Morgunblaðið - 02.10.1999, Blaðsíða 80

4*0 LAUGARDAGUR 2. OKTÓBER 1999
MORGUNBLAÐIÐ
FOLK í FRÉTTUM
Borðað
í Sri Lanka
DAGSKRÁRGE RÐ fjölmiðla og
skrif blaða eru öll mótuð af fólki,
ýmist þolendum eða gerendum.
• i! ■> Þegar samræmi er á milli viðhorfs
og tilfinningar þjóðar og efnis-
flutnings fjölmiðla, ríkir einskonar
sálarfriður í andrúmsloftinu. En
þegar fjölmiðlar miða dagskrá sína
við erlendar hugmyndir um
skrímslasögur handa bömum, eða
manndrápaseríur hlutabréfaeig-
enda í New York eða Hollywood,
er mjög hæpið að slík framleiðsla
sé í þágu áhorfenda á íslandi nema
sem liður í uppeldi á börnum eða
til upplýsingar handa unglingum.
Þess vegna er verið að tala um inn-
lenda þáttagerð, jafnvel þótt hún
sé léleg. Islensk ævintýri em að
vísu misgóð og kvikmynaframleið-
endur misgóðir líka, en það mætti
reyna að veita fé í einhverja slíka
framleiðslu í stað þess að ala börn
upp við teiknimyndir, sem snerta
ekki eina einustu taug í lands-
mönnum, ungum sem gömlum.
Ævintýri og þjóðsögur okkar era
tilfinning, en skrímslagengi kvik-
myndagengisins era sprottin úr
hópvinnu vitleysinga. Þess vegna
er verið að biðja um innlenda þætti
í stað innflutta ruslaralýðsins. Við
lítum varla á okkur sem nýlendu
kauphallarbraskaranna í kvik-
myndaiðnaðinum.
Ríkiskassinn hefur byrjað að
sýna danskan framhaldsþátt, sem
heitir Löggan á Sámsey. Hann er
ekkert rosalega góður, en hann er
alveg í lagi. Það er gaman að heyra
dönskuna talaða og orðfærið gæti
allt eins verið íslenskt á köflum.
Danir era mikið
skyldir okkur og
hafa reynt okkur
vel í mörgum efn-
um eftir aðskilnað-
inn. Þeir eru ólíkir öðram Norður-
landaþjóðum og mikið auðveldara
yfirleitt fyrir okkur að nálgast þá
en hinar þjóðirnar. Þeir hafa átt
sína stóra daga í kvikmyndum, en
það er nokkuð langt síðan. Hins
vegar hafa þeir náð árangri í sjón-
varpsþáttagerð. Þótt Löggan á
Sámsey sé ekkert sérstakt er hún
samt vel þess virði að fylgst sé
með henni. Ótrúlegt er ef ekki _er
hægt að framleiða slíka þætti á Is-
landi, láti kvikmyndamenn af hinni
yfírþyrmandi heimsfrægðargloríu
sinni. Hún hefur leitt þá á vegleys-
ur, enda vantar þá íslenska stefnu.
Til innlendra þátta má telja að
Sigmar B. Hauksson fór tÚ Sri
Lanka (Ceylon) og sýndi í ríkis-
kassanum. Það mátti hafa gaman
að þessum þætti, enda staðurinn
fallegur og ríkur að sögu. Menn
fara misjafnra er-
inda til útlanda.
Sumir skoða bara
kirkjur. Sigmar
skoðaði fræga staði
úr sögu landsins, kryddgarða, þar
sem hann smakkaði margvíslegt
krydd sem óx úr jörðu. Auk þess
virtist hann alltaf vera að borða.
En hvað um það. Þetta var geðug-
ur þáttur með sínum blómum,
dansandi fólki og steik. Næst verð-
ur Sigmar í Barcelona. Hvað ætli
hann borði þar?
Ríkiskassinn er ötull við að sýna
íþróttir sem fyrri daginn. Nú var
keppnin um Ryderbikarinn á dag-
skrá og stóð í þrjá daga: sumt á
besta sýningartíma. Hvorki ríkis-
kassinn eða keppendur slógu holu
í höggi, en margir lentu í kargan-
um. Lýsingar voru á keppninni á
íslensku, en maður skyldi minnst
af þeirri íslensku, þótt stundum
væri brugðið á það réð að tala um
pétur eða pál á vellinum. Þulh-nir
virtust vera sæmilega lesnir í sögu
golfsins, en það fór fyrir ofan garð
og neðan hjá þeim sem ekkert
vissu um golf og voru steinhissa að
horfa á fullorðna menn vera kepp-
ast við að koma kúlum niður i hol-
ur á grænum velli.
Frægðarfólk er farið að leggja
leið sína til íslands af minnsta til-
efni. Hingað kom Jagger, sem er
eins og kai-1 nokkur í Eyjafirði.
Hann var að fylgja tveimur konum
bæjarleið í mikilh ófærð um vetur.
Ógnarskafl varð á leið þeirra. Hann
fylgdi annarri konunni fyrst yfir
skaflinn, en snéri síðan við eftir
hinni. I fyllingu tímans áttu þær
báðar böm á sama tíma og kenndu
karli. Þannig hefði getað farið fyrir
Jagger nema það fyrirfannst eng-
inn skafl á Isafirði. Seinfeld kom
líka hingað einhverra erinda. Land-
ið var snjólaust um það leyti. Hann
gerði stuttan stans en er nú kominn
aftur á Stöð 2 til að skemmta fólki
og hann er gamansamur. Svo er
Kramer vinur hans óborganlegur.
Indriði G. Þorsteinsson
SJONVARPA
LAUGARDEGI
Endurbætur á húsi Önnu Frank
Angar
aftur af
kryddi
ENDURBÓTUM á húsinu í Am-
sterdam sem Anna Frank faldist í
meðan á heimsstyrjöldinni síðari
stóð er lokið eftir tíu ára fram-
kvæmdir. Beatrix Hollands-
drottning og Claus prins, Richard
von Weizsaecker, fyrrverandi for
seti Þýskalands, og Miep Gies,
konan sem hjálpaði Önnu og
sjö öðrum að felast, voru á
meðal gesta.
Anna skrifaði fræga dagbók sína
meðan hún, fjölskylda hennar og
fjórir aðrir gyðingar földu sig fyrir
hersetuliði nasista í þröngum bak-
feerbergjum húss við Pr-
insengracht-skurðinn þar til þau
voru svikin og handtekin í ágúst
árið 1944. Endurnýjunin á safninu,
sem var gerð án þess að safninu
væri lokað, fór ekki fram á felustað
Önnu heldur öðrum hlutum húss-
ins.
Rætist þar með ósk föður Önnu
um að framhluti hússins, þar sem
krydd- og sultufyrirtæki hans var
til húsa, væri endurbyggður í upp-
runalegt horf. Otto Frank var sá
eini af þeim átta gyðingum sem
földust í húsinu til að lifa stríðið af
og lést árið 1980.
Með stuðningi ljósmynda, upp-
haflegrar gólfteikningar af húsinu
ög minnis Miep Gies hefur Önnu
Frank-stofnunin endurskapað and-
rúmsloftið á skrifstofu fyrirtækis-
ins eins og það var á fimmta ára-
tugnum, - að kryddlyktinni meðtal-
inni.
Jafnvel þótt Anna hafi eytt
mestum tíma í felum gegndu
fremri herbergin einnig hlutverki í
Dagbók Cluuu lietnr ■ 111,1 "•
lífi Önnu, segir Hans Westra,
stjórnandi safnsins. „Við vonum að
gestir verði ráðvilltir þegar þeir
ráfa um fremri hlutann. Þeir verða
að fá það á tilfinninguna að ein-
hvers staðar séu falin herbergi.“
Áður gátu gestir gengið beint inn í
felustaðinn.
Felustaðurinn er nánast alveg
tómur, alveg eins og hann leit út
rétt eftir handtöku og brott-
flutning Önnu Frank, vegna
þess að nasistar fjarlægðu
húsgögnin. Aðeins bóka-
skápurinn sem hylur inn-
gönguleiðina varð eftir.
En sérfræðingar hafa ver-
ið fengnir til að stuðla að
varðveislu fölnandi mynda og
póstkorta af kvikmynda-
stjörnum sem Anna festi á
svefnherbergisvegginn. „Ba-
kvið sumar myndirnar fundum
við aðrar sem Önnu hefur lík-
lega þótt of barnalegar eftir
nokkra hríð,“ segir einn sér-
fræðinganna.
Á safninu er að fá upplýsingar
um líf Önnu í Bergen-Belsen
vinnubúðunum þar sem hún lést úr
9{cEtur0a[inn
Dans- og skemmtistaóur — alltaf lifandi tónlist
Skápurinn sem gengið var um í
felustað Onnu Frank
t..r skoðar upp
flekkusótt nokkrum vikum áður en
fangarnir voru frelsaðir. í nýrri
byggingu við hlið safnahússins er
hægt að leita almennra upplýsinga
um helförina.
Kaffihúsi og sýndarveruleika-
ferð um húsið á tölvu hefur einnig
við bætt við. Með stækkuninni
verður auðveldara að taka á móti
miklum fjölda gesta, sem voru 822
þúsund í fyrra. „Við erum stolt af
því að hafa aldrei þurft að loka
safninu meðan á endurnýjuninni
stóð. Við vitum hversu mikla þýð-
ingu heimili Önnu Frank hefur fyr-
ir gesti,“ segir Westra.
HARMONIKUBALL
í kvöld leika
Hilmar Sverrisson og
Þuríður Sigurðardóttir
Opiö frá kl. 22—3 — sími 587 6080
verður í kvöld í ÁSGARÐI, Glæsibæ
við Álfheima. Dansinn hefst kl. 22.
Félagar úr Harmonikufélagi
Reykjavíkur leika fyrir dansi.
Ragnheiður Hauksdóttir syngur.
Allir velkomnir.
MYNPBÖNP
Andlaus
eftirherma
Ég veit enn hvað þú gerðir
síðasta sumar
(I Still Know What
You Did Last Summer)_
Hrol Ivckja
★
Leikstjóri: Danny Cannon. Handrit:
Trey Callaway. Aðalhlutverk: Jenni-
fer Love Hewitt og Mekhi Phifer.
(100 mín) Bandaríkin. Skífan.
Bönnuð innan 16 ára.
FLJÓTLEGA eftir útkomu
hinnar vinsælu en stöðluðu hryll-
ingsmyndar Ég veit hvað þú gerð-
ir síðasta sumar
var hafist handa
við framhaldið og
þannig reynt að
vinda síðustu
blóðdropana úr
þurrausinni hryll-
ingstískubylgju.
Þar komumst við
að því að rað-
krókarmorðing-
inn úr fyrri myndinni hefur engu
gleymt. Hann eltir enn uppi
spengilegar ungmeyjar, þ.e. kven-
hetjuna Julie James (Jennifer
Love Hewitt) og grandalausa vin-
konu hennar.
Hér er öllum heila klisjubúnk-
anum pakkað snyrtilega inn í and-
lausa eftirhermu sem sleppur
nokkurn veginn fyrir horn sem
staðlað skemmtiefni fyrir ung-
linga. Jennifer Love Hewitt gegn-
ir mikilvægu hlutverki við að
draga að karlkyns áhorfendur og
hefur hæfileikalaus leikstjórinn
gripið til þess ráðs að beina
myndavélinni ítrekað að barmi
ungstjörnunnar. Lítil áhersla er
lögð á leikinn sem slíkan, sem er
áberandi dauðyflislegur hvert sem
litið er. Það er sem sagt ekki hægt
að mæla með þessari mynd, né
heldur hugsanlegum framhalds-
myndum hennar.
Heiða Jóhannsdóttir
Enn eitt
lögguparið
Spillandinn
(The Corruptor)_________
Löggumynd
★ ★VI2
Leikstjórn: James Foley. Aðalhlut-
verk: Chow Yun Fat og Mark
Wahlberg. 110 mín. Bandarisk.
Myndform, ágúst 1999.
Aldurstakmark: 16 ár.
SÖGUR um félaga í lögregl-
unni, gjarnan einn gamalreyndan
og einn nýliða, eru ákaflega vin-
sælt efni í hasar-
myndir og hafa
skapað mikla
fræðilega um-
ræðu um eðli
slíkra vináttu;
sambanda. í
þessari mynd er
markvisst tekið á
þessum pæling-
um sem gefur annars ágætri
hasarmynd aukið vægi. Þetta er
að flestu leyti hefðbundin mynd
um spillingu og góðar og vondar
löggur. Hong Kong-stjarnan Fat
er einn best þjálfaði hasarleikari
veraldarinnar og skilar sínu af
sannri atvinnumennsku á meðan
Wahlberg er sætur og sjarmer-
andi að vanda og saman era félag-
arnir hið fínasta löggupar. Hæfi-
legur skammtur af sprengingum
og hávaðasömum bardagaatriðum
er á sínum stað og ætti myndin
ekki að valda nokkrum hasaraðdá-
anda vonbrigðum. I alla staði fín
afþreying og sums staðar eilítið
meira.
Guðmundur Ásgeirsson