Morgunblaðið - 27.03.1999, Síða 69

MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 27. MARZ 1999 69
UMRÆÐAN
lensku. Heldur þykja mér þessar
snautlegu slettur hljóma ankanna-
lega og hjáróma, einkum í munni
fólks, sem komið er yflr miðjan ald-
ur og ætti því að kunna betur.
Ætli André Courmont, franski
ræðismaðurinn, sem sendur var til
Islands fyrir fyrri heimsstyrjöldina
og dvaldi hér um árabil, myndi ekld
snúa sér við í gröfinni, ef hann
heyrði nú þessi litlausu, ensku að-
skotaorð. Til frekari fróðleiks sakar
ekki að geta hér að André Cour-
mont, sem bjó í Höfða, var ekki að-
eins mikill Islandsvinur heldur af-
burðamálamaður, talaði m.a. ís-
lensku jafnvel ef ekki betur en bor-
inn og bamfæddur íslendingur. Að
hans dómi var ekki til fegurri
kveðja á nokkru máli, sem hann
kunni, en sú íslenska. Kveðja sem
virðist nú vera á sorglegu undan-
haldi og hljóðar svo almenningi til
upprifjunar: „Komdu eða vertu sæll
eða sæl.“ Sannast ekki hér að
glöggt er gests augað eða öllu held-
ur eyrað. Auðsætt er að ekki verður
komist hjá því að grípa til róttækra
ráðstafana til að öll íslenska þjóðin
verði ekki „bæjuð“ í hel.
Frá morgni til kvölds og reyndar
stundum allan sólarhringinn klingja
í eyrum slettur, einkum enskuslett-
ur, sem sumum þykir fínt að
skreyta mál sitt með og viðra
þannig málakunnáttu sína. Enda
þótt af nógu sé að taka verða hér
einungis tilgreind fjögur orð þ.e.a.s.
„aggressive", „humour", „situation"
og „sexy“. Fyrsta orðið merkir eins
og flestir vita: árásargjam, herskár,
áleitinn eða harðiylginn. Næsta orð-
ið „humour" fyndni, skopskyn,
kímnigáfa eða skap, þriðja orðið
„situation" ástand, aðstæður o.s.frv.
Nýlega heyrði ég eftirfarandi setn-
ingu í útvarpi: „Þegar „situationin"
er svona.“ Hefði ekki verið íslensku-
legra að segja t.d.: Þegar svona er
ástatt. Fjórða orðið, „sexy“, merkir
gimilegur eða lostfagur, sem er
gamalt og gott lýsingarorð. Það orð
hefur aldrei borist mér til eyma á
öldum ljósvakans. Er ekki fyrir
Iöngu orðið tímabært að skera upp
herör gegn öllum erlendum slettum
í fjötmiðlum og gera þannig ylhýra
málinu hærra undir höfði?
Að endingu langar mig að gera
enska orðið „perfectionist" að um-
ræðuefni. Þannig var mál með vexti
að ég las heilsíðugrein um Francis
Scott Fitzgerald, bandaríska skáld-
sagnahöfundinn, og var hún senni-
lega samin í sambandi við þýðingu
Atla Magnússonar á Tender is the
Night eða Nóttin blíð. Grein þessi
birtist í Degi þ. 11.12. ‘98 og undir
hana eru ritaðir tveir stórir stafír,
KB. Ég verð að játa að í fyrstu átt-
aði ég mig ekki fyllilega á því fyrir
hvað þessir tveir stafir stóðu. Ekki
gæti það þó verið Kaupfélag Borg-
firðinga eða ef til vill einhver angi af
sovésku leyniþjónustunni sálugu?
En allt í einu rann upp fyrir mér
ljós. Auðvitað var greinarhöfundur
enginn annar en Kolbrún Bergþórs-
dóttir, sem allir ættu að vita, jafnvel
gamall bjálfi eins og ég. Þótt þetta
kunni að vera gert öðram til eftir-
breytni, þá skortir mig hreinlega
áræði til að skrifa undir þessa grein
með upphafsstöfunum mínum HÞ.
Fyrirsögn greinarinnar um FS
Fitzgerald er: Drykkfelldur full-
komnunarsinni. Síðara orðið á ef-
laust að vera þýðing á enska orðinu
„perfectionist" og við hana er ég
ekki alveg sáttur. Á einum stað í
greininni standa eftirfarandi orð: „í
skrifum sínum var hann fullkomn-
unarsinni. Hann lá yfir verkum sín-
um og endurskrifaði þau hvað eftir
annað. í fórum hans vom til dæmis
sautján gerðir af Tender is the
Night.“ Fyrir nokkmm ámm benti
ég Baldri Hafstað, sem þá annaðist
þáttinn um íslenskt mál í Ríkisút-
varpinu, á orðið nostrari sem þýð-
ingu á „perfectionist“ og lagði hann
blessun sína yfir það. Hvað er það
annað en nostur að skrifa sömu
skáldsöguna sautján sinnum? í Act-
ive Study Dictionary er gefin eftir-
farandi skilgreining á „perfection-
ist“ og hljóðar hún svona á ensku: n.
sometimes derog. a person who is
not satisfied with anything that is
not perfect: It takes him hours to
cook a simple meal, because he is
such a perfectionist" eða í íslenskri
þýðingu: „no., stundum niðrandi,
maður sem gerir sig ekki ánægðan
með neitt nema að það sé fullkomið:
Það tekur hann marga tíma að elda
einfalda máltíð, vegna þess að hann
er svo mikill nostrari." Eitt er víst
að það hefði farið betur á því að
kalla FS Fitzgerald drykkjusjúkan
nostrara en drykkjusjúkan full-
komnunarsinna, enda er ég ekki
fullkomlega ánægður með það orð
eins og lýðum má nú vera ljóst. Mér
hefur ennfremur dottið í hug að í
staðinn fyrir nostrara mætti líka
notast við orðið vandvirknisþræll.
Höfundur er skólastjóri Málaskóla
Halldórs.
Ert þú með
■ flösu
feitt hár
þurrt hár
hárlos
Þá er Ducray lausnin fyrir þig!
Ducray eru ofnæmisprófaðar vörur gegn vandamálum
í hári eöa hársverði.
i.!r|r \-
Lactoccj&'
Srí ^
LYFJA
Lyf ó lógmeirksvoröi
i™
, Pharmaco
l.fl. Eikgegnheil íomm kr. 2 pr. m stgr.
1. fl. EÍk ClaSSÍC 14mm kr. pr. m2 stgr.
1. fl. EÍlí 2 St. 14 mm kr. pr. m2 stgr.
l.fl. EikNature4sti4mm kr. pr. m2 stgr.
l.fl. Eik Accent.i4mm kr. pr. m2 stgr.
1. fl. EikNature i4 mm kr. 5ÍÍPÖ,- pr. m2 stgr.
m ytnmrm v&ww*
HARÐVIÐARVAL EHF.
Krókhálsi 4 llOReykjavík Sími: 567 1010
Veffang: http://www.parket.is E-mail: parket@parket.is
gfiwdagfrá kL10-16
m

Mtm
TIL 36 MANAOA
TIL ALLT AO 36 M
\Jvð tufTinum á ráðstefnuna „2Vá
m á
Nám,
öíd" f dag kl. 13:00 á Hótel Lofttóðuro
m
ignynni öld
Prenttæknistofnun
Hallveigarstíg 1
Sími 562 0720
Netfang pts@pts.is