Morgunblaðið - 27.11.1999, Blaðsíða 20
20 D LAUGARDAGUR 27. NÓVEMBER1999
MORGUNBLAÐIÐ
SPARIÍS - íshringurinn er einstaklega Ijúffengur og má gjarnan gera hann nokkru fyrir jól.
Morgunblaöiö/Ámi Sæberg
Aðventukransinn er fallegt jólaskraut og á bakka bíða
randakökur og vanillulengjur.
Indverskur rækjukokkteill úr fersku hráefni er tilvalið mót-
vægi við sætindin.
Ometanleg vinattubönd
hnýtt yfir pottunum
Húsu) er alit tippljówuið. Huerji er kuu veyar
sóiu/ að sjóL irtrv umv rtórarv stojvujUujjOs. Enq-
ímjv luwaðv berst keicíur óvt ú jöturuv. AttftO/
Q. Ólajsdóttir keyrir eickv skvoidrið jyn erv
kúM/ er (coiMÍrv aiLv Leiið inrv v koi oy ívtur
fraMv'v eidkús.
Jimm konur
bera þar
laman bækur
sínar í hálfum
Ijóðum við
ekkinn. Að-
ftir að skreyta
kteilinn.
r best að hag-
ikunni, ólífunni
lum? Á Ijúfu
rður konunum
uld úr því að
sg leysa verk-
efnið af stakri fagmennsku,
enda eru konurnar ekki aðeins
bestu vinkonur heldur menntaðir
hússtjórnarkennarar og sumar
starfandi heimilisfræðikennarar um
áratugaskeið.
í hverjum mánuði i 30 ár
Eftir að rækjukokkteilnum hefur
verið komið fyrir á borðstofuborð-
inu færa konurnar sig yfir í vistlega
fremri stofuna. Gestgjafinn Anna
Finnsdóttir byrjar á því að taka
fram að reyndar séu vinkonurnar
níu talsins. „Við kynntumst þegar
við vorum við nám í Hússtjórnar-
kennaraskóla íslands í Háuhlíð 9 á
árunum 1968 til 1971. Eftir útskrift-
ina höfum við níu af tíu í árgangin-
um haldið hópinn og hist reglulega
- ja og óreglulega - í hátt í 30 ár.
Yfirleitt er reglan meiri yfir vetrar-
tímann. Við komum saman í hverj-
um mánuði og alltaf sérstaklega ef
einhver utan af landi kemur í bæinn
- jafnvel þótt aðeins séu liðnir fáir
dagar frá því að við komum saman
síðast. Á sumrin hittumst við líka,
þótt meiri lausung viðgangist
reyndar þá, en til dæmis héldum
við upp á 20 ára afmælið í sumar-
bústað í Skorradal. Annars hittumst
við yfirleitt heima hjá hver annarri
og höfum ekki vílað fyrir okkur að
sækja samkomur í aðra lands-
hluta.“
Samkomur? Blaðamaður hváir.
Vinkonurnar líta hver á aðra og
kíma. Helga Karlsdóttir frá Sand-
gerði verður fyrst til svars. „Jú,
sjáðu til - þegar við vorum að byrja
að hittast stóð barátta rauðsokka-
hreyfingarinnar sem hæst. Ekki
kom því til greina að tengja okkur
við jafn íhaldssöm gildi og felast í
saumaklúbbsheitinu. Við erum
heldur engar sérstakar hannyrða-
konur og prjónar hafa varla sést
uppi á borðum á samkomum frá
því að við vorum sjálfar að ala upp
smábörn. Samkomur virtist hlut-
lausara orð og hefur dugað okkur
vel í gegnum tíðina," segir Helga.
(byggin tekur hún fram að sjálf
matargerðin sé ekki jafn stór hluti
af samkomuhaldinu og einhver
kynni að gera ráð fyrir út frá bak-
grunni hópsins. „í upphafi var tekin
meðvituð ákvörðun um að vera
ekki með yfirdrifnar veitingar á
samkomum. Gestgjafinn hverju
sinni sér um að útbúa eitthvert
meðlæti og oft var boðið upp á
kaffi og kökur fyrstu árin. Smám
saman höfum við verið að færa
okkur yfir í léttara fæði og súpur
orðið vinsælar seinni árin.
Eins höfum við verið að gera til-
raunir með samkomutímann. Við
vorum farnar að sitja svo lengi
frameftir að við ákváðum að fara
að mæta fyrr til að komast fyrr
heim í háttinn, enda hittumst við yf-
irleitt á virkum dögum. Eina breyt-
ingin var að samkomurnar lengd-
ust, enda höfðum við um nóg að
spjalla og fórum ekkert fyrr heim en
áður.“
Smullu saman
Og sitthvað er rætt á samkomun-
um. „Fyrstu árin snerust umræðurn-
ar talsvert um meðgönguna, fæð-
ingar og barnauppeldi. Smám sam-
an hefur umræðuefnið verið að
breytast og núna erum við talsvert
uppteknar af brúðkaupum og
barnabörnum, komum með myndir
og fylgjumst með því hvað er að
gerast í fjölskyldum hver annarrar,"
segir Ásrún Ólafsdóttir. „Samt er
engin óþarfa hnýsni í gangi,“ bætir
hún við og hinar taka undir með
bros á vör.
Anna grípur orðið og tekur fram
að talsverður tími fari í að ræða
fagið. „Langoftast er aðeins einn
matreiðslukennari í hverjum skóla.
Þess vegna getur verið afar gagn-
legt að hitta matreiðslukennara í
öðrum skólum, skiptast á hug-
myndum og fylgja tíðarandanum í
greininni. En svo eru atburðir líð-
andi stundar auðvitað líka til um-
ræðu hjá okkur.“
Vinkonurnar eru sammála um að
samkomurnar hafi verið algjörlega
ómetanlegar, bæði faglega og per-
sónulega, í gegnum tíðina. „Ég veit
eiginlega ekki hvað olli því að við
smullum svona vel saman í upphafi
af því að í rauninni erum við ekkert
sérstaklega líkar,“ segir Bergljót
Andrésdóttir. „Ef til vill hefur aginn í
skólanum haft þarna áhrif. Skóla-
dagurinn var langur og aðeins frí á
sunnudögum. Stundum vorum við
látnar undirbúa heljarinnar veislur
og vorum að langt fram á kvöld.
Einu sumri eyddum við saman á
Laugarvatni við að æfa okkur að
kenna yngismeyjum matreiðslu,
rækta grænmeti, tína grös og
þurrka. Ætli við höfum ekki þjapp-
ast best saman þá, stelpur?"
Hinar telja ekki útilokað að svo
hafi verið. Hins vegar geta þær
ómögulega komið sér saman um
hvernig veðrið hafi verið um sumar-
ið. Versta rigningarsumar í manna
minnum eða var kannski alltaf sól?
Bergljót heldur áfram og segir frá
því að hópurinn hafi tekið þátt í gerð
heimildarmyndar um sláturgerð í
skólanum. „Við vorum látnar leika
og myndin var sýnd í sjónvarpinu
einu sinni á ári í mörg ár á eftir.
Hræðilegt!" Hinar skella upp úr.
Jélin koma þrátt fyrir allt!
„Ég skil ekki hvað konur eiga við
þegar þær hittast og spyrja hver
aðra hvort þær séu búnar að gera
allt fyrir jólin. Hvað er þetta allt?
Enginn tekur eftir því þótt ekki sé
búið að taka allt í gegn. Jólin koma
þrátt fyrir alltl" segir Helga.
Guðný Jóhannsdóttir tekur í
sama streng og viðurkennir sposk
að skipulaginu sem vinkonunum
var kennt á sínum tíma í skólanum
hafi ekki verið fylgt út í æsar á sínu
heimili. „Ég man til dæmis eftir því
að ein jólin þegar ég var alveg
komin á steypirinn - þá gerði ég
ekkert nema að skipta um gardínur
í eldhúsinu, baka takmarkað magn
af smákökum og koma fyrir kert-
um. Jólin komu þó eins og ekkert
hefði í skorist og með engu minni
hátíðleika en venjulega. Núna þeg-
ar fólk er farið að vinna jafn mikið
utan heimilis og raun ber vitni er
heldur ekki hægt að ætlast til þess
sama og áður. Fólk má ekki vera
orðið algjörlega úrvinda á jólunum.
Lykillinn er að ætla sér ekki of mik-
ið og skipuleggja sig vel. Flest er
t.a.m. hægt að gera með nokkrum
fyrirvara, enda er alveg hreint ynd-
islegt að eiga desember til að njóta
lífsins, fara á tónleika, hitta vini og
ættingja - og síðast en ekki síst
njóta jólanna sæll og glaður í faðmi
fjölskyldunnar."
Svo mörg voru þau orð og ekki
hægt að skilja við hópinn öðruvísi
en með nokkrar uppáhaldsupp-
skriftir úr samkomunum í farteskinu.
Súkkulaðibúðingur
_______60 g dökkt súkkulaði__
____________3 egg____________
11/2 dl rjómi
Bræðið súkkulaðið í vatnsbaði.
Blandið eggjarauðunum saman við
einni og einni í einu. Stífþeytið
eggjahvíturnar, blandið þeim var-
lega út í og þeyttum rjómanum að
síðustu. Látið vera í frysti þar til
búðingurinn er hálffrosinn. Skreytið
búðinginn með 1-2 dl af þeyttum
rjóma.
Vanilluhringir
eða -lengjur
___________150 g smjör___________
___________114 dl sykur__________
________1 msk. vanillusykur________
______________2egg_______________.
________2 dl (100 g) möndlur_____
______________5 dl hveiti________
___________100 g súkkulaði ______
Hakkið eða saxið möndlurnar.