Morgunblaðið - 04.10.1997, Blaðsíða 6

T reer hmhötxo.1huoauhaoua.i
6 LAUGARDAGUR 4. OKTÓBER 1997______________' _____________
FRÉTTIR
MORGUNBLAÐIÐ
Morgunblaðið/Ásdís
Skin og skúrir
Þorsteinn Pálsson sjávarútvegsráðherra
Skynsamlegt að setja tak-
markanir á aflahlutdeild
Kvótahæstu útgerðarfélögin
1997-1998
Heildarkvóti, Hlutfall af
þorskígildi, heildarkvóta,
tonn 1997-98
1. Samherji hf Akureyri 25.084 5,69%
2. Þormóður rammi - Sæberg hf Siglufirði 16.339 3,71%
3. Útgerðarfélag Akureyringa hf Akureyri 15.289 3,47%
4. Grandi hf Reykjavík 14.175 3,22%
5. Haraldur Böðvarsson hf Akranesi 12.892 2,93%
6. Síldarvinnslan hf Neskaupstad 10.055 2,28%
7. Hraðfrystihús Eskifjarðar hf Eskiflrði 8.164 1,85%
8. Fiskiðjan Skagfirðingur hf Sauðárkróki 8.042 1,82%
9. ísfélag Vestmannaeyja hf Vestm.eyjum 7.876 1,79%
10. Skagstrendingur hf :ímM Skagaströnd 7.571 1,72%
~
Samanlagt 125.487 28,47%
Heildarkvóti 440.713 100,00%
ÞAÐ hefur rignt hressilega á
huidsmenn á suðvestanverðu land-
inu undanfarna daga en sam-
kvæmt upplýsingum frá Veður-
stofunni er útlit fyrir að það sjái til
sólar í dag í Reykjavík en mugga
„ÉG er alveg sáttur við þessar tillög-
ur,“ segir Þorsteinn Már Baldvins-
son, framkvæmdastjóri Samherja
hf., um tillögur starfshóps sjávarút-
vegsráðherra, sem leggur til að sett-
ar verði takmarkanir á aflahlutdeild
einstakra útgerðarfyrirtækja.
„Ég tel nauðsynlegt fyrir íslend-
inga að eiga öflug fyrirtæki í sjávar-
útvegi, sem eru einnig öflug í versl-
un með sjávarafurðir en það er al-
veg ljóst að það er vilji þjóðarinnar,
stjórnmálamanna og annarra, að
fyrirtækin verði ekki stærri en
þetta. Ég tel rétt að mismunað sé á
milli þeirra fyrirtækja sem eru með
verði norðanlands. I kvöld er hins
vegar von á nýju regnsvæði yfir
landið og er þá betra fyrir þá sem
hyggja að útiveru að búa sig vel,
eins og dömumar á myndinni
gerðu í rigningunni á dögunum.
dreifða eignaraðild og hinna sem
eru það ekki. Ég sé því ekkert at-
hugavert við þessar tillögur,“ segir
Þorsteinn.
Aðspurður segir Þorsteinn aug-
ljóst að með reglum af þessu tagi sé
verið að setja ákveðnar hömlur á
sameiningu sjávarútvegsfyrirtækja
og að þau nái fram hagræðingu með
því móti. „Én það er nauðsynlegt
fyrir okkur sem rekum þessi fyrir-
tæki að lifa í sátt við umhverfi okk-
ar og það er almennur vilji að þessi
fyrirtæki verði ekki of stór. Það er
því ekkert í þessum tillögum sem er
mér á móti skapi,“ segir Þorsteinn.
ÞORSTEINN Pálsson sjávarút-
vegsráðherra segist telja skynsam-
legt að settar verði reglur um há-
mark á aflahlutdeDd útgerða og
gerðar verði strangari kröfur um
dreifða eignaraðild í sjávarútvegi
en í öðrum atvinnugreinum vegna
sérstöðu greinarinnar. Þorsteinn
kynnti tillögur starfshóps, sem
leggur til að settar verði ákveðnar
takmarkanir á aflahlutdeild fyrir-
tækja og drög að frumvarpi sem
starfshópurinn samdi, á ríkis-
stjórnarfundi í gær.
SjávarútvegsráðheiTa skipaði
starfshópinn í byrjun þessa árs og
fól honum að kanna hvort tilefni
væri til að setja takmarkanir á afla-
hlutdeild útgerðarfyrirtækja og
ákvæði sem tryggðu dreifða eignar-
aðild.
„Mitt mat er að það sé skynsam-
legt að stíga slíkt skref. Ég tel að
það sé mjög mikilvægt í þessari at-
vinnugrein eins og öðrum að eign-
araðild sé dreifð svo að virk sam-
keppni sé ríkjandi. Við getum best
tryggt það á grundvelli samkeppn-
innar að hæfustu aðilamir stundi
atvinnustarfsemina. Þar sem hér
er um ríýtingu á takmarkaðri nátt-
úruauðlind að ræða, getur aðgang-
urinn að atvinnuréttindunum held-
ur ekki verið frjáls. í ljósi þeirrar
sérstöðu er það mitt álit að það sé
ástæða til að gera meiri kröfur í
sjávarútvegi að þessu leyti en í
annarri atvinnustarfsemi. Það er
alveg Ijóst að samkeppnisreglur
samkeppnislaga ná til sjávarút-
vegsins en sérstaða hans er slík að
ég tel að ástæða sé til að gera rík-
ari kröfur til hans í þeim tilgangi
að halda uppi dreifðri eignaraðild
og tryggja með því samkeppni,"
segir Þorsteinn.
Sjávarútvegsráðherra segir að
deila megi um hvar setja eigi há-
mark á aflahlutdeild. í tillögum
starfshópsins er lögð til sú megin-
regla að aflahlutdeild útgerðaraðila
megi ekki verða meiri en 8% af út-
hlutuðum heildarkvóta. Þó verði
heimilað 10% hámark þegar eign-
araðild fyrirtækisins er dreifð þar
sem enginn einn aðili á meira en
20% í viðkomandi fyrirtæki og eng-
ar hömlur eru á sölu hlutabréfa.
Viðmiðunarmörkin nyög ná-
lægt því að vera viðunandi
Málið verður til umfjöllunar í rík-
isstjóm á næstunni að sögn Þor-
steins. Hann segist vonast til að
hægt verði að leggja fram laga-
frumvarp sem gangi í þessa átt þeg-
ar umfjöllun ríkistjómaf er lokið en
ákvörðun um það hafi þó ekki verið
tekin. Aðspurður segir Þorsteinn að
ekki sé ósamkomulag innan ríkis-
stjórnarinnar um málið en hins veg-
ar geti komið upp fjöldamörg álita-
efni þegar fjaliað sé um breytingar
af þessu tagi og því þurfi að fara
fram ítarleg umræða um málið.
Þorsteinn var spurður hvort
hann gæti fallist á þau viðmiðunar-
mörk á hámarkskvóta sem starfs-
hópurinn leggur til og sagðist hann
gera ráð fyrir að einhverjir mundu
halda því fram að 8% hámarkið
væri of lágt og aðrir að það væri of
hátt. „Það er auðvitað eitt af því
sem menn þurfa að meta. Ég tel að
nefndin hafi komist mjög nálægt
því að setja fram skynsamlegar til-
lögur að þessu leyti. Ef umræður í
framhaldinu verða á þann veg að
gera eigi breytingar verður það
auðvitað skoðað en ég veit að
nefndin lagði mikla vinnu í tillögu-
gerð sína og tel að hún hafi farið
mjög nálægt því að setja fram við-
miðunarmörk sem geti verið ásætt-
anleg,“ sagði hann.
Þorsteinn Már Baldvinsson, Samherja hf.
Alveg’ sáttur
við tillögurnar
Endurbættur tölvu-
búnaður RB í gagnið
IJNNIÐ er að eflingu tölvubúnaðar
Reiknistofu bankanna og standa
vonir til þess að endurbótunum ljúki
í þessum mánuði. Sólon Sigurðsson,
varaformaður stjómar Reiknistofu
bankanna, segir að vonast sé til þess
að þar með sjái fyrir endann á þeim
vandkvæðum sem komið hafa upp í
Reiknistofunni í nokkur skipti á und-
anfómum mánuðum, en það hefur
einkum orðið um mánaðamót þegar
álag er mikið. Nú síðast gerðist það í
fyrradag þegar tafir urðu á að fimm
milljarða króna greiðslukortavelta
síðasta mánaðar skilaði sér frá
kortafyrirtækjum inn á reikninga
verslunar- og þjónustuaðila.
Sólon Sigurðsson sagði að ýmsar
aðgerðir væra í undirbúningi í
Reiknistofu bank'anna til þess að
koma í veg fyrir þau vandkvæði sem
komið hefðu upp. Nýlega hefði verið
gerður samningur við Nýherja um
stækkun tölvubúnaðar RB. Af-
kastageta búnaðarins ætti að
aukast um 42,5% í kjölfarið og
stefnt væri að því að þessi stækkun
kæmist í gagnið í þessum mánuði.
Þá væri einnig þessa dagana verið
að taka í notkun nýja diskasam-
stæðu, sem þýddi að diskarými yk-
ist um 60%, auk þess sem nýju disk-
amir væra hraðvirkari en þeir sem
fyrir væra.
Nýtt færslusöfnunarkerfi
Þessu til viðbótar væri verið að
endurnýja tölvubúnað RÁS-þjón-
ustunnar sem Reiknistofan annaðist
rekstur á. Það væri að hluta til
komið til framkvæmda nú þegar, en
ætti að vera komið að fullu í notkun
í þessum mánuði. Um væri að ræða
þann búnað sem héldi utan um
heimildagjafir vegna notkunar
greiðslukorta. Loks væri unnið að
uppsetningu á nýju færslusöfnunar-
kerfi og það ætti að verða komið í
notkun fyrir áramót.
„Það er verið að gera ýmislegt til
að komast fyrir þessi vandræði sem
því miður hafa komið fyrir ítrekað
undanfarin mánaðamót til mikils
ama fyrir allan almenning, verslun-
areigendur og ekki síður bankafólk-
ið sem lendir í leiðindum út af
þessu. Með þessum aðgerðum telj-
um við að þetta eigi að geta heyrt
sögunni tU,“ sagði Sólon ennfremur.
Hann sagði að það væri ekkert
langt síðan tölva Reiknistofunnar
hefði verið stækkuð. Aukningin í
öllum raírænum viðskiptum hefði
hins vegar verið gríðarlega mikil og
álagið í samræmi við það.
Forritsvilla
Guðjón Steingrímsson, fram-
kvæmdastjóri hjá Reiknistofu bank-
anna, sagði að ástæðan fyrir þeim
töfum sem urðu á færslum inneigna
vegna greiðslukorta á fimmtudag
hefði verið forritsvilla sem komið
hefði upp í debetkortakerfinu að-
faranótt fimmtudagsins, en svona
fomtsvillur væru sjaldgæfar. Nauð-
synlegt hefði verið að kalla út kerf-
isfræðing til að gera við forritíð, en
á meðan hefði allar vinnslur
stöðvast. Kerfið hefði verið komið í
gang á fimmtudagsmorguninn þeg-
ar verslanir voru opnaðar, en ekki
hefði verið lokið að bóka inn þær
færslur sem biðu um nóttina fyrr en
seint á fimmtudaginn eftir lokun
banka. Þarna hefði fyrst og fremst
verið um að ræða færslur til kaup-
manna og þjónustuaðila sem hefðu
átt viðskipti með greiðslukort í síð-
asta mánuði. Það hefði auðvitað ver-
ið mjög bagalegt fyrir kaupmenn að
hafa ekki þessa fjármuni strax að
morgni inni á sínum reikningum, en
hins vegar hafi sú leið verið opin
fyrir þá að leita heimilda hjá við-
skiptabönkum sínum.
Guðjón sagði aðspurður að álagið
á tölvukerfi RB væri mjög mikið um
hver mánaðamót. Kerfið hefði getað
annað þessu álagi að undanfömu.
Hins vegar mætti ákaflega lítið út
af bera til þess að vandræði sköpuð-
ust. Þá væri rétt að taka fram að
vandkvæði sem komið hefðu upp í
ýmsum verslunum um mánaðamót
hefðu einnig stafað af álagi á tölvu-
kerfi verslananna sjálfra. Það hefði
til dæmis komið í ljós í sambandi við
þau vandkvæði sem orðið hefðu um
mánaðamótin júlí/ágúst í sumar í
verslunum ÁTVR að þar hefði verið
um að ræða innra vandamál í því
tölvukerfi, auk vandamála hjá RB.
Guðjón sagði að nú væri búið að
koma öllu í samt lag aftur og engin
vandkvæði. Vonandi yrði allt í lagi
um næstu mánaðamót. Það væri
ekki nema einhver skakkafóll, eins
og forritsvillur, sem ættu að geta
sett strik í reikninginn. Hins vegar
væri ekki nóg að kerfi RB væri í
lagi, heldur þyrftu kerfi verslan-
anna einnig að vera rétt stillt og
nægilega öflug til þess að anna
miklu álagi.
Óvissa á tímabili
Einar S. Einarsson, forstjóri Visa-
Island, sagði aðspurður að færslur
til kaupmanna og þjónustuaðila
vegna viðskipta með greiðslukortum
í síðasta mánuði hefðu frestast og
ekki verið lokið fyrr en síðdegis á
fimmtudag. Um hefði verið að ræða
um fimm milljarða króna frá Visa-ís-
land til 6-7 þúsund sölu- og þjón-
ustuaðila. Menn munaði nú um
minna. Nú væri hins vegar allt kom-
ið í samt lag og fjármunimir komnir
inn á reikninga þeirra sem ættu féð.
„Þetta orsakaði nokkra óvissu á
tímabili og auðvitað varð maður var
við það að menn gátu ekki ráðstafað
þessu fé af reikningum sínum fyrr
en búið var að gera sértækar ráð-
stafanir," sagði Einar.
Hann sagði að símalínur fyrir-
tækisins hefðu verið rauðglóandi á
tímabili og einnig hefði mikið verið
hringt til bankanna til að vita
hverju það sætti að peningarnir
hefðu ekki skilað sér.
Rýmingapsala!
-C MIKILL flFSLÁTTUR flF flLLS KYlilS SKÓM>-
4 daga
Laugardag 4. okt.
Sunnudag 5. okt.
Mánudag 6. okt.
Þriðjudag 7. okt.
oplð 10-17
opfð 13-17
opið 9-1 8
opið 9-18
£
STOpTÆKNI
Lsekjargötu 4 • S: 551 4711