Morgunblaðið - 26.10.2000, Blaðsíða 57

MORGUNBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 26. OKTÓBER 2000 57
UMRÆÐAN
Rangfærslur o g
afbakanir Olafs
MIKIL og gagnleg
umræða hefur farið
fram um skaðsemi
sykurneyslu eftir mál-
þing Náttúrulækn-
ingafélags Islands
þriðjudagskvöldið 17.
október. Ekki hefur
þó allt í þeim efnum
verið fólki til hjálpar.
Vísa ég í því sambandi
til greinar Ólafs Gunn-
ars Sæmundssonar í
Morgunblaðinu mið-
vikudaginn 25. októ-
ber í ár. Ekki er allt
alrangt sem Ólafur
staðhæfir, en lokaorð
hans eru afleit. Hann
segir: „Sykur er ekki fíkniefni held-
ur einfaldlega bragðgóður orku-
gjafi.“ Og margt í máli Ólafs eru
beinar rangfærslur.
Ólafur er næringaráðgjafi á
Planet Pulse. Ekki veit ég hvaða
pláneta það er, en hins vegar er
ljóst af máli Ólafs að hann er ekki
með báða fætur á jörðinni. I grein
sinni rekur Ólafur efni erinda
frummælenda á þinginu og umræð-
ur á palli að erindum loknum, eins
og honum kom þetta fyrir sjónir.
Þar velur hann úr eins og honum
hentar, afvegafærir og skælir mál
allra til að styðja skoðanir sínar.
Nú er torvelt og nær ómögulegt að
elta ólar við slíká skrumskælingu,
þar sem stundum er um blæbrigða-
mun að ræða, annars staðar hrein-
ar rangfærslur og stundum illa dul-
búið háð eða fyrirlitningu, eins og
þegar Ólafur nefnir Þorbjörgu Haf-
steinsdóttur „næringartherapista",
og á líklega að vera hinn mesti
brandari. Ekki mun ég þvælast í
þessu með Ólafi. Annað í máli Ólafs
virðist mér af hinu góða, einkum
næringarráðgjöf hans í lokin um
gott jafnvægi í mataræði, sem á al-
gjörlega erindi við hinn fullkomna
kaloríumann, sem er í kjörþyngd
og borðar samkvæmt boðuðum
manneldismarkmiðum. Við hin
verðum að finna önnur ráð.
Offita er einn alvarlegasti heilsu-
farsvandi sem hrjáir vesturlanda-
búa. Þess vegna finnst mér verra
þegar Ólafur fer með rangt mál og
afvegafærir málflutning þeirra er-
lendu lækna og fræðimanna sem
fjallað hafa um efnaskipti og offitu í
rituðu máli, menn sem hafa gengið
fram fyrir skjöldu í baráttunni við
offituvandann og bent á áhrifaríkar
leiðir til að verjast vandanum. Þar
verð ég að biðja Ólaf að gá að sér
og fara ekki offari.
Einkum vil ég benda á tvennt í
þessu tilliti. Ólafur segir að höfund-
ar bókarinnar Sugarbusters (ISBN
0-345-42558-8, höfundar H.L.
Steward, dr. M.C. Bethea, dr. S.S.
Andrews & dr. L.A. Blart) hvetji
fólk „til að borða mikið af fitu og
próteinum.“ Þetta eru hreinar
rangfærslur. Höfundar Sugar-
busters leiðbeina um mataræði fyr-
ir lífið og þar er alls ekki mælt með
því að neyta mikillar fitu, heldur er
höfuðáherslan á neyslu flókinna
fjölsykra eins og finnast t.d. í
grænu grænmeti, en ekki sykurs og
auðmeltra fjölsykra eins og
sterkju. Þeir mæla
með hóflegri fitu-
neyslu og ráða ein-
dregið gegn mikilli
neyslu á mettaðri fitu
vegna tengsla hennar
við hjarta- og æða-
sjúkdóma. Ólafur seg-
ir einnig að dr. Robert
C. Atkins (New Diet
Revolution, ISBN 0-
380-72729-3) mæli
með matarkúr og
„samkvæmt kúrnum
má einvörðungu neyta
um 20 gramma af kol-
vetnum á dag. Þetta er
ófögur afbökun. Hið
rétta er að dr. Atkins
mælir með neyslu 20 gramma af
kolvetnum á dag fyrstu tvær vikur
mataræðis sem hann boðar til að
minnka offitu. Eftir tveggja vikna
kúr mælir hann með því að auka
kolvetnaneysluna. Ég er ekki að
boða kenningar Atkins, en ég vil að
hann og aðrir njóti sannmælis. Það
er ljótur ávani að afvegafæra og af-
baka mál fjarstaddra manna, eink-
um hjá fólki sem ekki nennir að
skoða mál þeirra og röksemdir.
Nú vil ég heita Olafi því að skrifa
um þessi mál sæmilega ítarlega
blaðagrein um þessi mál. Þangað til
vil ég ráðleggja honum að víkka
sjóndeildarhring sinn og lesa þess-
ar tvær ofangreindu bækur. Ef
hann vill meira lesefni er mér ljúft
Næring
Offíta, segír Jón Bragí
Bjarnason, er einn
alvarlegasti heilsufars-
vandi sem hrjáir
vesturlandabúa.
að leiðbeina honum um það. í milli-
tíðinni mætti hann hugleiða að ban-
vænn skammtur af glúkósa (þrúgu-
sykri) fyrir kanínur er 35 g/kg (LD
i.v.), en bannvænn skammtur af et-
hanoli (vínanda, þekkt og viður-
kennt eiturefni og neysluvara) fyrir
rottur er 14 g/kg (LD50 orally).
Eðlilega eru sambærilegar tölur
ekki til fyrir menn. Það er þó ekki
þetta sem ég á við þegar ég segi að
sykur sé eitur, heldur eituráhrif
langvarandi og mikillar neyslu
slíkra efna, en þessi áhrif eru
margslungin, flókin og geta leitt til
dauða eftir ýmsum sjúkdómsleið-
um. Það er jafnframt mjög erfitt að
henda reiður á og mæla þessi áhrif
með óyggjandi hætti. Hitt er vist
að það er dýrt fyrir samfélagið og
hefur í för með sér ómældar þján-
ingar fyrir einstaklinga.
Höfundu r er prófessor f lffefnafræði.
Grjóthólsi 1
Sími 575 1230/00
«TÍS33 4800
MIÐBORG
Suðurlandsbraut 4a • 108 Rvk. • Fax 533 4811 • midborg@midborg.is
Fellsmúli - laus strax. Vorum að fá
fallega 110 fm fb. á 1. hæð i góðu fjölbýli.
Parket á holi og stofu. Nýstandsett
baðherbergi. Þrjú til fjögur svefnherbergi.
Nýstandsett sameign og húsið er nýviðgert að
utan. Laus strax. V. 12,4 m. 2853
Seljavegur. Gullfalleg 117 fm íbúð á efri
hæð i góðu 3;býli. íbúðin er nýstandsett og
laus strax. Á hæðinni eru tvö rúmgóð
svefnherbergi, stofa, eidhús og bað.
Aukaherbergi I kjallara. V. 12,9 m. 2855
Óðinsgata. Til sölu á þessum eftirsótta
stað 70 fm íbúð i þríbýli. Ibúðin skiptist (tvær
saml. stofur, baðherb., eldhús og
svefnherbergi. Falleg eign með góða
möguleika. Áhv. húsbr. og byggsj. 5,1 m.
V. 8,9 m. 2785
Keilugrandi - vesturbær. Nýkomin
falleg 101 fm 3ja-4ra herb. Ibúð á 1. hæð
ásamt 26,7 fm stæði í bilageymslu. Björt og
rúmgóð stofa, tvennar svalir og tvö
svefnherbergi. Eign í góðu fjölbýli á
eftirsóttum stað. Áhv. 5,5 m. hagst lán. V.
12,8 m. 2846
Framnesvegur. Nýkomin í sölu falleg 3ja
herbergja ibúð á 1. hæð í traustu fjölbýli.
Ibúðin er skráð 62,3 fm fyrir utan auka
herbergi í kjallara. Hentar vel ef um viðbótarlán
er að ræða. V. 8,7 m. 2859
Eskihlíð Falleg og björt 84 fm íbúð á fjórðu
hæð í góðu fjölbýli. Eldhús, bað, svefnherbergi
og tvær parketlagðar stofur. Að auki er ágætt
herbergi I risi með aðgangi að salerni og sturtu
sem gefur möguleika á útleigu. Áhv. húsbr.
2,6m. V. 9,9 m. 2753
Fáein orð um
hugarfar
HEIÐRUÐU al-
þingismenn! Forræðis-
hyggja er vond þegar
foreldrar beita henni á
böm sín.
Verri er hún þó þeg-
ar bömin fara að beita
henni á foreldrana -
eins og þið gerið.
Til að geta forðast
slíkt þarf helst að var-
ast peningalegt gildis-
mat á manneskjum og
ásturida mannlegt gild-
ismat á fjármunum.
Skoðið 65. grein
Aldraðir
Lítið á ellilífeyrinn sem
réttmæta umbun og
endurgreiðslu til gamla
fólksins fyrir ævistarf
þess, segir Þorgeir
Þorgeirson í öðru (og
seinasta) bréfi til
alþingismanna.
stjórnarskrárinnar frá 1995.
Munið að fiest ykkar samþykktu
þessa grein í sóiskininu á Þingvöll-
um 17.6. 1994 og þið
megið leggja hana til
grundvallar öllu mann-
legu gildismati.
Því til þess var hún
samþykkt og til þess
eru eiðar ykkar að
stjómarskránni svarn-
ir.
Og þetta er eina leið-
in út úr skuggaveröld
forræðishyggjunnar
inn í Þingvallasólskinið
aftur.
Lítið á ellilífeyrinn
sem réttmæta umbun
og endurgreiðslu tO
gamla fólksins fyrir ævistarf þess.
En ekki sem ölmusu frá ykkur
persónulega.
Lítið á réttindi manna.
Gætið þess að réttindi hvers og
eins séu þau sömu og allra hinna.
Semsé - mismunið engum.
Þá mun öllum vel farnast og eng-
inn þurfa á forsjá ykkar að halda.
Hér á enginn að verða ölmusu-
maður eða -kona neins.
Þ\ri hver og einn á rétt á mann-
legri reisn sinni frá fæðingu til ævi-
loka.
Þið emð þjónar fólksins án þess
að það verði húsbændur ykkar.
Því einu húsbændur ykkar eru
stjórnarskráin og eigin samviska.
Höfundur er eUilífeyrisþegi og
konstitúsjónalisti.
Þorgeir Þorgeirson
Morainxx er nýjasta línan frá Mora og fæst
bæði fyrir bað og eldhús
fén®
Smiðjuvegi 11 • 200 Kópavogur
Sími: 5641088 • Fax: 5641089 • tengi-is