Skírnir - 01.01.1862, Blaðsíða 19
Frakkland.
FIiftTTIR.
19
rausn, þá réþst þó nokkur bót á hag manna, og brábasta hallæri
varb afstýrt. En eins og vant er ab verba , þar sem stjórnin og kon-
úngr er allt í öllu, þá vinnst þab sama meb tvöfoldum kostnabi vib
þab, sem er í þeim löndum, þar sem landsmenn bera sjálfir hönd
fyrir höfub sér, og allt gengr á eblilegan hátt; vib þessi kaup öll
var talib, ab ríkisbankinn hefbi, þegar búib var, átt nálægt 90 mill.
franka minna í gulli og silfri, en ábr. I annan stab lá vib hallæri
í hinum miklu ibnabarborgum, mest þó í Lyon, og lágu menn þús-
undum saman atvinnulausir og vib vouarvöl; olli þessu meststyrj-
öldin í Ameríku, og atvinnuskortr af hnekki verzlunarinnar. Gjöf-
um var skotib saman, en þab hefbi hrokkib skammt, ef keisarinn
hefbi ekki einnig skorizt í þetta mál, og varib ærnu ríkisfé til ab
létta hina brábustu naub. Segja menn þó, ab enn sé mikilla muna
vant, ab örbyrgb sé afstýrt. Keisarinn hefir, ab kalla má , aleigu
þjóbarinnar milli handa, enda er hann og allt í öllu. Hann
byggir járnbrautir á hverju ári, og lætr rybja nýja vegu. Hann ver
og mörgum millíónum til ab veita vatni af jörb, og gjöra byggilegt,
þar sem ábr var aubn og óbyggilegt fyrir flóum og mýrum; var til
þess varib eptirstöbvum af hinu mikla ríkisláni, sem tekib var fyrir
nokkrum árum. Borgin París hefir útgjöld á vib meballagi kon-
úngsríki, en einu borgarstjóri (Præfect), settr af keisara, ab
nafni Haussmann, ræbr yfir öllu þessu fé, og bæjarmenn kjósa enga
fulltrúa til ab sjá um hvernig fé þessu sé varib; eru nú brotin nibr
heil stræti og bygb upp aptr af allsherjarfé í miklu glæsilegri mynd,
hallir bygbar, og mörg önnur stórvirki, svo borgin er orbin ókenni-
leg eptir fá ár. Allir embættismenn iandsins hafa ærin laun , og
ér keisarinn örlátr vib þá, og gefr vildarvinum sínum stórgjafir.
Stórmenni ríkisins, sem eru í nánd vib hirbina, eru og skyldabir
til ab halda stór heimbob, og sýna mikib skraut og risnu, gengr
féb þannig í sukki út og inn. f>á er enn hib ærna fé, sem varib
er til herflota landsins og landhers, svo ab Frakkland sé á sætrjám
jafnbúib til vígs og England. — Ekki gengr minna fé til þess, ab
halda her í útlöndum, í Róm, í Kína og Austrlöndum , búa út
leibangr til Austrindía, til Sýrlands, til Mexico, og ab hlutast
þannig til um öll mál, jafnt innanlands og utan, hafa ávallt mörg
járn í eldi, og koma fram sem gjörbarmabr í sem flestum málum
2*