Morgunblaðið - 10.02.1999, Síða 22

22 MIÐVIKUDAGUR 10. FEBRÚAR 1999
MORGUNBLAÐIÐ
VIÐSKIPTI
Viðskiptaþing Verslunarráðs Islands í dag kl. 13
Búist við metþátttöku
BÚIST er við metþátt-
töku á viðskigtaþingi
Verslunarráðs Islands,
sem hefst í dag klukk-
an 13 á Grand Hótel í
Reykjavík.
Ýfírskrift þingsins
er Alþjóðavæðing at-
vinnulífsins og að sögn
formanns ráðsins, Kol-
beins Kristinssonar,
virðist efnið höfða til
margra en nálægt 200
manns höfðu skráð sig
til þátttöku um miðjan
dag í gær.
I ræðum sínum á
fundinum munu Kol-
beinn og Davíð Odds-
son forsætisráðherra
tala út frá nýi-ri skýrslu Verslunar-
ráðsins um alþjóðavæðingu at;
vinnulífsins, og tengd málefni. í
kjölfarið munu síðan 5 forsvars-
menn fyrirtækja segja „reynslu-
sögur“ af fyrirtækjum sínum og al-
þjóðavæðingunni.
Mannauðurinn
mikilvægstur
Um 40 manns hafa komið að
undirbúningi skýrslunnar, að sögn
Kolbeins, en lögð var áhersla á að
fá unga stjórnendur til að koma að
undirbúningi hennar, fólk sem er
menntað erlendis, eða hefur
reynslu af því að starfa erlendis, og
kemur úr öllum greinum atvinnu-
lífsins.
Kolbeinn segir að í
skýrslunni séu fyrst og
fremst skoðaðir mögu-
leikar og markaðir í al-
þjóðavæðingu, hver
séu starfsskilyrði at-
vinnulífsins til að
sækja á erlenda mark-
aði og sérstaklega sé
fjallað um mannauðinn
og mikilvægi hans í
fyrirtækjum. „Við vilj-
um meina að það sem
er mikilvægast að
virkja núna sé
mannauðurinn í fyrir-
tækjunum. Þeir sem
leggja mikið upp úr
þeim þætti í fyrirtækj-
um sínum eru þeir sem
munu ná árangri á alþjóðavett-
vangi,“ segir Kolbeinn, og hann
bætir við: „Island er í samkeppni
við aðrar þjóðir um fólk og við
verðum að bjóða upp á starfsskil-
yrði sem leyfa fólki að halda þeim
lífsstíl sem það kýs, að það geti
jafnvel unnið hér en búið erlendis."
Áhugaverð niðurstaða
ESB köununar
í skýrslunni eru einnig, að sögn
Kolbeins, mjög áhugaverðar niður-
stöður úr skoðanakönnun sem gerð
var um viðhorf almennings til ESB
og alþjóðavæðingar. „Þar koma
fram upplýsingar sem sýna að al-
menningur leggur svipað mat á
þetta mál og við gerum.“
í skýrslunni er einnig fjallað um
umhverfisvernd og segir Kolbeinn
að sjávarútvegurinn t.d. standi nú í
þeim sporum að hann verði að taka
afstöðu um hvort taka eigi forystu í
umhverfismálum, eða hvort „hoppa
eigi á vagninn þegar honum fínnst
henta að vera með“, eins og Kol-
beinn orðar það. „Það er ekki víst
að samtök sem setja reglur um t.d.
umhverfisvænar merkingar taki í
framtíðinni ákvarðanir sem henta
sjávarútvegi okkar.“
Lífskjarabylting
í vændum?
Viðskiptaþing eru haldin á
hverju ári og á þeim er ávallt tekið
fyrir ákveðið þema sem lagt er út
af. Kolbeinn segir aðalástæðu þess
að efnið í ár, „Alþjóðavæðing at-
vinnulífsins", var valið sé að nú séu
uppgangstímar og þeir hjá ráðinu
telji að hægt sé að halda uppsveifl-
unni áfram og ná 4-5% hagvexti
næstu árin, ef rétt er haldið á spil-
unum í alþjóðavæðingu. „Á árinu
2003 teljum við að kaupmáttur
ráðstöfunartekna geti hafa aukist
um 45% frá árinu 1995, sem má
kalla lífskjarabyltingu, en þetta
kallar aftur á gjörbreytingu í at-
vinnulífínu. Við teljum að mögu-
leikarnir liggi í að fyrirtækin leiti
út eftir tækifærum. Ef menn hlú
að nýsköpun, alþjóðavæðingu,
menntun og þekkingu þá teljum
við að við getum náð þessu mark-
miði.“
Kolbeinn Kristinsson,
formaður Verslunar-
ráðs Islands.
Moody’s gefur út skýrslu um íslenska bankakerfíð
Líkur á sameiningu
ÍSLENSKA bankakerfið er sífellt
að styrkjast og er ekki ósennilegt
að samruni eigi eftir að eiga sér
stað innan bankakerfísins með
þátttöku evrópsks, jafnvel nor-
ræns, banka, að því er fram kemur
í skýrslu sem unnin var af banda-
ríska matsfyrirtækinu Moody’s.
Endurspeglar bætt jafnvægi
og aukna breidd
í lánshæfismati Moody’s um ís-
land sem gefið var út í desember á
síðasta ári fékk Island lánshæfís-
einkunnina Aa3/Aaa. Þar kom
meðal annars fram að einkunnin
endurspegli bætt jafnvægi og
aukna breidd í þjóðarbúskapnum
undanfarin ár. Þættir sem stuðli að
hárri einkunn að dómi fyrirtækis-
ins séu meðal annars góð og jöfn
lífskjör, stöðugleiki í stjórnmálum,
styrkir innviðir og gjöfular nátt-
úi'uauðlindir. Víðtækar umbætur
hafi borið ávöxt í öflugum hagvexti,
hækkandi tekjum, hraðri fjölgun
nýrra starfa, bættri samkeppnis-
stöðu við útlönd og miklum erlend-
um fjárfestingum. Atvinnuleysi sé
orðið óverulegt en samt hafi verð-
bólga haldist lág. Fjárhagur hins
opinbera batni jafnt og þétt og bú-
ast megi við enn frekari lækkun á
skuldum hins opinbera. Horfur séu
á stöðugu lánshæfi ríkisins en ein-
kunnir þess eru Aa3 fyrir skuld-
bindingar í erlendri mynt og Aaa
fyrir skuldbindingar í krónum.
I skýrslu Moody’s kemur fram
að þessi þróun hafi verið hvati að
verulega bættri eignastöðu og fjár-
hagslegum árangri, sem hefur gert
eignarhlut ríkisins í Landsbanka
og Búnaðarbanka eftirsóknarverð-
ari. „Því sé líklegt að þetta leiði til
sameiningar í bankakerfinu. Mögu-
lega með yfirtöku eða samruna ís-
lensks banka við stæm evrópskan,
jafnvel norrænan, banka,“ að því er
fram kemur í skýrslu Moody’s.
Moody’s hefur gert úttekt á
þremur bönkum á Islandi, Lands-
bankanum, Islandsbanka og Fjár-
festingarbanka atvinnulífsins.
1,40
1,30
Gengisþróun IS-15 frá stofnun
og þróun úrvalsvísitölu VÞÍ á sama tíma
IS-15
Feb.
ÍS-15-hlutabréfasjóður Búnaðarbankans
36% raunhækkun
á sjö mánuðum
HLUTABRÉFASJÓÐURINN ÍS-
15 hefur hækkað um 36% á þeim
sjö mánuðum sem liðnir eiu frá því
að Búnaðarbankinn stofnaði sjóð-
inn. Til samanburðar hefur Úrvals-
vísitala Verðbréfaþings Islands
skilað 6% raunhækkun á sama
tímabili.
Styrmir Bragason, sjóðsstjóri
IS-15, segir helstu skýringar að
baki góðum árangri felast í mark-
vissri fjárfestingarstefnu og mikilli
greiningarvinnu við val á hluta-
bréfum sem er forsenda góðrar
ávöxtunar. Hann segir meginstyrk-
leika sjóðsins felast í því hversu
virkur hann er á markaði í saman-
burði við aðra hlutabréfasjóði þar
sem algengt hefur verið að kaupa
bréf sem síðan eru gjarnan sett í
geymslu án tillits til verðbreytinga.
„Hjá okkur hafa hins vegar allar
eignir ákveðið verð sem sjóðsstjór-
inn er ævinlega tilbúinn að kaupa
eða selja á, þannig að hreyfanleiki
á eignum sjóðsins er mikill og mun
rneiri en gengur og gerist meðal
annarra sjóða.“
Greiðir ekki tekjuskatt
af hækkun eigna
Öfugt við hefðbundna sjóði sem
eru reknir sem hlutafélög og öllum
opnir er ÍS-15 eingöngu fjárfest-
ingarkostur fyrir lífeyrissjóði og
aðra stærri fagfjárfesta. Þar af
leiðandi greiðir sjóðurinn ekki
tekjuskatt af hækkun eigna sinna á
meðan sjóðir sem reknir eru sem
hlutafélög greiða fullan 30% tekju-
skatt af hækkun eigna. „Það gefur
því auga leið að t.a.m. lífeyrissjóðir
hafa mun meiri hag af því að eiga
viðskipti við okkur þar sem þeir
eru undanþegnir fjármagnstekju-
skatti og greiða því engan skatt af
þeim arði sem fjárfestingar í sjóðn-
um skila þeim,“ að sögn Styrmis.
Af þeim íúmlega tveimur millj-
örðum króna sem eignir IS-15 telja
í dag liggja 60%, eða um 1.300
milljónir, í þremur fyrirtækjum.
Þar er um að ræða 6% af heildar-
hlutafé Flugleiða, rúm 5% í Trygg-
ingamiðstöðinni og um 3% í Sjóvá-
Almennum.
Styrmir leggur þó áherslu á að
eignir sjóðsins séu engan veginn
heilagar heldur miði eignasamsetn-
ing og umsvif þeirra eingöngu að
því að hámarka eignir og arð IS-15
og allt eins líklegt að hlutabréfin í
ofangreindum fyrirtækjum yrðu
seld á næstu dögum ef gott verð
byðist.
Hann nefnir sem dæmi að um
tíma hafi stór hluti af sjóðnum ver-
ið í Eimskipafélaginu, Islands-
banka og FBA, en í dag á hann
ekkert í umræddum hlutafélögum.
„Þessi áhersla á hreyfanleika og
seljanleika eigna gerir það að verk-
um að fjárfestingar okkar einskorð-
ast aðallega við stærri og þ.a.l. selj-
anlegri félög á innlendum markaði
þar sem seljanleikaáhætta minni
félaga hefur verið mikil. Við höfum
náð upphaflegum markmiðum okk-
ar um að skila betri ávöxtun en Úr-
valsvísitala VÞI. Þetta höfum við
náð að framkvæma með virkri
eignastýringu og öflugri sjóðs-
stjórn á sama tíma og markaðsverð
hefur almennt hækkað mun minna.
Ljóst er að erfitt verður að við-
halda jafn góðum árangri og náðst
hefur síðustu sjö mánuði en við
munum engu að síður starfa áfram
samkvæmt þeini markmiðum að
gera betur en Úrvalsvísitalan og
hef ég fulla tiú á að það markmið
náist áfram,“ segir Styrmir.
Samið um netþjónustu
við farsímanotendur
London, Chicago. Reuters.
Murdoch yngri í
nýju hlutverki
Sydney. Reuters.
ÞEKKT tölvu- og fjarskiptafyrir-
tæki hafa tekið höndum saman um
að útvega fólki, sem er á ferðalagi,
netþjónustu um þráðlausan síma
og segja að „framtíð netsins sé
þráðlaus".
Brezki fjarskiptarisinn British
Telecom (BT) og Microsoft hafa
gert með sér samning um að veita
farsímanotendum aðgang að Net-
inu og gagnaþjónustum. Motorola
og Cisco Systems ætla á sama hátt
að reyna að gera fólki kleift að fá
aðgang að Netinu um farsíma.
Samvinna Microsoft og BT er
síðasti þátturinn í harðnandi bar-
áttu um að vinna hylli viðskipta-
vina hjá fyrirtækjum, sem vilja
nota Netið þegar þeir eru á hreyf-
ingu eða á ferðalagi í stað þess að
vera tjóðraðir við einkatölvur. Nær
allir, allt frá vörubílstjórum til for-
stjóra, eiga að geta fengið upplýs-
ingar þegar þeir þurfa þær og þar
sem þeir þurfa þær.
BT og Microsoft vilja þróa fjöl-
breytta, þráðlausa net- og gagna-
þjónustu byggða á Windows CE -
einfaldj'i útgáfu af stýrikerfí
Microsofts sem hægt er nota í lófa-
tölvur og fai-síma.
Tilraunir verða hafnar með þjón-
ustuna í Bi-etlandi í vor og búizt er
við að hún verði fáanleg í nokkrum
löndum snemma á næsta ári.
Microsoft hefur þegar gert svip-
aða samninga við Qualcomm í
Bandaríkjunum. Bandalagið við
BT gerir hugbúnaðarrisanum
kleift að að bjóða tækni sína við-
skiptavinum í öðrum löndum, eink-
um Bretlandi.
Þráðlaust samstarf
Um leið hafa Motorola og Cisco
Systems ákveðið að vinna saman
að því að auka umfang Netsins
þannig að það nái til þráðlausra
fjai'skipta.
Fyrirtækin ætla að verja einum
milljarði dollara á næstu fimm ár-
um til að samræma vélbúnað og
hugbúnað þannig að eins fljótlegt
verði að svipast um á Netinu um
lófatölvu og venjulega tölvu.
Samningur Microsoft og BT gerir
að verkum að fyrirtækin munu
keppa við Psion, brezkt fyrirtæki
sem hefur borið sigurorð af hugbún-
aðairisanum á lófatölvumarkaði.
í fyrra gekk Psion til samstarfs
við farsímaframleiðendurna Mot-
orola, Nokia og Eriesson um stofn-
un Symbian. Því bandalagi var ætl-
að að keppa við Windows CE frá
Microsoft, sem var þróað til nota í
farsímum og lófutölvum.
Ekki er ljóst hvort hinn nýi
samningur við Motorola er við
bandalagið, eða hvort bandalagið
verður stækkað þannig að Cisco
Systems verði aðili að því.
LACHLAN Murdoch, sonur fjöl-
miðlajöfursins Ruperts Murdochs,
hefur aukið líkur sínar á að taka
við stjórn News Corp Ltd, þar sem
hann hefur verið skipaður einn
æðstu stjórnenda fyrirtækisins.
Að sögn News tekur Lachlan,
sem er 27 ára, við stjóm á prent-
smiðjurekstri fyrirtækisins í
Bandaríkjunum auk þess sem hann
verður eins og áður stjómarformað-
ur og aðalframkvæmdastjóri News
Ltd, Ástralíuarms fyrirtækisins.
Þar með verður Lachlan einn af sex
æðstu mönnum fyrirtækisins.
Prenta New York Post
Prentunin í Bandaríkjunum nær
til bókaútgáfunnar Harpei'Collins,
blaðsins New York Post og mark-
aðsfyrirtækisins New America
Marketing.
Rupert Murdoch tilnefndi eitt
sinn Lachlan eftiimann sinn, en
sagði seinna að ekki hefði verið
ákveðið hvert barna hans tæki við
hlutverkinu. Elisabeth dóttir hans
stjómar BSkyB-sjónvarpsstöðinni,
sem er í eignatengslum við News,
og sonurinn James er varaútgef-
andi New York Post.
Murdoeh eldri ekki
á eftirlaun
Murdoch, sem er 67 ára, hefur
tekið skýrt fram að hann hafi ekki í
hyggju að fara á eftirlaun.
Lachlan Murdoch, sem mun
verja hluta af tíma sínum í Ástral-
íu, sagði í yfirlýsingu að hann væri
ánægður með að auka hlutverk sitt
og geta starfað á tveimur mikil-
vægum markaðssvæðum.
Valdamestu menn News Corp
auk Murdoch-feðga era Peter
Chernin, forseti News Corp og að-
alrekstrarstjóri, Chase Carey
rekstrarstjói'i, David DeVoe aðal-
fjármálastjóri og lögfræðingur fyr-
irtækisins, Arthur Siskind.