Morgunblaðið - 26.10.2000, Side 24

24 FIMMTUDAGUR 26. OKTÓBER 2000
UR VERINU
MORGUNBLAÐIÐ
NEYTENDUR
14 daga skilaréttur ef
var a er keypt á N etinu
Morgunblaðið/Jim Smart
ÞEIM íslensku fjrrirtækj-
um fjölgar hratt sem
selja vörur og þjónustu á
Netinu. Hvaða reglur
gilda þegar neytendur
eiga viðskipti á Netinu?
„Þau lög sem gilda al-
mennt um kaup á vöru
gilda einnig um kaup á
Netinu, t.d. lög um lausa-
Ijárkaup og samninga-
lög. Að auki gilda lög um
húsgöngu og fjarsölu í
slíkum viðskiptum, en
þau tryggja rétt neyt-
enda enn frekar,“ segir
Björk Sigurgísladóttir
lögfræðingur hjá Neyt-
endasamtökunum.
Dæmi eru um að fyrirtæki á
Netinu hafí sett skilareglur eins og
t.d. að ekki fáist vara alltaf endur-
greidd heldur sé það háð stefnu
framleiðenda og dreifingaraðila
og að tekið sé sérstakt skilagjald
fyrir gallaða vöru sem skilað er.
Björk segir að reglur sem þess-
ar standist ekki lög. Hún segir að
samkvæmt lögum um húsgöngu og
fjarsölu eigi viðskiptavinir á Net-
inu að geta skilað vöru án útskýr-
inga allt að fjórtán dögum eftir að
hún er keypt og fengið vöruna
endurgreidda.
Þegar neytandi vill skila gall-
aðri vöru á hann ekki að verða fyr-
ir fjárhagslegu fjóni, sem þýðir að
ekki er heimilt að innheimta skila-
gjald.
Björk segir að seljandi eigi að
veita tilteknar upplýsingar áður
en samningur á Netinu er gerður.
Þær upplýsingar sem seljandi ber
að veita eru m.a. nafn og heimilis-
fang seljanda, eiginleikar vöru,
verð hennar með öllum gjöldum,
fyrirkomulag á greiðslum og af-
hendingu og réttur til að falla frá
samningi. Fyrirtæki á því að upp-
lýsa neytanda strax í upphafi um
að hann hafi 14 daga til að hugsa
sig um, þ.e. samningurinn skuld-
bindur ekki neytandann fyrr en 14
dögum eftir gerð hans og er neyt-
anda heimilt að falla frá samningi
innan þess frests án þess að til-
greina nokkra ástæðu.
Til stendur að Neytendasamtök-
in geri könnun á skilmálum þeirra
sem eru með verslun á Netinu.
Björk segir að fram til þessa
hafi ekki margar kvartanir borist
til Neytendasamtakanna vegna
kaupa á vöru og þjónustu á Net-
inu, en hún telur það skýrast af því
að þessi verslunarmáti er ekki enn
orðinn mjög útbreiddur meðal ís-
lendinga. Björk bendir á að ef fólk
telji sig hafa orðið fyrir vandræð-
um í viðskiptum á Netinu geti það
haft samband við Neytenda-
samtökin.
Félag íslenskra lungnalækna, Félag íslenskra ofnæmislækna
í samvinnu við Astma- og ofnæmisfélagið ó Isiandi
og GlaxoWellcome bjóða til fræðslufundar.
Astmadagur
fyrir almenning
Laugardaginn 28. október 2000.
Hófel Loftleiðir
14:00- 16.00
14:00-14:10 Fundur settur
Oskar Einarsson sérfræðinaur
i iyflækningum, lungna'ækningum
og gjörgæslulækr.ingum
14:10-14:35 Hvað er astmi?
Unnur Sieina Björnsdóliir, a'ósem við
Háskóía Islands og sérfræðingur
< ofnæmis- cg ónæmislæknirigum
14:35 - 15:00 Astmi Fijó börnum
sémæðingur í omærnis- og ór.æmis-
iæknír.gurR oorna
15.00-15:15 Hlé
15:15 - 15:40 Meðferð astma

15:40-16:00 Að lifa með astma
Bo.oí/í Fréomsen
öiö veröur i
r-0 fFcfcöc‘'!°fn‘ iifTi asírr.a
r.durlnn er opínn öííurr* serr. hoio áhuoo á íraéosiu um astma
Morgunblaðið/Friðrik Gígja
Frystihús Snæfells BGB á Dalvík. Rekstur þar hefur gengið vel.
Sviptingar í
sögu Snæfells
BGB Snæfell er ungt fyrirtæki, en upphafíð
má rekja fá ár aftur í tímann, þegar Snæfell
var stofnað um rekstur fískvinnsludeildar
KEA, Hjörtur Gíslason stiklar hér á stóru í
sögu félagsins, sem kom víða við þegar um-
svifín voru sem mest. Fyrir nokkru hefur
starfsemi á mörgum sviðum verið hætt,
— —
meðal annars í Olafsvík og Hrísey.
Tékklisti
við kaup á
Netinu
Á HEIMASÍÐUNNI skulu
koma fram eftirfarandi upp-
lýsingar:
• Nafn fyrirtækisins og heim-
ilisfang þess
• Helstu eiginleikar vörunna
• Verð vörunnar, þar með tal-
in öll opinber gjöld, svo og
afhendingarkostnaður, ef
það á við
• Fyrirkomulag greiðslna
• Hvernig og hvenær vara er
afhent
• Að maður haíí 14 daga frá
því að maður fær vöruna af-
henta til að hætta við kaupi
Það sem vert er að hafa í
huga við kaup á Netinu
• Geymdu staðfestingu á
pöntuninn
• Geymdu mikilvægar upp-
lýsingar um vöruna og
greiðslur hennar
• Gefðu aðeins nauðsynlegar
upplýsingar um þig
• Gefðu aldrei PIN-númerið
þegar þú greiðir með
greiðslukort
• Athugaðu hvort upplýsing-
ar um greiðslur séu dulkóð-
aða
• Lestu allt á síðunni, einnig
smáa letrið
• Skattar koma oft ofan á
verð ef þú skiptir við versl-
un utan EES-svæðisins
• Þú þarft að greiða sending-
arkostnað ef þú hættir við
kaupin en ef varan er gölluð
átt þú ekki að greiða þann
kostnað
Frír bílaþvott-
ur með hverri
áfylling-u
HJÁ ÓB-stöðinni í Bæjarlind, sem
er í eigu Olís, er um þessar mundir
verið að bjóða fólki ókeypis
kennslu á eldsneytissjálfsala
stöðvarinnar og frían þvott á bílinn
með hverri áfyllingu af bensíni.
Þessi þjónusta stendur viðskipta-
mönnum til boða út nóvember.
„Eldsneytisverð er hátt um
þessar mundir en fólk getur náð að
lækka eldsneytiskostnað hjá sér
með því að nýta sér ÓB- stöðvarn-
ar og sjá þar með sjálft um að
dæla á bflana sína,“ segir Thomas
Möller, framkvæmdastjóri mark-
aðssviðs þjónustustöðva Olís.
„Margir telja að sjálfsalarnir séu
flóknir í notkun en svo er ekki. Til
að koma til móts við viðskiptavini
er starfsmaður nú á ÓB-stöðinni í
Bæjarlind til að kenna á sjálfsal-
ana og verður hann þar frá klukk-
an ,10 til klukkan 20 út nóvember."
ÓB- stöðvarnar eru nú níu tals-
ins, þar af átta á höfuðborgar-
svæðinu. „Þá býður nýjasta OB-
stöðin sem er á Barðastöðum við
Korpúlfsstaði 7 króna afslátt á
lítra tímabundið vegna opnunar-
innar.“
Nýtt
Skyndiréttir
KNORR TasteBrakes-skyndi-
pastaréttimir frá Knorr em komn-
ir í matvöruverslanir. Skyndipasta-
réttirnir
koma í þrem-
ur bragðteg-
undum;
Carbonara-
pasta, Tom-
ato Mozzar-
ella-pasta og
Chicken
Cream-pasta.
Skyndipastaréttirnar frá Knom
koma í plastskálum og eru tilbúnir
á fimm mínútum en einungis þarf
að taka lokið af og hella sjóðandi
heitu vatni yfir.
SAGA BGB Snæfells er ekki löng,
en saga forvera þess mun lengri.
Fyrirtækin Snæfell og BGB vom
sameinuð í upphafi árs, en formleg-
um sammna þeirra er rétt lokið.
Formlegar viðræður um samranann
hófust í upphafi þessa árs.
BGB var fyrir sameinað úr tveim-
ur sjávarútvegsfyrirtækjum, G.
Ben. á Árskógsströnd og Blika á
Dalvík, sem bæði ráku fiskvinnslu
og útgerð á þessum stöðum. Snæfell
var hins vegar byggt á fiskvinnslu-
deild KEA, sem var þá með útgerð
og vinnslu í Hrísey og frystihús á
Dalvík. í upphafi ársins 1996 keyptu
Snæfellingur og Utgerðarfélag Dal-
víkinga saman togarann Ottó
Wathne, en hann var gerður út á
rækju á Flæmska hattinum og hlaut
nafnið Snæfell eftir skipi, sem Kaup-
félagið gerði lengi út. Þar með hófst
samvinna Snæfells og Snæfellings.
Mörg fyrirtæki
sameinuð í eitt
Á haustmánuðum 1997 keypti
Snæfell, sem stofnað hafði verið um
fiskvinnslu KEA á Dalvík og í Hrís-
ey, stærstan hluta af eignum Njarð-
ar hf. i Sandgerði, 1,83% loðnu-
kvótans, fiskimjölsverksmiðju og
nótaskipið Dagfara. I kjölfar þess
gengu svo inn í Snæfell Utgerðarfé-
lag Dalvíkinga, Snæfellingur í Ólafs-
vík og Gunnarstindur á Stöðvarfirði.
Útgerðarfélag Dalvíkinga var í eigu
KEA eins og Snæfell og gerði út
togarana Björgvin og Björgúlf.
Snæfell rak fiystihús á Dalvík og í
Hrísey, en útgerðin frá Hrísey hafði
verið færð til Dalvíkur. Snæfellingur
rak rækjuvinnslu í Ólafsvík og gerði
út togarann Má, auk aðildarinnar að
útgerð Snæfellsins. Gunnarstindur
rak frystihús á Stöðvarfirði og gerði
út togarann Kambaröst.
Að lokinni þessari sameiningu
gerði Snæfell út frystitogarann
Björgvin, ísfisktogarann Björgúlf,
sem skráðir vora á Dalvík, nóta-
veiðiskipin Kambaröst og Dagfara
og rækjufrystitogarann Snæfell og
togarana Má og Sólfell. Má var síðan
lagt og hann seldur án veiðiheimilda.
Þá var fiskvinnsla á vegum Snæ-
fells í Ólafsvík, Hrísey, á Hjalteyri,
Dalvík, Stöðvarfirði og í Sandgerði.
Á Stöðvarfirði var lögð áherzla á
frystingu síldar og loðnu, en þau
áforai gengu ekki eftir. Aflaheimild-
ir innan lögsögu vora þá 11.200 tonn.
Á haustdögum hætti Snæfell svo
allri vinnslu í Ólafsvík vegna rekstr-
arerfiðleika, en rækjufrystiskipið
Snæfell var áfram skráð þar með
heimahöfn. Því var þó breytt fljót-
lega og var Snæfell fært undir eist-
neskt flagg í samvinnu við Nasco og
stundaði það veiðar á Flæmska hatt-
inum með veiðileyfi frá Eistlandi en
íslenzkar veiðiheimildir skipsins
voru seldar.
Mikið tap á
rekstrinum
Mikið tap var á rekstri Snæfells
um þessar mundir, eða um 380 millj-
óna tap árið 1998. Mest var tapið á
rekstrinum í Ólafsvík, 112 milljónir
en mikip tap var einnig á rekstrinum
í Hrísey og í Sandgerði. f kjölfar
þessa var ákveðið að hætta afskipt-
um af rækju og uppsjávarfiski, en
sérhæfa félagið í bolfiskvinnslu og
veiðum. Sala nótaveiðiskipanna var
ákveðin og eftir stóð útgerð togar-
anna Björgvins, Björgúlfs og
Kambarastar. í febrúrar 1999 voru
nótaskip Snæfells með veiðiheimild-
um og fiskimjölsverksmiðjan í Sand-
gerði seld til nýs hlutafélags, Barðs-
ness, sem var í eigu KEA,
Síldarvinnslunnar í Neskaupsíað og
fleiri aðila. Veiðiheimildir Snæfells
voru eftir það um 9.700 þorskígildis-
tonn. Á síðasta ári var svo vinnsla
Snæfells í Hrísey lögð niður og
starfsemin þar flutt til Dalvíkur.
Vinnslu víða hætt
Þegar kom að sameiningunni við
BGB á þessu ári hafði Snæfell því
hætt vinnslu í Ólafsvík og farið það-
an með þær aflaheimildir sem fyrir
voru. Sömu sögu er að segja af Hrís-
ey og Snæfell hefur umráðaréttinn
yfir þeim aflaheimildum sem skráð-
ar eru á Kambaröst SU, en allur
þorskur af skipinu hefur verið unn-
inn á Dalvík í nokkur ár. Á móti hef-
ur komið vinnsla á öðrum tegundum
á Stöðvarfirði. Loks er engin vinnsla
á vegum Snæfells í Sandgerði og
nótaskipin hafa verið seld með afla-
heimildum. Miklar sviptingar hafa
því orðið í rekstri Snæfells frá því
það var stofnað fyrir fáum árum.