Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1970, Blaðsíða 135
SKÝRSLA UM ÞJÓÐMINJASAFNIÐ 1969
139
Viöhald oamalla bygginga.
Aðalátakið viðvíkjandi gömlu byggingunum var gagnger viðgerð
baðstofuhússins á Keldum, sem orðið var mjög illa farið en var nú
fært í gott horf. Hús þetta var reist 1891, og er baðstofan á lofti en
undir henni stofur tvær, lítið svefnherbergi, og eldhús. Ekki mun
hafa verið hreyft við húsi þessu að neinu ráði síðan það var reist.
Mikill fúi var kominn í grind og sums staðar í þiljur og gólf, og
járnið á baðstofunni var allmjög ryðgað. Hlaðnir veggir voru einn-
ig farnir að gefa sig víða.
Viðgerðina önnuðust Guðmundur Jónsson Ossabæ, Isleifur Sveins-
son trésmiður Hvolsvelli og Jóhann G. Guðnason Vatnahjáleigu, og
auk þess vann Oddur Oddsson á Heiði að veggjahleðslu. Teknar voru
þiljur innan úr herbergjunum niðri og gert við grindina eftir því
sem með þurfti. Var aflað rekaviðar til viðgerðarinnar og undir-
stöður allar treystar, skipt um gólflista og þær þiljur, sem ónýtar
voru, svo og gólfborð. Reynt var eftir megni að nota að nýju allt
gamalt timbur eftir því sem unnt var. Veggir voru hlaðnir upp og
aflað nokkurs af nýju og betra hleðslugrjóti. Skipt var síðan um
járn á öllu húsinu og reiðingstorf, sem hafði verið til einangi’unar
í þaki, tekið brott. Ýmsar aðrar lagfæringar voru gerðar á Keldum,
t. d. brotinn niður steinsteypuveggur á lilaðinu og fyllt mikil gryfja
við vesturenda eldhússins, þar eð hún fylltist ævinlega af snjó sem
bráðnaði síðan og rann inn í húsin. Gryfja þessi var hins vegar
leifar baðstofutóttarinnar, en baðstofan stóð fyrrum þar sem eld-
húsið er nú og náði lengra til vesturs en það. — Þá var ráðizt í að
gera pípuhlið í heimreiðina að Keldum og kostaði safnið það. Gestir
þar skildu hliðið mjög oft eftir opið með þeim afleiðingum, að
skepnur fóru í túnið, stundum oft á dag, þannig að ekki varð hjá því
komizt að ganga frá hliðinu á þennan iiátt.
Á næsta ári þarf síðan að mála baðstofuna utan og yfirfara önn-
ur hús á Keldum, svo og að hlaða upp og snyrta traðirnar heim að
bænum. Eins og áður hefur verið skýrt frá eru Keldur fjölsóttur
fei’ðamannastaður og er því höfuðnauðsyn að hafa þar allt í sem
beztu lagi, sem og annars staðar, þar sem slíkum menningarminj-
um er við haldið.
Safnið veitti á árinu nokkra ráðleggingu um viðgerð tveggja
merkra húsa, Hvammskirkju í Norðurárdal og hússins Grettisgötu
11, Reykjavík. Hvammskirkja, sem reist er síðla á síðustu öld, var
tekin til gagngerðrar viðgerðar, og var leitað til Harðar Ágústsson-
ar um ráð við viðgerðina. Fóru hann og þjóðminjavörður upp að