Morgunblaðið - 25.03.1999, Qupperneq 55

MORGUNBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 25. MARZ 1999 5%k.
Takmarkað verður hversu mikið einstakir aðilar
geta leigt af aflaheimildum við slík uppboð og þess
jafnframt gætt að tilLit sé tekið til byggðarlaga sem
höllum fæti standa vegna skorts á aflaheimildum.
Á meðan þessi aðlögunartími varir skal sérstaklega gætt
að stöóu báta- og smábátaútgeróar.
Öflugur landbúnaður er ein af meginstoðum byggðar í
landinu. Samfylkingin vitl hefja sókn til endurreisnar
íslenskum landbúnaði. Á gildistíma núgildandi búvöru-
samninga skaL nota svigrúmið til að vinna að heilbrigóu
samræmi miLli framleiðsLu og markaðar, auka vistvæna
og lífræna framLeiðslu, efla búgreinar eins og garðyrkju,
ylrækt, skógrækt og feróaþjónustu, styrkja mennta- og
rannsóknastofnanir landbúnaðar og auka samráð milLi
ríkisvalds, sveitarfélaga, bænda og neytenda um
landbúnaðarmál.
Samfylkingin vill að ísLendingar verði öðrum þjóðum
fordæmi í umgengni við landið og auðlindirnar. Hún
leggur áherslu á vernd ósnortinna víðerna landsins,
minja og landslags, fjölgun þjóðgarða, almannarétt
og aLþjóðlegar skuldbindingar á sviði náttúruverndar.
Vió skipulag og stjórn háLendisins verði náttúruvernd
höfð að LeióarLjósi og aógangur almennings að skipu-
LagstiLlögum tryggður. Sérstakt átak veróur gert í að
vinna gegn mengun hafsins, m.a. með aukinni
baráttu gegn Lífrænum, þrávirkum efnum.
SamfyLkingin vill að mat á umhverfisáhrifum fram-
kvæmda, sem geta haft veruleg áhrif á náttúrufar og
landnotkun, sé meginregLa. Hún viLlað íslendingar
undirriti Kyoto-bókunina um losun gróðurhúsa-
Lofttegunda. Einnig að settverði heiLdarlöggjöf um
vernd og nýtingu tifrænna auðLinda og geró
framkvæmdaáætlun um verndun og nýtingu þeirra
á grundvelLi Ríó-samningsins.
Nýsettum lögum um rannsóknir og eignarhald á
auðlindum í jörðu ber að breyta til að tryggja
þjóóareign á sameiginlegum auðlindum og móta
sjáLfbæra orkustefnu með forgangsröðun um
nýtingu og verndun vatnsfalLa og jarðhitasvæða.

Traust byggð í landinu
Þróun búsetu á íslandi á síðustu árum er ekki landsbyggðarvandi, hetdur þjóðarvandi.
Það eru mannréttindi að mati Samfylkingarinnar að fólk njóti tiLtekinnar grunnþjónustu
af hálfu samfétagsins hvar sem það býr á Landinu.
Orsaka búsetuþróunar er m.a. aó leita í stjórnvaLdsaðgerðum. Þeirri stefnu verður að
breyta með markvissum aðgerðum.
Samfylkingin vilLtreysta byggó i landinu með átaki í samgöngumálum, sem miði að
öflugum byggðakjörnum og stærri atvinnusvæóum, jafna búsetuskilyrði, auka opinbera
þjónustu, byggja upp menntastofnanir og auka stuðning við menningarstarfsemi.
Einnig verður að tryggja að stjórnkerfi fiskveiða og skipuLag landbúnaðar treysti
undirstöður byggðar í landinu.
Almannatryggingakerfió á að taka þáttí að greiða kostnað sem fólk þarf að bera
þegar það þarf að leita lækninga fjarri heimabyggð. Ennfremur verður að draga
verulega úr þeim kostnaði sem nemendur bera af því að sækja sér menntun fjarri
heimabyggð, m.a. meó breytingum á lögum um lánasjóð námsmanna.
Jafnframt verður að tryggja með löggjöf að stjórnkerfið allt sé meðvitað um hvaða
áhrif aðgerðir þess og ákvarðanir hafa á byggðaþróun.
Við mótun byggðastefnu og ákvarðanir sem áhrif hafa á byggðaþróun, er mikilvægt
að frumkvæði heimamanna ráði för og náið samráð sé haft við sveitarstjórnir.

'naðar
Abyrg fjármálastjórn
Stefna SamfyLkingarinnar í ríkisfjármálum
er ábyrg og framsýn. Efnahagsstefna
hennar miöar að hagvexti og stöðugleika
sem gefur svigrúm til betri lífskjara og
jafnari tekjudreifingar. Hún á að tryggja
lága verðbólgu, stöðugt gengi, lága vexti
og hallalausan rekstur ríkissjóðs. Þetta er
grundvöLLur framþróunar f atvinnulífi og
bættra Lífskjara almennings. Þetta er
einnig grundvölLur öflugs veLferðarkerfis
þar sem fólk á rétt á þjónustu.
SamfyLkingin vill endurskoða tekjuöflunar-
kerfi ríkisins og gera tekjuskattskerfið að
raunverulegu tæki tiltekjujöfnunar. Hún vilL
taka upp fjölþrepa tekjuskattskerfi þar sem
skatthlutfalL Lækkar eftir því sem tekjur lækka
og setja heildarlöggjöf um umhverfis- og
mengunarskatta. Samfylkingin vill breyta
lögum um fjármagnstekjuskatt þannig að sett
verði frítekjumark á vaxtatekjur, en þær og aðrar
fjármagnstekjur umfram það verði meðhöndlaðar
eins og atvinnutekjur. SamfyLkingin vitl bæta
stöðu barnafóLks verulega með hækkun ótekju-
tengdra barnabóta og heimila foreldrum að nota
ónýttan persónuafsLátt barna að 18 ára aLdri.
Ennfremur aó dregið verði veruLega úr jaðarskatta-
áhrifum, sérstaklega hvað varðar áhrif tekjutengingar
á trygginga- og bótagreiðslur. HúsaLeigubætur skulu
vera skattfrjálsar.
Virkt lýðræði
Samfylkingin teLur brýnt að auknir séu möguleikar
einstakLinga til aó hafa áhrif á samfélag sitt og veita
stjórnvöLdum eðliLegt aðhald.
í síbreytilegu samfélagi er nauðsynlegt að stjórnkerfið
sé opið og gagnsætt. Mikilvægt erað einstaklingar hafi
aðgang að upplýsingum um réttindi sín og geti leitað
réttar sins með skjótum hætti gagnvart stofnunum
aLmannavaLdsins. Jafnframt þarf að tryggja að eftirLits-
hlutverk Alþingis sé virkt með rannsóknarnefndum sem
rannsaki framkvæmd laga, meðferð opinberra fjármuna
og önnur mikilvæg mál.
Hin nýja tölvu- og upplýsingatækni skapar áður
óþekktar hættur á misnotkun upplýsinga. Samfylkingin
vill herða til muna reglur um söfnun og meðferð upp-
Lýsinga um persónu- og einkahagi.
Nýir tímar krefjast einnig nýrra leiða svo að einstak-
lingar geti haft áhrif á samfélag sitt. Samfylkingin vill
að samráð sé haft við féLagasamtök aLmennings við
ákvarðanatöku og að tryggður sé í stjórnarskrá réttur
kjósenda til að kalla fram þjóðaratkvæðagreiðslu um
mikilvæg mál. Ennfremur að Lög verði sett um starf-
semi og fjármál stjórnmálafLokka.
Samfylkingin er ábyrg stjórnmálahreyfing
sem ætlar að móta landstjórnina á nýrri öld.
Samfylkingin
I
99