Fjölnir - 01.01.1847, Blaðsíða 60
00
Allt, seni riokkuð töluvert greinir sköpulag fuglanna
frá öðruni tlýruni, kemur af því, hvernig þeim er ætlað
að lira»ra sig. Jeir eiga að fljúga, og eptir því verður
allri lögun þeirra að vera háttað. jiað, seni fuglarnir
mest eru frálirugðnir öðrum dýruin í, og hver maður sjer,
sem lítur á |)á, er sköpulagið á franiliiminuni; á öðrum
tlýrum eru það hentlur, fætur, hreifar, hægsli eða uggar;
en á fuglunum eru framlimirtiir alstaðar orðnir að vængjum,
og livað hafa þeir nú fengið í hantla eða framfóta stað?
auðsjáanlega neíið, og ættu þeir að geta haft gagnafþví,
lá þeim á að geta verið íiniir að snúa höfðinu. 'Jiess vegna
er hálsinii svo fjarskalega langur og liðirnir í honum svo
niargir; og það, sem merkilegast er, [)ví er komið svo
fyrir, að höföinu verði snúið allt í kring. jþið niunið, ef
til vill, að á höfði á skepnum stanila tveir hnúðar
(condyli) niöur í hanakringluna, til að stöðva það á búknum,
eu á fuglunum cru [ieir orðnir að einu typpi, sem
höfuðið snýr sjer á, cins og [iað vill. Til að styðja vængina
er allur búkurinn óheygjanlegur, aðkallaniá; hryggurinn er
oröinn aö breiðum og sterkum beinflögum og bringuheinið
langtuni stærra, enn á öðrum skepnuni; en til hvers er
jiá kaniburinn á Jiví? til þess, að bringuvöðvarnir sterku
(kjötið á skipinu) hafi [ní meira rúm, að festa sig á;
Jieim hlýtur að vera komið vel fyrir, [)ví nóg hafa þeir að
gera, að róa vængjunum. Fiðrið á búknum er skjólgott;
því fuglarnir verða að vera úti í ölln, og ofan í kaupiö
ferðast í loptinu; en þar er ætíð ískalt, þegar hátt er
komið. En þó er eitt höfuðeinkenni í sköpulagi allra
fugla, og niiöar líka til sama augna-niiðs. 011 beinin (eða
fuglapípurnar) eru hol innan og merglaus. Jað er auð-
vitað, að á [tessu verða þeir Ijettari, enn önnur dýr, sem
eru þeim jafnstór að vexti; en hjer að auki eru göt á
beuiunum og holur út undir skinnið, svo loptið streymir
alstaðar inn í þau. Fuglarnir anda því ekki einungis með
luiigunum, heldur, að kalla má, með öllum líkamanum, og