Morgunblaðið - 12.10.2000, Blaðsíða 47
MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
FIMMTUDAGUR 12. OKTOBER 2000 47
Það var ekki fjölmennur hópur
sem hóf nám í söngkennaradeild
Tónlistarskólans haustið 1965.
Flest vorum við ungt fólk en Guð-
jón var talsvert eldri, kvæntur
maður og fjölskyldufaðir þegar
hann settist með okkur á skóla-
bekk. Við komum hvert úr sinni
áttinni, mislitur hópur og hittumst
fyrst við inntökuprófið. Síðan hóf-
um við nám og áttum margt saman
að sælda næstu tvo vetur. Þetta var
annasamur tími. Námsgi'einar voru
margar og ærin vinna var að
stunda þær allar eins og til var ætl-
ast. Við vorum að búa okkur undir
að verða kennarar en jafnframt
vorum við að fást við okkar sameig-
inlega áhugamál á sviði tónlist-
arinnar.
Námsárin voru fljót að líða.
Kennarar skólans hafa orðið okkur
eftirminnilegir, þeirra á meðal voru
sumir af þekktustu tónlistarmönn-
um þjóðarinnar á þeim tíma. Sam-
tíða okkur í skólanum var margt
efnilegra nemenda og upprennandi
tónlistarfólk. Við í kennaradeildinni
náðum ágætlega saman og með
okkur tókst góður kunningsskapur.
Guðjón setti sinn svip á hópinn, var
ætíð léttur í lund, glaðvær og
hress. Eftirminnileg verður ætíð
hans hljómmikla rödd og háværu
hlátrasköll þegar uppi var glens
eða gamanmál.
Að tveimur námsárum liðnum,
vorið 1967, lukum við söngkennara-
prófi, sem á síðari árum nefnist
tónmenntakennarapróf. Að síðustu
prófunum loknum gerðum við okk-
ur glaðan dag og eftir útskriftina
kvöddumst við. Hver hélt á ný sína
leið, sumir fóru til framhaldsnáms,
aðrir hófu störf að sumri liðnu.
Guðjón hóf strax starf sem
tónmenntakennari og stundaði það
upp frá því, lengst af í Breiðholts-
skóla.
Hópurinn úr söngkennarardeild
og fleiri nemendur sem útskrifuð-
ust vorið 1967 frá Tónlistarskólan-
um í Reykjavík hafa komið saman
nokkrum sinnum á útskriftar-
afmælum til að gleðjast saman á
góðri stund og rifja upp gamlar
minningar. Guðjón var ætíð mikili
hvatamaður að slíkum samkomum
og var þar fagnaðarhrókur. Fyrir
nokkru hittumst við þrír úr hópn-
um stutta stund yfir kaffibolla líkt
og svo oft á námsárunum og kvödd-
umst síðan glaðir í bragði. Það
reyndist vera okkar síðasti fundur
með Guðjóni því skömmu seinna
var hann látinn.
Að leiðarlokum kveðjum við
skólasystkinin félaga okkar Guðjón
Böðvar, þökkum honum góð kynni
og óskum honum góðrar ferðar yfir
móðuna miklu.
Börnum hans og öðrum aðstand-
endum sendum við samúðarkveðj-
ur.
Fyrir hönd skólasystkina,
Njáll Sigurðsson.
Guðjón B. Jónsson var ekki að
færa í stílinn eða orðlengja hlutina.
Guðjón var maður með ákveðnar
skoðanir og vann þeim stað með
framkomu sinni; framkomu sem
einkenndist af markvissu og yfir-
veguðu orðavali. Þegar ég lít til
baka sé ég alltaf betur hvað hnyttin
tilsvör hans gátu oft hitt í mark og
fengið mig til að sjá málefni í víðara
samhengi. Þegar ég hóf skólagöngu
í Breiðholtskóla kenndi Guðjón tón-
mennt og var það nú síður í uppá-
haldi hjá mér að læra eða hlusta á
klassíska tónlist. Hins vegar man
ég hvað ég var alltaf prúður og
stilltur, enda Guðjón strangur
kennari sem hélt uppi miklum aga.
Nokkrum árum seinna kynntumst
við Börkur, sonur Guðjóns, og man
ég að mér þótti óneitanlega svolítið
skrýtið að kynnast nú Guðjóni sem
föður vinar míns. Heimili Guðjóns
og Birnu var mér alltaf opið og var
sérstakt hvað þau voru hlý og um-
burðarlynd í minn garð. Guðjón
varð mér kær og því betur sem ég
kynntist honum því betur varð mér
ljóst að þar fór maður með stórt
hjarta.
Hinn 2. október sl. fórum við
hjónin í verslunina Nóatún og hitt-
um þar Guðjón sem fagnaði okkur
og faðmaði innilega. Guðjón fór
með gamansemi og glaðværð, við
hlógum öll mikið; sannarlega gleði-
stund. En það er kaldranalegt hvað
það getur verið stutt milli gleði og
sorgar, því fáum mínútum síðar var
þessi hjartahlýi og glaðværi maður
fallinn í valinn. Þegar ég hugsa til
þessarar stundar finn ég blendnar
tilfinningar, annars vegar mikla
sorg og hins vegar ánægju yfir því
að fá að muna Guðjón þar sem
hann fór með glaðværð og gaman-
semi. Þannig er ómetanlegt að fá
að muna góðan mann.
Um leið og ég votta Þóri, Guð-
björgu, Berki, Ólöfu, Gná, Eiði,
Brjáni, Sigurlaugu, Herdísi og öll-
um afabörnunum mína dýpstu sam-
úð læt ég fylgja þessum línum vers
úr bæn eftir móður mína, Astu Er-
lingsdóttur.
Þitt nafn er nöfnum æðra
ég nýt þess, Jesú minn.
Af guðlegri gefandi elsku
er gerður vegurinn þinn.
Geir Sigurðsson.
Daginn sem Guðjón Böðvar
kvaddi þessa lífsstjörnu var sam-
kennari okkar í áratugi, Asta
Hannesdóttir, jarðsungin. Hún
hafði lofað Guðjóni því að eftir sjö-
tugsafmæli sitt skyldu þau stund-
um lyfta glasi saman, en sú íþrótt
var henni lítt töm. Það var kannski
til gamans sagt, en mikið vorum við
Guðjón og félagar glaðir í sjötugs-
afmæli Ástu sem haldið var í Fram-
sóknarhúsinu smágerða í Kópavogi.
Þar héldum við líka haustfagnað
Breiðholtsskóla og þegar við félag-
arnir komum inní salin héldum við
það anddyri og Jóhannes Sandhólm
spurði: „Er svo salurinn svo fyrir
innan?“ Það þarf varla að taka það
fram að þetta varð einhver best
heppnaði haustfagnaður í sögu
Breiðholtsskóla og hlátur Guðjóns
Böðvars ríkti þar öðru ofar.
Til jarðarfarar Ástu kom Guðjón
með félaga okkar Teit Þorleifsson,
sem fyrir löngu va" orðinn löggilt-
ur. Það var Guðjón Böðvar líka - en
hann mátti ekki vera að því að
sinna hvíldarskyldunni. Breiðholts-
skóla varð ekki haldið gangandi án
hans. Ég kvaddi hann í hádegi og
bjóst við endurfundum í morgun-
kaffinu þar sem við höfðum setið
hlið við hlið í tvo áratugi - en svo
varð ekki. Hann féll að foldu þann
dag eftir að hafa hlegið hressilega
með vini sonar síns, sem hann hitti
á förnum vegi. Þannig var Guðjón
Böðvar. Hressleikinn uppmálaður
þegar hann hitti félagana; fulltrúi
lífsgleðinnar þótt sjálfur hafi hann
búið yfir sárari lífreynslu en gerist
og gengur. Misst lífsakkeri sitt,
Birnu, á besta aldri og fósturson í
blóma lífsins.
Ég man fyrst eftir Guðjóni Böðv-
ari þegar ég var unglingur í Æsku-
lýðsfylkingunni. Sósíalisminn var
lífsstefnan og allir sem máttu sín
minna áttu samúð hans. Yfirborðið
var oft hrjúft, en hjartað því heit-
ara. Á síðasta ári, eftir að hann vart
kominn á eftirlaun, kom í starfs-
deild Breiðholtsskóla, sem ég veiti
umsjón, ungur piltur frá Græn-
höfðaeyjum. Hann þurfti á einka-
kennslu að halda og voru góð ráð
dýr því kennarar lágu ekki á lausu.
Eftirlaunaþeginn Guðjón Böðvar
kom þá uppí huga Ragnars skóla-
stjóra, sem gekk frá málunum taf-
arlaust. Ég var nú ekki viss um að
vinur minn og vopnabróðir væri
færasti maður sem völ væri á í slíka
sérkennslu - en sjá: Hann sló hina
óhefðbundnu strengi af slíkri list í
þessari kennslu að marktæk fram-
för varð hjá hinum unga nemanda.
Slíkt er aðeins á færi hinna reynd-
ustu kennara er búa jafnframt yfir
hinu mannlega innsæi og hlýju sem
er grunnur allrar alvörukennslu.
Guðjón Böðvar var þekktastur
fyrir kórstjórn sína og starf í stétt-
arfélagi kennara. Hann var maður
hinnar róttæku menningar. Fyrir
mörgum árum gerði ég útvarpsþátt
um Kór Trésmíðafélagsins, sem
Guðjón stjórnaði sem lengst, og
kryddaði hann þáttinn léttum húm-
or með alvöruna í bakgrunni. Þegar
ég mætti á fyrsta kennaraþing mitt
varð ég þess var að þar var Guðjón
Böðvar í hávegum hafður - og sér í
lagi er mér minnisstæð samvinna
hans og Elínar G. Ólafsdóttur,
hvernig menn geta verið innilega
ósammála án þess að missa sjónar
á sameiginlegu markmiði og standa
ávallt saman í baráttunni án þess
að minni mál hafi þar áhrif á. Þar
skilur á milli stórmennisins og þess
sem hugsar smátt og uppsker rýrt.
Þeir tveir áratugir sem við Guð-
jón Böðvar sátum hlið við hlið í
Breiðholtsskóla eru mér dýrmætir.
Vinátta hans var gulli betri og sós-
íalismi, tónlist og bókmenntir
bundu okkur sterkum böndum.
Klassískin var hans tónlist og
djassinn mín, en við vorum víðsýnir
og hlustuðum á hvorutveggja. Guð-
jón mætti oft á djasstónleika og
naut vel. Og einhverjir síðustu al-
vörutónleikarnir þarsem við nutum
djassins saman voru tónleikar
sænska klarinettusnillingsins Putte
Wickmans.
í ferðalög lögðumst við oft, inn-
anlands sem erlendis. Að veiðiferð-
um verður vikið síðar, en námsferð-
in til Guernseyjar verður mér
minnisstæðari en aðrar. Við Guðjón
vorum herbergisfélagar og þegar
skólaheimsóknir voru ekki á dag-
skrá að morgni dags héldum við í
bæinn að kynna okkur mannlífið.
Við heimsóttum kirkjur áður en
messur hófust og ræddum við
prestana eða lölluðum niðrað höfn
og tókum sjómenn tali. Sögðum frá
sjómennskunni heima og þorska-
stríðunum og þeir uppfræddu okk-
ur um afla og mið - trúðu okkur
jafnvel fyrir miðum sem engir
nema þeir þekktu. Vissu sem var að
Grindavíkur-Gaui og Vestmanna-
eyja-Venni myndu varla hasla sér
völl i útgerð á Ermarsundi.
Guðjón setti þó eftirminnilegustu
spor sín á tískuverslun eyjarinnar.
Mig vantaði jakkaföt og vildi gjarn-
an hafa þau ljós. Þar var Guðjón
Böðvar sérfræðingurinn og góð-
glaðir héldum við í verslunarleið-
angur í fríverslunarríkinu Guerns-
ey. Ekki leið á löngu uns við
fundum fötin einu og allt tilheyr-
andi og stórfé var reitt af hendi.
Daginn eftir héldum við í búðina og
náðum í varninginn sem sniðinn
hafði verið að þörfum mínum, en
mikið var ég undrandi þegar versl-
unarmenn nikkuðu kollinum rétt til
mín, sem þó hafði borgað brúsann,
en bugtuðu sig og beygðu fyrir
meistaranum og sögðu í sífellu:
Mister Jonsson, mister Jonsson.
Þetta voru vönduðustu og vand-
meðförnustu jakkaföt sem ég hef
eignast og þá ég skrýðist þeim
verður mér einum ekki hugsað til
Guðjóns Böðvars - heldur öllum
starfsmönnum Breiðholtsskóla.
Ekki verður Guðjón Böðvar
kvaddur án þess að minnst sé á
Veiðifélag kristnifræðikennara
Breiðholtsskóla, en þar var hann
heiðursfélagi. Þetta félag var stofn-
að er karlkennarar Breiðholtskóla
héldu í veiðiferð, en veiðifélag það
er leigja átti veiðihúsið af vildi ekki
leigja því fyrri leigendur höðu skil-
ið ansi illa við. „En við erum
kristnifræðikennarar", sagði þá
Orn talsmaður okkar og skildu eig-
endur strax að slíkum mönnum
væri treystandi fyrir eigum sínum.
I öllum ævintýraferðum Breið-
holtsskólakennara á veiðislóðir var
Guðjón Böðvar lífið og sálin þótt
nálægt veiðum kæmi hann aldrei.
Hann sá um snyrtimennsku í eld-
húsi og gleði á kvöldvökum. í öllum
rannsóknaferðum um náttúru og
sögustaði var hann manna spræk-
astur og þegar íþróttahetjurnar
ungu skulfu í kuldagöllum sínum
stóð hann keikur í jakka með
fráhneppta skyrtu og miðlaði af
þekkingu sinni. Þeir er með honum
voru í síðustu veiðferðinni, helgina
áður en hann kvaddi, munu aldrei
gleyma honum í Kaldalóni er hann
sagði frá tónskáldinu ástsæla, sem
bjó lengi á æskustöðvum hans í
Grindavík, og gæddi frásögn hans
umhverfið máttugu lífi. Það gerði
hann líka er við fórum með honum í
vorferð til Grindavíkur fyrir nærri
tveimur áratugum.
Guðjón kom á kúttmagakvöldum
innan VKKB og urðu margir að
manna sig upp til að sporðrenna
góðgæti því er hann matbjó. Kvöld-
in þau heyra sögunni til en dillandi
hátur Guðjóns og glaðbeittar sög-
urriar lifa í minningunni og í fyll-
ingu tímans munum við félagarnir í
VKKB hittast á nýjum kvöldum og
njóta þess sem var og aldrei verður
frá okkur tekið.
Fyrir hönd okkar félaganna
sendi ég öllum ástvinum Guðjóns
samúðarkveðjur og honum þökkum
við samfylgdina - sem þó er ekki
lokið.
Það er ekki sárt að falla að foldu
með bros á vör hafandi komið upp
sínum börnum, en mér fannst verst
að Guðjón vinur minn komst ekki í
þá ferð sem skipulögð hafði verið
og ég öfundaði hann heilshugar af -
ferðina til hinnar fyrirheitnu Kúbu.
Eigi ég eftir að stíga á kúbanska
grundu mun ég skilja þar eftir
kve'ðju frá Guðjóni Böðvari Jóns-
syni.
Vernharður Linnet.
Vinur okkar, félagi og söngstjóri
er látinn. Það var árið 1973 sem
sönghóp á vegum Trésmiðafélags
Reykjavíkur vantaði söngstjóra.
Guðjón Böðvar Jónsson söngkenn-
ari var ráðinn og starfaði með okk-
ur í 14 ár. Það ríkti engin lognmolla
á æfingum hjá Guðjóni. Hann út-
setti lög fyrir kórinn, vann af áhuga
og lagði áherslu á að kórfélagar
gerðu það líka. Æfingar urðu því
oft langar, líflegar og eftirminnileg-
ar. Það duldist engum þegar Guð-
jón var á ferðinni með sinn hressi-
lega hlátur sem hann hreif alla
með. Hann var mikil persóna,
hrjúfur á yfirborðinu, en ljúfur og
skemmtilegur félagi. Á þessum
tímamótum þökkum við góðum
dreng fyrir samfylgdina. Við vott-
um börnum hans og fjölskyldum
þeirra samúð okkar.
Félagar í Samkór
Trésmiðafélags Reykjavíkur.
Því er hljóðnuð þýða raustin,
hún, sem fegurstu kvæðin k\'að?
Því er söngurinn þagnaður,
hann, sem í ómandi öldum
lék við eyrun sem lóukvak,
eða líkt og lækjamiður?
Það var myndarlegt framtak hjá
Trésmiðafélagi Reykjavíkur, árið
1972, þegar það stuðlaði að stofnun
blandaðs kórs, sem starfaði innan
félagsins af miklum krafti. Guðjón
Böðvar varð stjórnandi kórsins eft-
ir eitt og hálft ár og var söngstjóri í
14 ár.
Stofnendur kórsins voru á annan
tuginn og aðeins einn maður í
hópnum hafði áður verið í kór.
Smátt og smátt fjölgaði í hópnum
og alltaf bættust við nýir og nýir
viðvaningar. Frá upphafi var það
sjálfsagður hlutur að allir sem vildu
fengju að vera með, hvort sem þeir
syngju vel eða illa, hvort sem þeir
hefðu lag eða ekki. Þarna var því
algerlega óplægður akur og segir
sig sjálft að það var bæði seinlegt
og vandgert að koma þessum sund-
urleita hóp af stað. En eins og
mannskapurinn var sundurleitur og
fákunnandi í tónlistinni, eins var
hann samheldinn og áhugasamur í
þessari glímu, bæði í félagslegri
uppbyggingu kórsins sem hinni
vandasömu og framandlegu glímu
við tónbil og takt.
Enginn var áhugasamari né sam-
viskusamari en söngstjórinn sjálf-
ur. Hann mótaði kórinn. Hver ein-
asta æfing var vandlega undirbúin
og gengið til verks með festu og
gleði. Guðjóni var alltaf gefið al-
ræðisvald um verkefnaval, enda
hafði hann bæði smekk og kunnáttu
til að velja kórnum viðfangsefni við
hæfi, þannig að reyndi á mann-
skapinn að fást við metnaðarfull
verkefni en þó ætíð innan þeirra
marka að takast mætti að ljúka
verkefnunum með sóma. Undir
stjórn Guðjóns tókst að gera kórinn
ótrúlega mikils megnandi. Á tíma-
bili var hann einn best starfandi
kór landsins, hélt fjölda tónleika
innan lands og utan, kom fram í út-
varpi og sjónvarpi og tók þátt í
starfsemi Trésmiðafélagsins og
verkalýðshreyfingarinnar í heild
svo eftir var tekið og gagn var að. '
I kórstarfinu var Guðjón ekki
einn. Þar eins og annars staðar
stóð Birna með honum. Þau höfðu á
sínum tíma kynnst og sungið sam-
an í Kammerkórnum og það kom
eins og af sjálfu sér að hún kæmi til
okkar í kórinn með sínum manni.
Það var mikill liðsstyi'kur að Birnu
því bæði var hún þaulvön kórmann-
eskja, hafði frábæra rödd og var
mjög tónviss. Þetta kom sér sann-
arlega vel fyrir altinn og kórinn í
heild, því engin þeirra hafði áður
sungið öðruvísi en með sínu eigin
nefi.
Bæði höfðu þau hjónin mikinn
metnað fyrir kórinn og lögðu sig öll
fram við að gera starf hans árang-
ursríkt, bæði músíkalskt og félags-
lega. Fyi'ir þetta mikla starf minn-
ast allir kórfélagar, sem urðu þeim
samferða, Guðjóns og Birnu með
þakklæti.
Eftir að þau hættu í Samkór
Trésmiðafélagsins sungu þau um
hríð í litlum vinahópi uns dauðinn
rauf þann hóp. Sjálf lést Birna
skömmu seinna og ekkert varð
samt aftur.
Þjáð af sorg er þýða raustin,
hún, sem fegurstu kvæðin kvað. •
Því er söngurinn þagnaður?
Hann mun í ómandi öldum
aldrei leika sem lóuh'ak,
eða líkt og lækjarniður.
Þjáð af sorg er þýða raustin,
hún, sem fegurstu kvæðin kvað.
Þessi tvö erindi, sem Gestur
þýddi úr finnsku, söng kórinn, við
hið tregafulla lag Jeans Sibeliusar.
Lag og texti falla svo vel saman að
þar myndast ein órjúfanleg heild.
Þessi finnski söngur hæfir vel
minningunni um Guðjón og Birnu.
Eins og oft vill verða dró Guðjón
sig inn í skel sína eftir lát konu
sinnar. Hann hætti smám saman að
koma í heimsókn en af og til hitt-
umst við á förnum vegi eða hringd- •-
um hvor til annars. Mér hlýnaði
alltaf um hjartarætur við að heyra í
honum: „Sæll, vinur,“ því ég vissi
hvað honum fundust orð dýr og
hann kallaði fáa vini, af því hvað
það er dýrt orð.
Nú bið ég haustvindinn, sem fer
svo víða, að bera mín orð: Vertu
sæll, vinur!
Örn Erlendsson.
Þegar andlát
ber að höndum
Önnumst alla þætti útfararinnar.
m
Við Útfararstofu kirkjugarð-
anna starfa nú 14 manns
með áratuga reynslu við
útfaraþjónustu. Stærsta
útfararþjónusta landsins
með þjónustu allan
sólarhringinn.
Prestur
Kistulagning
Kirkja
Legstaður
Kistur og krossar
Sálmaskrá
Val á tónlistafólki
Kistuskreytingar
Dánarvottorð
Erfidrykkja
UTFARARSTOFA
KIRKJUGARÐANNA EHF.