Morgunblaðið - 03.08.2000, Side 26
26 FIMMTUDAGUR 3. ÁGÚST 2000
URVERINU
MORGUNBLAÐIÐ
Mikið hefur dregið úr kvótaviðskiptum
Minni eftirspurn vegna
aukinnar skuldsetningar
MIKIL skuldsetning sjávarútvegs-
fyrirtækja veldur því að verulega
hefur dregið úr spurn eftir afia-
heimildum að undanförnu. Tals-
menn lánastofnana segja að ekki
hafi orðið breyting á útlánastefnu
til kvótakaupa, heldur séu sjávar-
útvegsfyrirtækin sjálf varkárari í
viðskiptum með kvóta, m.a. vegna
hás verðs og niðurskurðar á
heildarafla.
Eins og greint var frá í Morgun-
blaðinu í gær hefur lítil hreyfmg
verið í viðskiptum með aflaheim-
ildir að undanförnu, ólíkt því sem
venjulega gerist undir lok fisk-
veiðiárs. Til dæmis hefur verð á
varanlegum þorskkvóta lækkað
nokkuð undanfarnar vikur.
Erlendur Magnússon, fram-
kvæmdastjóri fyrirtækjaþjónustu
Íslandsbanka-FBA, segir að ekki
hafi orðið róttækar breytingar á
útlánastefnu fyrirtækisins. „Við
höfum gengið út frá því að lána
fyrst og fremst út á greiðslugetu
lántaka. Hún ræðst af þeim
tekjum sem hann myndar og þeirri
framlegð sem hann nær. Bankarn-
ir sem mynda Íslandsbanka-FBA
höfðu nokkuð ólíka aðferðafræði
hvað þetta varðar en niðurstaðan
var hinsvegar í báðum tilfellum að
líta einkum til greiðslugetu og veð-
stöðu lántakans."
Erlendur segir að þegar litið sé
á sjávarútveginn í heild sé Ijóst að
skuldsetning í greininni hafi aukist
meira en fjárfestingar í fastafjár-
munum. Lánsgeta í greininni sé
því ekki eins mikil og áður.
Erlendur bendir á að mikil hag-
ræðing hafi orðið innan sjávarút-
vegsins á undanförnum misserum.
Hann dregur í efa að markaðsverð
á aflaheimildum hafi verið raun-
hæft, enda hæpið að slíkt verð
skili viðunandi arðsemi. „Kvóta-
verð hlýtur að taka mið af því
hveru mikinn hagnað má mynda
með þessum verðmætum. Mark-
aðsverð á aflaheimildum endur-
speglar að mínu mati jaðarvið-
skipti eða þegar útgerðin er að
hagræða í kvótasamsetningu sinni.
Pað má síðan velta því fyrir sér
hvort sú hagræðing sem þegar
hefur átt sér stað leiði til þess að
þörfin fyrir jaðarviðskipti minnk-
ar,“ segir Erlendur.
Dregið úr spurn eftir kvóta
Magnús Halldór Karlsson hjá
Viðskiptastofu Landsbankans tel-
ur ekki að um vísvitandi stefnu-
breytingu sé að ræða hjá lána-
stofnunum, heldur hafi dregið úr
eftirspurn innan greinarinnar
sjálfrar. Hann bendir á að útlána-
aukning hafi verið mikil undan-
farin ár og sjávarútvegurinn sé
orðin mjög skuldsettur. Hann seg-
ir kvótafærslur að mestu hafa átt
sér stað með kaupum sjávarút-
vegsfyrirtækja í hlutabréfum ann-
arra fyrirtækja og með sameining-
um en ekki beinum viðskiptum.
„Eins getur ástæðan verið sú að
útgerðin fari sér hægt eftir
ákvörðun um niðurskurð í þorsk-
afla. Auk þess má ætla að hátt
verð á varanlegum heimildum geri
það að verkum að eftirspurnin
minnkar,“ segir Magnús.
Heidelbeitj
f
Þú kaupir 2 Heidelberg
salatsósur 500ml og færð
salatskeiðar með
Á meðan birgðir endast
FJARÐARKAUP
Ferö til fjárl
A
u
Minnum á, að auglýsingapantanir fyrir
sérblaðið Heimili/fasteignir, sem kemur út
miðvikudaginn 9. ágúst, þurfa að berast
fyrir kl. 16.00 fimmtudaginn 3. ágúst.
Sltagtmfrliibifr
AUGLÝSINGADEILD
Sími: 569 1111 • Bréfasími: 569 1110 • Netfang: augl@mbl.is
Morgunblaðið/Helgi Mar
Gengið frá eftir
slaka vertíð
„VERTÍÐIN var léleg, miklu lélegri
en sú í fyrra sem þó þótti afleit,"
sagði Hilmar Ágústson, trillukarl á
Erninum II ÞH frá Raufarhöfn, þeg-
ar Verið spjallaði við hann á dögun-
um. Hann var þá að ganga frá og
þrífa eftir grásleppuna og gera klárt
fyrir næsta úthald. „Við voru tveir
karlarnir hér um borð og aflinn var
rýr, aðeins um fjögur tonn. I ofanálag
var verðið á hrognunum afskaplega
lágt. Við seldum hrognin til Strýtu á
Akureyri og fengum 34 þúsund krón-
ur fyrir tunnuna. Til samanburðar
má nefna að árið 1997 fengust yfir 70
þúsund krónur fyrir tunnuna.“
Níu bátar gerðu út á grásleppuna
frá Raufarhöfn í vor og sagði Hilmar
aflann víðast hafa verið slakan. Hilm-
ar sagðist sjálfur vera að gera klárt á
færaskak en kvótinn væri þó ekki
mikill.
„Ég á sáralítinn þorskkvóta eftir,
aðeins um 4 tonn, og ætla að mjatla
þetta smáræði inn í sumar. Ég fékk
dálítið af þorski í netin í haust og síð-
an er alltaf slæðingur í grásleppunet-
in. Þannig er þetta hjá flestum og það
verður lítið um að vera hjá okkur í
sumar, menn verða bara að bíða þol-
inmóðir eftir 1. september og nýju
fiskveiðiári," sagði Hilmar.
Aukin fískneysla
NEYSLA sjávarfangs í Banda-
ríkjunum jókst á siðasta ári um sem
nemur 3,6% samkvæmt upp-
lýsingaveitu bandarísku fiskis-
tofunnar. Fiskneyslajókstúr 14,9
pundum í 15,3 pund á mann, en það
er í fyrsta skipti sem fiskneysla á
mann í Bandaríkjunum er meiri en
15 pund. Á síðasta ári neyttu
Bandaríkjamenn 4,2 milljarða
punda af sjávarfangi.
I upplýsingunum kemur einnig
fram að af 15,3 pundunum voru
10,4 ferskur fiskur, frosinn fiskur
eða skelfískur, 4,6 pund var niður-
soðinn og 0,3 pund voru Iöguð.
Neysla jókst á rækju, laxi, steinbíti,
skelfiski, hörpudiski og niðursoðn-
um túnfiski en dróst saman á Al-
askaufsa, þorski, krabba og ostrum.
STEPH
FÆRANLEGAR
RAFSTÖÐVAR
EINS OG ÞRIGGJA FASA
BENSÍN OG DÍSEL
&
RAFVER
SKEIFUNNI 3E-F • SÍMI 581 2333 • FAX 568 0215
rafver@simnet.is