Morgunblaðið - 29.06.2000, Blaðsíða 40

40 FIMMTUDAGUR 29. JÚNÍ 2000
MORGUNBLAÐIÐ
t
LISTIR
, # # Morgunblaðið/Asdis
Halldór Asgeirsson við verk sitt „og að bátur beri vatn að landi“.
Birta og haf í
umgj ör ð hrauns
í útkimum Hafnarfjarðarhrauns leynast
ýmsir óvenjulegir hlutir. Meðal þeirra er
sýningarrýmið Ljósaklif og sýningin
sem þar stendur nú yfír. Þó að staðurinn
sé úr alfaraleið er vel þess virði að leggja á
sig ferðalag þangað til að virða fyrir sér
——— 7
sérstæð verk Halldórs Asgeirssonar
myndlistarmanns. Inga María Leifsdóttir
gerði það og heillaðist af staðnum og
verkunum í hrauninu.
MYNDLISTARMAÐURINN Hall-
dór Ásgeirsson opnaði sýningu í hinu
nýopnaða sýningarrými Ljósaklifi í
Hafnarfirði hinn 16. júní síðastliðinn.
Á sýningunni er unnið með margvís-
leg efni, sem fléttuð eru við umhverf-
ið þama í kring, gróðurinn, hraunið
og hafið.
Ævintýraheimurinn
Ljósaklif
Ljósaklif er afskekkt sýningar-
rými sem er staðsett vestast í Hafn-
arfjarðarhrauni. Um er að ræða lít-
inn sýningarsal og svo umhverfið,
hraunið og fjöruna, en eigendur
rýmisins gera kröfu um að listamenn
sem þar sýna nýti umhverfið í verkin
sem þeir sýna þar. í sýningarskránni
stendur um sýningu Halldórs Ás-
geirssonar: „Sýningin fjallar á hug-
lægan og myndrænan hátt um hverf-
ulleika vatns og birtu; um sýnir, þ.e.
að við sjáum öðruvísi gegn um vatn,
og ekki síst um samskipti manns og
hafs. Skuggarnir, sjávarháskinn,
bátshræið, ljósbrotið í vatninu...“
„Það er mjög gefandi að sýna
hér,“ segir Halldór þegar hann er
spurður hvemig honum lítist á þenn-
an óvenjulega sýningarstað. „Um-
hverfið héma er svo fallegt. Það er
eins og lítill ævintýraheimur.11
Halldór hefur unnið mikið með
hraun, meðal annars logsoðið það og
brætt. Á þessari sýningu vinnur
hann ekki beint með hraunið, heldur
lætur það mynda umgjörð utan um
verkin. „Mér fannst að ég ætti að
láta hraunið ósnert að þessu sinni.
Eg vinn líka oft með birtu og vatn í
verkum mínum og vildi heldur nota
það. Ég varð fyrir sterkum áhrifum
af sjónum og nálægðinni við Hrafn-
istu þar sem gamlir sjómenn búa.
Þegar ég rakst á gamla fúna bátinn í
fjömnni fannst mér ekki spuming að
ég ætti að láta hafið og birtuna vera
aðalþema sýningarinnar."
Blek, vatn, plast, gler...
Verkin á sýningunni em fjögur
talsins og er aðeins eitt þeirra innan-
dyra. I öllum verkunum notast Hall-
dór við vatn og blek, en mismunandi
útfærslur era á þeirri tækni. „Þessi
sýning er í anda þess sem ég hef ver-
ið að gera síðustu ár. Þetta er bara
eðlileg þróun, engin kúvending."
Inni í sýningarsalnum er verk sem
nefnist „Frá augnabliki til augna-
bliks“. Um er að ræða Ijósmyndir af
sjávarháska sem hanga fyrir ofan
glerplötur í mannshæð. Á glerplöt-
urnar er málaður hvítur skuggi af
gömlum sjómanni á Hrafnistu. Fyrir
framan hverja glerplötu er svo skál
með lituðu vatni. Halldór útskýrir
verkið fyrir blaðamanni: „Á opnun-
inni blandaði ég litinn fyrir framan
fólkið. Þetta er eiginlega mín aðferð
til að tjá augnablikið. Ljósmyndin
tjáir líka augnablik, að mínum dómi
frystir hún augnablik. Af málaða
skugganum fellur svo annar skuggi á
vegginn. Enn eitt atriðið í verkinu er
svo spegilmynd áhorfandans í gler-
inu, þar kemur augnablik hans inn í
verkið.“
Blaðamaður fylgir Halldóri út úr
sýningarsalnum. A hlaðinu þar fyrir
framan stendur súla úr plexigleri
fyllt bláu vatni. „Súluna fyllti ég líka
á opnuninni. Þá blandaðist liturinn 1
alls konar taumum og leit mjög fal-
lega út.“ Verkið nefnist „Hafsúla" og
segir Halldór að hún eigi að vera eins
og þverskurður af hafinu. „Um leið
dregur súlan umhverfið inn í sig og
leikur sér að birtunni."
Listaverk í gömlum bát
Tvö listaverkanna á sýningunni
era staðsett nálægt fjöranni. Ganga
þarf stuttan spöl til að komast að
verkunum, gegnum gróið hraunið. í
fjöraborðinu er fúinn trébátur sem
dreginn hefur verið á land fyrir
löngu. „Þessi bátur orkaði sterkt á
mig þegar ég kom hingað um ára-
mótin,“ útskýrir Halldór. „Mér
fannst svo mikil saga í honum og að
ég yrði að nota hann.“ í botn bátsins
hefur verið stungið bambusstöngum
sem í hanga misstórir plastpokar
með mislitu vatni. „Og að bátur beri
vatn að landi“ er heiti verksins. „Ég
er að reyna að sýna fram á breytt
hlutverk bátsins. Venjulega flýtur
báturinn á vatninu, en nú er vatnið í
bátnum. Hann hefur lokið þessu
hlutverki en um leið hef ég endur-
lífgað hann og gefíð honum nýtt hlut-
verk.“ Pokarnir hanga á bambus-
stöngum sem svigna og hreyfast í
vindinum. Vatnið í þeim er í grænum
og bláum litum. Þegar ljósið skín í
gegnum vatnið líkist pokinn mest
kristal. „Svo hefur plastpokinn hing-
að til ekki verið hátt skrifaður, þann-
ig að vissu leyti er ég að upphefja
plastpokann," segir Halldór og hlær.
Skammt frá bátnum er fjórða
listaverkið. Það era súlur úr plexi-
gleri sem fylltar eru með vatni í svip-
uðum litum og í plastpokunum og
stungið inn í gamlan, hlaðinn hraun-
vegg. Listaverkið nefnist „Hraun-
sjávarsjónaukar". „Hugmyndin
kemur fram í heitinu," segir Halldór.
Blaðamaður kíkir í gegnum nokkrar
af súlunum. „Þegar maður horfir í
gegnum súlurnar minnir það dálítið
á að horfa í sjónauka, en svo vil ég
líka sýna hvernig allt breytist þegar
horft er í gegnum litað vatnið.“
Vinnur með hraun,
blek og reyk
Halldór er menntaður í París og
hefur síðastliðin tuttugu ár haldið
margvíslegar sýningar á Islandi,
bæði einkasýningar og með öðrum.
Nú vinnur hann mikið með hraun,
logsýður það og bræðir, notar reyk
til að gera myndir og vinnur með
vatn, blekliti, plast og birtu í ýmsum
útgáfum. En hefur hann alltaf feng-
ist við sama þema og tækni? „Þar til
fyrir tíu áram vann ég á allt annan
hátt, málaði til dæmis meira, en
færði mig smám saman út í þrívídd,"
svarar Halldór. „Þá urðu kaflaskil í
listsköpun minni.
Mér fannst einfaldlega eins og ég
væri búinn með allt sem það sem ég
var að gera þá hefði upp á að bjóða.
Nú langar mig meðal annars að þróa
hugmyndina um hafið lengra, líkt og
ég hef unnið hér. En annars vinn ég
á mjög breiðu sviði og er með margt í
takinu.“
Grænlandsför er meðal þess sem
Hraunsjávarsjónaukar
er á döfinni hjá Halklóri í sumar.
Hann hefur farið þangað nokkram
sinnum og segist heillaður af landi og
þjóð. „Ég tek þátt í sýningum með
inúíta-listamönnum og held auk þess
námskeið í tvo daga. Eftir því sem ég
kynnist menningunni þama betur
finnst mér hún áhugaverðari. Mér
finnst Grænland svo exótískt. Það er
afskekkt, ennþá afskekktara en ís-
land.“ Halldór segist halda að hann
muni vinna meira með slíka jaðar-
menningu í framtíðinni. „Hingað til
hefur maður sótt meira á miðjuna, til
stórborganna þar sem allt er að ger-
ast.
En eftir að ég kynntist Grænlandi
og fór að vinna með fólkinu þar hefur
vaknað áhugi hjá mér til að snúa mér
að minna áberandi stöðum,“ útskýrir
hann. „Þarna er fólk sem á sér mjög
merkilega menningu og mig langar
til að sameina þetta og koma þessu í
meiri tengsl við nútímann."
Sýning
í Brussel í vor
í vetur sem leið hélt Halldór sýn-
ingu ásamt listamönnum frá hinum
menningarborgunum árið 2000 í höf-
uðstöðvum Evrópubandalagsins.
Þar bræddi hann hraun og lét leka
og storkna í ísklump, gerði reyk-
myndir og notaði vatn og blek í
gjörninga. „Að sumu leyti var ég að
vinna með sömu efni þar og ég geri
hér,“ segir Halldór. „Munurinn felst
þó í því hversu ólíkir staðirnir tveir
eru, en verkin eru í báðum tilfellum
unnin útfrá staðnum. Hér er allt svo
friðsælt, hér er maður í návígi við
sjóinn með öllu sem því fylgir. I
Brussel hins vegar var gólitískt og
valdamikið andrúmsloft. Ég reyni að
i