Morgunblaðið - 25.11.2000, Blaðsíða 15

Morgunblaðið - 25.11.2000, Blaðsíða 15
MORGUNBLAÐIÐ HOFUÐBORGARSVÆÐIÐ LAUGARDAGUR 25. NÓVEMBER 2000 15 Drög að Staðardagskrá 21 fyrir Reykjavík kynnt á opnum en fámennum borgarafundi Vistvænsta höfuðborg norðursins á nýrri öld Almenningi er ætlaður mikill þáttur í metnaðarfullri stefnumótun höfuð- borgarinnar í umhverfísmálum á 21. öldinni undir merkjum Staðar- dagskrár 21. Sigurður Ægisson sat opinn fund um málið í Ráðhúsinu. REYKJAVÍK stefnir að því að verða vistvænsta höf- uðborg norðursins og hefur í því skyni mótað Staðar- dagskrá 21. Þetta kom fram á opnum en afar fámennum borgarafundi sem haldinn var í ráðhúsi Reykjavíkur sl. miðvikudagskvöld, 22. nóv- ember, á vegum umhverfis- og heilbrigðisnefndar Reykjavíkur. Þar voru lögð fram til kynningar og um- ræðu drög að Staðardagskrá 21 fyrir Reykjavík (skamm- stafað SD21), en þar er um að ræða stefnumótun og framkvæmdaráætlun Reykjavíkurborgar í um- hverfismálum á nýrri öld, byggða á hugmyndafræði um sjálfbæra þróun, en hún er skilgreind sem sú þróun sem auðgar lífsgæði fólks án þess að rýra möguleika komandi kynslóða. AIls hefur 31 sveit- arfélag á íslandi tekið upp SD21, hvert með sínum hætti. Formaður umhverfis- og heilbrigðisnefndar, Hrannar B. Amarsson, setti fundinn en Hjalti J. Guðmundsson, landfræðingur og verkefnis- stjóri SD21 fyrir Reykjavík, hélt síðan framsöguerindi um málið. Sagði hann að þetta ferli hafi byrjað í janúar 1997, þegar skipuð var pólitísk nefnd tíl þess að móta umhverfisstefnu fyrir Reykjavíkurborg. í fram- haldi af því hafi borgin gerst formlegur aðili að svokallaðri Alaborgarsamþykkt, sem fjallar um hvemig borgir og bæir i Evrópu ætla að koma á SD21 í viðkomandi sveitar- félagi. Hin eiginlega vinna við SD21, sem á rætur að rekja til Ríó-ráðstefnunnar, hafi síðan byrjað í upphafi árs 1998 og fyrsta stig henn- ar var útgáfa umhverfis- stefnu í maí 1998, sem hafi markað sporin. Frá upphafi hafi undirbúningur við mótun SD21 fyrir Reykjavok verið unninn hjá embætti borgar- verkfræðings og stjórnað af umhverfis- og heilbrigðis- nefnd Reykjavíkur, en ýmsir aðrir starfsmenn borgarinnar þó komið að henni líka. Hjalti var ráðinn 1998 til að leiða starfið. Eitt fyrsta verk hans var að kanna stöðu umhverfismála í Reykjavík og afla sér upplýsinga um hvað grasrótin vildi. Þau drög sem liggja fyrir em af- rakstur þeirrar vinnu. Sagði Hjalti að nú væri komið að almennri kynningu á SD21 í þessu vinnuferli, enda mikil- vægt að borgarbúar taki virkan þátt í mótun þessarar umhverfisáætlunar og láti þannig rödd sína hljóma í framtíðarstefnumótun borg- arinnar. Ellefu meginkaflar Til að ná settu markmiði er nauðsynlegt að skapa borginni áfram góða ímynd á alþjóðavettvangi, segir í inngangsorðum skýrslunnar. Reykjavík verður að vera borg sjálfbærrar þróunar, hreinleika, öryggis, öflugs menningarlífs, trausts við- skiptalífs og góðs mannlífs. Drög að Staðardagskrá 21 fyrir Reykjavík skiptast ann- ars í ellefu meginkafla. Þeir eru: fráveita, loftgæði og hljóðvist, sorp, orka og auð- lindir, landrými og landnotk- un, vistvæn innkaup, nátt- úruvemd, samgöngur, rödd borgarbúa, umhverfismennt og líf í borg á nýrri öld. Hver kafli er síðan fjórskiptur; byrjar á framtíðarsýn, síðan kemur inngangur, því næst er lýst hvað búið er að gera og loks hvað ætlunin er að gera. í máli Hjalta kom fram, að Morgnnblaðið/Ami Sæberg Opni borgarafundurinn, þar sem lögð voru fram til kynningar drög að Staðardagskrá 21 fyrir Reykjavík, var illa sóttur af al- menningi. Flestir eða allir viðstaddir voru mættir þangað vegna vinnu sinnar. Staðardagskrá 21 væri nokk- urs konar eilífðarvél sem þyrfti að endurskoða með jöfnu millibili. Kvað hann Reykjavíkurborg því ætla að fylgja SD21 eftir með ákveðnum aðgerðum, t.d. með því að búa til mæli- kvarða á þróun einstakra málaflokka og framkvæmda sem fylgjast með hvemig borginni miðar í átt að sjálf- bæru samfélagi, og í fram- haldi af því græn reiknings- skil fyrir borgina. Þau verði notuð til að meta og fylgjast með árangri borgarinnar á ýmsum sviðum mannlífs og umhverfismála. Tilgangurinn með grænu bókhaldi sé að búa til einskonar gæðastjórn- unarkerfi á lífsgæði Reykvík- inga, fylgjast með heilsufari borgarinnar og síðast en ekki síst, að fylgjast með að markmiðum í umhverfismál- um sé fylgt eftir á viðunandi hátt. Þá hyggist yfirvöld upp- lýsa borgarbúa um gang mála með þvi að birta skýrslu með yfirliti umhverf- ismála. Þar muni koma fram hvemig miðar í átt að sjálf- bæra samfélagi. Þessi skýrsla muni sýna yfirlit grænna reikningsskila fyrir borgina og endurspegla heilsufar hennar á útgáfu- tíma. Loks ætli borgaryfir- völd að efla fræðslu um umhverfismál innan borgar- kerfísins svo starfsmenn séu betur í stakk búnir að mæta nýjum viðhorfum. Forsenda þess að íbúar séu þátttakend- ur í umhverfismálum borgar- innar sé að starfsmenn henn- ar séu með á nótunum. Borgaryfirvöld gagnrýnd í umræðum að framsögu- erindi loknu kom fram nokk- ur gagnrýni á borgaryfirvöld, m.a. fyrir það hversu illa fundurinn virtist hafa verið auglýstur. I svari við því kom fram, að fundurinn hafi verið auglýstur á stöndum út um víða borg, sem og í útvarpi. E.t.v. hefði átt að auglýsa þetta á annan hátt, en það væri líka spuming um hversu miklu fjármagni ætti að eyða í auglýsingar. Þetta væri eðli málsins samkvæmt dýrt. Annað væri hitt, að stundum reyndist mjög erfitt að fá fólk á fundi eins og þennan, sérstaklega í jafn- stóru sveitarfélagi og Reykjavík. Hugtakið Staðar- dagskrá gæti líka átt þarna nokkurn hlut að máli; það væri enn dáh'tið framandi og ekki víst að almenningur vissi hvað þar væri á ferð- inni. Eflaust væri því nauð- synlegt að kynna það betur, eitt og sér Annað, sem fund- armönnum þótti miður og Framtíðarsýn Reykjavíkur- borgar í Staðardagskrá 21 Reykjavík EFTIRFARANDI markmið um framtíðarsýn Reykjavíkur hvað varðar ellefu mála- flokka er að finna í drögum að Staðardagskrá 21 fyrir Reykjavik: Fráveita Strendur borgarinnar verði aftur hreinar og ómeng- aðar. Skólp verði hreinsað á þann hátt að öllum skuldbind- ingum og kröfum um meng- unarvamir sé fullnægt. Ofanvatn fari sem mest í náttúrulega farvegi án þess að lífríki sé hætta búin. Sorp Sorpmagn frá hveijum íbúa minnki og hlutur endur- nýtingar og endurvinnslu aukist bæði fyrir fyrirtæki og einstaklinga. Notkun hættu- legra efna, eitureftia og myndun spilliefna f borginni verði í lágmarki. Hvatt verði til neyslu og framleiðsluhátta sem stuðla að góðri nýtingu og hreinu ytra og innra um- hverfi. Bætt verði þjónusta við heimili og fyrirtæki í borginni í því skyni að draga úr sorpmagni. Aukin verði ábyrgð framleiðenda vörunn- ar þegar umbúðum hennar er fargað. Allur úrgangur verði með- höndlaður með hagsmuni náttúrunnar að leiðarljósi. Loftgæði og hljóðvist Reykjavik verði sú höfuð- borg þar sem loftmengun mælist minnst í heiminum. Allir borgarbúar lifi og hrær- ist í heilnæmu umhverfi og úti sem inni verði loft hreint og heilsusamlegt. Alls staðar í borginni verði viðunandi hljóðvist. Tekið verði fullt tillit til hljóðvistar við gerð skipulags og hönnun nýrra umferðar- mannvirkja borgarinnar. Orka og auðlindir Hlutur hreinna orkugjafa verði aukinn í almennri orku- notkun. Auðlindir borgar- innar nýtist með sjálfbærum hætti komandi kynslóðum í stækkandi borg. Gætt verði hagkvæmni og spamaðar f nýtingu þeirra. Landrými og landnotkun Skipulag byggðar og um- hverfis stuðli að sjálfbærri þróun samfélagsins, sem og blandaðri byggð, minni ferða- þörf og aðlaðandi umhverfi. Atvinnuuppbygging og umhverfi fyrirtækja verði í samræmi við vistvæna ímynd borgarinnar. Opin svæði verði borgarprýði og haldi náttúrulegri ásýnd sinni, þar sem því verður við komið. Vemdun lands og lífríkis Höfúðstóll náttúrusvæða haldist óskertur, náttúruleg- um fjölbreytileika lífríkis verði við haldið og endur- heimt einstakra votlendis- svæða nái fram að ganga. Samgöngur Samgöngur verði greiðar og öruggar fyrir alla. Vist- vænar samgöngur s.s. al- menningssamgöngur, hjól- reiðar og gangandi umferð verði efldar og stuðlað að notkun sparneytinna öku- tækja og hreinna orkugjafa í borgarumferðinni. Innkaup Sjónarmið umhverfis- vemdar verði höfð að leiðar- Ijósi í rekstri, stjóraun og uppbyggingu borgarinnar. Gætt verði sparsemi og nýtni í rekstri borgarinnar í anda vistvænnar innkaupa- stefnu. Rödd borgarbúa Ibúar borgarinnar, at- vinnulíf og áhugahópar skuli hafa aðgang að upplýsingum og möguleika á þátttöku 1' ákvörðunum varðandi um- hverfi sitt og þátttaka sömu hópa verði alrnennt aukin i' umhverfismálum. Umhverfismennt Miðlað verði þekkingu um mikilvægi umhverfismála í li'fsháttum borgarbúa á nýrri öld og umhverfisfræðsla til íbúa, fyrirtækja og stofnanna verði efld. Líf í borg á nýrri öld Umhverfið verði aðlaðandi og heilnæmt með aukna vel- líðan borgarbúa að leiðar- ljósi. Reykjavíkurborg sýni frumkvæði og fyrirhyggju- semi sem leiði til þess að framkvæmdir og aðgerðir á vegum borgarinnar hafi lágmarksröskun á náttúnmni í för með sér. Umhverfi verði bætt þar sem þess er þörf þannig að komandi kynslóðir eignist betri borg í betra um- hverfi. raunar dálítið undarlegt, var að ekki væri tekið mið af SD21 í svæðisskipulagi borg- arinnar. Úr því yrði að bæta. Sagðist Hjalti sem minnst viija um það segja, enda kannski ekki í sínum verka- hring að svara því. Þó kvað hann aðstandendur SD21 fyrir Reykjavík hafa sent inn athugasemdir, og þannig reynt að fylgja málinu eftir, en endanleg ákvörðun væri tekin á hærri stöðum. En auðvitað væri þetta ákveðið vandamál. Enn eitt málið sem tölu- vert var rætt hafði með samgöngumál að gera. Fannst sumum nóg um þann gífurlega fjölda bifreiða, sem ekið er um götur borgarinnar og kosta íbúana 100 milljarða króna á ári, sé allt tekið með í reikninginn. Þótti strætis- vagnaherferð borgaryfir- valda ekki hafa tekist nógu vel, og kom fram að eflaust myndi betur ganga ef far- gjöld lækkuðu til muna og ekki þó síður hitt ef fólk þyrfti ekki að bíða jafnlengi eftir hverri ferð og nú er. Fáir voru mættir en þátttaka borgara mikilvæg Þegar Hjalti var spurður að því að fundi loknum, hvort það væri ekki áhyggjuefni hversu fáir hefðu setið þenn- an opna fund, með það í huga að einn af ellefu liðum skýrsl- unnar fjallaði beinlínis um mikilvægi þátttöku hins al- menna borgara, svaraði hann því til, að það væri nú ekki alveg að marka, því fjöl- margir væru búnir að kynna sér málið með því að skoða heimasíðu SD21 og gera at- hugasemdir og senda í tölvu- pósti. Benti hann á að um 70% landsmanna hefðu að- gang að Netinu, og sumum fyndist mun þægilegra að nota þá aðferð við að tjá sig um hlutina. Þess vegna hefðu aðstandendur SD21 verið að reyna að nota þann miðil í auknum mæli til að koma þessu á framfæri, í stað þess að vera að halda venjulega fundi, þótt þeir væru allra góðra gjalda verðir, og ekk- ert jafnaðist í raun á við það að tala við fólk augliti til auglitis. Stefnt er að því að borgar- yfirvöld hafi samþykkt drög- in fyrir komandi áramót en athugasemdafrestur rennur út 5. desember nk. Reykjavík
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.