Gefn - 01.01.1870, Side 27

27
draga fjöður yfir eigin viti. Alls konar glys og óskikkan-
leg iæt-i hafa flutzt frá Frakklandi — París — og út um
heim, og í þeim löndum, sem einhverra orsaka vegna hafa
verið því vináttu bundin, hefir verið tekið á móti þessu
báðum höndum og allt þókt fagurt og eptirbreytnisvert; en
hefði það komið frá þjóðverjum, þá hefði líklega öðruvísi
verið á litið. — Aptur á hinn bóginn fundu þjóðverjar sér
skylt að hata Frakka og fvrirlíta þá: þeir hötuðu þá sem
rómanska þjóð, afkomendur eða arftökumenu hinna fornu Eóm-
verja, sem höfðu kúgað og kvalið Germana; þeir fyrirlitu þá
fyrir siðaspillínguna sem óneitanlega fór fjöllunum hærra og
gróf sig eins inn í þjóðverjaland sem annarstaðar, samkvæmt
orðum postulans: »það illa, sem eg ekki vil, það geri eg«.
Hafi Frakka stjóru, og sér í lagi Napóleon, nokkurn
tíma lagt stund á herbúuað, þá var það eptir orrustuna við
Sadova, sem fyllti þá svo mjög af öfund og ergi að þeir
liafa kallað hana forsmán Frakklands. Frá því I066 og til
1870 hefir varla verið talað né hugsað um annað í Frakk-
landi en herbúnað og heræfíngar, allt í þeim tilgángi, að
verða Prússum meiri. Frakkar sáu, að dugnaður Prússa
ávann þeim glæsilegan sigur, en þeir sáu heldur ekki meir.
Um fjögur ár voru þeir að búa her sinn og skip — til hvers,
það vissi enginn; allir sögðu að friður stæði þá með sem
mestum blóma — hvað meira var, þeir vissu það ekki sjálf-
ir. Napóleon var hinn herkænasti og vitrasti — því verð-
ur ekki neitað; en hann fékk ekki ráðið öllu því sem hann
vildi: hann vildi til að mynda innleiða almenna varnarskyldu
í Frakkland, en þíngið stóð svo fastlega á móti því, að því
varð eigi framgengt, og í fleiru var ráðum Napóleons hafnað;
það eina sem honum yfirsást verulega í, var það að hann
rýmkaði of mikið um Frakka. Yér skulum nú ekki orð-
lengja þettameir, enbætaþví einu við, að öll blöð í Frakk-
landi og þar með öll þjóðin, sem var æst og egnd af blöð-
unum, æpti og óskaði eptir stríði og allir gerðu sér í hugar-
lund að Frakkaher þyrfti ekki nema að líta á pjóðverja —
þeir mundu falla »fyrir sjóninni einni saman« eins og bónd-