Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Árgangur

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1970, Síða 5

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1970, Síða 5
TÁ-BAGALL FRÁ ÞINGVÖLLUM 9 ara spanskgrænuhrúður, helzt niðri í skorum og innan á krókunum. Spillir þetta nokkuð heildarsvip húnsins nú. Mál húnsins eru sem hér segir: Þvert yfir um krókana er hann 8,7 sm, falurinn er 5,1 sm að lengd eða hæð, falopið er að utanmáli 2 sm, en mest þvermál falsins (um upphleypta hringinn) er 2,4 sm. Stofn húnsins er hólkur eða falur, sem stafsendinn hefur gengið upp í, og þar er hann reyndar enn. Op falsins er 1,5 sm í þvermál, en síðan þrengist holið eða pípan upp eftir eins og teikning af stafs- endanum sýnir. Falurinn er opinn upp úr, en efra gatið er miklu minna en hið neðra og ekki kringlótt. Af stafnum sjálfum er nú aðeins varðveittur tappinn, sem er innan í falnum sjálfum og 1,5 sm langur bútur þar fyrir neðan (3. mynd). Stafurinn hefur að öllum lík- indum verið úr hornviði (Cornus sanguinea L.). Það er harður viður og hefur því mikið slitþol, vex víða í Evrópu, m. a. í Danmörku, Suður- Svíþjóð og við Oslófjörð, þægilegur viður að renna og fægja og þykir góður í göngustafi.- Þvermál stafsins hefur verið 2 sm eins og ytra þvermál falsins neðst, en hann hefur nú rýrnað nokkuð. Um lengd stafsins verður ekkert sagt. Falurinn hvílir á þverskornum stalli, en frá stallinum og upp í falinn gengur uppmjókkandi tappi, sem nær alveg upp úr og er jafnlangur falnum, 5,1 sm. Húnninn hefur verið vandlega festur á stafsendann. Gerð hefur verið klauf ofan í efri enda tappans alllangt niður eftir og hæfilegur flevgur úr venjulegri furu rekinn ofan í hana gegnum efra op falsins. (Skyldi slíkur fleygur ekki hafa verið nefndur veggur á máli fornmanna?) Sýnir það, að það op er upprunalegt eða hefur a. m. k. verið þegar húnninn var settur á þennan staf, sem ekki þarf endilega að vera sá fyrsti, þótt ekkert bendi til annars. Það er ekki laust við, að svo gæti virzt sem eitthvað lítils háttar hafi verið numið ofan af hún- inum í skarðinu milli krókanna, aðeins stýft ofan af dálitlum odd- um báðum megin.4 Það er eitthvað snubbótt og vandræðalegt við fráganginn þar, engu líkara en sorfnir hafi verið fletir út frá mið- stykkinu, sem ekki eru upprunalegir og rjúfa hið kúpta yfirborð krókanna. Þetta er þó ekki víst, og má vera að frá upphafi sé flötur látinn myndast smám saman frá hábungu krókanna og niður í skarðið. En þá er það klaufalegra en annað á þessu verki. Þá skal húninum sjálfum lýst nokkru nánar en þegar er fram komið, og vísast um leið til ljósmynda og uppdrátta (1. og 2. mynd, a—b). Húnninn er samhverfur um miðlínu falsins, tveir krókar eins út til beggja hliða. Samhverfingin er mjög fullkomin að því er tekur til útlínanna. Krókarnir falla nákvæmlega saman að útlín-
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140
Síða 141
Síða 142
Síða 143
Síða 144
Síða 145
Síða 146
Síða 147
Síða 148
Síða 149
Síða 150
Síða 151
Síða 152
Síða 153
Síða 154
Síða 155
Síða 156

x

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Árbók Hins íslenzka fornleifafélags
https://timarit.is/publication/97

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.