Morgunblaðið - 04.10.1997, Blaðsíða 37

aKTAJflX'IPÍ
MORGUNBI
01/.
IAUGÁROAGUR 4. OKTÓBER 1997 37'(í
AÐSENDAR GREINAR
Þróunaraðstoð -
helst tíl kvenna
STUNDUM er ég spurð að því
hvers vegna íslendingar eigi að
leggja fé til þróunaraðstoðar. Svar-
ið er að mínu mati einfalt en um
leið þrefalt. Í fyrsta lagi gerum við
það af mannúðarástæðum, við get-
um ekki litið svo á að mannúð og
samhjálp nái aðeins til þeirra sem
bera íslensk vegabréf. I öðru lagi
búum við öll í sama heimi og við
getum í sífellt minna mæli einangr-
að okkur frá vandamálum í öðrum
löndum. Við verðum að horfast í
augu við þá staðreynd að ástandið
í hinum fátækari löndum heimsins
er tímasprengja sem getur sprungið
framan í börnin okkar. Þar má
nefna mannfjölgunina sem auðveld-
lega getur orðið uppspretta mikilla
hræringa og jafnvel styrjalda sem
hafa áhrif um allan heim. Röskun
umhverfis sem m.a. er afleiðing
mikillar mannfjölgunar getur haft
áhrif alla leið hingað upp í Norður-
Atlantshafið. í þriðja lagi snýst
þetta einfaldlega um það hvort við
sem fullvalda þjóð í samfélagi þjóð-
anna viljum hafa reisn til að takast
Ég kýs að setja í
öndvegi stuðning við
konur í þróunarlöndum,
aðstoð við þær í formi
menntunar, segir
Ingunn Anna Jónas-
dóttir, heilbrigðis-
þjónustu og möguleika
til atvinnustarfsemi
o g tekjuöflunar.
á herðar þær skyldur sem við höfum
skrifað upp á.
Menntaðar konur skila
arðinum áfram
Að því gefnu að við getum verið
sammála um að íslendingar eigi að
veita þróunaraðstoð og það gjaman
miklu meiri en við gerum í dag
hver eiga þá helstu verkefni okkar
að vera? Þar kýs ég að setja í önd-
vegi stuðning við konur í þróunar-
löndum, aðstoð við þær í formi
menntunar, heilbrigðisþjónustu og
möguleika til atvinnustarfsemi og
tekjuöflunar. Allmargar félags- og
hagfræðilegar rannsóknir hafa á
seinni árum fært rök fyrir því að
ekkert sé líklegra til að stuðla að
efnahagslegum, félagslegum og
umhverfislegum framförum en það
að mennta konur. Menntaðar konur
eignast færri börn, þær fara betur
með umhverfi sitt og þær skila
menntun til barna sinna og stuðla
þannig að áframhaldi framfaranna.
Betri heilbrigðisþjónusta við kon-
ur, einkum fyrir og eftir fæðingu,
dregur einnig til lengri tíma úr
fjölda barna sem konur eignast og
þá um leið úr mannfjölgun. Betra
heilbrigði kvenna eykur einnig á
getu þeirra til að annast fæðuöflun
fjölskyldunnar en í fjölmörgum
löndun er það verkefni nær ein-
göngu í höndum kvenna.
Efnalegt sjálfstæði
kvenna mikilvægt
Einnig er mjög mikilvægt að
bæta aðgang kvenna að möguleikum
til þess að afla sér tekna, t.d. með
sjálfstæðri atvinnustarfsemi. Til-
raunir með lánasjóði og banka, oft
með gagnkvæmri ábyrgð kvenna,
hafa í ýmsum tilfellum
gefið mjög góða raun.
I öðrum tilfellum hefur
ekki tekist eins vel til,
enda sjálfstæði kvenna
oft í andstöðu við ríkj-
andi menningarhefðir.
Dæmi um þetta er árás
eins af helstu leiðtogum
Talibana í Afganistan á
Grameen-bankann í
Bangladesh sem hann
sagði að stuðlaði að
blygðunarieysi kvenna
með því að veita fá-
tæktum konum lán til
að koma undir sig fót-
unum í ýmiss konar
atvinnurekstri. Engu að
síður hefur það víða náðst góður
árangur að það hlýtur að vera sjálf-
sagt að halda áfram að þróa aðferð-
Ingunn Anna
Jónasdóttir
ir til að reyna að auka
efnahagslegt sjálf-
stæði kvenna í þróun-
arlöndum og mögu-
leika þeirra til tekju-
öflunar.
En það er þó senni-
lega menntunin sem
mestu máli skiptir og
þar á ég við menntun
í víðum skilningi. Ætla
ég að lokum að vitna
í orð Nyerere, fyrrver-
andi forseta Tanzaníu,
sem sagði eitt sinn: Ef
karl fær fræðslu þá
fræðist einstaklingur
en ef kona fær fræðslu
þá fræðist fjölskylda.
Höfundur er kennarí við
Fjölbra u tnsk óla Vesturlands.
Fjölbreytt æskulýösstarl byggt
á traustum grunni kristinnar trúar *
www.kirkjan.is/KFUM 1
I

Þessi stíll hindrar
samdrátt
a>
co
a>
. . 1andi helst óbreytt en
Ef lyfjanotkun ^ev eyKst um 10%,
tilutdeild einstaklinga og
% lseRRar Svarar Þaö til »1B
" r&issjóös nm ^ ^ .. jytjakostnaöi
milljóiia toróna
rikissjóös.
<r
SAMTOK
IÐNAÐARINS