Morgunblaðið - 05.02.2000, Qupperneq 32

32 LAUGARDAGUR 5. FEBRÚAR 2000
ERLENT
MORGUNBLAÐIÐ
Rússar fagna undanhaldi tsjetsjneskra skæruliða frá Grosní
Búa sig undir
að fækka her-
mönnunum
Moskvu.AP, AFP.
Rússneskir hermenn aka bryndreka sínum um rústir Grosní í gær.
RÚSSAR búa sig nú undir að
fækka hermönnum sínum í Tsjetsj-
níu eftir flótta skæruliða frá
Grosní, að sögn Valerís Manílovs,
varaforseta rússneska herráðsins í
gær.
Tsjetsjenar segja að a.m.k. 3.000
skæruliðar hafi flúið frá Grosní frá
því á mánudag og margir þeirra
séu að reyna að komast til félaga
sinna á fjöllunum í suðurhluta
Tsjetsjníu. Skæruliðarnir segja að
undanhaldið styrki stöðu þeirra
vegna þess að með því að losna úr
herkví Rússa í Grosní fái þeir
meira svigrúm til að heyja skæru-
hernað í Kákasushéraðinu.
Rússneskar hersveitir og bryn-
vagnar umkringdu þorp á flóttaleið
Tsjetsjenanna og lejtuðu að skæru-
liðum í húsunum. íbúar þorpanna
sögðu að hersveitimar hefðu komið
of seint því fjölmennir hópar
skæruliða væru þegar farnir það-
an.
Rússneskir hermenn drukku
vodka og sungu á brynvögnum sín-
um í Grosní til að fagna undanhaldi
skæruliðanna.
Hersveitirnar höfðu þó ekki náð
allri Grosní á sitt vald og leituðu að
fámennum hópum skæruliða sem
Deila Filippsey-
inga og Kínverja
Herskip
ógnar
kínversku
fískiskipi
Manila. AFP, AP.
FILIPPSEYSKT herskip skaut
fallbyssuskotum upp í loftið í viðvör-
unarskyni á miðvikudag til að hrekja
kínverskt fiskiskip frá sandrifí í Suð-
ur-Kínahafi sem Kínverjar og Fil-
ippseyingar hafa lengi deilt um.
Angelo Reyes, yfirhershöfðingi
Filippseyja, skýrði frá atvikinu í
gær og sagði að yfirmenn 1.750
tonna fylgdarskips tundurspillis
hefðu reynt án árangurs að ná tal-
stöðvarsambandi við kínverska skip-
ið. „Þeir sigldu að skipinu en það
reyndi að komast undan og filipp-
seyska herskipið skaut viðvörunar-
skotum upp í loftið.“
Hátt settur filippseyskur stjóm-
arerindreki sagði að sendiherra
Kína í Manila hefði hringt í embætt-
ismenn utanríkisráðuneytis Filipp-
seyja til að skýra frá því að kínversk
stjómvöld myndu senda mótmæla-
bréf vegna atviksins.
Er nálægt
gjöfulum fiskimiðum
Filippseyingar kalla sandrifið
Scarborough-rif en Kínverjar
Huangyan-ey. Það er 125 sjómflum
frá eyjunni Lúzon á Filippseyjum en
600 sjómflum frá kínversku eyjunni
Hainan og tæplega 1.000 sjómílum
frá meginlandi Kína.
Kínverjar segja að sandrifsins sé
skýrt getið í fomum kínverskum
heimildum og í öllum kínverskum
Iandakortum, sem gefin hafa verið
út frá 1935, er rifið sýnt sem hluti af
Kína. Gjöful fiskimið em umhverfis
sandrifið og Filippseyingar hafa
sakað kínverska sjómenn um að
veiða þar í óleyfi.
hafast enn við í þaklausum húsum
og háhýsum sem stórskemmdust í
sprengjuárásum Rússa á borgina.
Segjast hafa hindrað
undanhald til fjallanna
Manílov hélt því fram að rúss-
neska hernum hefði tekist að koma
í veg fyrir að skæruliðarnir kæm-
ust á fjöllin í suðurhluta héraðsins
,;með fyrirbyggjandi aðgerðum".
Igor Sergejev varnarmálaráðherra
tók í sama streng og sagði að 1.500
skæruliðar hefðu fallið á flóttanum
frá Grosní. Skæruliðarnir segjast
hafa misst 400 menn á jarð-
sprengjusvæði nálægt Grosní og í
sprengjuárásum Rússa á mánudag.
Talið er að um 1.000 skæruliðar
séu enn í Grosní og um 6-7.000 í
fjöllunum í suðurhluta héraðsins,
að sögn Manflovs.
Rússneskir embættismenn segja
að um 93.000 rússneskir hermenn
séu í Tsjetsjniu og nágrenni hér-
aðsins. Manílov sagði að ákveðið
hefði verið í gær að undirbúa
brottflutning hermanna frá Tsjet-
sjniu en ekki kom fram hvenær
hann ætti að hefjast eða hversu
margir hermenn yrðu fluttir á
brott. Hershöfðinginn sagði þó að
RANNSÓKN á orsökum flugslyss
Alaska Air farþegaþotunnar undan
strönd Kalifomíu heldur áfram og
hefur tekist að finna þann búnað
sem helst er talinn geta veitt upp-
lýsingar um orsök flugslyssins.
Báðir „svörtu kassar“ vélarinnar
fundust á fimmtudag og einnig hef-
ur tekist að staðsetja hæðarstýris-
kamb vélarinnar sem bilaði stuttu
áður en vélin steyptist í Kyrrahafið.
N eðansjávarmyndunarbúnaður
frá bandaríska sjóhemum hefur náð
myndbandsupptökum af búnaðin-
um. En að sögn James Hall stjórn-
arformanns NTSB, stofnunar sem
rannsakar flugslys í Bandaríkjun-
um, verður hæðarstýriskamburinn
með fyrstu hlutum sem bjargað
verður úr flakinu þegar lokið er við
stefnt væri að því að halda 25.000
hermönnum í Tsjetsjníu til fram-
búðar eftir að aðgerðunum gegn
skæruliðunum lyki.
Prímakov gefur ekki kost á
sér í forsetakosningunum
Jevgení Prímakov, fyrrverandi
forsætisráðherra Rússlands, lýsti
því yfir í gær að hann hygðist ekki
gefa kost á sér í forsetakosningun-
um 26. mars. Sú yfirlýsing kom
ekki á óvart og nú era aðeins tveir
menn taldir geta komið í veg fyrir
að Vladímír Pútín, settur forseti,
verði nánast sjálfkjörinn. Þeir era
Gennadí Zjúganov, leiðtogi komm-
únista, og Grígorí Javlinskí, leið-
togi Jabloko-flokksins.
Báðir hafa þeir miklu minna
fylgi en Pútín, ef marka má skoð-
að mynda það. Hall neitaði að tjá
sig um hvort lík sjáist á myndunum,
en aðeins hafa fundist fjögur lík
þeirra 88 sem í vélinni vora.
Þá sagði John Hammerschmidt
frá NTSB að orð flugmannsins Ted
Thompson staðfestu frásagnir sjón-
arvotta af atburðinum, en á fimmtu-
dag var sýnt fram á að flugmennirn-
ir hefðu reynt að nauðlenda vélinni
áður en hún steyptist í Kyrrahafið.
Flugritinn sendur
til Frakklands
Báðir „svörtu kassar“ Kenya
Airways-farþegaþotunnar sem
hrapaði í sjóinn undan Fflabeins-
ströndinni á sunnudag fundust í
gær. Flug- og hljóðriti vélarinnar
verða sendir til Frakklands til rann-
anakannanir, og geta aðeins gert
sér vonir um að fá nógu mörg at-
kvæði til að komast í aðra umferð
kosninganna sem fer fram ef Pútín
fær ekki meirihluta atkvæðanna.
Prímakov kvaðst hafa ákveðið að
gefa ekki kost á sér eftir að Pútín
myndaði bandalag með kommún-
istum í dúmunni, neðri deild þings-
ins. Stjómmálaskýrendur sögðu þá
að markmið Pútíns með bandalag-
inu hefði verið að hindra að Príma-
kov yrði kjörinn forseti dúmunnar
fyrir rússnesku forsetakosningarn-
ar.
Prímakov lét þau orð falla að því
færi enn fjarri að Rússland væri
„ósvikið lýðræðisríki" og vora þau
ummæli túlkuð sem gagnrýni á
Pútín og „fámennisstjórnina" er
kom honum til æðstu metorða.
sóknar í þeirri von að þeir varpi
Ijósi á orsakir slyssins. Talið er að
169 manns hafi farist í flugslysinu,
en aðeins er vitað til að tíu hafi lifað
slysið af.
Það vora meðlimir í áhugamanna-
köfunarklúbbi í Abidjan sem náðu
flugritunum upp og sögðust þeir sjá
lík inni í og í nágrenni við flakið.
„Þau [líkin] era alls staðar,“ sagði
Abi Yaure, einn kafaranna. „Það er
eins og vélin hafi gjörsamlega opn-
ast.“ En sérfræðingar telja að vélin
hafi brotnað þegar hún skall á hafs-
botninum.
Að sögn sjónarvotta virtist sem
flugvélin hefði aldrei náð fullri flug-
hæð og telja íbúar í nágrenni slys-
staðar að þeir hafi orðið varir við
eld úr einum hreyfla vélarinnar.
Hundsa
þingfundi
Stjómarandstaðan í Japan hét
því í gær að halda áfram að
hundsa þingfundi sem veldur
því að fjárlagatillögur fást ekki
afgreiddar með eðlilegum hætti.
Yuldo Hatoyama, leiðtogi Lýð-
ræðisflokksins, krafðist þess að
stjómarflokkamir ræddu
stefnu sína varðandi fjárlögin til
hh'tar. Um væri að ræða baráttu
milli raunverulegs lýðræðis,
sem aldrei hefði náð fótfestu í
landinu og „yfirskins-lýðræðis".
Hann sagði hugmyndir stjóm-
valda um miklar opinberar
framkvæmdir til að hleypa
krafti í efnahaginn ófullnægj-
andi. Áhrifameira yrði að opna
atvinnulífið íyrir samkeppni og
draga úr reglugerðafargani.
Kæra yfír-
menn SÞ
FÓLK sem komst af í bosnísku
borginni Srebrenica þegar
sveitir Bosníu-Serba frömdu
þar Qöldamorð á óbreyttum
borgurum árið 1995 hefur nú
kært Kofi Annan, framkvæmda-
stjóra Sameinuðu þjóðanna, og
fleiri embættismenn samtak-
anna fyrir alþjóða stríðsglæpa-
dómstólnum í Haag. Segir það
mennina bera ábyrgð á því að
Serbar gátu farið sínu fram
enda þótt til staðar væra friðar-
gæslusveitir SÞ sem gripu ekki
inn í hermdarverkin.
Olíumeng’un í
AndesQöllum
MIKIÐ af oh'u hefur rannið úr
óþéttri leiðslu í ána Desagua-
dero hátt í Andesfjöllum í Bóh-
víu og valdið alvarlegri mengun
og tjóni á fuglalífi í tveim stöðu-
vötnum, Uru Ura og Popo.
Leiðslan er í eigu Shell og En-
ron. Desaguadero rennur úr
Titiacaca-vatninu sem er í um
3.800 m hæð. Indíánar á svæð-
inu nota vatn úr ánni til að vökva
akra sína. Undirstöður leiðsl-
unnar munu hafa látið undan
ágangi fljótsins en ekki var hætt
að dæla um leiðsluna fyir en 18
stundum eftir að lekinn hófst sl.
sunnudag og íhuga stjómvöld
nú að krefjast skaðabóta.
Archer
rekinn
BRESKI stjómmálamaðurinn
og skáldsagnahöfundurinn
Jeffrey Archer var í gær rekinn
úr íhaldsflokknum og má ekki
taka þátt í starfi flokksins í fimm
ár. Archer kom fyrir skömmu
fyrir siðanefhd flokksins vegna
þess að hann hefur viðurkennt
að hafa fyrir rúmum áratug
fengið vin sinn til að bera Ijúg-
vitni fyrir rétti vegna meiðyrða-
máls gegn dagblaði. Varð þetta
til þess að Archer hætti í barátt-
unni um að verða borgarstjóra-
efni flialdsmanna í London.
Vel klæddar
geitur
ROBI Mandley, bóndi í Wales,
reynir nú að hjálpa 50 angóra-
geitum sínum sem skjálfa úr
kulda þegar nýbúið er að rýja
þær. Hún klæðir þær í ullar-
peysur sem hún fær á lágu verði
enda notaðar. Fyrst í stað olli
það vanda að geitumar tættu
peysumar hver af annarri en
ástandið lagaðist þegar Mand-
ley khppti ermamar af.
Rannsókn flugslysanna heldur áfram
Reuters
Kafari sést hér í sjónum við Fílabeinsströndina, þar sem Airbus-þota Kenya Airways hrapaði sl. sunnudag. Kaf-
að var eftir öðrum flugrita þotunnar í gær.
Flugritar Kenýa-
þotunnar fundnir
Port Hueneme, Abidjan. AFP, AP.