Morgunblaðið - 23.01.1999, Blaðsíða 47

MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
LAUGARDAGUR 23. JANÚAR 1999 47 .
listarhúsi og ráðstefnumiðstöð,
sem samþykkt ríkisstjórnar og
borgarráðs miðast við. Það er eðli-
legt að spurt sé að hvaða leyti þessi
hugmynd sé frábrugðin því tónlist-
arhúsi sem stefnt var að í Laugar-
dal að undangenginni samkeppni
sem Samtök um tónlistarhús stóðu
að árið 1985.
Mestu munar að nú er um að
ræða sameinað tónlistarhús og ráð-
stefnumiðstöð en ekki tónlistarhús
eingöngu. Þar við bætist að ráð-
stefnumiðstöðin krefst tengingar
við stórt hótel. Sameining tónlist-
arhúss og ráðstefnumiðstöðvar
leiðir til hagkvæmari rekstrar og
lægri stofnkostnaðar samanborið
við það að húsin yrðu byggð og
rekin hvort í sínu lagi. Hvað varðar
stofnkostnað munar um 500 m.kr.
Umræða um ráðstefnumiðstöð I
Reykjavík var ekki á því stigi árið
1985, þegar samtökin efndu til
samkeppni um hönnun tónlistar-
húss, að sá valkostur að sameina
tónlistarhús og ráðstefnumiðstöð
væri fyrir hendi.
Gert er ráð fyrir að tónlistarhús
og ráðstefnumiðstöð verði staðsett
í miðborginni en Laugardalur þyk-
ir ekki heppileg staðsetning. Að-
stæður hvað varðar lóð og um-
hverfí eru því mjög óh'kar.
Enn má nefna að enda þótt
stærri salur hússins muni rúma
jafnmarga og áður var áformað, þ.e.
um 1.300 manns, þá verður gerð
hans og uppbygging frábrugðin því
sem fyrr var áformað. A síðasta
áratug hefur orðið mikil framþróun
í hönnun stórra tónleikasala og er
hér verið að nýta þau tækifæri sem
það gefur til að ná sem bestum
hljómburði fyrir margbreytilegan
tónlistarflutning og ólík tónverk.
hvernig hægt sé að nýta starfs-
stéttina sjúkraliða betur. A dvalar-
og elliheimilum, heilsugæslustöðv-
um svo og í heimahjúkrun mætti
gera stórt átak víða um land. Nýta
má sjúkraliða miklu betur en nú
þegar er gert. Mikinn bakvakta-
kostnað sem er ansi þungur á fjár-
hagsáætlunum lítilla heimila mætti
að hluta til eða öllu leyti spara.
Auka má hlut sjúkraliða í heima-
hjúkrun svo eitthvað sé nefnt. Lyf
og lyfjagjafir eru rök sem notuð
eru gegn auknu stai'fssviði sjúkra-
liða innan geirans. Þeir hafa ekki
heimild til að taka til eða gefa lyf
o.s.frv. Ég spyr hvar í lögum
standa þessi ákvæði? Eftir því sem
ég best veit er það læknir sem fyr-
irskipar lyfjagjafir, en aðrar stéttir
framkvæma skipunina. Lyfjagjöf er
á ábyrgð læknis. Lyfjafræði hefur
verið bætt inn í nám sjúkraliða og
þeim eldri boðið að bæta við sig
fræðunum í námskeiðsformi. Kerfið
er undarlegt! Ég má, sem dæmi,
aðstoða eldri ættingja sem býr
heima við lyfjatiltekt í vikubox, eða
jafnvel maki hans sem er kominn á
efri ár og gerir enginn athugasemd
við það. Hjálpsamir ættingjar!
Starfi ég hins vegar sem sjúkraliði í
heimahjúkrun væri mér bannað að
taka til lyf í vikubox og þyrfti há-
skólamenntaðan hjúkrunafræðing
til að framkvæma lyfjatiltektina.
Er heil bni í þessu kerfi okkar?
Nei, segi ég. Það þarf uppstokkun í
kerfinu, hana rækilega og sann-
gjarna með það fyrir augum að
nýta allar starfsstéttir og stuðla að
betur nýttu fjármagni í heilbrigðis-
keiflnu. Þjónustan mun á engan
hátt skerðast við skjólstæðinga
kerfisins. Rétt menntað fólk á rétt-
um stað getur breytt miklu þar um.
Höfundur cr starfandi
sjúkralidi á Dalvík.
flísar
n 11 ”i""i rm J □
i' —i xi
pcnasFíir UIIJLLU kllllli
rfTTTl OJJ LL LL UJ
Stórhöfða 17, vlð GuUinbrú,
sími 567 4844
Loks má nefna að allt aðrar for-
sendur eru nú fyrir hönnun minni
salarins. I tónlistarhúsi í Laugar-
dal var gert ráð fyrir 350 manna
tónleikasal en nú allt að 750 manna
fjölnota sal sem þó er fyrst og
fremst hannaður sem ráðstefnusal-
ur. Að sjálfsögðu er einnig gert ráð
fyrir að salurinn verði nýttur fyrir
tónleika. I þessu sambandi verður
að hafa í huga að tilkoma 300
manna tónleikasalar í Kópavogi
hefur mjög bætt úr brýnni þörf
fyrir sali af þeirri stærð. Tónlistar-
húsið í Reykjavík og Salurinn í
Kópavogi munu því vinna vel sam-
an að þessu leyti og bæta hvort
annað.
Hvað er framundan?
Samþykkt ríkisstjómar og borg-
arráðs gerir ráð fyrir að sett verði
á laggirnar sameiginleg nefnd
þessara aðila. Fyi'sta verkefni
nefndarinnar verður að vinna að
samkomulagi um fjármögnun og
kostnaðarskiptingu, gera tillögu að
framkvæmdatilhögun og leita að
samstarfsaðilum um verkefnið.
A vegum borgarinnar verður
haldið áfram vinnu að skipulags-
málum með það fyrir augum að
draga fram nokkra valkosti sem
heppilegastir þykja varðandi af-
mörkun lóðar fyrir byggingu í mið-
borginni.
Samtök um tónlistarhús leggja
mikla áherslu á að þau verði áfram
virkur aðili að verkefninu. Samtök-
in verði sem fyrr vettvangur not-
enda tónlistarhússins þar sem
fram komi sjónarmið þeirra varð-
andi hönnun hússins og ekki síður
rekstur. Ekkert bendir til annars
en að stjórnvöld vilji áframhald á
samstarfi.
Höfundur er formaður
Samtaka um tónlistarhús.
NÝLEGA voru lög
um vörugjald á öku-
tæki til endurskoðunar
í fjármálaráðuneytinu.
Þetta virðist vera
reglubundinn viðburð-
ur þar á bæ þegar
þrýstingur þar er orð-
inn of mikill og létta
þarf álagið. Auðvitað
tvöfaldast það svo þeg-
ar farið er á stað með
endurskoðunina og
taka þarf tillit til hags-
muna fjölda aðila.
Undirritaður var einn
þeirra sem voru í sam-
bandi við fjármála-
ráðuneytið fyrir ára-
mót. Astæðan var sú að vélsleðar í
eigu fyrirtækja í ferðaþjónustu fá
lægri vörugjöld en annars eða 30%.
Vélsleðar era í sama tollflokki og
mótorhjól fyrir hinn almenna kaup-
anda sem er auðvitað alltof hár.
Vörugjöld á þeim flokki eru undan-
tekningalaust 70% fyrir utan aðra
liði sem reiknast ofan á það. Ef
kaupa á til að mynda hjól frá
Bandarikjunum er óhætt að marg-
falda dollarinn með 160 kr. til að fá
út heildarverðið.
Mótorhjól og vélsleðar
í ferðaþjónustu
Meðan löggjafinn lítur mótorhjól
og vélsleða sömu augum í reglu-
gerðinni gerir hann það ekki í ferða-
málageiranum. Fyrirtæki í ferða-
þjónustu fá enga lækkun á vöru-
gjaldi á mótorhjólum jafnvel þótt að
um nákvæmlega sama
rekstur sé að ræða.
Þetta er náttúrulega í
hæsta máta óréttlátt og
samræmist ekki jafnað-
arreglunni. Þrjátíu pró-
sent vörugjaldið á
vélsleðana hefur nú
verið fært í lög með
breytingu á lögum nr.
29/1993, um vörugjald
af ökutækjum, elds-
neyti o.fl., með síðari
breytingum.
Engin keppnis-
tæki nema
keppnisbifreiðar
Þrátt fyrir ítrekaðar
óskir var ekkert tillit tekið til lækk-
unar á mótorhjólum til samræmis
við það.
Til að bæta gráu ofan á svart var
einnig samþykkt að gefa keppnis-
bifreiðum eftir vörugjaldið að fullu.
Auðvitað er það hið besta mál, fyrir
þá sem keppa á fjórum hjólum. Enn
sem áður var ekkert hugsað um tví-
hjóla ökutæki þótt að tugir slíkra
keppi í kvartmílu, krossi og
endúrókeppnum á hverju ári. Þau
þurfa ennþá að borga sín 70% jafn-
vel þótt að um óskráð farartæki sé
að ræða.
Mótorhjól ekki atvinnutæki?
Samkvæmt lögum um vörugjald
fá margir atvinnuhópar lækkun eða
niðurfellingu á ökutækjum sínum.
Hvað með ökukennsluna? Ef við
tökum aftur dæmið með mótorhjólin
Vörugjald
Það er okkar von sem
höfum mótorhjól að
einhverju leyti sem at-
vinnu, segir Njáll
Gunnlaugsson, að fjár-
málaráðuneytið endur-
skoði afstöðu sína.
þá eru kennsluhjól atvinnutæki og
ekkert annað. Sama prósenta er þar
líka til staðar sem gerir ökukennur-
um mjög erfitt að bjóða almennileg
hjól til kennslu þar sem markaður-
inn er lítill og hjólin of dýr.
Formleg kvörtun vegna málsins
hefur verið send til umboðsmanns
Alþingis. Það er okkar von sem höf-
um mótorhjól að einhverju leyti
sem atvinnu að fjármálaráðuneytið
endurskoði þessa afstöðu sína og
bæti orðinu mótorhjól við orðaforða
sinn. Þeim til ábendingar eru mót-
orhjól það sama og bifhjól eða vél-
hjól og skiljanlegt að það geti valdið
einhverjum ruglingi meðal starfs-
manna fjármálaráðuneytisins. Þessi
tvíhjóla ökutæki eru einhver
skemmtilegasti og hagkvæmasti
fararmáti sem völ er á, þ.e. þegar
þú ert búinn að jafna þig á reikn-
ingnum frá tollstjóra.
Höfundur er ökukennari og
kennir á mótorhjóí á sumrin.
Ú T s A; t s^A L A
Opið í dag
S t ö k t e p p i
o g m o t t u r
st g r. af s I
Persía
Suðurlandsbraut 46 við Faxafen Sími: 568 6999
Er orðið mótorhjól
ekki í orðaforðanum?
Njáll
Gunnlaugsson