Morgunblaðið - 23.01.1999, Blaðsíða 69

MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 23. JANÚAR 1999 69
FRÉTTIR
Yinstrihreyfing'-
in - grænt fram-
boð stofnuð á
Vesturlandi
VINSTRIHREYFINGIN - grænt
framboð á Vesturlandi vai’ stofnuð á
Mótel Venusi, Hafnarskógi, á
fimmtudagskvöld. Ríflega 50 manns
sóttu fundinn, segir í fréttatilkynn-
ingu.
Samþykkt voru lög kjördæmisfé-
lagsins og kosin fimm manna stjórn
sem er þannig skipuð: Sigurður
Helgason, Hraunholtum, formaður,
Gunnlaugur Haraldsson, Akranesi,
Anna Guðrún Þórhallsdóttir,
Hvanneyri, Snjólaug Guðmunds-
dótth-, Brúarlandi og Jóhannes
Ragnarsson, Olafsvík.
Næsti stofnfundur verður á Isa-
firði kl. 16 á sunnudag og á þriðju-
dag er röðin komin að Norðurlandi
vestra.
---------------
Á PERLUVEIÐUM í Suzhou.
Unnur Guðjónsdóttir til vinstri
og Wu til hægri en hún er stað-
arleiðsögukona.
Kynning á ferð
Kínaklúbbs Unnar
HIN árlega Kínaferð Kínaklúbbs
Unnar verður farin 7.-28. maí. í þess-
ari 22 daga ferð verður stórt svæði í
Kína heimsótt því farið verður til
Beijing, Xian, Guilin, Kínamúrsins,
Suzhou og Sjanghæ auk þess sem
siglt verður eftir Li-fljótinu og Stóra
Keisaraskurðinum.
Unnur Guðjónsdóttir mun kynna
ferðina með litskyggnisýningu sunnu-
daginn 24. janúar kl. 16 í veitingahús-
inu Sjanghæ, Laugavegi 28b. Ferðir
Kínaklúbbsins eru opnar öllum sem
vilja kynnast löndum og þjóðum á
skemmtilegan og fróðleiksgefandi
hátt, segir í fréttatilkynningu.
„ Morgunblaðið/Ásdís
FRÁ kynningarfundi um heilabilun þar sem m.a. var greint frá nýju fræðsluhefti.
Fræðsluefni
um heilabil-
un gefið út
ÚT er komið fræðsluhefti, blöð-
ungur og veggspjald um heilabil-
un: Heilabiiun - opnum hugann
og leitum leiða að bættri liðan.
Arndís Bjarnadóttir, Bergþóra
Baldursdóttir, Ella B. Bjarnason,
Sigrún Guðjónsdóttir, Sigrún Jó-
hannsdóttir og Þórunn B. Björns-
dóttir, allar sjúkraþjálfarar sem
vinna með öldruðum, hafa unnið
að gei'ð fræðsluefnisins.
I fréttatilkynningu segir: „Lítið
hefúr verið til af handhægum
upplýsingum á íslensku um heila-
bilun. Tilgangur þessa heftist er
að gera umræðu um heilabilun
opnari og veita fræðslu sem ætti
að gagnast bæði aðstandendum
og öðrum sem umgangast eða
annast heilabilaða einstaklinga. Á
þann hátt má stuðla að bættri líð-
an einstaklinga með heilabilun.
Heilabilun er heilkenni sjúk-
dóma í heila sem leggjast einkum
á aldrað fólk en dæmi eru um að
fólk á fertugs- og fímmtugsaldri
DAVÍÐ Á. Gunnarsson, ráðuneytisstjóri, tekur við fyrsta eintakinu.
fái þessa sjúkdóma. Alzheimer-
sjúkdómur er algengastur þeirra
sjúkdóma. Flestar algengustu
tegundir heilabilunar eru ólækn-
anir en hins vegar má draga
mjög úr einkennum og fylgikvill-
um sjúkdómsins með réttri með-
ferð, stuðningi og fræðslu.
Blöðungurinn mun liggja
frammi á heilsugæslustöðvum.
Fræðsluheftinu verður dreift á
öldrunarstofnanir en síðan er
hægt að nálgast heftið á Minnis-
móttöku Sjúkrahúss Reykjavíkur
- Landakoti. 011 vinna sjúkra-
þjálfara við fræðsluheftið var
unnin í sjálfboðavinnu. Fram-
kvæmdasjóður aldraðra, Sjúkra-
hús Reykjavíkur - Landakot og
Félag íslenskra sjúkraþjálfara
hafa lagt útgáfu verkefnisins lið
með fjárframlögum.
Niðurstöður prófkjörs Framsóknarflokksins
í Norðurlandskjördæmi vestra 1999
Atkvæði greiddu 2.290 Auðir seðlar og ógildir voru 40 1. sæti 1.-2. sæti 1.-3. sæti 1.-4. sæti 1.- 5. sæti 1.- 6. sæti 1.- 7. sæti SAM- TALS Hlutfall
1. Páil Pétursson 1.705 2.217 96,8%
2. Árni Gunnarsson 99 943 1.644 71,8%
3. Herdís Á. Sæmundardóttir 160 750 955 1.446 63,1%
4. Birkir J. Jónsson 93 187 529 1.429 1.788 78,1%
5. Elín R. Líndal 110 427 898 1.264 1.465 1.594 69,6%
6. Sverrir Sveinsson 61 210 634 874 1.063 1.242 1.442 63,0%
7. Valgarður Hilmarsson 22 96 585 818 970 1.136 1.336 1.336 58,3%
Sunnudagsferðir
FÍ á Hellisheiði
FERÐAFÉLAG íslands er farið af
stað með gönguferðir og skíðagöng-
ur á nýbyrjuðu ári. Sunnudaginn 22.
janúar verður farið kl. 13 upp á Hell-
isheiði og eru í boði annars vegar
skíðaganga um svæðið eða fjallganga
á Skálfell sunnan Hellisheiðar.
Brottför er frá BSI austanmegin
og Mörkinni 6. Um næstu helgi,
30.-31. janúai', er þorrablótsferð
Ferðafélagsins í Borgarfjörð þar
sem gist er að Hótel Reykholti og
þarf að panta í þá ferð.
Athugasemd
vegna frétta um
lífeyrissparnað
Úrslit í próf-
kjöri fram-
sóknarmanna
VEGNA tæknilegra mistaka birt-
ist röng tafla með frétt um úrslit
prófkjörs framsóknarmanna í
Norðurlandskjördæmi vestra í
blaðinu í gær. Um leið og rétt tafla
birtist hér, biðst blaðið afsökunar á
þessum mistökum.
LEIÐRÉTT
Veflist í Hafnarborg
VEGNA ummæla í umsögn í
Morgunblaðinu í gær um sýningu á
veflist Kaffe Fassett í Hafnarborg
skal tekið fram, að sýningin er al-
farið á vegum Hafnarborgar,
menningar- og listastofnunar
Hafnarfjarðar, eins og síðasta sýn-
ing á verkum hans fyrir þremur ár-
um.
MORGUNBLAÐINU hefur borist
athugasemd frá Halldóri Birni Bald-
urssyni, framkvæmdastjóra Fjár-
festingar & ráðgjafar, vegna svara
Gunnars Baldvinssonar forstöðu-
manns VÍB hér á neytendasíðu sl.
fimmtudag um 2,2% lífeyrissparnað:
„Við stæðum ekki undir nafni sem
sjálfstæð ráðgjöf fyrir einstaklinga ef
við bentum ekki á þær staðreyndh'
sem við gerðum. Að 2,2% lífeyris-
sparnaðurinn hentai' ekki fyrii' alla og
að á milli 20-25% af þeim sem við höf-
um ráðlagt í þessum efnum ættu,
miðað við núverandi aðstæður, að líta
fi'emur til annarra sparnaðarleiða við
að ti-yggja sér fjárhagslegt öryggi á
efth'Iaunaaldri. Svör Gunnai’s Bald-
vinssonar, forstöðumanns ALVTB,
valda vonbrigðum að halda því fram
að sparnaðurinn nýtist öllum við nú-
verandi skipulag þessara mála. Þau
fyrirtæki sem vilja vera trúverðug
eiga einfaldlega að viðurkenna þessar
staðreyndir. Við erum í þessu efni að
líta til fjárhags þess fólks sem hefur
minnst úi' að spila. Þeirra sem geta
ekki vænst hárra greiðslna úr sínum
lífeyrissjóði, vegna þess að tekjm' eru
litlar, þein-a sem fóru seint á vinnu-
markað, þeirra sem vanrækt hafa að
greiða í lífeyrissjóð og þehra sem eru
á aldrinum 50-60 ára og hafa orðið
fyrir skerðingu á lífeyrisréttindum
sínum í gegnum árin. Það væri rangt
að gefa til kynna að það eigi umyrða-
laust að leggja fé sitt í viðbótarlífeyr-
issparnað, sem kæmi ekki sem hrein
viðbót ofaná annan rétt miðað við nú-
verandi keifí. Staðreyndin er að mið-
að við núverandi almannatrygginga-
kerfi skerðist tekjuti'yggingin vegna
þessa sparnaðar ef menn eru með líf-
eyristekjur undir kr. 80.000,- á mán-
uði svo einstaklingnum nýtist spam-
aðurinn ekki að fullu. Við getum ekki
ráðlagt fólki við slíkar aðstæður að
fara samt í viðbótarlífeyrissparnað,
vegna þess að almannatryggingakerf-
ið geti mögulega, hugsanlega, ef til
vill, hafa breyst þegar það tekur
sparnað sinn út. Hvað t.d. með stað-
greiðslu skatta? Gæti skattprósentan
verið hæiri þegar spamaðurinn er
tekinn út eða kannski lægri? í Bret-
landi hafa verið síðan 1986 í gildi lög
sem skylda alla aðila á markaðinum
sem em að ráðleggja fólki um lífeyr-
issjóði og spai-nað til eftirlaunaáranna
að þeh- verða að setja sig inn í að-
stæður hvers og eins áður en ráðgjöf
er gefin. Þetta em aðferðir sem Fjár-
festing & ráðgjöf hefur tekið upp.
Helsta ástæðan fyrh- þessari laga-
setningu vai' sú að talsverð brögð
vora að því að hagsmunir viðskipta-
vinai'ins gleymdust við ráðgjöfina og
aðrir hagsmunir látnir ráða. Á undan-
fömum ámm hafa margh' dómai' fall-
ið í Bretlandi vegna rangrar ráðgjaf-
Samavika í
Norræna
húsinu
„DAWIN - Nord i norden - norður
í norðri" er yfirski’ift Samaviku sem
opnuð verður í Norræna húsinu í
dag, laugardag, og mun Davíð Odds-
son forsætisráðherra setja dag-
skrána og flytja ávarp kl. 16.
Þá mun Sofia Jannok frá Norður-
Svíþjóð kveða, ,jojkar“ að hætti
Sama; opnuð verður fjölsýning á lit-
skyggnum, „De átta árstidernas
folk“, en fjallasamar í Svíþjóð miða
árið við hreindýrabúskapinn. Sýn-
ingar verða kl. 16.30, 17 og 17.30 á
vegum Victor Hasselblad AB í
Gautaborg. Sænska listakonan Maj
Lis Skaltje kynnir sýningu sína
„Forboðnar myndir/Förbjudna Bild-
er“, tölvugrafik, sem verður til sýnis
í anddyri. Sýnd eru tengslin milli
trommuhefðar Sama og sagna um
nornabrennur. Þar verður einnig
ljósmyndasýningin Samískar mynd-
h', daglegt líf Sama í byrjun 20. aldar
eftir Nils Thomasson frá Svíþjóð og
kemur hún frá Jamtli safninu í
Ostersund.
Einnig verður opnuð sýningin
„GEAIDIT“ - Sjónhverfingar, í sýn-
ingarsölum Norræna hússins. Sýnd
verða verk eftir listakonurnar Maj
Lis Skaltje, Marja Helander, Britta
Marakatt Labba, Merja-Aletta
Ranttila og Ingunn Utsi. Sýningin er
á vegum SIIDA-samasafnsins í Inari
og Náttúrustofnunai' Norður-Lapp-
lands. Sýningarnar standa til 14.
febrúar.
Dagskrá fyrir fjölskylduna
Á morgun, sunnudag, hefst dag-
skrá fyrir alla fjölskylduna kl. 14 þar
sem sýnt verður handverk Sama, list-
iðnaður o.fl. Laila Spiik frá N-Svíþjóð
kynnir samískar sagnir og ævintýi’i
og boðið verðui- upp á samíska smá-
rétti. Kl. 15-16 verður kennsla í
,jojk“-söng og sýnikennsla í samísku
handverki. Sofia Jannok jojkar og
Bima Halldórsdótth' sýnir aðferðir
við að fingurvefa mittisbönd. Fjölsýn-
ing á litskyggnum - „De átta ár-
stidemas folk“ verður kl. 15, 15.30,
16.30,17 og 17.30.
Á mánudaginn kl. 20 verða tveir
fyrirlestrar fluttir í fyrirlestrasal.
Veli-Pekka Lehtola dósent við há-
skólann í Rovaniemi talar um tungu
og bókmenntir Sama og prófessor
Hermann Pálsson talar um Sama í ís-
lendingasögum.
Á Samavikunni verður m.a. boðið
upp á námskeið í samísku handverki.
Fluttir verða fyrirlestrar um húsa-
gerð, trúabrögð og siði, sjálfsvitund
og um pólitíska stöðu Sama.
Á laugardag, 30. júní, verða tón-
leikar með finnsku hljómsveitinni
Wimme-band sem flytur ,jojk“
blandað raftónlist. Dagskránni lýkur
svo sunnudaginn 31. með kvikmynda-
sýningum.
Samavikan er samstarfsverkefhi
Norræna hússins og sendikennara í
norsku, sænsku og finnsku við Há-
skóla íslands.
ai- í þessum efnum og þeir aðilar sem
veittu ranga ráðgjöf krafnir um bæf>
ur. Ef einstaklingui' verðm- að taka út
sparnaðinn fyi-ir 67 ára aldur til þess
að tekjutrygging almannatrygginga
skerðist ekki, þá er brýnt að fólk geri
sér grein fyrir þeim annmörkum á líf-
eyrisspamaðinum, áður en það tekur
ákvörðun og fái sjálfstæða ráðgjöf.
Samkvæmt könnun sem Félagsvís-
indastofnun Háskóla Islands vann
fyrir Fjárfestingu & ráðgjöf í septem-
ber 1998 stefna flestir að því að hætta
að vinna við 67 ára aldur. Ef lífeyris-
sparnaðurinn yi'ði tekinn út á 7 ámm
við 60 ára aldur nýtist lífeyrissparn-
aðurinn ekki sem skyldi við að
tryggja fjárhagslegt öryggi viðkom-
andi á eftirlaunaaldri. Ef einstakling-
ur í þessum sporum vill og getur
sparað bjóðast aðrar spamaðarleiðir
og fer það eftir aðstæðum hvers og
eins hvaða sparnaðarleið hentar best.
Það er ábyrgðarhluti af fjármálafyrir-
tækjum ef þau reyna að slá ryki í
augu almennings með því að halda því
fram að 2,2% lífeyrissparnaðurinn
henti öllum. Hann hentar miklum
meirihluta starfandi manna en alls
ekki öllurn."