Morgunblaðið - 04.12.1996, Blaðsíða 6

6 MIÐVIKUDAGUR 4. DESEMBER 19'96
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Lokið átta mánaða ævintýraferð fimm manna íslenskrar fjölskyldu yfir Afríku endilanga
„Gríðarlega stór
og góð gjöf“
VEGABRÉF Friðriks Más Jónsson-
ar, Birnu Hauksdóttur og þriggja
barna þeirra, Andra, Rannveigar
og Stefáns, bera þess glögg marki
að þau hafa komið víða við á ferða-
lagi sínu um Afríku seinustu átta
mánuði. Lauslega áætlað eru
stimplarnir um fjörutíu talsins og
ekki að fínna auðan blett fyrir frek-
ari áritanir og staðfestingar á inn-
göngu til nýrra landa.
Fjölskyldan kom heim í gær með
Brúarfossi eftir að hafa búið erlend-
is í rúm sex ár og var auðsæ til-
hlökkun hjá þeim að halda loks jól
á íslandi, en hingað hafa þau ekki
komið nema tvívegis á þessum tíma
og staldrað stutt við í bæði skiptin.
Hangikjöt, svið og hamborgar-
hryggur eru ofarlega á óskalistan-
um.
Spennandi erfiðleikar
Feginleikinn er þó nokkrum ugg
blandinn, enda þau hjón ekki búin
að tryggja sér vinnu eða íbúð til
langframa. Upphaflega hélt fjöl-
skyldan út vegna starfa Friðriks,
sem var ráðinn vélstjóri á skip á
vegum Þróunarsamvinnustofnunar
íslands í Namibíu.
„Fljótlega eftir að við komum til
Afríku vaknaði sú hugmynd að
keyra heim á leið þegar ráðningar-
ssamningurinn rynni út og hún tók
á sig fastmótaða mynd eftir því sem
á leið dvölina þama. Við gerðum
okkur hins vegar enga grein fyrir
því hversu mikið fyrirtæki slík ferð
væri. Í júlí í fyrra hófst hins vegar
undirbúningurinn fyrir alvöru og í
honum er mesti kostnaðurinn fólg-
inn,“ segir Bima.
Af mörgu er að taka í því sam-
bandi, meðal annars eru dýrar
tryggingar fyrir fjölskylduna og
bílinn og gjöld fyrir hann, lyfja-
reikningar, útilegubúnaður og
margt fleira. Þau segjast ekki hafa
tekið saman heildarkostnaðinn, en
þó sé ljóst að ferðin sé töluvert
dýrari en reiknað var með, ekki
síst vegna ófyrirsjáanlegra tafa og
peningafíknar embættismanna í
Zaire.
Þau fóru um sextán lönd í Afr-
íku og nokkur til viðbótar í Evrópu
á heimleið, en aðspurð segjast þau
sammála um að ferðin um Zaire
hafi verið hápunktur ferðarinnar
þótt Friðrik laumi út úr sér glottu-
leitur að krökkunum hafí fundist
mest til um að reka augun í
McDonalds-hamborgarastað í Ma-
rokkó. Rannveig neitar því hins
Fimm manna íslensk fjölskylda sneri heim
í gær eftir sex ára búsetu í Afríku og átta
mánaða viðburðaríkt ferðalag yfir álfuna.
Ævintýrin hafa verið á hverju strái.
mennirnir skorðuðu sig á þrepunum
sitthvorum megin og stóðu þar að
landamærunum. Þá hljóp einkennis-
búinn maður skyndilega út úr myr-
krinu.
„Hann var svakalega skuggaleg-
ur, úfínn allur og æstur, auk þess
að veifa AK-47 riffli sem hann
miðaði á okkur. Hann vildi greini-
lega einhvern hasar og hagaði sér
eins og hann vildi skjóta þessa hel-
vítis hvítingja, en hinir tveir reyndu
að róa hann. Eftir 2-3 mínútur tókst
það loks og við fengum að halda
áfram óáreitt," segir Friðrik.
Síðari hluta leiðarinnar gerði
malaría vart við sig og sýktist öll
fjölskyldan nema Birna og Stefán.
Friðriki sló niður aftur eftir hrossa-
lækningar „læknis“ í Kamerún, sem
virtist hafa reykt einhverja ólyfjan
í of miklum mæli. Eðlilegar melting-
artruflanir létu líka á sér kræla, en
þau segja þær óumflýjanlegar á
þessum slóðum.
Farkostur þeirra seinustu mánuði
var bandarískur jeppi sem hefur
þurft að glíma við ýmsar torfærur
og eðlilega látið á sjá. Fjölskyldan
þurfti að bíða i sex vikur í Tansa-
níu eftir varahlut í hann er rúmast
hefði í umslagi af venjulegri stærð.
Þegar hluturinn kom loks með
„hraðpósti" var um vitlaust stykki
að ræða.
Friðriki tókst þó að koma því
fyrir og jeppinn skrönglaðist til
Uganda, þar sem íslendingar urðu
á vegi þeirra og aðstoðuðu við að
panta nýjan hlut frá Bandaríkjun-
um. Aðeins liðu nokkrir dagar áður
en hann barst þeim í hendur.
Kroppinbakur á hjólum
„Bíllinn lítur út eins og kroppin-
bakurinn frá Notre Dame, allur
skakkur öðrum megin og það hryn-
ur úr honum þegar við opnum hann.
Fjaðrirnar brotnuðu þegar við vor-
um að þvælast í óbyggðum í norður-
hluta Malí, þar sem er sérstaklega
fagurt og merkilegt svæði.
Við hlökkum ekkert sérstaklega
til að fá hann í hendur eftir tollskoð-
un og aka norður," segir Friðrik.
„En við verðum að ljúka ferðinni."
STEFÁN hélt níu mánaða gamall til Afríku og hefur ekki haft
mikla þörf fyrir ullarvettlinga í álfunni svörtu, en fagnaði að
vonum hlýrri gjöf í köldu veðrinu hérlendis.
Morgunblaðið/Golli
MIKLIR fagnaðarfundir urðu á bryggju Eimskipafélagsins í Sundahöfn í gær, þegar ættingjar og
vinir tóku á móti Friðriki, Birnu og börnum þeirra eftir sex ára búsetu í Afríku.
vegar og segir mestu spennuna
hafa birst í erfiðleikunum, á borð
við þá að spila bílinn upp úr drullu-
svaði og yfir ár.
Auðveld bráð
„í Zaire vorum við auðveld bráð
fyrir mútuþæga og spillta embætt-
ismenn vegna þess að bömin voru
með í för og við fyrir vikið ekki í
góðri aðstöðu til að rífa kjaft eða
semja af hörku eins og sumir gera.
Við heyrðum að fyrir nokkmm
ámm hefði ástandið verið miklu
betra og ekki þurft t.d. að greiða
feijumönnum háar upphæðir fyrir
að vinna vinnuna sína.
Núna er óstjómin þarna algjör
og enginn til að hafa taumhald á
smákóngum og vopnuðum sveitum.
I Zaire er að fínna þá Afríku sem
maður las um í bemsku, villta og
ósnortna. Fólkið var yndislegt fyrir
utan lögreglu- og hermenn og aðra
þá sem vildu maka krókinn á ferða-
löngum.
Við vorum hins vegar orðin svo
sjóuð eftir múturnar í Zaire að þeg-
ar við komum til Nígeríu harðneit-
Á leið til landamæra Malí síðla
kvölds voru þau stöðvuð í eyðimörk-
inni af tveimur embættisklæddum
mönnum, vopnuðum hríðskotariffl-
um. Þau sögðust leita landamær-
anna og buðu þeir fylgd sína. Her-
VEGABRÉF Friðriks og annarra fjöl-
skyldumeðlima bera þess glögg merki
að þarna er um víðförult fólk að ræða.
uðum við að greiða krónu
þótt margir hafi reynt,“
segir Friðrik.
Andri tekur undir það
sjónarmið. „Ég held að
þessi reynsla sé gríðarlega
stór gjöf fyrir okkur og
góð,“ segir hann. „Það
verður samt tilbreyting að
sofa í sama rúmi lengur en
í tvær vikur.“
Eitt atvik skaut þeim þó
skelk í bringu, enda í eina
skiptið sem þau horfðu í
byssuhlaup.
Virtist ætla að skjóta
Kæra frá árinu 1992 á hendur barnaníðingnum sem lögreglan hefur nú í haldi á Akureyri
Grunaður um mis-
notkun á tveimur
eða fleiri börnum
YFIRVÖLD, hvort heldur er lögregla eða fé-
lagsmálastjómir, vildu í gær ekki svara efnis-
legum spumingum um það mál sem kom upp
árið 1992, þegar maður, sem nú situr í haldi
grunaður um að hafa misnotað þijár telpur
kynferðislega og taka myndbönd af athæfinu
, var kærður fyrir meint kynferðisafbrot gagn-
vart bömum. Morgunblaðið hefur áreiðanleg-
ar heimildir um að í það skipti hafí gmnur
leikið á að maðurinn hafí misnotað að minnsta
kosti tvö böm í minnst eitt skipti.
Sú kæra sem um ræðir kom fram þegar
félagsmálayfirvöld í Grindavík sendu lögreglu
í Stykkishólmi, þar sem maðurinn var búsett-
ur, kæm á hendur honum fyrir hönd móður
telpu sem taldi að maðurinn hefði misnotað
hana úti á landi.
Aðspurður vildi Halldór Ingvarsson, félags-
málastjóri Grindavíkur, ekki ræða tildrög
málsins; sagði það til komið fyrir sinn tímá
í starfi og enginn þáverandi bamavemdar-
nefndarmanna væri enn við störf. Halldór
vildi ekki vísa á þá sem hefðu tekið þátt í
•meðferð málsins.
Ólafur Ólafsson, núverandi sýslumaður í
Stykkishólmi, hefur upplýst að gögn embætt-
is síns beri ekki með sér annað en að kæran
hafi verið send til rannsóknar hjá Rannsókn-
arlögreglu ríkisins og afrit málsgagna sé ekki
að fínna í Stykkishólmi.
Hjá Rannsóknarlögreglu ríkisins fengust
ekki upplýsingar um, hve mörg börn var tal-
ið að hefði verið um að ræða í málinu, hvaða
úrræða hefði verið gripið til við rannsóknina
og hvort maðurinn hefði setið í gæsluvarð-
haldi meðan á rannsókninni stóð.
Morgunblaðið hefur þó heimildir fyrir því
að við meðferð kærunnar frá Grindavík hafí
komið í Ijós að ekki hafí aðeins verið um það
eina barn að ræða, heldur hafí verið um að
ræða a.m.k. tvö börn í sömu fjölskyldu og
hafi verið um að ræða a.m.k. eitt atvik í sum-
arbústað á Vesturlandi.
Aðspurður um hvað hefði valdið því að
ekki var gefin út ákæra á hendur manninum
að lokinni rannsókn málsins, sagði Hallvarð-
ur Einvarðsson, að ekki hefði verið talið að
framkomin gögn væru líkleg til sakfellis.
Spurningum um fjölda barna, tilvika og til
hvaða rannsóknarúrræða hafi verið gripið
vegna málsins vísaði hann til Jóns Erlends-
sonar, saksóknara, sem annaðist meðferð
málsins að lokinni rannsókn. Ekki náðist í
hann í gær.
Fram hefur komið að félagsmálayfirvöldum
á Akureyri hafi verið send viðvörun um feril
mannsins þegar hann fluttist til Akureyrar
en Valgerður Magnúsdóttir, núverandi félags-
málastjóri, hefur ekki viljað tjá sig um við-
brögð félagsmálayfirvalda við þeirri ábend-
ingu. Jón Björnsson, sem var félagsmála-
stjóri Akureyrar á þessum tíma, sagðist í
samtali við Morgunblaðið í gær vísa málinu
til Valgerðar. Þau hefðu á þessum tíma bæði
verið í teymi sem tekið hefði mál af þessu
tagi til meðferðar og þar sem Valgerður væri
í tengslum við málið nú teldi hann eðlilegt
að vísa fyrirspumum til hennar.