Skírnir - 01.01.1891, Blaðsíða 25

BRETAVELDI 1790—1890.
25
Vancouver (við Kyrrahafsenda járnbrautarinnar) miðja vegu milli Englands
og Ástralíulands eða New Zealands. Þangað til þessu er kippt í lag, fara
margir Suezleiðina.
Nýlendurnar í Ástralíu eru hér um bil jafnstórar og Canada, en eng-
in útlit eru til þess, að járnbrautir verði lagðar yfrum meginland Ástralíu;
innlendisþurkarnir þar eru ekki betri en ískuldarnir við Hudsonflóa. Ástralíu-
menn búa flestir í stórbæjum; þeir eru allir frá Stórbretalandi og þeim er
engin hætta búin af öðrum ríkjum, þó þeim sé mjög illa við, að þau slæi
eign sinni á eyjar í eyjaálfunni. Helzta áhugamál þeirra er nú, hvort
þeir eigi að ganga í bandalög sín á milli. í Canada reyndist það hin
mesta blessun. En það er vandi að koma þessu í kring svo öllum ný-
lendunum liki vel. Sumar hafa tollverzlun, sumar frjálsa vcrzlun, sumar
fjárhag i lagi, sumar i ólagi. Líklegast er, að þær muni fara að eins
og Bandaríkin, leggja háa tolla á allt aðflutt, hvort sem það kemur frá
öðrum hlutum Bretaveldis eða ekki, og hafa frjálsa verzlun og viðskipti
sín á milli. Ef Englendingar ekki leyfa þeim, að halda sér við „Australia
for tbe Australians11 og skemma verzlun sjálfra sin, þá segja þeir slitið
öllu sambaDdi við þá. íbúar Suður-Ástralíu og Queenslands vilja skipta
þeim fylkjum og æðsti ráðgjafinn í New South Wales heflr sagt íræðu,
að Ástralíubúar ættu einir ráð á hverri torfu i landinu og þyrftu ekki
að fara bænarveg til Lundúna. Það sást á, þegar þingið í Lundúnum
fékk 40,000 mönnum í hendur Vestur-Ástralíu, sem er á stærð við Ind-
land, og gaf þeim þing og ráðaneyti, að Euglendingar flnna, hve langt
þeir mega fara. í Suður-Ástralíu hafði Englandsstjóru skipað jarl, en setti
þegar annan i staðinn, er hún fann að landsbúum likaði hann ekki. í
Queenslandi var dugandismaður skipaður jarl, en landsbúar risu svo önd-
verðir gegn honum, að stjórnin varð að lokum að láta undan. Aðalástæð-
an til þessa er sú, að Ástraliubúar vilja vera einir um hituna, ráða sjálfir
hverjir eru jarlar. Þegar bandalögin komast á, — sem verður að fám ár-
um liðnum —, þá skipar ráðaneyti Ástralíu-vísikonungs jarlana, eins og
nú er i Canada, en hann einn er skipaður af Englandsstjórn. í það em-
bætti yrðu þá valdir einhverjir stórhöfðingjar, sem Ástralíumenn tækju
tveim höndum. En sá vandi fylgir hinum nýju bandalögum, að þeir geta
ekki komið sér saman um, hvar höfuðborg vísikonungsins eigi að standa.
Vegna sveitarígs verða þeir að finna sér borg líkt og Washington i Banda-
ríkjunum eða Ottawa í Canada, einhverja landamæraborg. Albury á landa-
mærum New South Wales og Victoríu er líklegasti staðurinn, Ef Ástralía