Morgunblaðið - 17.06.1998, Qupperneq 56
, 56 MIÐVIKUDAGUR 17. JÚNÍ 1998
MORGUNBLAÐIÐ
Dýraglens
Tommi og Jenni
Ljóska
Ferdinand
Sæll, Kalli Bjarna!
Velkominn á ballið!
Það eru allir komnir.
Ég vona að
við séum ekki
of seinir.
Þetta er Nei. Hver er þá þessi
ekki grímu- litli strákur í
ball er það? hundabúningnum?
BREF
TIL BLAÐSINS
Kringlan 1 103 Reykjavík • Sími 569 1100 • Símbréf 569 1329
Keiko og
karakúlféð
Frá Hallgrími Guðjónssyni:
ÞEGAR litið er yfir fjölmiðla- og
þjóðmálaumræðu hér á landi síð-
ustu vikur og mánuði kemur í ljós
að þar kennir margra grasa.
Margt skrautlegt hefur verið borið
á borð fyrir þjóðina, ef svo má að
orði komast. Eitt hefur vakið at-
hygli mína, en það er allmikil um-
ræða um að flytja háhyrning sem
kallaður er Keiko frá Bandaríkjun-
um til íslands. Ég verð að viður-
kenna að mig brestur kunnugleika
til að ræða í smáatriðum um þetta
upphlaup, enda lít ég á það sem
nokkurs konar „spaugstofubrand-
ara“. Strax hefur myndast tog-
streita um hver á að hijóta hnossið
ef af verður og í blöðum hafa sést
myndir þar sem háskólamenn og
alþingismenn eru að skoða aðstæð-
ur. I þessu sambandi koma til
greina staðir eins og Vestmanna-
eyjar og Eskifjörður. Mig minnir
að jafnvel hafi heyrst í umræðunni
að Hvalfjörður væri heppilegur
staður fyrir Keiko, ekki síst vegna
þess að þar væri orðinn alvarlegur
áhalli, eftir að stóriðja var aukin
við norðanverðan fjörðinn. Talað
er um að fleiri tugir þúsunda og
jafnvel hundruð þúsunda ferða-
manna muni streyma til landsins
(sennilega engin hætta á að ferða-
menn geti traðkað og spillt um-
hverfinu) og að við heimkomu
dýrsins verði viðstaddir eitt þús-
und fjölmiðlamenn. Það eru því
engir smápeningar í veði.
Það er vonandi að vel gangi að
flytja Keiko til heimkynna sinna
og að hann komi til með að una sér
vel hjá „frændum" sínum. En að
öllu gamni slepptu, finnst mér
þetta vera þvílíkt rugl að ekki sé
orðum að því eyðandi. Tilefni þess
að ég set þessar hugleiðingar mín-
ar á blað er að ég sá og heyrði
sjónvarpsviðtal við Kristján Lofts-
son forstjóra þar sem hann gagn-
rýndi Keikomálið og minnti um
leið á innflutning á svokölluðu
karakúlfé til landsins, sem átti sér
stað árið 1933. Ég er forstjóranum
alveg sammála. En einmitt að
hann nefndi karakúlféð rifjaði upp
hjá mér, skelfilegar minningar frá
þeim tíma. Þetta fé kom frá
Þýskalandi og því fylgdi vottorð
frá virtum háskóla um heilbrigði
þess.
Af þessu er til mikil raunasaga,
sem sýnir ljóslega hvemig annars
ágætir og vel menntaðir menn
(stjórnmálamenn ekki undanskild-
ir) geta fallið fyrir óraunhæfum
hugmyndum. Ég tel að þessi slysa-
legi innflutningur hafi haft nei-
kvæð áhrif á mitt eigið líf, en hann
átti sér stað eins og áður hefur
komið fram árið 1933, en það er
einmitt fermingarárið mitt.
Þá gekk heimskreppan mikla yf-
ir (sem svo er kölluð) og lék hún
bændur og alla þjóðina mjög grátt.
Sem dæmi um verðlag má nefna
að bændur fengu 8 krónur fyrir
meðaldilk. Stór hluti bænda hafði
nær allar tekjur sínar af afurðum
sauðfjár á þessum árum. AUir pen-
ingar hurfu og fólk varð að neita
sér um margt, sem nú þykir sjálf-
sagt, þar með talið að kosta ungt
fólk til náms.
Ég ætla ekki hér og nú að rifja
þetta frekar upp, enda geta les-
endur, sem áhuga hafa, orðið sér
úti um góðar heimildir um þessi
mál.
Ég var nýlega að lesa hið mikla
rit um Jón Sigurðsson, eftir Pál
Eggert Olafsson, en þar er langur
kafli um „fjárkláðamálið" og af-
skipti Jóns af því. Þjóðin skiptist í
mjög hatrammar fylkingar, sem
voru kallaðar „niðurskurðarmenn
og lækningamenn" og var Jón Sig-
urðsson einn aðalforgöngumaður
síðartalda hópsins. Fyrir það varð
hann fyrir slíku aðkasti að með
ólíkindum er. Kom það m.a. fram í
því að hann féll í kosningu til for-
seta á Alþingi 1859, að vísu munaði
aðeins einu atkvæði.
Seinna fluttu íslendingar inn
hina mögnuðu riðuveiki, sem enn
þann dag í dag er verið að berjast
við og sér ekki ennþá fyrir endann
á þeirri baráttu.
Þeir sem réðu málum árið 1933,
hefðu því átt að vera reynslunni
ríkari. Þegar faðir minn var ungur
maður fór hann á námskeið, hjá
Magnúsi Einarssyni dýralækni,
þeim merka manni (ég held að það
hafi verið árið 1913). Ég heyrði
hann oft segja frá því, hve Magnús
hefði lagt ríka áherslu á að ekki
yrði látið undan kröfum um inn-
flutning á búfé.
Ég bið lesendur þessa greinar-
korns að athuga það vel að ég er
ekki hér að vekja ótta við smit-
sjúkdóma í sambandi við
Keikomálið. Og ég er ekki að gera
lítið úr sérfræðingum á hvaða sviði
sem er. Vottorðagjöf, hvort sem
hún er vegna heilsu manna, dýra
eða af öðrum toga, er ekki óbrigðul
frekar enn önnur mannanna verk.
Það fengu Islendingar að reyna
árið 1933 í sambandi við
karakúlpestimar. Því ættu menn
ekki að gleyma.
HALLGRÍMUR GUÐJÓNSSON,
ív. bóndi og hreppstjóri frá Hvammi í
Vatnsdal.
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók er varðveitt í upplýsinga-
safni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt til að ráðstafa efninu þaðan, hvort
sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu efni
til birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.