Skírnir - 01.01.1891, Blaðsíða 43

Rússland.
Rússar eða öllu heldur nokkrir menn, sem ráða hjá Kússakeisara
(Pobedonoseff o. fl.) hafa tekið upp á því gjörræði, að reyna að gera Finn-
land rússneskt, innlima það í hið rússneska ríki.
Hinn 31. desember 1888 voru hér um bil 2,300,000 íbúar á Finnlandi,
af þeim voru Finnar 1,966,000, Svíar 332,000, Rússar 4,650, Þjóðverjar 1800
og 1000 Lappar. í höfnðborginni Helsingfors búa um 60,000 manns. Þegar
Finnland komst undir Rússakeisara 1809, lofaði Alexander keisari, að það
skyldi halda öllnm lögum og venjum sínum, hafa her sér, peninga, mál og
vog, póstgöngur og tolla, þingbundna stjórn o. s. frv. Eogan Rússa mætti
skipa embættismann á Finnlandi eða foringja í Finnaher, sem er 6,000
manns. Þing Finna er í fjórum deildum, klerkar, borgarar, aðalsmenn og
bændur.
Sumarið 1890 fór að brydda á yfirgangi Rússa. Þeir lögðu allar
póstgöngur á Finnlandi undir innanríkisráðgjafa sinn í Pétursborg, skyld-
uðu Finna til að læra rússnesku og fleira því um líkt. Jarlinn á Finn-
landi lét draga út allar greinir í blöðunum, sem kurruðu yfir þessu, og
eitt blað var gert upptækt. Þetta var brot á prentfrelsi, brot á stjórnar-
skrá Finna. Lærðir menn á Finnlandi rituðu gegn þessari lögleysu, en
bækur þeirra voru bannaðar í Rúslandi; rússneskur prófessor ritaði gegn
þeim bók, og þóttist berja þá niður. Til dæmis um, hve áreiðanleg sú
bók er, skal jeg nefna, að höfundur segir meðal annars, að Olafur helgi
hafi fallið við Svoldur, o. fl., sem er jafnrétt.
Finnum er vel til keisara; ferðast hann opt á sumrin á léttiskútu
fram með ströndum Finnlauds, og er honum þá ætíð vel fagnað. Nú sáu
þeir, að hann veitti fé manni þeim, er skrifaði níð um Finnland. En þó
gátu Svíar og Finnar á Finnlandi ekki orðið á eitt sáttir; hefur lengi
verið rígur milli þeirra (Suecomanar, Finnomanar). Fyrir vestan Helsingja-
botn tók menn sárt ójafnaður Rússa, þvi þá rekur minni til þeirra tíma, er
Finnland var sænskt fylki. Fannst Svíum, að allt, sem Finnum væri
gert til miska, væri sér gert. Við árslok var svo komið, að Finnar bjugg-
nst við fleiru illu af hendi Rússa, og Svíar létu hermannlega, ætluðu að
víggirða hafnir og búa her sinn.
í fylkjunum við Eystrasalt sæta Þjóðverjar þungum búsifjum. Pobe-
donoseff reynir hvað hann getur að gera þá rússneska og grísk-kaþólska,
og er beitt meiri hörku þar en í Slésvík við Dani, Þýzkalandsstjórn hef-