Morgunblaðið - 19.09.1999, Qupperneq 30
30 SUNNUDAGUR 19. SEPTEMBER 1999
MORGUNBLAÐIÐ
Auður Kristinsdóttir: „Ég reyni að finna hvar hjartað slær, hvað það er sem koma skal.“
Morgunblaðið/Kristinn Ingvarsson
AHUGAMALIÐ
VARÐ A TVINNA
VIÐSKIFTIAJVINNUIÍF
Á SUIMIMUDEGI
► Auður Kristinsdóttir er fædd á Patreksfírði 17. ág’úst 1946
og ólst þar upp. Eftir grunnskólanám fór hún á Héraðsskólann
á Núpi í Dýrafirði þar sem hún lærði í tvö ár, en hélt síðan til
Noregs þar sem hún stundaði nám í eitt ár við Ringsaker-lýð-
háskólanu. Leiðin lá síðan í Kennaraskóla fslands og útskrifað-
ist hún þaðan árið 1969 með handmennt sem sérgrein. Auður
var skólastjóri og kennari í Flatey á Breiðafírði í eitt ár en hóf
síðan störf við Víðistaðaskóla í Hafnarfírði þar sem hún kenndi
bæði bókleg fög og handmennt í tíu ár. Hún stofnaði Garnbúð-
ina Tinnu 22. október 1981 og árið 1988 hóf hún útgáfu
Prjónablaðsins Ýrar. Frá 1990 hefur hún rekið Heildverslunina
Tinnu og séð jafnframt um útgáfu prjónablaðsins. Hún á þrjú
börn, Huga 29 ára, Boga 25 ára og Auði Magndísi 17 ára.
íslensk hönnun. Bergrós Kjartansdóttir og Auður í peysum sem sú
fyrrnefnda hefur hannað, en dóttir Auðar, Áuður Magndís, sem situr á
milli þeirra, klæðist eigin hönnun.
eftir Kristínu Marju Baldursdóttur
UÐUR var kennari í
Víðistaðaskóla í Hafnar-
firði þegar hún fékk þá
hugmynd að stofna
hannyrðaverslun. „Ég var síprjón-
andi og vegna áhugans á handa-
vinnu og prjónaskap fór ég í hand-
menntadeild Kennaraskólans. Ég
var kennari í tíu ár og líkaði starf-
ið vel, en ég saknaði þess að hafa
ekki meiri félagsleg tengsl við full-
orðið fólk. Þá datt mér í hug að
fara að vinna að einhverju sem
mér þætti skemmtilegt og sem
sameinaði áhugamál og hinn fé-
lagslega þátt.“
Auður fékk ársleyfi frá kennsl-
unni, tók á leigu 35 fermetra hús-
næði við Miðvang og setti Garn-
búðina Tinnu á laggirnar.
Ég lagði í hann með viljann að
vopni, átti engan höfuðstól ef frá
voru talin tveggja mánaða kenn-
aralaun. Fyrstu fimm árin einbeitti
ég mér að því að safna ekki skuld-
um, og svo mikil var sparsemin að
ég nýtti reiknirúlluna báðum meg-
in. Ég var bæði aðhaldssöm og
kauplaus og svo mikið var mér í
mun að geta greitt alla reikninga,
að það hvarflaði aldrei að mér að
ég ætti kannski eftir að hagnast á
versluninni."
I því sambandi minnist hún lítils
atviks frá fyrstu árunum.
„Ég fór ætíð hjólandi með bak-
poka milli vinnustaðar og heimilis,
og eitt sinn þegar ég var að loka
versluninni að kvöldi dags lagði ég
bakpokann með dagssölunni frá
mér og gleymdi honum svo við
verslunardyrnar. Ég var komin
langt í matseldinni heima þegar ég
uppgötvaði að mig vantaði pokann.
Það er skemmst frá því að segja að
ég hjólaði tilbaka og fann bakpok-
ann ósnertan við dyr verslunarinn-
ar. En það sem greyptist í huga
mér var það hversu sallaróleg ég
varð þegar ég uppgötvaði að af-
rakstur dagsins lá á glámbekk. Það
var góð tilfinning að verða ekki
skelfd."
Seldi garn á litlu stöðunum
Fyrstu tvö árin keypti Auður
gam af innlendum aðilum en fór
svo sjálf að huga að innflutningi.
„Ég hafði verið á lýðháskóla í
Noregi og hafði prjónað mikið úr
norsku garni, svo það lá beinast við
að snúa sér til norskra framleið-
enda. Ég fékk umboð fyrir Sand-
nesgam, en betra gam þekkti ég
ekki hvað framleiðslu og gæði
snerti.
Ég sá fljótlega að ég gæti ekki
selt allt þetta garn í verslun
minni, svo ég ákvað að fara í sölu-
ferð út á land. Ég fór á litlu stað-
ina, enda sjálf dreifbýlisbarn, og
ég virtist hafa komið á réttum
tíma því þessa vöru vantaði á
landsbyggðina. Ég fór allan hring-
inn og nú era útsölustaðir Tinnug-
arns orðnir sextíu. Ætli það megi
ekki líkja þessu við japanska
markaðsfræði, menn byrja úti á
landi og enda svo í höfuðborginni!
Núna em helstu sölustaðir garns-
ins í Reykjavík."
Garnið rataði réttu leiðina til við-
skiptavinanna en til að prjóna fal-
legar flíkur nægir ekki hráefnið
eitt._
„Ég sá fljótt að fólk sái-vantaði
íslenskar uppskriftir. Ég tók mig
því til og í nánu samstarfi við
norsku framleiðendurna þýddi ég
uppskriftir úr prjónablöðum
þeima. Fyrir ellefu ámm kom svo
út fyrsta eintak Prjónablaðsins Ýr-
ar. Fyrstu blöðin þýddi ég, en svo
kom að því að ég leitaði til ís-
lenskra hönnuða. Eg hef tO dæmis
átt mjög gott samstarf við þær
Höllu Einarsdóttur frá Akureyri
og Bergrós Kjai-tansdóttur.“
Prjónablaðið Ýr kemur nú út
tvisvar á ári í 6.000 eintökum og
era áskrifendur 2.300. Auk þess
gefur Auður út Ungbarnablaðið
Tinnu einu sinni á ári.
„Það er mikið nákvæmnisverk
að þýða prjónauppskriftir. Ég vel
uppskriftimar og sé um útlitsgerð,
en hef fólk mér til aðstoðar þegar
að hönnun, ljósmyndun og próf-
arkalestri kemur. Sonur minn
Hugi Hreiðarsson markaðsfræð-
ingur hefur veitt mér dyggan
stuðnjrjg í blaðaútgáfunni. Raunar
hef ég. ætíð notið aðstoðar fjöl-
skyldunnar við rekstur fyrirtækis-
ins og tel að án hennar hjálpar
hefði dæmið tæpast gengið upp.“
Heildsalan í bflskúrnum
Fyrirtækið dafnaði og eftir sjö
ár stækkaði Auður við sig.
„Húsnæðið á Miðvangi rúmaði
aðeins verslunina. Ég var með
heildsöluna í bílskúrnum og prent-
aði út reikninga í svefnherþerginu.
Ég fór að svipast um eftir stærra
leiguhúsnæði og fann það á
Reykjavíkurvegi 68. Þar setti ég
upp verslunina og fór jafnframt á
fulla ferð með heildsöluna. Þá fóru
hjólin að snúast. Verslunin varð
sýnOegri þar sem hún var við mikla
umferðargötu og viðskiptavinir
fóru að koma víða að.“
Eftir tæp þrjú ár á Reykjavíkur-
vegi keypti Auður húsnæði í
Hjallahrauni 4. Hún keypti það í
þrem áföngum og er nú með skrif-
stofur og lager í 680 fermetra stóm
húsnæði. Starfsmenn eru í tveim til
þrem stöðuígOdum en auk þess
kallar Auður tO fólk í ákveðin verk-
efni þegar svo ber undir.
„Það skiptir öllu máli að hafa
gott samstarfsfólk. Fyrstu tvö árin
var ég ein í versluninni en þegar ég
fór að ferðast um landið réð ég
Katrínu Markúsdóttur tO mín og
hún var hjá mér í 14 ár. Katrín,
sem er mikO fagmanneskja, tók
þátt í að skapa þá sterku þjónustuí-
mynd sem fyrirtækið býr við enn
þann dag í dag.“
Smásölunni hætti Auður fyrir
þrem árum, en þó ekki fyrr en
Fjarðarkaup^ hafði opnað nýja
garndeOd. „Ábyrgð og samvisku-
semi kennarans sagði tO sín. Ég
gat ekki hætt smásölunni fyrr en
ég hafði tryggt að „Stína og Sigga“
fengju gamið sitt.“
íslensk hönnun til útlanda
Lykdlinn að garnsölunni er
prjónablaðið, segir Auður, en segja
má að blaðið hafi að sumu leyti ver-
ið lykOl íslenskra hönnuða að er-
lendum markaði.
„Ég hef komið íslenskum hönn-
uðum á framfæri erlendis og er
mjög stolt af því. Það er ekki bara
þorskurinn sem við flytjum út,
heldur hugvitið líka. Sandnesgam í
Noregi hefur á undanfömum ámm
keypt íslensku hönnunina og peys-
urnar hafa verið markaðssettar
víða um Evrópu.
Ég tel að íslensk peysuhönnun
eigi framtíð fyrir sér en það þarf að
fínna henni farveg. Efniviðurinn er
fyrir hendi, það vantar aðeins vett-
vang þar sem konur geta komið
hugmyndum sínum og framleiðslu
á framfæri.
Árið 1997 efndum við tO hönnun-
arsamkeppni í þeim tOgangi að
örva hugvitið enn meira. Alls bár-
ust 440 peysur frá 354 hönnuðum
svo það er óhætt að segja að undir-
tektir hafi verið góðar. Verðlaun
vora veitt og svo birtist hönnunin
og uppskriftirnar í næsta tölublaði
pijónablaðsins. Fjölmiðlar sýndu
keppninni mikinn áhuga og 1.300
manns sóttu sýninguna á peysun-
um sem stóð yfir í viku í stað nokk-
urra daga eins og upphaflega var
gert ráð fyrir.“
Fyrirtæki Auðar hefur verið
með ýmislegt á prjónunum um
dagana til að örva áhuga einstak-
linga á hannyrðunum. Sonur henn-
ar Hugi átti hugmyndina að gull-
prjónunum. Þeir eru veittir ein-
staklingum sem hafa skarað fram
úr í prjónaskap.
„Okkur langaði að verðlauna
hvunndagshetjurnar og ég get
nefnt að fyrir tveim árum fékk
blind kona, Birna Bjömsdóttir,
gullprjónana. Hún tók þátt í félags-
stai-fi aldraðra á Seltjarnarnesi og
var svo flink í handverkinu að hún
var fengin tO að leiðbeina öðrum. í
eitt skiptið fékk karlmaður á Akra-
nesi gullprjónana. Hann var gjald-
keri í banka en hefur nú opnað eig-
in hannyrðaverslun.“
Fyrir tæpum fjómm áram setti
Auður á stofn Prjónaskólann Tinnu
þar sem nemendur lærðu prjón og
hekl. „Þetta voru stutt námskeið
sem á annað hundrað manns sóttu
árlega. Ég var með mjög góða
kennara og nemendur vora á öllum
aldri. Konur sem voru að byrja bú-
skap og konur sem höfðu prjónað
lengi en vantað tækni og leikni í út-
færslu mynsturs. En það var gríð-
arleg vinna að reka skólann og loks
sá ég mér ekki fært að sinna hon-
um með öðru.
Eftir þá reynslu sem ég fékk við
rekstur skólans fór ég að hugsa
hvað ég gæti gert í stöðunni, mað-
ur hættir ekki bara sisona á ein-
hverju sem maður hefur byrjað á,
og hringdi því í skólastjóra Náms-
flokka Hafnarfjarðar. Hann var
mjög jákvæður gagnvart faginu og
svo fór að hann ákvað að láta
kenna það í Námsflokkunum núna
í haust. Það verður Bergrós Kjart-
ansdóttir hönnuður sem kennir á
námskeiðinu, en hún kenndi áður í
Prjónaskólanum Tinnu. Það var