Morgunblaðið - 23.03.2000, Blaðsíða 6

Morgunblaðið - 23.03.2000, Blaðsíða 6
6 FIMMTUDAGUR 23. MARS 2000 FRETTIR MORGUNBLAÐIÐ Morgunblaðið/Ingólfur Á skarfaveiðum HALLDÓR Björnsson mundar um árabil. Veiðitímabilinu er lok- byssuna og miðar á skarf. Skarfa- ið í ár en því lauk 15. mars. veiðar hafa verið stundaðar af sjó Andlát MAGNÚS INGIMARSSON MAGNÚS Ingimars- son, prentsmiður og hljómlistarmaður, er látinn, 66 ára að aldri. Magnús fæddist á Akur- eyri 1. maí árið 1933, sonur Ingimars Aðal- sveins Óskarssonar, kennara og náttúruf- ræðings, og Margrétar Kristjönu Steinsdóttur. Magnús lauk lands- prófi árið 1948. Hann nam prentiðn í Prent- smiðjunni Eddu og lauk sveinsprófi í setningu árið 1953. Hann stundaði tónlistar- nám hjá ýmsum kennurum á árunum 1943-1955, og síðar í kennaradeild Tónlistarskólans í Reykjavík. Magnús starfaði sem setjari í P’rentsmiðjunni Eddu til ársins 1960 og aftur frá 1978. Hann var yfirverk- stjóri 1981-1989 og sölustjóri til árs- loka 1994. Hann var píanóleikari og útsetjari í fjölmörgum danshljómsveitum á ár- unum 1955-1972, þar á meðal í hljómsveit Svav- ars Gests og í eigin hljómsveit. Magnús var stjórnandi Fjórtán fóst- bræðra auk þess sem hann stjómaði fjölmörg- um öðrum kórum. Hann útsetti tónlist fyrir Sin- fóníuhljómsveit íslands og minni hljómsveitir auk leikhústónlistar, þ.á.m. söngleiki Jóns Múla og Jónasar Áma- sonar. Hann útsetti einnig tónlist fyrir hljómplötur, útvarp, sjónvarp og tón- leika og samdi tónhst af ýmsu tilefni. Frá ársbyrjun 1995 vann Magnús að tónlistarverkefnum, svo sem píanóleik, útsetningum og upptöku- stjóm, auk kennslu við Söngskólann í Reykjavík. Eftirlifandi eiginkona Magnúsar er Ingibjörg Bjömsdóttir. Magnús lætur eftir sig fimm uppkomin böm og þrjú stjúpböm. Nýtt yfirlit Þjóðhagsstofnunar um stöðu og horfur í þjóðarbúskapnum Spáir yfir 50 milljarða króna viðskiptahalla Landsframleiðsla eykst um 4% í ár og atvinna meira en í fyira, samkvæmt áætlun Þjóð- hagsstofnunar. Afbur á móti verður verðbólga yfír 5% og viðskiptahallinn fer yfír 50 millj- arða sem er 7,2% af landsframleiðslu. EINS og horfur eru nú í þjóðar- búskapnum að mati Þjóðhagsstofn- unar skiptir í tvö horn með líklega þróun efnahagsmála á árinu. Ut- litið er bjart þegar litið er til fram- leiðslu og atvinnu en sé hins vegar litið til verðbólgu og viðskiptahalla hafa horfurnar versnað andstætt fymi vonum. í yfirliti um stöðu og horfur í þjóðarbúskapnum sem Þjóðhags- stofnun kynnti á heimasíðu sinni í gær er reiknað með að landsfram- leiðsla aukist um nær 4% á árinu og atvinna verði jafnvel enn meiri en á síðasta ári. Þetta er töluvert hagstæðari mynd en fram hefur komið í fyrri áætlunum stofnunar- innar. Hins vegar er útlit fyrir meiri verðbólgu og viðskiptahalla en áður var reiknað með. Spáð er að verðbólga verði 5,3% milli ár- anna 1999 og 2000 og að hún verði 3,9% frá upphafi til loka ársins. Jafnframt er búist við að viðskipta- halli aukist í stað þess að standa í stað, samkvæmt fyrri spám. Forsendan fyrir breyttum horf- um er sú að umsvif í efnahagslífinu eru talin aukast mun meira en áð- ur var reiknað með. Áætlað er að þjóðarútgjöld aukist um 4,7% á þessu ári á móti 2,8% sem gert var ráð fyrir í desember. Stafar þetta bæði af aukinni neyslu og fjárfest- ingu. Gangi þetta eftir munu þjóð- arútgjöldin aukast jafn mikið á þessu ári og í fyrra og fyrir vikið verður hagvöxturinn meiri en spáð var. Hægir á kaupmáttar- aukningu Helstu niðurstöður úr mati Þjóð- hagsstofnunar á framvindu efna- hagsmála á árinu 1999 og horfum ársins 2000 eru þessar: ► í takt við spá um 3,9% vöxt landsframleiðslu í ár er gert ráð fyrir að atvinnuleysi minnki enn á þessu ári og verði að jafnaði 1,7% af mannafla. ► Vísitala neysluverðs hækkaði um 5,8% frá upphafi til loka ársins 1999 en 3,4% milli áranna 1998 og 1999. Þjóðhagsstofnun spáir að heldur dragi úr verðbólgu á þessu ári og að hún verði 3,9% frá upp- hafi til loka ársins en að meðal- hækkun frá árinu 1999 verði 5,3% ► Áætlað er að kaupmáttur ráðstöfunartekna á mann hafi auk- ist um 5% á árinu 1999. Reiknað er með að það hægi á kaupmáttar- aukningu á þessu ári og að hún verði um 1,5%. Um þetta mat ríkir þó nokkur óvissa, bæði vegna kjarasamninga sem enn er ólokið og einnig vegna áhrifa samninga á launaskrið. ► Gert er ráð fyrir að á þessu ári hægi á vexti út- og innflutn- ings. I ár er reiknað með að út- flutningur vöru og þjónustu vaxi um 1,8% en vöxturinn var 5,8% í fyrra. Spáð er að innflutningur vöru og þjónustu aukist um 4,1% í ár en á síðasta ári var aukningin 6,3%, sem þó var minni vöxtur en árin á undan. ► í heildina urðu litlar breyt- ingar á viðskiptakjörum í fyrra og ekki búist við miklum sviptingum í ár. ► Viðskiptahalli mældist tæpir 43 milljarðar króna á síðasta ári og var 6,7% af landsframleiðslu sem er nánast sama hlutfall og árið 1998. í ár er spáð að viðskiptahall- inn aukist og verði 50,5 milljarðar króna eða 7,2% af landsfram- leiðslu. ► Lauslega áætlað nam hagnað- ur atvinnuveganna fyrir tekju- og eignarskatta um 3% af rekstrar- tekjum á árinu 1999 og arðsemi eigin fjár var um 4,5%. Afkoman breyttist lítið frá árinu áður en var nokkuð lakari en á árunum 1995- 1997. ► Afkoma ríkis og sveitarfélaga batnaði á árinu 1999 og gert er ráð fyrir frekari bata í ár. Samkvæmt uppgjöri Þjóðhagsstofnunar er áætlað að tekjuafgangur hins opin- bera hafi verið 14 milljarðar króna á síðastliðnu ári, eða um 2,2% af landsframleiðslu, en 2,8 milljarða króna afgangur varð árið 1998. í ár er reiknað með að afgangurinn aukist í ríflega 17 milljarða króna sem er um 2,5% af landsfram- leiðslu. ► Horfur eru á að árlegur hag- vöxtur á tímabilinu 2001-2004 verði 2-2,5%. í samræmi við hæg- ari hagvöxt á næstu árum er gert ráð fyrir að atvinnuleysi aukist lít- illega og verði um 2,5% að meðal- tali á tímabilinu. Jafnframt er reiknað með að verðbólga minnki smám saman og verði í lok tíma- bilsins um 2,5%. ► Á tímabilinu 2001-2004 er gert ráð fyrir að kaupmáttur ráð- stöfunartekna á mann vaxi um 1,5% árlega sem er lægra en und- anfarin ár en sambærilegt við það sem reikna má með í viðskipta- löndunum. ► Þrátt fyrir að horfur séu á að hægi á vexti þjóðarútgjalda á næstu árum þá eru líkur á að mik- ill viðskiptahalli verði viðvarandi- Samkvæmt framreikningum Þjóð- hagsstofnunar verður viðskipta- halli að jafnaði um 8% af lands- framleiðslu á árunum 2001-2004. Stöðugleikinn í hættu Þjóðhagsstofnun segir að það hafi sýnt sig að undanförnu að sá mikli vöxtur sem verið hafi í efna- hagslífinu tefli stöðugleikanum í tvísýnu. Það birtist meðal annars i því að tólf mánaða breyting verð- lags hafi verið á bilinu 5-6% síð- ustu sex mánuði. Þótt þessi verð- þróun skýrist að hluta af sérstökum aðstæðum sé ljóst að svona mikil verðbólga fái ekki staðist til lengdar. Við bætist svo að viðskiptahallinn fari vaxandi og það geti grafið undan stöðugleik- anum þegar til lengri tíma er litið. „Þetta er mikið áhyggjuefni í ljósi þess að almenn skilyrði þjóðarbús- ins eru með ágætum um þessar mundir og þvi er mikilvægt að leggja grunn að betra jafnvægi ' utanríkisviðskiptum og draga úr þrýstingi á verðlag. Af þessum ástæðum er óhjákvæmilegt að hægja á efnahagsstarfseminni ú næstu misserum, draga úr þjóðar- útgjöldum og stuðla þannig að „mjúkri lendingu“ í efnahagsmál- um eins og því var lýst í þjóðhags- áætlun sem lögð var fram á Al- þingi síðastliðið haust.“ Þegar litið er lengra fram í tím- ann telur Þjóðhagsstofnun að efna- hagshorfur séu að mörgu leyti hag- felldar. Þannig sé reiknað með að hagvöxtur verði á bilinu 2-2,5% að jafnaði á árunum 2001-2004. Þetta telur stofnunin viðunandi hagvöxt, sérstaklega með tilliti til þess hversu ör hann hefur verið undan- farin ár. Miðað er við að það takist að hægja nægilega mikið á vexti þjóðarútgjalda til að skilyrði skap- ist fyrir hjöðnun verðbólgu á ný- Samkvæmt þessu nær verðbólga hámarki á þessu ári en fer síðan lækkandi á næsta og þarnæsta ári niður í það sem gengur og gerist i helstu viðskiptalöndum. Viðskipta- halli verður hins vegar áfram við- varandi og er það mikil umhugsun- arefni, að mati Þjóðhagsstofnunar- „Ljóst er að þessi mynd sem hér hefur verið dregin upp gerir mikl- ar kröfur ti! hagstjórnar á næstu misserum. í þessari spá felst að framhald verði á hagvaxtarskeið- inu sem hófst árið 1994. Ef spáin gengur eftir verður þetta lengsta hagvaxtarskeið í sögu þjóðarinnar og jafnframt verður það einstakt fyrir þær sakir að saman hefur farið mikill hagvöxtur og stöðug- leiki.“
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.