Fréttir frá Íslandi - 01.01.1874, Síða 16
16
J)JÓÐHÁTÍÐ1N.
pað ókurteisi við konung, ab láta ógetið [icssa bezta vorks hans við ís-
lcndinga, að gefa þeim löggjafarvald og fjárráð, cnda mundi fiess ef til vill
enn liafa orðið lengi að bíða, ef góðvildar konungs hefði oigi að notið, svo
mundu og gallar stjórnarskrárinnar eigi vcra konungi að kenna, heldur
ráðgjafa jieirn, er hann [iar liefði haft til ráðaneytis. A pctta fjellust flost-
ir fundarmenn, og var 9 manna ncfnd kosin tll að semja ávarpið. Frum-
varp Jiað, er nefnd sú samdi til ávarpsins, var sampykkt með litlum orða-
broytingum, fyrst af öllum hinum kjörnu fundarmönnum, en síðan af öll-
um pingheimi. Jón málaflutningsmaður Guðmundsson hrcyfði [iví, aðbœtt
yrði inn í ávarpið ósk um fiað, að íslendingar fcngju fullt jafnrjetti við
sampegna sína í Danmörku; en fundarmenn töldu Jiaö ójiarft, með [iví að
rjettindi landsins væru skýrlega tekin fram í ávarpinu. pá lagði Jón
GuÖmundson [iað til, að rita ráðgjafa íslands sjcrstakt ávarp, og segja par
afdráttarlaust, hvað væri að stjórnarskránni; en fundarmenn mæltu á móti
pví, af [>eim ástœðum, að [ijóðin hefði eigi enn fengið nokkra löglega liirt-
ingu um [iab. að hún hcfði neinn ráðgjafa, og [iar að auk ætti fiað eigi
við, að fara hjer að semja um stjórnarmál. Hvarf Jón [iá frá tillögum sín-
um og ritaði undir ávarpið meö öðrum. pá var rœtt um [i j ó ð h á t í ð a r-
h a 1 d i ð á pingvöllum, og nefnd kosin til að stýra pví og ráða allri til-
högun pess. — pá var og rœtt um gufuskipsferðir meðfram strönd-
um landsins. Stúdentar í Rcykjavík höfðu látið boðsbrjef út ganga til
samskota í pví skini; hafði pví sumstabar verið tekið með allmiklum áliuga
og jafnvel veriö lofað nokkrum samskotum til poss. En hjer kom pað
fram, að margir örvæntu um, að unnt væri að lcoma slíkum fcrðum á mcð
frjálsum samskotum, og töldu enda tvísýnt, að pað mundi geta borgað sig.
pó kom fundarmönnum saman um að fella okki málið en fela pað á hendi
alpingi að koma pví áleiðis; var nefnd síöan kosin til pcss að búa málið
undir ping, og leita enn frjálsra samskota. — pessu næst var rœtt um pað,
ab stofna fjelag til að cfla og bœta atvinnuvegi lands-
ins, eptir tillögu Jakobs Hálfdánarsonar frá Grímsstöðum. Fundarmönn-
um pótti hugsunin fögur og fyrirtœkið parft, on gátu elcki gert sjor grein-
ilegahugmynd um, hvernig slíku fjclagi skyldi liaga; pví fjckk petta fjolag
cigi nógu öflugar undirtcktir, og lyktaði moð pví, að tillagan var tckin
aptur að sinni. — Enn frcmur var rœtt um pað, að stofna m e n n t u n-
arskóla handa alpýðu, eptir tillögu pórarins prófasts Böðvars-
sonar í Görðum, er gefið hafði fje til slíkrar stofnanar; varð pað niðurstaða
pess máls, að ncfnd var kosin til að koma pví lengra áleiðis. pá var að
lyktum rœtt um pað, ab senda frá fundinum á v a r p t i 1 J ó n s S i g-
urðssonar I Kaupmannahöfn í pakklætisskini fyrir baráttu lians fyrir
[ijóðmálofnum landsins, og var pað sampykkt í einu hljóði.
Meðan á fundi pessum stóð (5.—6. ágúst) voru pjóðhátíðargcstirnir
sífcllt að fjölga, og miðjan dag hinn tí. ágúst var par samankominn mikill
manngrúi úr pví nær öllurn hjeruðum landsins og allmargir úr öðrum
löndum, sumir harðla langt að kornnir. pótti mönnum nú eigi hlýða að