Morgunblaðið - 29.06.2000, Blaðsíða 4

4 FIMMTUDAGUR 29. JÚNÍ 2000
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Fundur á Selfossi um áhrif Suðurlandsskjálfta á mannvirki
Enn er mörg-
um spurning-
um ósvarað
Morgunblaðið/Sverrir
Fjölmargir sveitarstjórnarmenn á Suðurlandi, verkfræðingar, jarðvís-
indamenn, þingmenn o.fl. voru á opnum fundi um áhrif Suðurlands-
skjálfta á mannvirki sem haldinn var á Selfossi í gær.
SIGURBJÖRN Jónsson, bygginga-
fulltrúi í Vestur-Rangárvallasýslu,
sagði á fundi um áhrif Suðurlands-
skjálfta á mannvirki, sem haldinn
var á Selfossi í gær, að enn væri
mörgum spurningum ósvarað varð-
andi það tjón sem orðið hefði á
mannvirkjum í jarðskjálftunum á
Suðurlandi. Ljóst væri að mörg
mannvirki væru stórskemmd.
„í hvers hlut kemur það að hlut-
ast til um ný hús í stað lélegra
húsa? Þessari spurningu er ósvar-
að,“ sagði hann.
Búið að skoða um 1.000
mannvirki á 400 stöðum
Sigurbjöm sagði að nú þegar
væri búið að skoða um 1.000 mann-
virki á 400 stöðum í þeim sveitar-
félögum þar sem miklar skemmdir
urðu af völdum jarðskjálftanna.
Sagði hann að allar upplýsingar
væru skráðar í sérstakan gagna-
grunn sem er aðgengilegur sveitar-
stjórnum á Netinu.
Fram kom í máli hans að enn
lægju ekki fyrir upplýsingar um
hvað heildartjónið væri mikið. 16
Miða við
19 þús-
und bíla
SKIPULAG umferðar vegna
Kristnihátíðar á Þingvöllum miðast
við það að allt að 60 þúsund manns í
um 19 þúsund einkabílum verði á
ferðinni hvom dag að sögn Jóns
Bjartmarz, yfirlögregluþjóns hjá rík-
islögreglustjóra, en hann er fram-
kvæmdastjóri umferðamefndar há-
tíðarinnar. Jón segir að til að svo
mikil umferð gangi sem greiðlegast
sé nauðsynlegt að grípa til ýmissa
tímabundinna takmarkana á aðra
umferð, sérstaklega í Mosfellsbæ, en
með því að auglýsa þær rækilega eigi
fólk að geta hagað ferðum sínum með
tilliti til þeirra.
í megindráttum er skipulagi á
Þingvallavegi í Mosfellsdal hagað
þannig að frá kl. 8 til 16 báða hátíðar-
dagana verður einstefna í austur og
frá kl. 17 og fram eftir kvöldi ein-
stefna til borgarinnar.
Vesturlandsvegi lokað í suður-
átt um tíma á sunnudag
Á Vesturlandsvegi verður fyrri
hluta beggja daganna unnt að aka
eftir tveimur akreinum í norður og
einni í suður frá Víkurvegi að Þing-
vallavegi og síðdegis tveimur akrein-
um til suðurs og einni til norðurs á
þessum sama vegarkafla. Jón segir
ýmsar takmarkanir og lokanir verða
við nokkur gatnamót á Vesturlands-
vegi báða dagana til að umferð um
íbúðarhús hefðu verið dæmd óíbúð-
arhæf og mörg fleiri hús væru mik-
ið skemmd. Hann benti m.a. á að
mikið plötusig hefði orðið í húsum,
veggir sprungið og hlaðin hús væru
að hruni komin. Sigurbjörn sagðist
fullviss um að ef jarðskjálftinn hefði
staðið yfir talsvert lengur hefðu
menn þurft að horfa upp á hús
hrynja og mun fleiri hús hefðu
skemmst mjög illa en raun varð á.
Á fundinum í gær, sem ætlaður
var sem vettvangur fræðslu og um-
ræðna fyrir sveitarstjórnarfólk,
stjórnmálamenn, verkfræðinga o.fl.
útskýrðu sérfræðingar þá áraun
sem mannvirki verða fyrir í stórum
jarðskjálftum. Voru þeir sammála
um að mun meiri skemmdir hefðu
orðið á byggingum og brúm af völd-
um stóru skjálftanna sem riðu yfir
Suðurland ef þeir hefðu staðið leng-
ur yfir.
Dr. Ragnar Sigbjörnsson á Jarð-
skjálftamiðsföð Háskóla Islands á
Selfossi sagði að varandi jarð-
skjálftanna [hversu lengi skjálft-
arnir stóðu yfir] hefði gert að verk-
um að tjón varð þrátt fyrir allt ekki
hann geti gengið með sem minnstri
truflun. Unnt verður að aka inn á veg-
inn úr Mosfellsbæ við Langatanga og
við Reykjaveg.
Þá verður Vesturlandsvegi í átt til
Reykjavíkur lokað á sunnudag frá kl.
18 til 22 frá Hvalfjarðargöngum. Jón
segir það gert til að mögulegt verði að
koma sem flestum bílum frá Þingvöll-
um á þessum tíma og Ijóst sé að Vest-
meira en raun ber vitni. „Ef
varandinn hefði til dæmis verið
helmingi lengri, þá er alveg ljóst að
ákveðnar byggingar hefðu hrunið
og eyðilagst. Það er ennfremur ljóst
að í þeirri smáskjálftavirkni sem nú
er á ferðinni eru laskaðar bygging-
ar áfram að liðast í sundur og
skemmast og þær eru í því ástandi
að þær eru ekki færar um að takast
á við eitthvað sem er sambærilegt
við það sem menn hafa þegar þurft
að takast á við,“ sagði Ragnar.
Hann lagði áherslu á að menn
gerðu sér grein fyrir því að bygg-
ingar væru ekki festar við jörðina.
Þegar þær yrðu fyrir svo feikilegri
áraun sem um er að ræða í jarð-
skjálftum af þessari stærð lyftust
byggingar hreinlega upp og köstuð-
urlandsvegur frá mótum Þingvalla-
vegar beri ekki líka mikla umferð
sem gera megi ráð fyrir á þeim tíma
frá Vesturlandi. Hann segir þó ljóst
að verði umferð frá Þingvöllum mun
minni standi umrædd lokun skemur.
Ekki þurfi að loka Vesturlandsvegin-
um á laugardag því ekki sé búist við
mikilli umferð til borgarinnar þá.
Á Nesjavallavegi, Grafningsvegi
ust til. Hann sagði að í slíkum ham-
förum væri t.d. raunveruleg hætta á
að háreistar byggingar yltu um koll.
Hvatti Ragnar Sunnlendinga til
að sýna varkárni og ganga tryggi-
lega frá húsbúnaði. „Því miður er
ekki víst að þetta sé yfirstaðið í
bráð. Það er alveg eins líklegt að
það geti orðið framhald á. Vonandi
verða það minni atburðir en hafa
verið en um það er ómögulegt að
vita,“ sagði Ragnar.
Kraftur verði settur í að fá
sérfræðinga til að meta tjón
Guðmundur Ingi Gunnlaugsson,
sveitarstjóri á Hellu, tók til máls á
fundinum og sagði langt í frá ljóst
hversu mikið tjón hefði orðið í
skjálftunum. „Við vitum núna hvaða
og Vatnsviksvegi verður ekki leyfð al-
menn umferð, aðeins öryggisbíla,
hópferðabíla og sérmerktra bfla.
Sumarbústaðaeigendur á þessum
slóðum fá einnig akstursleyfi og geta
farið um báða dagana.
Alls verða 346 lögreglumenn að
störfum við umferðarstjóm vegna
Kristnihátíðar allt frá morgni báða
dagana og fram undir miðnætti.
hús eru mest skemmd en við vitum
líka um þó nokkurn fjölda húsa sem
eru auðsjáanlega illa farin og það
mat er allt saman eftir. Það á eftir
að meta á okkar svæði hvaða hús
eru raunverulega örugg til áfram-
haldandi íveru. Það er hægt að fara
um fjölda húsa á Hellu sem greini-
lega eru með talsvert mikið brotið
burðarvirki en eru íveruhæf á með-
an ekki skelfur af þessum styrk-
leika sem hefur orðið.
Ég mun taka það upp við fulltrúa
ríkisstjórnar og þingmenn okkar að
það verði settur kraftur í að fá fær-
ustu verkfræðinga til þess að fara
yfir þetta og skoða þessar bygging-
ar og ekki síst þær stærri, sem hafa
augljóslega skemmst mjög mikið og
eru með mörg ljót sár og sprungur
á burðarvirkjum," sagði hann.
Jarðskjálfti varð í miðju erindi
Páls Einarssonar
Dr. Páll Einarsson, prófessor í
jarðeðlisfræði við Raunvísinda-
stofnun Háskóla íslands, útskýrði
fyrir fundarmönnum upptök jarð-
skjálftanna að undanförnu og gerði
grein fyrir á hvern hátt jarðvísinda-
menn hefðu kortlagt af nákvæmni
skjálftasprungur sem myndast hafa
í jarðhræringum og stórskjálftum í
Árnes- og Rangárvallasýslum. Þeg-
ar Páll var að flytja mál sitt fundu
fundarmenn skyndilega fyrir til-
tölulega litlum jarðskjálfta sem reið
yfir. Héldu fundarmenn umræðum
þó áfram sem ekkert væri en fljót-
lega kom í ljós að hafin var minni-
háttar jarðskjálftahrina suðvestan
Hestvatns, í Flóanum. Mældist
stærsti skjálftinn 3,3 á Richter, sem
varð klukkan 14:10.
Stjórn Presta-
félags íslands
Jón Helgi
Þórarins-
son for-
maður
SÉRA Jón Helgi Þórarinsson,
sóknarprestur í Langholts-
prestakalli, var kjörinn nýr for-
maður Prestafélags Islands til
tveggja ára á aðalfundi félags-
ins í gær. Jón fékk 48 atkvæði
en séra Geir Waage, sóknar-
prestur í Reykholti, sem einnig
var tilnefndur fékk 38 atkvæði.
Þrír seðlar voru auðir.
Séra Helga Soffia Konráðs-
dóttir, prestur í Háteigssókn,
sem verið hefur formaður síð-
ustu tvö árin, sagði í ávarpi sínu
á fundinum um leið og hún
þakkaði félögum sínum sam-
starfið að hún gæfi ekki lengur
kost á sér af persónulegum
ástæðum.
Tveir nýir komu inn í fimm
manna aðalstjóm, þau sr.
Hreinn Hákonarson fanga-
prestur og sr. Ragnheiður Jóns-
dóttir, sóknarprestur á Hofsósi,
í stað Guðlaugar Helgu Ás-
geirsdóttur sjúkrahússprests
og Gísla Gunnarssonar, sóknar-
prests í Glaumbæ. Fyrir í
stjóminni em sr. Halldóra Þor-
varðardóttir prófastur og sr.
Gunnar Sigurjónsson, sóknar-
prestur í Digranesprestakalli.
í varastjóm sátu sr. Gunnar
Bjömsson, sem er í sérverkefn-
um, og sr. Sigurður Jónsson,
sóknarprestur í Odda. Sr. Sig-
urður gaf ekki kost á sér en auk
Gunnars var stungið uppá sr.
Valdimar Hreiðarssyni, sóknar-
presti í Staðarprestakalli, sr.
Jóhönnu Sigmarsdóttur, sókn-
arpresti á Eiðum, og sr. Kristni
Jens Sigurþórssyni, sóknar-
presti í Saurbæjarprestakalli.
Kosningu náðu sr. Jóhanna
Sigmarsdótir og Kristinn Jens
Sigurþórsson.
Með því að nýta sér þjónustu Heimilislínu og Heimilisbankans á Netinu, má ná fram hagstæðari
vaxtakjörum og umtalsverðum sparnaði í þjónustugjöldum - og það kostar ekkert að gerast áskrifandi.
Þar með tryggir þú þér hærri innlánsvexti, lægri útlánsvexti, sparar kostnað af færslum, millifærslum
og reikningsyfirlitum, auk þess að spara tíma.
heimilislInan
Traustur banki
www.bLli