Morgunblaðið - 21.10.1997, Blaðsíða 37

MORGUNBLAÐIÐ
ÞRIÐJUDAGUR 21. OKTÓBER 1997 37
AÐSENDAR GREINAR/PRÓFKJÖR
Reglugerðarbyrði og
álagning ýmissa þjón-
ustugjalda hafa á und-
anförnum árum lagst
af sífellt meiri þunga á
atvinnufyrirtæki á með-
an fyrirtækjaskattar
hafa almennt verið að
lækka. Þar eiga sveitar-
félög nokkra sök að
máli, þó svo að megin-
ábyrgðin liggi hjá Al-
þingi og stjórnsýslu rík-
isins. Þess verður að
gæta að reglugerðarf-
argan og óeðlilega há
þjónustugjöld veiki ekki
samkeppnisstöðu at-
vinnulífsins á sama
tíma og reynt er að bæta samkeppn-
ishæfnina með hóflegri álagningu
eiginlegra skatta.
Dulbúin skattheimta
Á undanfömum árum hefur þró-
unin verið sú, að þjónustugjöld og
ýmis bein og óbein útgjöld fýrirtækja
vegna opinbers eftirlits hafa verið
að aukast en beinir skattar þeirra
lækka. Þessi þróun hefur einnig átt
sér stað erlendis, enda ekkert óeðli-
legt að þeir sem nýta sér opinbera
þjónustu taki þátt í að greiða kostn-
aðinn sem henni fylgir. Hins vegar
þarf að gæta þess að gjöldin verði
ekki of há og að kröfur hinna opin-
beru aðila um eftirlit verði ekki
strangari en þörf krefur. Ef slík gjöld
eru ákveðin hærri en sem nemur
raunkostnaði eða umfang eftirlits er
ákveðið víðtækara en þörf krefur, þá
er einungis um dulbúna skattheimtu
að ræða. Á slíku fékk R-listinn í
Reykjavík að kenna
vegna álagningar hans
á svokölluðu heil-
brigðiseftirlitsgjaldi, en
umboðsmaður Alþingis
komst að þeirri niður-
stöðu í sumar að sú
álagning hafí ekki verið
í samræmi við lögmæt
sjónarmið um töku
þjónustugjalda.
Sveitarfélögin
endur-
skoði eftirlitið
Þó eftirlit sé í ýmsum
tilvikum nauðsynlegt
verður að gæta þess að
óhagræðið og verðmæt-
atapið fyrir atvinnulífið verði eins lít-
ið og unnt er. Með því að hafa í
huga nokkrar viðmiðunarreglur geta
Reykjavík getur, segir
Kjartan Magnússon,
gengið á undan með
góðu fordæmi og reynt
að stemma stigu við
útþenslu eigin eftirlits-
starfsemi.
sveitarfélögin sýnt ríkinu gott for-
dæmi varðandi þær eftirlitsreglur
sem eru á þeirra verksviði. í fyrsta
lagi þarf í upphafi að meta hvort
eftirlit sé nauðsynlegt og reglulega
þarf að endurmeta þörfina. I öðru
lagi þarf að meta beinan og óbeinan
kostnað, sem fylgir viðkomandi eft-
irlitsstarfsemi. í þriðja lagi þarf að
samræma starfsemi eftirlitsstofnana.
Slíkt sparar kostnað hjá sveitarfélög:
unum og einfaldar öll samskipti. I
ijórða lagi þarf að meta hvort hið
opinbera eigi sjálft að standa að eftir-
litinu en æskilegast er að eftirlitið
fari sem mest fram innan fyrirtækj-
anna, með innra eftirliti og skýrum
gæðakröfum. í fimmta lagi þarf það
að vera yfirlýst stefna að eftirlits-
gjöldin verði eingöngu nýtt til að
standa straum af eftirlitinu en sé
ekki nýtt sem skattstofn.
Borgin sýni gott fordæmi
Að undanförnu hefur skilningur á
framangreindum sjónarmiðum farið
vaxandi og þau var meðal annars
að finna í frumvarpi sem forsætis-
ráðherra lagði fram á Alþingi fyrir
nokkrum árum um eftirlitsstarfsemi
hins opinbera. Jafnframt hafa úr-
skurðaraðilar eins og umboðsmaður
Alþingis gripið ýmis stjórnvöld í
landhelgi við að reyna að nýta sér
þjónustugjaldaheimildir sem skatt-
stofna. Það er hins vegar ennþá
sjaldgæft, að eftirlitsreglur styðjist
við kostnaðarmat eða úttekt fari
fram á nauðsyn eftirits, mismunandi
útfærslum þess og kostum þess og
göllum. af því tagi, sem hér var lýst.
Það væri mikið framfaraskref ef
kröfur um mat á eftirlitsþörf og
kostnaði verði lögfestar auk þess
sem ástæða er til að hvetja stjórn-
völd til að hefja grisjun í reglugerð-
arfrumskóginum. Þangað til og í því
skyni að sýna gott fordæmi geta
sveitarfélög eins og Reykjavík geng-
ið á undan með góðu fordæmi og
reynt að stemma stigu við útþenslu
eigin eftirlitsstarfsemi. Slíkt væri
mjög til hagsbóta reykvískum at-
vinnufyrirtækjum og stuðlað að
fjölgun starfa í höfuðborginni.
Höfundur er varaborgarfulltrúi
Sjálfstæðisflokksins í Reykjavík.
Uppstokkun
í eftirlitsiðnaði
Kjartan
Magnússon
Útflutningur á hátækni
Reykjavíkur sé jafnan
það góð að við getum
boðið hana erlendis. Við
eigum að stíga það
skref strax að bjóða
Færeyingum og Græn-
lendingum aðgang að
Sjúkrahúsi Reykjavík-
ur, að sjálfsögðu gegn
eðlilegri þóknun fyrir
veitta þjónustu. Þannig
eigum við að snúa dæm-
inu við. Við eigum að
láta Sjúkrahús Reykja-
víkur skila borgarsjóði
tekjum og skapa um
leið fleiri störf. Þetta á
að sjálfsögðu að vinnast
í fullu samráði við
Sjúkrahúsið og stjórnendur þess.
Það sama á að gera með aðrar
Friðrik Hansen
Guðmundsson
Reykjavíkurborg á að
taka þátt í gjaldeyris-
og tekjuöflun þjóðarinn-
ar með því að kynna og
bjóða erlendis sérfræði-
þjónustu stofnana sem
sátt er um að verði
áfram á hendi borgar-
innar. Hér er átt við
veitustofnanimar, þjón-
ustu Sjúkrahúss
Reykjavíkur o.s.frv.
Framtíðarmarkmið
okkar í atvinnumálum
hlýtur að vera að bjóða
og selja hátækniþjón-
ustu eins og önnur vest-
ræn ríki. Þessa þjónustu
á að bjóða nágranna-
þjóðum okkar og þeim öðmm sem
hana vilja kaupa. Stofnanir borgar-
innar búa yfír verulegri þekkingu og
þær einar eða í samvinnu við önnur
fyrirtæki eiga að koma þessari þjón-
ustu á erlenda markaði. Við eigum
að setja okkur það markmið og hafa
þann metnað að þjónusta Sjúkrahúss
stofnanir borgarinnar. Borgin á með
beinni þátttöku að hvetja til mark-
aðssóknar erlendis með það að
markmiði að selja eða ýta undir sölu
á tækni- og sérfræðiþekkingu, hvort
sem það er læknis-, verkfræði-, hug-
búnaðarþjónusta eða annað. í fram-
tíðinni skiptir mestu að fjölga há-
launastörfum á þessum sviðum,
ásamt því að efla áfram þær atvinnu-
greinar sem við byggjum tilveru
Borgin á með beinni
þátttöku, að mati Frið-
riks Hansens Guð-
mundssonar, að hvetja
til markaðssóknar er-
lendis varðandi tækni-
og sérfræðiþekkingu.
okkar nú á. Reykjavikurborg getur
átt mikinn þátt í að ýta undir og
móta slíka framtíð.
Höfundur er verkfræðingur og
þátttakandi í prófkjöri
Sjálfstæðisflokksins í Reykjavík.
íþróttastarf til betra mannlífs
ÓHÆTT er að full-
yrða að innan íþrótta-
hreyfingarinnar er unn-
ið mesta sjálfboðaliða-
starf sem um getur hér
á landi. Þúsundir karla
og kvenna um allt land
leggja fram ómælda
vinnu og tíma í þágu
íþróttastarfs af hugsjón
einni saman. í höfuð-
borginni bera hverfafé-
lögin hita og þunga af
íþróttastarfinu og þar
er ekki síst lögð áhersla
á að laða böm og ungl-
inga til þátttöku. Ríki
og borg leggja fram fé
til íþróttamála auk þess
sem foreldrar greiða sjálfir vegna
þátttöku barna sinna. Það er mjög
brýnt að nýta þessa fjármuni vel svo
þeir skili sem bestum árangri.
upp á samvinnu sín á
milli og mjög nauðsyn-
legt er að halda áfram
á þeirri braut. Með því
móti næst aukin hag-
kvæmni og sparnaður í
rekstri. Einnig þarf að
stórauka samvinnu
skóla og íþróttafélaga.
Sumir foreldrar spyija
hvort það sé ekki nóg
að börn þeirra sæki
leikfimitíma og hvort
þörf sé á að þau stundi
íþróttir líka. Ég er
þeirrar skoðunar að
fella eigi saman leikfimi
skólabarna undir 12
ára aldri og iðkun
íþrótta með samstarfi skólanna og
íþróttafélaga. Með einsetningu skóla
eiga börnin að geta lokið íþróttaiðk-
un dagsins í skólatímanum í stað
Snorri
Hjaltason
Iþróttaféjögíborginnihafajitjað
þess að sækja æfingar á kvöldin.
Slíkt sparar ferðir og kostnað.
Með því að styrkja starf íþrótta-
félaganna enn frekar, sem og ann-
arra félaga sem starfa í þágu æsku-
lýðsins, er verið að bæta þjóðfélagið.
Stórauka þarf samvinnu
skóla og íþróttafélaga,
segir Snorri Hjaltason.
íþróttaiðkun er ekki aðeins heilsu-
rækt heldur líka mannrækt. íþrótta-
hreyfingin vinnur markvisst að for-
vörnum gegn vímuefnum og þróttm-
ikið starf hennar er ómetanlegt
framlag til betra og heiibrigðara
mannlífs.
Höfundur er byggingamcistari og
frambjóðandi í prófkjöri
Sjálfstæðisflokksins.
• m^.uut, vj vútmuiuu
Æsispennandi
endasprettur
SKAK
Grand Ilótcl
Reykjavík
VISA NORDIC
GRAND PRIX
Þeir Jóhann Hjartarson og Svíinn
Jonny Hector eru jafnir, langt á
undan öðrum keppendum. 8.-22.
október. Úrslit
26. Ra4 - e4 27. dxe4 - dxe4
28. Dxe6 - exf3+ 29. exf3 -
Hxe6 30. Rc3 - Hec6 31. Re2?
- Ba3! 32. H2b3 - Hc2! 33.
Hxa3 - Hxd2 34. Kfl - Hcc2
35. He7 - Hxa2 36. Hxa2 -
Hxa2 37. h4 - Rd5 38. He5 -
Rb4 39. He8+ - Kh7 40. Hf8
- a5 41. Hxf7 - a4 42. Hb7 -
Rd5 43. Rd4 - a3 44. Ha7 -
Hd2! 45. Rb3 - Hb2 og hvítur
gafst upp, því eftir 46. Hxa3 -
Re3+ 47. Kgl - Rc2 tapar hann
JÓHANN og Hector hafa hlot- manni.
ið átta og hálfan vinning af tíu Minningarmótið um
mogulegum, sem er frabær • —
árangur á svo öflugu móti. Það
er reyndar með ólíkindum að
tveir skákmenn séu með þetta
hátt vinningshlutfall.
Jóhann vann afar mikilvægan
sigur á föstudags-
Kristján
Eðvarðsson
kvöldið þegar hann
lagði Norðurlanda-
meistarann, Curt
Hansen, að velli
með svörtu í bar-
áttuskák. Þar með
slokknaði síðasti
vonarneisti Danans
um að hann þyrfti
ekki að skilja við
titilinn hér á ís-
landi.
Jonny Hector
hefur teflt mjög
frísklega, en ekki
af alveg eins miklu
öryggi og Jóhann.
Hann á líka eftir
að mæta öflugri
andstæðingurn í lokaumferðun-
um þremur. í síðustu umferðinni
á morgun mætir hann Curt
Hansen.
Það má búast við æsispenn-
andi lokaumferðum. Ellefta um-
ferðin var tefld í gærkvöldi en í
kvöld mætir Jóhann Westerinen
og Hector teflir við Schandorff.
Það er greinilegt af aðsókninni
á mótið að skákáhugamenn
kunna vel að meta baráttuskákir
og vilja ekki missa af úrslita-
augnablikinu þegar það kemur.
Taflið hefst í dag kl. 16, en síð-
asta umferðin á morgun kl. 14.
Jóhann jafnaði taflið gegn
Norðurlandameistaranum og eft-
ir u.þ.b. 30 leiki sá Hansen sér
þann kost vænstan að bjóða jafn-
tefli. En Jóhann ákvað að af-
þakka gott boð og freista gæf-
unnar. Dananum urðu síðan á
mistök og Jóhann náði öruggu
frumkvæði og vann peð. Hann
knúði síðan fram furðuskjótan
Arnór Björnsson
Haustmót Taflfélags Reykja-
víkur var í ár haldið til minning-
ar um Arnór Björnsson, skák-
meistara, sem lést í fyrra. Krist-
ján Eðvarðsson
vann verðskuldað-
an sigur á mótinu,
hlaut sjö og hálfan
vinning af ellefu
mögulegum. Sævar
Bjarnason varð
annar með sjö vinn-
inga. Þeir mættust
innbyrðis í næstsíð-
ustu umferð og þá
sigraði Sævar. En
hann tapaði klaufa-
lega fyrir Jóni Árna
Halldórssyni í síð-
ustu umferðinni á
sunnudaginn og þá
gat Kristján tryggt
sér efsta sætið með
því að semja um
jafntefli í sinni skák við Þorvarð
F. Ólafsson.
Þar sem hvorki Kristján né
Sævar eru félagar í Taflfélagi
Reykjavíkur, þurfa næstu menn,
þeir Sigurður Daði Sigfússon,
Jón Viktor Gunnarsson og Berg-
steinn Einarsson, að heyja auka-
keppni um meistaratitil félags-
ins.
Keppt var í fjórum flokkum á
mótinu. Alls voru keppendur
tæplega eitthundrað talsins.
Skákstjóri var Ólafur S. Ás-
grímsson. Úrslit urðu þessi:
A-flokkur:
1. Kristján Eðvarðsson 7'A v.
2. Sævar Bjamason 7 v.
3. -5. Sigurður Daði Sigfússon, Jón
Viktor Gunnarsson og Bergsteinn Ein-
arsson 6'/! v.
6. Einar Hjalti Jensson 6 v.
7. -8. Amar E. Gunnarsson og Júlíus
Friðjónsson 5'A v. o.s.frv.
B-flokkur:
1. Jón H. Bjömsson 9 v.
2. -4. Davíð Kjartansson, Jóhann H.
sigur í endataflinu. Það leikur Ragnarsson og Halldór Garðarsson
ekki nokkur vafi á því að Jóhann 8'A v.
er í afar góðu formi þessa dag-
ana.
Hvítt: Curt Hansen
Svart: Jóhann Hjartarson
Enski leikurinn
1. c4 - e5 2. Rc3 - Rc6 3. Rf3
- Rf6 4. g3 - Rd4 5. Bg2 -
Rxf3+ 6. Bxf3 - Bb4 7. Db3 -
Bc5 8. d3 - 0-0 9. 0-0 - He8
10. Bd2 - c6 11. Hacl - h6
12. Da4 - Bf8 13. Hfdl - d6
14. b4 - Bg4 15. Bxg4 - Rxg4
16. b5 - Dd7 17. bxc6 - bxc6
18. f3 - Rf6 19. Hbl - Hec8
20. Kg2 - De6 21. Hb7 - d5
22. cxd5 - cxd5 23. Db3 - Hc6
24. Hbl - a6 25. Hb2 - Hac8
5. Stefán Kristjánsson 7'A v.
6. Matthías Kormáksson 6'A v.
o.s.frv.
C-flokkur:
1. Ingi Þ. Einarsson 8 v.
2. -4. Hjalti R. Ómarsson, Baldur H
Möller og Kjartan Thor Wikfeldt 7 v.
5.-6. Guðjón H. Valgarðsson og
Kristján Ö. Elíasson 6'A v. o.s.frv.
D-flokkur (opinn):
1. Andri H. Kristinsson 8’A v.
2. Harpa Ingólfsdóttir 8'A v.
3. Sindri Guðjónsson 8'A v.
4. Ómar Þ. Ómarsson 7 'A v.
5. -7. Anna B. Þorgrímsdóttir, Krist-
ján F. Kristjánsson og Baldvin Þ. Jó-
hannesson 7 v. o.s.frv.
Margeir Pétursson
Daði Örn Jónsson
VISA BIKARMOTIÐ Stiq 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 VINN.
1 J.-A. Nielsen, Fœr. 2.310 0 0 ’/2 'A 0 0 0 0 'A 0 1VS
2 Jóhann Hiartarson 2.605 1 1 ’/2 'A 'A 1 1 1 1 1 814
3 T. Hillarp-Persson. Sv. 2.445 1 0 0 'A 0 0 'A 0 'A 'A 3
4 R. Akesson, Svlþi. 2.520 'A '/2 1 1 0 ’A 0 'A 'A 'A 5
5 J. Tisdali, Noreqi 2.480 ’A % '/2 0 0 'A ’A 1 'A 414
6 J. Hector, Svlþióð 2.470 1 % 1 1 1 1 'A 1 1 'A 814
7 L. Schandorff, Danm. 2.505 1 0 1 % ’A 'A ’A 1 1 0 6
8 Curt Hansen, Danm. 2.600 1 0 '/2 'A V4 1 'A 0 'A 1 514
9 Helqi Ass Grétarsson 2.475 1 0 0 'A 'A 'A 'A 0 % 0 314
10 Þröstur Þórhallsson 2.510 '/2 'A 'A 'A 0 'A 1 0 0 0 3’/2
11 H. Westerinen, Finnl. 2.410 1 'A 0 0 'A 'A 0 0 0 1 3’/2
12 R. Diurhuus, Noreqi 2.525 1 ’/2 0 0 0 1 1 1 1 0 514
13 E. Gausel, Noreqi 2.540 0 ’/4 V4 ’A 'A 1 'A 'A 1 1 6
14 Hannes Hllfar Stefáns. 2.545 1 0 'A V4 'A 0 1 1 0 1 ■ 5 'A
Xzt UJi OJáJlV 13 UjJSl