Morgunblaðið - 23.01.1999, Blaðsíða 22

Morgunblaðið - 23.01.1999, Blaðsíða 22
22 LAUGARDAGUR 23. JANÚAR 1999 MORGUNBLAÐIÐ VIÐSKIPTI Viðskiptaháskólinn opnar rafrænt bókasafn Morgunblaðið/Golli BJORN Bjarnason, menntamálaráðherra, opnaði formlega rafrænt bókasafn Viðskiptaháskólans í Reykjavík í gær. Á myndinni eru einnig frá vinstri: Sólveig Þorsteinsdóttir, forstöðumaður bókasafns VHR, Finnur Geirsson formaður skólastjórnar og Guðfinna S. Bjarnadóttir rektor skólans. Verðbréfaþing íslands Bréf Eimskips lækkuðu um 3,9% MIKIL viðskipti voru með bréf Eimskipafélags Islands hf. á Verð- bréfaþingi Islands í gær, fyrir tæp- ar 42 m.kr., en í gær birti félagið yflrlit yfir flutninga og umsvif þess á síðasta ári. Gengið á bréfum fé- lagsins lækkaði um 3,9% frá því í fyrradag. A hlutabréfamarkaði voru einnig nokkur viðskipti með FBA, eða 28 milljónir króna, en alls voru hluta- bréfaviðskipti á VÞÍ 187 m.kr. í gær. Þá hafa verið töluverð við- skipti með bréf í Kögun hf. A fimmtudag voru viðskipti með bréf félagsins fyrir 4,8 milljónir króna og hækkaði gengi bréfanna úr 100 í 105. í gær voru viðskipti með bréf félagsins fyrir 132 þúsund krónur og hækkaði gengi bréfanna í 107. Mest hækkuðu bréf í ÚA, eða um 6,4%. Verð nokkurra félaga lækkaði þó aðeins í gær samkvæmt tilkynningu frá Verðbréfaþingi, og lækkaði Úrvalsvísitala Aðallista um 0,6%. Viðskipti á Verðbréfaþingi ís- lands í gær námu alls 993 m.kr. og mest á peningamarkaði, alls 65 m.kr. VIÐSKIPTAHÁSKÓLINN í Reykjavík hefur opnað rafrænt bókasafn. í safninu geta nemend- ur, kennarar og annað starfsfólk fengið aðgang að völdum gagna- grunnum um Netið á sviði við- skipta og tölvutækni. Nokkrir gagnagrunnar hafa verið teknir í áskrift og geyma þeir margvíslegar upplýsingar: bók fræðilegar upplýsingar, al- fræði orðabækur og rafræn tíma- rit. Meðal gagnagrunna sem er að finna í rafræna bókasfni skól- ans er alfræðiritið Encyclopædia Britanica, Cambridge Scientific Abstacts, Ebsco-viðskiptagrunn- ur, Reuters Business Briefings og gagnasafn Morgunblaðsins svo dæmi séu tekin. Sólveig Þorsteinsdóttir, for- stöðumaður bókasafns skólans, segir að á vefsíðu safnsins sé einnig að finna aðgang að tíma- ritum á sviði viðskipta, tölvu- tækni og á öðrum sviðum sem fleiri en starfsmenn, nemendur og kennarar skólans geta nýtt sér með því að tengjast í gegnum Netið. Guðfinna S. Bjarnadóttir, rektor Viðskiptaháskólans í Reykjavík, sagði í samtali við Morgunblaðið að bókasafn skól- ans væri byggt fyrst og fremst á rafrænum upplýsingum en einnig væri þar að finna tímarit og bækur í hillum þess. „Kostir rafræns bókasafns eru ótvíræðir en nú geta nemendur haft að- gang að kennsluefni og upplýs- ingum í gegnum hvaða tölvu sem er í skólanum í stað þess að leita í hillum safnsins. Eg er ekki að gera lítið úr gildi prent- aðra bóka en í rafræna bóka- safni skólans er hægt að fá nýjar uppfærslur á upplýsingum fyrr en í hefðbundnum söfnum." Á bókasafni Viðskiptaháskól- ans er einnig að finna sex tölvur, myndskanna, litaprentara og þar er aðstaða fyrir frágang á verk- efnum. Ráðgert er að 30 tölvur verði í safninu í vor. Þá verður aðstaða til að horfa á myndbönd og margmiðlunardiska komið fyrir fljótlega. Slóð heimasíðu Viðskiptaháskóla Reykjavíkur er http://www.vhr.is. Islands- banki lækkar vexti ÍSLANDSBANKI hefur ákveðið að lækka vexti á næstu dögum, á verð- tryggðum inn- og útlánum, í ljósi þeirrar þróunar sem hefur verið á verðbréfamarkaði frá áramótum, samkvæmt fréttatilkynningu frá bankanum. I tilkynningunni segir að ávöxt- unarkrafa verðtryggðra skulda- bréfa til langs tíma hafi farið lækk- andi síðustu þrjár vikur. „Lækkun- in er nokkuð misjöfn en er yfirleitt á bilinu 20 til 40 punktar. Vaxta- lækkun Islandsbanka nú nemur 25 punktum en áfram mun verða fylgst með þróun á markaði og frekari skref tekin þegar tilefni gefst til,“ segir í tilkynningunni. Björn Björnsson framkvæmda- stjóri hjá Islandsbanka segir að bankinn sé að horfa til lækkunar verðtryggðra langtímavaxta frá áramótum. „Við erum í rauninni að fylgja eftir þessari þróun og von- andi að styðja við hana,“ sagði Björn. Um það hvort von sé á frekari lækkunum segir Bjöm að menn séu bærilega bjartsýnir á að langtíma- vextir geti lækkað, en þó gerist það varla í neinum stórum stökkum, að hans mati. Forstöðumaður markaðsviðskipta Búnaðarbankans segir sjóðstjóra verðbréfafyrirtækjanna þurfa að gera betur Sannleikanum verður hver sárreiðastur í SÍÐUSTU viku fjallaði viðskipta- blað Morgunblaðsins um ástand og horfur á íslenskum hlutabréfamark- aði. Þar gerði Árni Oddur Þórðar- son, forstöðumaður markaðsvið- skipta Búnaðarbankans, að umtals- efni frammistöðu sjóðstjóra verð- bréfafyrirtækjanna. Taldi hann að meðalávöxtun hlutabréfa yrði ekki há á næstu misserum en ávallt væru þó tækifæri fyrir hendi á verðbréfa- markaði og fjárfestar gætu með út- sjónarsemi náð viðunandi ávöxtun. Til að ná árangri mætti meginþungi eignasafna þó ekki samanstanda af fleirum en 5 félögum hverju sinni á þeim örmarkaði sem íslenski mark- aðurinn væri og væru einungis 10- 20 félög sem teljast mættu mark- aðshæf. Þessu til rökstuðnings nefndi hann slakan árangur hluta- bréfasjóða hér á landi sem dreifðu eignum sínum of víða og á smá félög sem oft væru illseljanleg. Úrvals- vísitala VÞÍ hefði hækkað um ríf- lega 200% á síðustu sex árum en verðbréfasjóðimir hefðu einungis náð um helmingi af þeirri hækkun á sama tímabili. Einnig kom fram í máli hans að síðustu ár hefðu hluta- bréfasjóðimir haft of hátt hlutfall eigna í skuldabréfum á sama tíma og hlutabréf hefðu hækkað um yfir 20% árlega. Sjóðsstjórar hlutabréfasjóðanna mótmæltu þessum málflutningi harðlega í viðskiptablaði Morgun- blaðsins sl. fimmtudag. Hér á eftir svarar Ami Oddur gagnrýni sjóð- stjóranna samkvæmt beiðni Morg- unblaðsins. Milliíyrirsagnir em blaðsins. „íslenskur hlutabréfamarkaður er ungur að áram og hefur ávöxtun síðustu ára verið góð. Forsendur þeirrar miklu hækkunar sem orðið hefur á síðustu árum eiga rætur sínar að hluta að rekja til þess að verð hlutabréfa var of lágt skráð í upphafi, en slíkt er gjarnan ein- kenni nýmarkaða. Fjárfestar hafa sætt sig við ávöxtun af hlutabréf- um og hlutabréfasjóðum síðustu ár þar sem hún hefur verið góð að þeirra mati. Á síðasta ári er fyrsta árið sem ávöxtun hlutabréfa er í takt við arðsemi og vöxt fyrirtækja eða um 10%. Dró ég sérstaklega út það ár til að bera saman árangur hlutabréfasjóða við meðaltal mark- aðarins. Á árinu 1998 var hækkun úrvalsvísitölu Verðbréfaþings um 10% en 12% að teknu tilliti til arðs, verðmæti langtímaskuldabréfa hækkaði um 12% sé miðað við hús- bréf og erlend hlutabréf hækkuðu um 20%. Því var nær sama hvar fjárfestar drápu niður fæti á síð- asta ári, ávöxtun þeirra hefði í öll- um tilvikum átt að vera góð. Meg- inhluti eigna íslenskra hlutabréfa- sjóða er settur saman af hlutabréf- um og langtímaskuldabréfum. Ein- hverra hluta vegna tókst sjóðstjór- um íslenskra hlutabréfasjóða að skila eigendum sínum einungis 5% meðaltalsávöxtun að teknu tilliti til arðgreiðslna. Það er því sama hvernig horft er á málið, árangur- inn er mjög slakur. Hækkun úr- valsvísitölu síðustu 6 ára er um 240% en meðalhækkun hlutabréfa- sjóðanna var einungis 140% á sama tímabili. Dreifing eignasafna í sjóðum Eignasöfn dreifð í takt við verð- bréfamarkað era lykillinn að góðri ávöxtun samkvæmt þeim fjármála- fræðum sem kennd eru í skólum. Þar er gengið út frá því að allir markaðir séu í jafnvægi og miða flestir sjóðstjórar við þá hugsun. Þetta kemur berlega í ljós í orðum eins sjóðstjórans sem sagði að helstu eiginleikar mjög dreifðra eignasafna væru að bjóða sömu ávöxtun fyrir minni áhættu eða meiri ávöxtun fyrir minni áhættu. Tveir virtustu fjármálaspekingar þessarar aldar, Warren Buffet og George Soros, hafa gagnrýnt þessar kenningar mjög. Warren Buffet hefur í áratugi haldið fram þeirri kenningu að meginhluti hlutabréfasafna eigi að samanstanda af ekki fleirum en 5 félögum. Með meginþunga á hann við að 5 stærstu eignir hans endur- pegli 75% af hlutabréfaeign hverju sinni, þeim 25% sem eftir eru telur hann að eigi að dreifa á fleiri félög. Buffet starfar að mestu á banda- rískum hlutabréfamarkaði sem er dýpri en íslenski markaðurinn og seljanleikaáhætta mun minni. A síðasta ári endurspegluðu þrjár stærstu eignir hans 65% af hluta- bréfaeign þess sjóðs sem hann stýrir. Rökin á bak við hugmyndir Buffets er að ef fjárfestar dreifa eignum sínum um of þá missi þeir sjónar á eignum sínum. Hægt er að líkja þessu við það ef eggin eru of mörg eða í of mörgum körfum þá er hætta á að fúlegg verði til. í dýi-aríkinu ýta fuglar fúleggjum úr hreiðrinu þar sem þau gefa ekki ávöxt. Eg verð að segja að mér þykir spaugilegt að sjá ungan sjóð- stjóra hér á landi gagnrýna fjár- festingarstefnu Warren Buffets, sem nánast undantekningarlaust hefur skilað ávöxtun langt umfram hækkun vísitalna. Á síðustu 33 ár- um hefur hann einungis þrisvar sinnum verið undir meðaltali mark- aðar og minni sveiflur hafa verið í ávöxtun þess sjóðs sem hann stýrir en sveiflur að jafnaði á markaði. Það að segja fjárfestingarstefnu Buffets bláeyga er barnalegt og er fullvíst að sjóðstjóri sem skilaði um 2% ávöxtun á síðasta ári á meðan úrvalsvísitala hækkaði um 12% með tilliti til arðs ætti að kynna sér kenningar Buffets betur og láta verkin tala. Soros hefur það skemmtilega viðhorf að fjárfestar eigi ávallt að gefa sér það fyrir- fram að markaðir séu í ójafnvægi þar sem að öðrum kosti leyndust ekki tækifæri. Ég lít mikið upp til þessara snillinga og hef síðustu ár stuðst við grunnkenningar þeirra sem útleggja má að arðsemi náist einungis með innsæi og einbeit- ingu, en ekki illa grundaðri eigna- dreifingu. Meiri „seljanleikaáhætta" á íslandi? íslenski markaðurinn býr við meiri seljanleikaáhættu en sá banda- ríski og því eiga kenningar Buffets enn frekar við hérlendis. Með seljan- leikaáhættu á ég við að ekki sé hægt að selja eða kaupa bréf íyrir háar fjárhæðir án þess að gengi þeirra taki miklum breytingum. Því tel ég að eingöngu sé hægt að telja 10-20 innlend hlutafélög markaðshæf, t.d. hðu oft vikur á milli viðskipta hjá því félagi sem var í 20. sæti hvað veltu varðar á síðasta ári. Almennir fjár- festar eiga því eingöngu að einbeita sér að stærstu félögum á markaði. Þessi viðhorf hafa verið ríkjandi í ráðleggingum okkar hjá Búnaðar- bankanum til viðskiptavina, en eignasterkum fjárfestum hefur verið bent á að fjárfesta hluta eigna sinna í fleiri félögum að teknu tilliti til selj- anleikaáhættu. Ávöxtun flestra bandarískra sjóða undir vxsitölu Islenskum sjóðstjórum til máls- bótar má nefna að svo virðist sem margir kollegar þeirra vestanhafs eigi erfitt með að ná árangri. Þannig voru 75% allra sjóða í Bandaríkjunum undir vísitölu sam- kvæmt nýlegri mælingu sem ég sá. Þó náðu bandarísku sjóðirnir al- mennt betri árangri en þeir ís- lensku þar sem ávöxtun þeirra var nær hækkun viðmiðunarvísitalna sem er að hluta til vegna óhag- stæðra skattalegra aðstæðna ís- lensku hlutabréfasjóðanna. Að teknu tilliti til skattalegi'a áhrifa er árangur íslensku sjóðanna þó slakur og vel undir meðaltali ís- lenska markaðarins og því skýrir skattalegt óhagræði ekki slakan árangur. Meðalmennska ekki viðunandi Á næstu árum verða fjárfestar enn meðvitaðri um hvað sé að ger- ast á verðbréfamarkaði. Samhliða mun krafa þeirra um árangur aukast. Að ná árangri kalla ég að gera betur en meðaltal. Fjárfestar þurfa að gera sér grein fyrir að hlutabréfavísitölur mæla eingöngu meðaltalsávöxtun þeirra hlutabréfa sem setja þær saman. Þannig mælir hækkun vísitölunnar meðaltals; hækkun á hlutabréfamarkaði. I íþróttum er markmið þátttakenda að sigra og ná árangri. Ekki þykir fullnægjandi að vera um miðja töflu og því síður að vera fyrir neðan miðja töflu ár eftir ár. íþróttafélög sem ekki skila betri árangri en með- almennsku missa áhangendur sína til annarra félaga. Ég neita að trúa að metnaðurinn sé ekki að gera bet- ur en þetta. Það að enginn hluta- bréfasjóður hafi náð að gera betur en meðaltalið verður að sjálfsögðu að teljast óviðunandi. Athyglisvert er að allir sjóðstjór- arnir vörðu fyrri gjörðir sínar og fjárfestingarstefnu og töldu árang- ur ásættanlegan. Þeir sem verstum árangri hafa náð síðustu ár vörðu árangur sinn hvað harðast og þar sannast e.t.v. hið fornkveðna að sannleikanum verður hver sárreið- astur. Ég trúi því hins vegar að allir stefni hærra og ætli sér að ná betri árangri viðskiptavinum og fjárfest- um til hagsbóta."
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.