Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Árgangur

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1970, Blaðsíða 5

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1970, Blaðsíða 5
TÁ-BAGALL FRÁ ÞINGVÖLLUM 9 ara spanskgrænuhrúður, helzt niðri í skorum og innan á krókunum. Spillir þetta nokkuð heildarsvip húnsins nú. Mál húnsins eru sem hér segir: Þvert yfir um krókana er hann 8,7 sm, falurinn er 5,1 sm að lengd eða hæð, falopið er að utanmáli 2 sm, en mest þvermál falsins (um upphleypta hringinn) er 2,4 sm. Stofn húnsins er hólkur eða falur, sem stafsendinn hefur gengið upp í, og þar er hann reyndar enn. Op falsins er 1,5 sm í þvermál, en síðan þrengist holið eða pípan upp eftir eins og teikning af stafs- endanum sýnir. Falurinn er opinn upp úr, en efra gatið er miklu minna en hið neðra og ekki kringlótt. Af stafnum sjálfum er nú aðeins varðveittur tappinn, sem er innan í falnum sjálfum og 1,5 sm langur bútur þar fyrir neðan (3. mynd). Stafurinn hefur að öllum lík- indum verið úr hornviði (Cornus sanguinea L.). Það er harður viður og hefur því mikið slitþol, vex víða í Evrópu, m. a. í Danmörku, Suður- Svíþjóð og við Oslófjörð, þægilegur viður að renna og fægja og þykir góður í göngustafi.- Þvermál stafsins hefur verið 2 sm eins og ytra þvermál falsins neðst, en hann hefur nú rýrnað nokkuð. Um lengd stafsins verður ekkert sagt. Falurinn hvílir á þverskornum stalli, en frá stallinum og upp í falinn gengur uppmjókkandi tappi, sem nær alveg upp úr og er jafnlangur falnum, 5,1 sm. Húnninn hefur verið vandlega festur á stafsendann. Gerð hefur verið klauf ofan í efri enda tappans alllangt niður eftir og hæfilegur flevgur úr venjulegri furu rekinn ofan í hana gegnum efra op falsins. (Skyldi slíkur fleygur ekki hafa verið nefndur veggur á máli fornmanna?) Sýnir það, að það op er upprunalegt eða hefur a. m. k. verið þegar húnninn var settur á þennan staf, sem ekki þarf endilega að vera sá fyrsti, þótt ekkert bendi til annars. Það er ekki laust við, að svo gæti virzt sem eitthvað lítils háttar hafi verið numið ofan af hún- inum í skarðinu milli krókanna, aðeins stýft ofan af dálitlum odd- um báðum megin.4 Það er eitthvað snubbótt og vandræðalegt við fráganginn þar, engu líkara en sorfnir hafi verið fletir út frá mið- stykkinu, sem ekki eru upprunalegir og rjúfa hið kúpta yfirborð krókanna. Þetta er þó ekki víst, og má vera að frá upphafi sé flötur látinn myndast smám saman frá hábungu krókanna og niður í skarðið. En þá er það klaufalegra en annað á þessu verki. Þá skal húninum sjálfum lýst nokkru nánar en þegar er fram komið, og vísast um leið til ljósmynda og uppdrátta (1. og 2. mynd, a—b). Húnninn er samhverfur um miðlínu falsins, tveir krókar eins út til beggja hliða. Samhverfingin er mjög fullkomin að því er tekur til útlínanna. Krókarnir falla nákvæmlega saman að útlín-
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156

x

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Árbók Hins íslenzka fornleifafélags
https://timarit.is/publication/97

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.