Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Ukioqatigiit

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1970, Qupperneq 19

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1970, Qupperneq 19
TÁ-BAGALL FRÁ ÞINGVÖLL]M 23 5 Þegar ljóst er orðið, að tá-bagallinn frá Þingvöllum er fullgilt tignartákn biskups eða ábóta frá þriðja fjórðungi 11. aldar, kemst maður ekki hjá að hugleiða hver muni átt hafa og borið bagalinn. Leit að mönnum í sambandi við fornleifar skyldu menn gjalda var- hug við og umfram allt ekki láta hana skyggja á menningarsögulegt gildi góðra hluta. En í þessu tilviki kemur svo fátt til greina, að fljótt er upp talið. Um ábóta þarf ekki að ræða, klaustramenn voru engir á Islandi á tímabilinu 1050—1075. En sá tími fellur furðu- lega nákvæmt saman við biskupstíð fyrsta íslenzka biskupsins, Isleifs Gissurarsonar í Skálholti, sem vígður var 1056 og sat í embætti til 1080, er hann andaðist. Langt var þá enn þar til Hólastóll væri stofnaður, og er því ísleifur eini íslenzki biskupinn, sem hér er í landinu, þegar bagallinn frá Þingvöllum var og hét. ísleifur biskup kemur því til greina sem fyrsti handhafi þessa merkilega hlutar. Segja mætti, þótt það sé raunar út í bláinn, að búast mætti við því að svo mikill höfðingi sem Isleifur hefði borið tilkomumeira tignartákn en þetta. Minnast má þess, að bagall Páls biskups, sem þó var alveg sérstakur auðmaður og tilhaldsmaður um íburð kirkju og kirkjugripa, er ekki miklu stærri eða tilkomumeiri en þessi. Einn- ig má finna sér það til, að með ólíkindum væri, að bagall úr Skál- holtskirkju hefði týnzt á sjálfum Þingvöllum, en hér er vant um að segja, hvað að baki liggur. En fleira kemur til greina. Biskupar voru hér á landi á undan ísleifi og að nokkru samtímis honum, og eru um þá góðar heimildir í Islendingabók Ara og Hungurvöku, þótt fáorðar séu.24 Ari hlýtur að hafa haft miklar spurnir af mönnum þessum, sem eru samtíma- menn foreldra hans. Biskupar þessir voru trúboðsbiskupar og höfðu að sjálfsögðu ekki verið vígðir til stóls. Sumir þeirra voru hér á landi á fyrri hluta 11. aldar og koma ekki til greina sem eigendur Þingvallabagalsins af þeim sökum. Þannig er til dæmis um Hróðólf biskup í Bæ, sem hér var í 19 ár (1030-1049), en er kominn til Englands 1050 og deyr 1052 sem ábóti í Abingdon. Um Jón biskup írska er ekki ljóst, hve lengi hann hefur verið hér á landi, en hann deyr píslarvættisdauða á Vindlandi 1066, ef hann er sá sem Adam af Brimum kallar Johannes Scotus, eins og menn ætla. Hann kemur þó til greina sem eigandi Þingvallabagals. Sama er að segja um Bjarnharð saxlenzka, sem var hér í 19 ár (1048—1067), en fór þá til Noregs og varð biskup í Selju. Enn kemur til greina Heinrekur
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136
Qupperneq 137
Qupperneq 138
Qupperneq 139
Qupperneq 140
Qupperneq 141
Qupperneq 142
Qupperneq 143
Qupperneq 144
Qupperneq 145
Qupperneq 146
Qupperneq 147
Qupperneq 148
Qupperneq 149
Qupperneq 150
Qupperneq 151
Qupperneq 152
Qupperneq 153
Qupperneq 154
Qupperneq 155
Qupperneq 156

x

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Árbók Hins íslenzka fornleifafélags
https://timarit.is/publication/97

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.