Ný félagsrit - 01.01.1863, Blaðsíða 20
20
UM STJORN OO FJARHAO.
nokkru leyti uppástúngur þjúíífundarins af) stySjast vií),
og Island gat eins vel átt þar inn í eins og Láenborg,
en þaí) vildi þá stjúrnin ekki um þær mundir, heldur
víafei Island sjálf útúr húpnum, og hélt fram hinu réttar-
lausa ástandi sem verife hafbi, einsog hún væri fastrábin
í að neyta framkvæmdarvaldsins til þess afe halda íslandi
sem sérstaklegri hjálendu konúngsríkisins, efea sem einum
hluta þess, ef Íslendíngar fengist mef) tímanum til af
gánga ab þeim kjörum, og kæfa allar sínar tilhneigíngar
til ah lifa sínu eigin þjúfclííi og „una svo gla&ir vi& sitt.“
— En sí&an 1857 hefir stjúrnin litib nokkru frjálslegar á
þetta mál, og smásaman nálgazt þá sko&un, sem hefir
hinn síBara kostinn í för meh sér. Alríkiö hefir komizt
á sundrúng miklu meiri en þá, sem uppástúngur þjúb-
fundarins gjör&u rá& fyrir e&a gátu leidt af sér, og hinir
frjálslyndu menn, sem nú um nokkur ár hafa setii) í rá&i
konúngs, hafa sé&, a& til einkis gagns var aö tosa Islandi
í því lagalausa sambandi, sem nú hefir veriö um nokkur
ár, svo nau&syn kraf&i a& ná samkomulagi um einhvern
vissan réttargrundvöll sambandsins, byg&an á samþykki
Islendínga, einsog lofa& var í konúngsbréfi 23. September
1848. En þegar nú hi& lagalausa og réttarlausa sam-
band ekki getur sta&izt lengur, og þegar ekki er heldur
faranda fram á þá kosti, sem bo&nir voru 1851 á þjú&-
fundinum, þá liggur beint fyrir anna&hvort a& taka þá
hugmynd, sem þjú&fundurinn hefir byggt á uppástúugur
sínar, sem er jafnréttis hugmyndin, e&a þá a& taka hina
hugmyndina, sem vér getum kallafe hjálendu e&a nýlendu
hugmynd, og byggja sínar uppástúngur á henni. Og þare&
vér nú ekki þekkjum nokkurn danskan mann svo frjáls-
lyndan, aö hann ekki vili láta Dani bera ægishjálm yfir
öllum samþegnum sínum, e&a Danmörku vera ef9ta og