Fréttir frá Íslandi - 01.01.1874, Blaðsíða 41
ATVlNNDVEOiR.
41
því að batinn kom um sumarmál. Fáir munu Jiví hafa fellt fjenað sinn úr
hor, en allvíða var fjonaður magur frameptir vorinu. Sauðburður gekk
víðast vel, {iví um fiann tíma var allgóð tíð. Málnyta var aptur fremur
í minna lagi. Fjárheimtur um haustið voru sagðar misjafnar. Fjár-
s k a ð a r urðu sumstaðar allmiklir um haustið í ofviðrunum, svo sem fyr er
ávikið. Sláturfje reyndist víðast í lakasta lagi, bæði að mör ogholdum.
Lítið hefur næstliðið ár verið kvartað undan almennum óþrifakvillum
í fjenaði, en fiar á móti hafa drepsóttimar, fjárkláðinn og bráðasóttin haldizt
við, og víða gjört allmikið tjón. Að Jiví er fjárkláðann snertir, pá hafa
menn lengi búizt við, að honum mundi verða gjöreytt pú og pegar, en
pað hcfur reynzt öðru nær, og nú hefur hann enn að nýju breiðzt út með
nýjum krapti. í byrjun ársins var kláði í Grindavík og Krýsivík; dýra-
læknir var sendur pangað, og bauð hann, að baðanir skyldu fram fara. prátt
fyrir petta breiddist kláðinn lengra austur á við, í Selvog, og paðan í Ölf-
us; fór svo fram mostan hluta ársins, að stundum var fje talið hoilbrigt í
öllum pessum hjeruðum, en aptur annað veifið kláðasjúkt, og er eigi gott
að henda reiður á, hvað satt er í poim efnum, en víst or pað, að kláði var
par jafnan öðru hverju. i Mosfellssveit og sumum öðrum sveitum suður með
sjó var slíkt hið sama. Svo erað sjá sem kláðasjúku fje úr sumum hinum
sýktu sveitum hafi verið sleppt á afijett um sumarið, og lofað að ganga
saman við heilbrigt fje úr öðrum hjeruðum; við pað hefur hið heilbrigða
fje sýkzt, og borið sýkina aptur með sjer í pau hjeruð, er heilbrigt fjevar
í; varð sú raunin á um haustið eptir að fje kom af afrjetti, að kláðinn
kom upp í sveitum á búbar hendur við kláðasviðið, svo sem í þingvalla-
sveit og Grímsnesi að austan, en Borgarfirði að vestan. Tilraunir hafa
vorið gjörðar til pess að lækna kláöann með böðunum, en hvorttveggja var,
að baðmeðöl vantaði að mestu, enda reyndust lækningar mjög kostnaðar-
samar, en pó eigi nœgilega áreibanlegar. þar við stóð um árslok. Dýra-
læknir fjekk litlu áorkað og yfirvöldin sömuleiðis; höfðu pau lítinn óttaaf
kláðanum sem fyr, en bœndur mikinn, einkum í hinum ósýktu hjeruðum
f grennd við kláðasviðið. Bráðasóttin á sauðfjonaði varð allskœð
víðaum haustið, einkum á suðurlandi; einna skœðust virðist hún hafa verið
á Skeiðum, í Grímsnesi og í Borgarfirði; misstu sumir bœndur úr henni
allt að 100 fjár. Ekkert ráð hefur enn fundizt við sýki possari, pað er
einhlítt sje, pví að pað hofur öðrum misheppnazt, er öðrum hefur dugað.
Helzt hafa menn komizt að peirri niðurstöðu, að bezta ráðið við hennisje
pab, að takaaö hýsa fje pegar á haustnóttum, pótt nœgirhagar sjeu, en í
fæstum sveitum hagar svo til, að mögulegt sje að halda sauðfje með peim
kostum, nema örfátt, og pví hefur pað pótt langt frá að vera tilvinnandi.
Bráðasótt á hestum og nautum, eðamiltissýki, hefur ennsemnokkur
undanfarin ár gjört vart við sig, svo sem á Álptanesi og í Laugardal syðra
og í Miðdölum vestra, en bceld hefur hún aptur orðið niður, áður en hún
næði að breiðast út.
Litlar tilraunir hafa menn gjört til að efla fjárrœktina með pví að