Morgunblaðið - 25.11.2000, Síða 39

Morgunblaðið - 25.11.2000, Síða 39
MORGUNBLAÐIÐ Associated Press A batavegi Houston. AP. JOANNA Minnich, 57 ára gömul bandarísk kona, er á batavegi eft- ir að hafa gengist undir sögulega hjartaaðgerð 1 liðinni viku. Líkt og sagt var frá á þessum siðum sl. laugardag var hjarta hennar tíma- bundið íjarlægt úr brjósti hennar til að unnt reyndist að vinna á þremur æxlum sem myndast höfðu í því. Var hjartað geymt í skál og umlukið ís á meðan Iæknar fjarlægðu æxli úr hjartavegg Joanna Minnich. I þær 45 minútur sem hjartað var utan líkama henn- ar hélt hjarta- og lungnavél í henni lífinu. Þetta er í Qórða skiptið sem slík aðgerð er framkvæmd. Tveir sjúklingar dóu 1983 og 1998 en maður sem gekkst undir slíka að- gerð í fyrra er enn á lífi. Joanna Minnich ræddi við blaðamenn í Houston í Texas á þriðjudag en þá var vika liðin frá því hún gekkst undir þessa miklu aðgerð. Kom fram á fundinum að hún væri byijuð að borða reglu- lega og að henni væri nú óhætt að ganga. „Mér liður vel og ég á ekki lengur í vandræðum með and- ardráttinn," sagði Joanna Minn- ich. „Eg er ánægð að vera hér og hafa íjölskyldu mína hjá mér.“ Hún bætti við að hún hefði aldrei óttast að hún myndi ekki Iifa að- gerðina af. Michael Reardon, sem fór fyrir skurðlæknunum í Houston, sagði að Minnich hefði tekið ótrúlegum framförum á skömmum tíma. Hjartsláttur hennar væri orðinn reglulegur og gert væri ráð fyrir því að hún gæti farið af sjúkrahús- inu í næstu viku. Myndin sýnir Joanna Minnich ræða við blaðamenn á þriðjudag og er eiginmaðurinn við hlið henn- ar. N ætursj ónaukar ■'f k' é Urval nætursjónauka Mjög góð upplausn og langdrægni Hagstætt verð I KIIHtUi A. .IOVSNOV llll. Evjarslóð 7, Revlcjavík, sínii 552 2111. Ný verslun með vörur! Ymiss spennandi opnunartilboð! »Leikföng • Fatnaöur • Diskar i Glös • Gjafavörur • Tilboð á úlpum: 20% & oiswev Opið kl. 11 - 18 Laugardaga frá kl. 10 - 18 T«y*ís Dísney verslunin Laugavegi 82, sími 51 I 1002. VIKU LAUGARDAGUR 25. NÓVEMBER 2000 39 Tilraun með búnað semkann að nýtast hreyfíhömluðum Apar hreyfa vélknúinn arm með heilaboðum The New York Tinies Syndicate. AP. VÍSINDAMENN segjast hafa feng- ið apa til að hreyfa arm á vélmenni með því að flytja heilaboð frá þeim til tölvu. Sýni þetta fram á, að nota megi hreyfihvöt til að stjórna vél með „hugsun“ einni saman. Segja sérfræðingar ennfremur að þetta sé í raun fyrsta skrefið í átt að því að fatlað fólk geti stýrt gervilimum með hugarorku fyrir milligöngu nú- tímatækni. Ritgerð um þessa rann- sókn birtist í tímaritinu Nature 16. nóvember. Raunhæf hugmynd „Það er um það bil áratugur þang- að til við getum gert svona tilraunir á fólki. En ritgerðin sýnir fram á að hugmyndin er raunhæf,“ segir dr. Miguel Nicolelis, líftæknifræðingur við Duke-háskóla í Bandaríkjunum, og einn meðhöfunda rannsóknarinn- ar. Nicolelis og samstarfsmenn hans, sem í fyrra sýndu fram á svipaðar en mun frumstæðari niðurstöður í rott- um, tengdu fjölda rafskauta, sem voru þynnri en mannshár, við ýmsa staði, þ. á m. hreyfistöðvar, í heilum tveggja apa. Rafboð bárust frá heilastöðvunum til tölvu sem tengd var við vélknúinn arm. Þegar aparn- ir teygðu sig eftir mat eða færðu til stjórnpinna hermdi vélarmurinn eft- ir hreyfingunum. Vísindamennirnir skráðu heila- virknina sem samsvaraði hverri hreyfingu apanna. Þessar upplýs- ingar voru síðan notaðar til að búa til hugbúnað sem túlkaði og sagði fyrir Associated Press Miguel Nicolelis, líftæknifræð- ingur við Duke-háskóla í Banda- ríkjunum, heldur á öðrum ap- anna sem notaðir voru við tilraunina. Á myndinni sést einnig tölvustýrði armurinn sem apamir náðu að stjórna með heilaboðum. Von manna er sú að þarna sé fundinn vísir að tækni sem kunni að nýtast hreyfíhöml- uðum þegar fram Iíða stundir. um raunverulega hreyfmgu. „Þegar maður er búinn að átta sig á reglu- num [sem stjórna hreyfingum] er hægt að fara að búa til nýjar hreyf- ingar um leið og þær verða til í heila dýrsins," að sögn Nicolelis. Reyndar þurfti að breyta hugbúnaðinum lítil- lega til þess að taka með í reikning- inn að heilinn fer að huga að hreyf- ingu talsvert fyrr en hún verður. Armur hreyfður um Netið Þegar í ljós kom að hugbúnaður- inn virkaði sem skyldi notuðu vís- indamennirnir hann til að láta apana hreyfa vélknúinn arm í rannsóknar- stofunni. Síðan sýndu þeir fram á að hægt er að senda boðin um Netið til þess að hreyfa svipaðan tölvustýrð- an arm á annarri rannsóknarstofu í öðrum háskóla í tæplega 1.000 kíló- metra fjarlægð. „Boðin frá heila apans segja fyrir um eiginlega hreyfingu apans með mikilli nákvæmni," segir Jung Kim, framhaldsnemandi sem vann við til- raunina. Nicolelis segir að í framtíð- inni verði unnt að láta lamað fólk nota búnaðinn, og geti það stýrt honum með augunum eða ef til vill hugmyndum um hreyfingar. Eru vísindamennirnir nú að vinna að þróun tölvuflögu sem hægt er að koma fyrir undir húð og kæmi í stað- inn fyrir tölvuna sem notuð var í til- rauninni TENGLAR Tímaritið Nature: www.nature.com/
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92

x

Morgunblaðið

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.