskað eftir
upplýsingum um atvinnumögu-
leika á EES-svæðinu.“
SH selur
10%hlutí
Plastprenti
SÖLUMIÐSTÖÐ hraðfrystihúsanna
hefur selt hlutabréf að nafnvirði 20
milljónir króna í Plastprenti lif. eða
sem svarar 10% af heildarhlutafé
fyrirtækisins. Bréfin voru seld á
genginu 6,5 þannig að söluandvirði
þeirra var 130 milljónir króna.
Þetta er í annað sinn á skömmum
tíma sem SH selur hlutabréf í Plast-
prenti, en í lok september var geng-
ið frá samningum um sölu á bréfum
að nafnvirði 18 milljópir á sama
gengi eða fyrir 117 milljónir. Sam-
tals nemur söluandvirði þessara
bréfa um 247 milljónum. SH átti
áður 29,6% hlut í Plastprenti og á
því eftir 10,6% hlut.
Kaupendur hlutabréfanna í sept-
ember voru nokkrir sjóðir, en ekki
fengust upplýsingar um hverjir
keyptu bréfin af SH í gær. Plast-
prent bauð út nýtt hlutafé sl. vor á
genginu 3,25 og hefur gengið því
tvöfaldast síðan.
------»■■■»■-4--
Bretarfá 5.
rásina ímarz
London. Reuter.
FIMMTA brezka sjónvarpsrásin tek-
ur líklega til starfa í marz 1997,
þremur mánuðum á eftir áætlun, að
sögn Davids Elsteins aðalfram-
kvæmdastjóra.
Rásin Channel 5 verður þriðja
óháða sjónvarpskerfið í Bretlandi. í
síðasta mánuði var sagt að ákveðið
hefði verið að fresta að hleypa rá-
sinni af stokkunum í fjórar til sex
vikur. Þá hafði tíðnisviðið verið auk-
ið þannig að stöðin nær til 1.8 millj-
óna fleiri heimila en áður.
Channel 5 mun því ná til 80% íbúa
Bretlands. Endurstillingar verða hins
vegar nauðsynlegar á fleiri heimilum
vegna truflana í myndbandstækjum
frá nýju stöðinni.
Landsbanki íslands setur á laggirnar símabanka
Öll samskiptí við við-
skiptavini ígegnum síma
LANDSBANKINN hefur sett á laggirnar nýja
þjónustu fyrir einstaklinga sem fengið hefur heit-
ið Símabankinn. Þess þjónusta felur í sér að öll
samskipti við viðskiptavini fara fram í gegnum
síma, með pósti eða tölvupósti. Ekki er gert ráð
fyrir því að viðskiptavinir komi í afgreiðslu’ bank-
ans til að fá þjónustu. Viðskiptavinir munu í öllum
tilvikum eiga samskipti við starfsmenn bankans,
en ekki tölvu líkt og hjá þjónustusíma bankans.
Símabankinn verður opinn lengur en aðrir af-
greiðslustaðir eða frá kl. 8-19 alla virka daga
og fyrst um sinn verða einnig veittar upplýsingar
á laugardögum kl. 10-15.
Fram kemur í frétt frá Landsbankanum að til
að komast í viðskipti við Símabankann þarf að
stofna sérstakan viðskiptareikning, en við hann
er m.a. tengt debetkort reikningseiganda. Við-
skiptareikningurinn sameinar kosti óbundinna
innlánsforma því vextir eru misháir eftir inn-
stæðu og í boði eru hagstæð yfirdráttarkjör. Þjón-
ustugjöld verða hins vegar nokkru hærri en í
almennri gjaldskrá bankans. Við lánveitingar er
lögð áhersla á að meta greiðslugetu, fjárhags-
stöðu og viðskiptasögu lántakenda.
Símabankinn er sjálfstæð rekstrareining innan
Landsbankans og verða starfsmenn fjórir fyrst
um sinn. Forstöðumaður Símabankans er Asta
Malmquist.
Vinsæl þjónusta erlendis
Brynjólfur Helgason, aðstoðarbankastjóri
Landsbankans, sagði í samtali við Morgunblaðið
að Símabankinn væri sniðinn að erlendri fyrir-
mynd. „Fyrsti bankinn sem byijaði með þessa
þjónustu heitir First Direct og er í eigu Midland
Bank í Bretlandi. Síðan hefur þetta sprottið upp
víða í Evrópu og í flestum löndum er þetta orðin
nokkuð víðtæk þjónusta. Víða hefur þessi þjón-
usta náð miklum vinsældum. Þetta byggist á þvi
að fólk á samskipti í gegnum síma við eina mið-
stöð fýrir allt landið.“
Að sögn Brynjólfs er gert ráð fyrir að einstakl-
ingar geti sinnt öllum sínum bankaviðskiptum
gegnum þessa þjónustu. Í upphafi er gerður sér-
stakur viðskiptasamningur sem undirrita þarf í
einhveiju af útibúum bankans. Þar kemur fram
leyninúmer sem gefa þarf upp í hvert sinn sem
hringt er til bankans. Innlánsvextir af reikningum
í Símabankanum eru 0,75% af fyrstu 50 þúsund
króna innstæðunni, 2,25% af 50-200 þúsund
krónum og 3,8% af innstæðu yfir 200 þúsundum
króna. Vextir af yfirdráttarlánum eru á bilinu
10,75-14,75%, en þau kjör ráðast af tryggingum
og mati bankans í hveiju tilviki. Greiða þarf 800
króna ársfjórðungsgjald fyrir þessa þjónustu, en
innifalið í því er árgjald fyrir debetkort sem nú
er 250 krónur. Brynjólfur bendir á að þetta sé
mjög vægt gjald þegar litið sé til þeirrar þjón-
ustu sem sé í boði.
Landsbankinn starfrækir heimasíðu á alnetinu
en einungis er unnt að eiga viðskipti með tölvu
gegnum símalínu við svonefndan Einkabanka. A
þann hátt er einnig hægt að greiða reikninga,
millifæra og fá ýmsa aðra þjónustu. Brynjólfur
sagði ljóst að bankinn myndi í framtíðinni einnig
bjóða upp á þjónustu á alnetinu.
OLIUVERÐ HÆKKAR
Heimsmarkaðsverð á olíu náði nýju
hámarki þegar frekari vísbendingar
komu fram um að birgðir af olíu til
húshitunar væru litlar fyrir veturinn.
Verð á olíufati í dollurum
í framvirkum samningum til eins mánaðar
Fargjöld evrópskra flugfélaga hækka
Flugleiðir munu
bíða átekta
FLUGLEIÐIR hf. hafa ekki tekið
ákvörðun um að hækka fargjöld í
Evrópu til að mæta miklum hækk-
unum á eldsneyti að undanförnu, líkt
og British Airways.
Eins og kom fram í Morgunblaðinu
í gær hefur BA hækkað fargjöld á
Evrópuleiðum vegna eldsneytishækk-
ana og hefur í athugun að hækka
fargjöld á lengri leiðum. Belgíska
flugfélagið Sabena hefur fylgt í kjöl-
farið með 2,5% hækkun á fargjöldum
frá Brussel til London og Manchest-
er. Fleiri evrópsk flugfélög íhuga
hækkanir á flugfargjöldum.
„Við erum að skoða áhrifin af
Verslunarráð telur tób-
akslög tímaskekkju
VERSLUNARRÁÐ Islands telur að
nýjar reglur um innkaup og sölu
tóbaks, sem samþykktar voru í
stjórn Áfengis- og tóbaksverslunar
ríkisins og fjármálaráðherra hefur
undirritað, séu tímaskekkja og að
breytingar í fijálsræðisátt séu löngu
tímabærar.
Að sögn Birgis Ármannssonar
lögfræðings Verslunarráðs íslands
telur Verslunarráð að afnema beri
núverandi fyrirkomulag innflutn-
ings tóbaks, afnema einkarétt ríkis-
ins og gefa þessa innflutningsstarf-
semi frjálsa. „Það er engin ástæða
til að ætla að breytt fyrirkomulag
í þessum efnum hefði í för með sér
aukna tóbaksneyslu og stangaðist
þannig á við heilbrigðissjónarmið
enda er tóbak selt af fjölda smá-
sala um allt land og ljóst að einka-
innflutningur ÁTVR hefur ekkert
með aðgengi neytenda að vörunni
að gera. Þá er líka ljóst að ríkið
gæti stjórnað verðlagningu tóbaks
með skattheimtu með sömu áhrifum
og álagning ÁTVR hefur nú.“
Birgir segir að eftir að hafa skoð-
að nýju reglurnar sé ljóst að full
ástæða sé til að endurskoða einstök
ákvæði þeirra. „Það veldur von-
brigðum, að þegar settar eru inn-
kaupareglur af þessu tagi, er ekki
leitað til umsagnar hagsmunaaðila.
Verslunarráð hafði áhuga á því að
fá tækifæri til að koma á framfæri
sjónarmiðum sínum um efni regln-
anna meðan þær voru á undirbún-
ingsstigi en ekki var haft samráð
við okkur.
Nú þegar reglurnar liggja fyrir
gerum við t.d. athugasemd við 7.
gr. reglnanna fyrir birgja sem selja
vilja tóbak í kjarna og til reynslu
en þar er að finna ákvæði um að
þeir sem bjóði vörur til sölu í kjama
skuldbindi sig til að lána ÁTVR þær
á f.o.b. verði. Ekki verður annað
séð en að með þessu sé fyrirtækið
að nýta sér lögbundið einkaleyfi
sitt til að knýja fram óeðlilega skil-
mála í viðskiptum. Gengur þetta
ákvæði í reglunum því þvert gegn
eðlilegum viðskiptaháttum og
markmiðum samkeppnislaga nr.
8/1993,“ segir Birgir.
Einhliða ákvarðanir ÁTVR
í 9 gr. reglnanna er ákvæði um
að ÁTVR geti einhliða ákveðið að
hætta að kaupa tóbak af tilteknum
framleiðendum ef sannað þyki að
framleiðandinn eða umboðsmaður
hans hafi brotið gegn ákvæðum
eldsneytishækkunum, spár fram í
tímann og fylgjumst með því sem
gerist á markaðnum. Það hefur hins
vegar engin ákvörðun verið tekin
um hækkun,“ sagði Einar Sigurðs-
son, aðstoðarmaður forstjóra, í sam-
tali við Morgunblaðið.
Ljóst er að eldsneytishækkanir að
undanförnu koma þyngst við félög
með gamlar og eyðslufrekar flugvél-
ar. Þrátt fyrir að Flugleiðir ráði yfir
nýlegum flugflota vegur eldsneytis-
kostnaðurinn engu að síður þungt
og má þar nefna að á síðasta ári
var þessi liður um 8% af rekstrar-
gjöldum félagsins.
tóbaksvarnalaga nr. 74/1984 með
síðari breytingum um bann við tób-
aksauglýsingum. Birgir segir að
með þessu ákvæði virðist ÁTVR
vera að taka sér vald til að ákveða
refsikennd viðurlög án þess að
fyrirtækið hafi til þess sérstaka
heimild í lögum. „Þar sem ÁTVR
hefur einkaleyfi til innflutnings
tóbaks er ljóst að með því að hætta
viðskiptum við einstaka framleið-
endur er verið að útiloka þá frá
markaði hér á landi og valda þeim
þannig skaða. í 9. greininni er
gert ráð fyrir að ÁTVR geti tekið
slíka ákvörðun vegna tiltekinna
lögbrota viðkomandi framleiðenda
og er það ákvæði því augljóslega
hugsað sem refsikennd viðurlög.
Hvorki í lögum um verslun með
áfengi og tóbak né í tóbaksvarnar-
lögum er að finna heimild fyrir
ÁTVR til að taka ákvörðun um
beitingu slíkra viðurlaga. Sam-
kvæmt grundvallarreglum stjórn-
sýsluréttar getur stjórnvald ekki
tekið ákvarðanir um refsikennd
viðurlög nema samkvæmt heimild
í lögum og verður því ekki séð að
þetta ákvæði í reglunum fái stað-
ist,“ segir lögfræðingur Verslunar-
ráðs.
Ríkisvíxlar fyrir rúma
4 milljarða
Avöxtunar-
krafa
hækkar um
0,40 pró-
sentustig
RÍKISSJÓÐUR tók tilboðum í
ríkisvíxla fyrir 4.111 milljónir
króna, þar af 1.370 milljónir
króna frá Seðlabanka íslands á
meðalverði samþykktra tilboða í
útboði á 3, 6 og 12 mánaða ríkis-
víxlum sem lauk með opnun til-
boða hjá Lánasýslu ríkisins á
miðvikudag.
Alls bárust 26 gild tilboð í
ríkisvíxla að fjárhæð 5.881 millj-
ón króna. Meðalávöxtun sam-
þykktra tilboða í ríkisvíxla til 3
mánaða er 7,12% en var 6,67%
þann 17. september sl. Meðal-
ávöxtun 6 mánaða ríkisvíxla er
7,27% en var 6,80% og 12 mán-
aða er 7,82% en var 7,42% þann
17. september.
Einnig fór fram útboð á 4 ára
verðtryggðum spariskírteinum en
engin tilboð bárust í þau.
Næsta útboð ríkisverðbréfa er
útboð á spariskírteinum miðviku-
daginn 30. október nk.
I
t
I
1
I
»
I

í
*
%
%
\
«
:
I