Morgunblaðið - 26.10.2000, Qupperneq 20

Morgunblaðið - 26.10.2000, Qupperneq 20
20 FIMMTUDAGUR 26. OKTÓBER 2000 MORGUNBLAÐIÐ LANDIÐ Sýslumaður hefur setið í Stykkishdlmi í eina og hálfa öld Sýslumennirnir fjórtán á öldinni Lögreglumenn á Snæfellsnesi með Ólafí K. Ólafssyni sýslumanni. Lög- reglumenn á þéttbýlisstöðunum eru farnir að vinna náið saman í þeim tilgangi að bæta Iöggæsluna í umdæminu. Sýslumaður hefur setið í Stykkishólmi í 150 ár. í tilefni af vígslu nýs húss fyrir embættið rifjar Gunnlaugur Arnason upp söguna. HEITI Snæfellsnessýslu kemur fyrst fyrir í skjali árið 1546 og heiti Hnappadalssýslu árið 1615. Það sama ár var Hnappadalssýsla skilin frá Snæfellsnessýslu og gerð að sér- stöku sýslumannsumdæmi. Hélst sú skipan til 1786 er Hnappadalssýsla var sameinuð Mýrasýslu. Kemur þetta fram í bæklingi sem Ólafur K. Ólafsson sýslumaður hef- ur tekið saman og gefinn var út þeg- ar ný sýsluskrifstofa var vígð 20. október síðastliðinn. Frá árinu 1871 hafa Snæfellsnessýsla og Hnappa- dalssýsla verið undir einum sýslu- manni. A fyrri öldum var Arnarstapi höfuðból umdæmisins og á 17. öld var það orðin meginregla að sýslu- menn Snæfellsnessýslu fengju sam- an sýsluvöld og Arnarstapaumboð. Sýslumaður við sýsluveginn Upphaf þess að aðsetur sýslu- manns flyst til Stykkishólms má miða við Pál Melsteð sem var sýslu- maður frá 1849-1854. Hann var fyrsti sýslumaðurinn er bjó hluta af sínum embættistíma í Stykkishólmi og sýslumenn á eftir honum hafa all- ir búið þar. Frá upphafi embætta sýslumanna og fram á 20. öldina voru heimili sýslumanna jafnframt skrifstofur embætta þeirra og oft voru þeir á hrakhólum í húsnæðismálum. En það breyttist svo árið 1885 að Sig- urður Jónsson sýslumaður byggði sér reisulegt sýslumannssetur við sýsluveginn út úr bænum. Það hús stóð þar sem gamli barnaskólinn er nú. Árið 1910 selur Guðmundur Eggerts sýslumaður húsið undir barnaskóla. Árin eftir búa sýslumenn á ýmsum stöðum í bænum eins og í Egilsenhúsi, Kúldshúsi og Möllersapóteki. Árið 1935 kaupir embættið húsið við Aðalgötu 7 fyrir sýslumann og skrifstofu. Það hús var byggt um aldamótin sem læknisbústaður. Þar bjuggu héraðslæknarnir í Stykkis-. hólmi þar til 1935 að tekinn er í notkun nýr læknisbústaður við Að- algötu, þar sem nú er hótel. Sýslu- mannshúsið gekk undir nöfnunum Læknishúsið, Breiðablik og Sigur- hæðir. Þarna hefur aðstaða sýslu- manns verið í 65 ár eða þar til að nú flutt er í nýju bygginguna, sem ætl- að er að hýsa embættið í framtíð- inni. Fyrstur til að búa í sýslumanns- húsinu við Aðalgötu var Jón Stein- grímsson sem flutti þar inn árið 1935. Húsið var íbúð sýslumanns ásamt skrifstofu embættisins til árs- ins 1978. Á tímabilinu var byggt við húsið eftir því sem umfang embætt- isins jókst. Árið 1978 var þörfin fyr- ir stærri skrifstofu orðin það mikil að íbúðin varð að víkja. Keypt var hús íyrir heimili sýslumanns að Að- algötu 13 og er það enn notað sem embættisbústaður. Andrés Valdi- marsson var síðasti sýslumaðurin sem bjó í gamla sýslumannshúsinu. Lögreglustöðin flutt í Grundarfjörð Fangahús var reist í Stykkishólmi árið 1875. Það stóð við sýsluveginn um Þinghúshöfða og síðar var Sýslumannshúsið reist við hliðina á fangahúsinu. Fangahúsið stóð til 1945, en árið 1942 hætti embætti sýslumanns að nota það. Árið 1960 var byggt hús fyrir lögregluvarð- stofu að Skúlagötu 10 og hafði lög- reglan þar aðsetur allt til ársins 1990. Var það þá löngu orðið of lítið fyrir starfsemi lögreglunnar og óhentugt. Urðu umræður um hús- næðið í fjölmiðlum og gert góðlát- legt grín að aðstöðunni. Þá var keypt nýtt timburhús fyrir lögreglu- varðstofu. Með tilkomu nýju lögreglustöðv- arinnar í Stykkishólmi verður húsið sem lögreglan flytur úr flutt til Grundarfjarðar og fær þar sama hlutverk. Páll Vídalín lengst Á þessari öld hafa 14 menn gegnt embæti sýslumanns Snæfellinga. Lengstan starfsaldur á Páll Vídalín Bjamason, sem var sýslumaður frá árinu 1912 til 1930 er hann dó á svip- legan hátt. Umdæmi sýlumanns hefur verið að mestu óbreytt. Árið 1998 færðist Skógarstrandarhreppur undir emb- ætti sýslumannsins í Búðardal þeg- ar hreppurinn var sameinaður Dala- byggð. Nú falla til stjórnsýslu- umdæmis sýslumanns Snæfellinga; Kolbeinsstaðahreppur, Eyja- og Miklaholtshreppur, Snæfellsbær, Eyrarsveit (Grundarfjörður), Helgafellssveit og Stykkishólmur. Sýslumaður Snæfellinga er Ólaf- ur K. Ólafsson og hefur hann gegnt embættinu frá 1992. Morgunblaðið/Gunnlaugur Arnason Nýja sýsluskrifstofan setur svip á bæinn. Á efri hæð hússins er skrif- stofa sýslumannsembættisins og á neðri hæðinni er lögreglustöð. Gamla sýslumannshúsið þjónaði sýslumannsembættinu í Stykkishólmi frá árinu 1935. Á myndinni eru Ámi Helgason sem vann í húsinu frá 1942 og á meðan hann gegndi starfi sýsluskrifara, Andrés Valdimars- son sem síðastur sýslumanna bjó þar og Guðni Friðriksson sem á einna lengstan starfsaldur hjá embættinu, en hann var þar við störf 1966- 1999. AHir segjast þeir eiga ljúfar minningar úr húsinu. Gamla tugthúsið gegndi hlutverki lögreglustöðvar í Stykkishólmi um þrjátíu ára skeið, til 1990. Aðgengi var ekki þægilegt, upp bratta brekku að fara og siðan þröngar tröppur. Lögreglumennirnir, Þor- steinn Jónasson, Olafur A. Ólafsson og Lárus Einarsson, Ientu oft í vandræðum með að koma föngunum í klefa. Rannsókn sýnir að fjöldi ferðamanna sem koma til dvalar á Fljótsdalshéraði fer vaxandi Aukningin nemur 10 til 15% milli ára Egilsstöðum - Nú að afloknum ferðamanna- timanum þykir sýnt að 10-15% aukning hafi orðið á komu ferðamanna til Egilsstaða frá því á fyrra ári. Er þar tekið mið af komu gesta í Upplýsingamiðstöð ferðamála á Egils- stöðum. Á tjaldsvæðið á Egilsstöðum komu 7.529 gestir frájúníbyrjun til septemberloka og _ gistinætur voru alls 8.638 á sama tímabili. ís- Iendingar voru þar af4.436 talsins með 5.221 gistinótt. Af erlendum ferðamönnum voru Þjóðverjar, Frakkar, Hollendingar og Sviss- lendingar mest áberandi, nokkuð var einnig af ítölskum og skandínavískum ferðalöngum og á jaðartímum, svo sem í september og október, bar töluvert á bandarískum, jap- önskum og ísraelskum ferðamönnum. Gesta- komur í Hallormsstað og á Borgarfirði eystra munu einnig með betra móti þetta sumarið. Erfitt er að segja til um hversu margir ferða- menn heimsóttu Fljótsdalshérað sl. sumar, en vísbendingar eru þó um að fjöldi þeirra geti verið um 15 þúsund. Hvað afþreyingu varðar, virðast ferða- menn sem staðnæmast á svæðinu einkum nýta sér merktar gönguslóðir, skoðun á helstu náttúruperlum, dagsferðir inn á há- lendi, skemmtisiglingu á Lagarfljóti og flúða- siglingar á ám. Það síðastnefnda gekk þó brösuglega í sumar vegna óveiyumikilla þurrka og ár því vatnslitlar. í hugum ferðafólks hefur svæðið ótvíræða kosti vegna fjölbreytni í landslagi og ósnort- innar náttúru. Víknaslóðir, svæðið milli Borg- arfjarðar og Loðmundarfjarðar, hafa mjög vaxandi aðdráttarafl fyrir göngufólk og hef- ur verið gefið út gott gönguleiðakort fyrir það svæði, ásamt og mestum hluta Austur- lands. íslendingar sækja sérstaklega í stærsta skóg landsins, Hallormsstað og einnig minn- ast menn á veðurblíðu. Helst er sett út á tor- velt aðgengi að náttúruperlum og takmarkað Morgunblaðið/Steinunn Ásmundsdóttir Jóhanna Gisladóttir framkvæmdastjóri Markaðsstofu Austurlands framboð á skipulögðum ferðum um svæðið, ekki síst á jaðartímum og að vetrarlagi. Mönnum þykir vont að aldrei er í veður- fréttum minnst á skýjafar fyrir svæðið, þ.e. hvort sólin skín eða skýjað er, hcldur er að- eins gefinn upp hiti og vindstyrkur. Hefur þetta gengið svona til í þrjú undanfarin ár og þykir undrum sæta að ekki skuli hægt að kippa jafneinföldu, en bráðmikilvægu máli í liðinn. Ferðaþjónustuaðilar hér láta bærilega af sér eftir sumarið, en þó mun afkoman vart viðunandi og í það minnsta einn aðili ætlar að hætta rekstri. Mönnum ber saman um að þrátt fyrir fjölgun ferðamanna, Iengist ferða- mannatíminn lflið og erfitt sé að halda úti þjónustu fyrir örfáa ferðamenn á jaðartímum án fjárhagslegra þrenginga. Markaðssotfa Austurlands vinnur að ýms- um framfaramálum tengdum ferðaþjónustu fjórðungsins og ætlar svo dæmi sé tekið að hleypa af stokkunum viðamiklu rannsóknar- og greiningarvekefni til að kanna núverandi stöðu og framtíarmöguleika greinarinnar á Austurlandi. Jóhanna Gísladóttir, framkvæmdasfjóri Markaðsstofunnar, segir brýnt að fara í stefhumótunarvinnu og þurfi hún að byggjast á marktækum upplýsingum úr vönduðum undirstöðurannsóknum. Einnig er á dagskrá að gefa út svokallað afþreyingarkort fyrir Austurland, unnið er að fjármögnum og und- irbúningi hreindýrasýningar og Markaðsstof- an tekur þátt í vinnu við ímyndarsköpun fyrir Fjjótsdalshérað, en þar gegnir ormurinn í Lagarfljóti auðvitað meginhlutverki.
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76

x

Morgunblaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.