Norðurljósið - 01.01.1965, Page 10

10
NORÐURLJÓSIÐ
ir opnað dyrnar fyrir tveimur nýjum alsælutrúarstefn-
um. Annað er hin mikla áherzla hans á sigur einræðisvalds
Guðs og náðar hans. Kenning hans er: að Guð í Kristi
kaus dauða og útskúfun (rejection) handa sjálfum sér, en
handa mannkyninu líf og móttöku. Hann kennir skýrt,
að einræði Guðs og náð geti ekki hindrazt af mannin-
um, heldur munu hrósa sigri. En samtímis reynir hann að
forðast afleiðingar þessarar staðhæfingar með því að
segja, að mannleg ofdirfska leiði okkur til að segja, hvað
Guð geri að lokum við manninn í eilífðinni. Það er samt
sem áður augljóst, að sé ekki hægt að standa á móti Guði
vegna þess, að hann er einvaldur, og ef hann hefir í Kristi
ákveðið líf og móttöku allra manna, þá munu allir frels-
ast. Þetta er blátt áfram hin gamla alsælukenning Or.igens,
en klædd í tuttugustu aldar búning. Hún fer lengra en
okkar þjóðlega alsælutrú og er þess vegna móttækilegri
fyrir þá, sem hafa lengi varið kristna guðfræði fyrir
árásum hinnar.
Hin nýja alsælukenning er ákaflega aðgengileg, jafn-
vel fyrir menn, sem eru evangeliskir. I fyrsta lagi er hún
fædd og fóstruð á grundvelli kenninga evangeliskra biblíu-
legra guðfræðikenninga. I öðru lagi gefur hún lausn á
vandamálum viðvíkjandi syndinni, lausn, sem dregur
ekki úr alvarleik syndarinnar, en sýnir einnig friðþægingu
Krists, að hann dó í stað syndarans. I þriðja lagi gefur
hún von — byggða á verki Kr.ists fremur en mannlegum
tilfinningum eða þögn ritningarinnar — fyrir hina þrjá
flokka glataðra manna. Hún gefur von um frelsun manna,
sem aldrei hafa heyrt fagnaðarerindið. Hún gefur von
um annað tækifæri handa þeim, til að frelsast, sem á
ævidögum sínum heyrðu aðeins afbakað fagnaðarerindi.
Hún gefur líka góðar vonir um annað tækifæri handa
þeim, sem heyrt hafa fagnaðarerindið, en hafnað því.
Þessi tvö síðustu, tælandi atriði þessa sjónarmiðs, eru
mikils virði fólki, sem misst hefir ástvini, er dóu án iðr-
unar. Þannig fær þessi getgátu-guðfræði gildi sitt.
Þar sem hin nýja alsælutrúarstefna hefir á sér blæ af
fagnaðarerindinu, af því að hún á rætur sínar að rekja í
biblíulegum hugtökum, og af því að hún er svo aðlaðandi,
ógnar hún öllu fagnaðarerindinu. Hætturnar, sem henni
eru samfara, eru sameiginlegar öllum tegundum alsælu-
trúarkenninga.
Fyrsta hættan er: skilyrðislaus neitun á frjálsræði
mannsins til að velja eða hafna sambandi við Guð. Ef
menn trúa því, að Guð þvingi manninn með valdi eða
beiti hann brögðum, þá finnst meirihlutanum í stjórn-
málaflokkum eða trúflokkum sér frjálst að beita þving-
un og brögðum til þess að láta hlýða sér. Stofnanir og
menn hafa stundum ekki greint á milli sjálfra sín og hins
Almáttuga, svo að skoðanir þeirra á Guði hafa komið
fram í samskiptum þeirra við aðra menn.
Önnur hættan, sem evangeliskur kristindómur er í, er
á sviði kennivaldsins. í nafni biblíulegra trúarhugmynda
um alræði Guðs og náð, er afneitað skýrum og ákveðnum
kenningum Krists um hjálpræði, náð og eilífan dóm hinna
glötuðu. Það, að neita gildi fullyrðinga, sem guðspjöllin
tileinka Jesú Kristi, viðvíkjandi synd og dómi hinna iðr-
unarlausu, er annaðhvort að neita kennivaldi Krists eða
áreiðanleik þeirra, sem rituðu kenningar hans.
H.in þriðja ógnun hinnar nýju alsælutrúar, beinist að
þeim, sem fyrir utan standa. Þótt fáir menn nú á dögum
taki við Kristi sem frelsara sínum vegna ótta við eilífa
hegningu, þá er það þó til, að hann ýti á eftir mönnum
að velja Jesúm Krist nú, til þess að þeir verði eilífa lífsins
aðnjótandi. Það, að fullv.issa alla menn um, að þeir séu
frelsaðir (endurleystir) nú, er að fjarlægja þessa hvöt
til að velja Krist. Þetta er óhjákvæmileg afleiðing þessar-
ar (alsælu) kenningar. Heyrið nú orð eins leiðtoga í ev-
angeliskri kirkjudeild:
„Hefir þú fagnaðarerindi handa öllum mönnuin, handa hinum
arðrændu og hinum óréttlátu, handa hinum heilögu og syndurunt,
handa hinum trúræknu og hinum trúlausu, handa vantrúarmannin-
um, sem gefið hefir upp kristna trú? Eða er þitt fagnaðarerindi
aðeins handa þeim, sem hlýða, aðeins handa þeim, sem ákveða sig,
aðeins handa þeim, sem tilbiðja, svo að þitt fagnaðarerindi er tak-
markað í gæðum sínum, látið fela í sér nýtt lögmál fremur en nýtt
fagnaðarerindi, trúarbrögð, grundvölluð á verkum mannsins frernur
en á náðarverki Guðs?“
Fjórða aðalsvið lífs og starfs sannkristinna manna, sem
alsælutrúin nýja hefír áhrif á, er boðun fagnaðarerindis-
ins. Alsælutrúin beinir kirkjudeildum frá því hlutverki
að leita glataðra manna, en beinir þeim að vonlausri til-
raun í þá átt að hafa áhrif á samfélög manna innan þjóð-
félagsins án endurfæðingar einstaklingsanna, sem mynda
þau samfélög. Heyrið aftur orð leiðtogans fyrrnefnda:
„Eftir gamalli venju höfum við stefnt að því að fá einstaklinga,
karla og konur, til að játast Jesú Kristi í trú og hlýðni og að ganga
í söfnuð. En kall fagnaðarerindisins er að fá svar og ákvörðun
hinna ýmsu samfélaga í heiminum, svo sem háskólans í Missisippi,
Bandaríska Stálhringsins, Ameríska læknafélagsins og guðfræði-
skóla sökum samfélags-lífs þeirra og „þjóðfélagslegrar siðfræði,“
þar sem þau verka sem félagslegir kraftar, sem ná út til alls þjóð-
félagsins."
Þegar sú afstaða hefir verið tekin, að Iitið er á alla menn
sem endurleysta (frelsaða) menn, hver svo sem ákvörðun
þeirra sjálfra er í málinu, þá er lítið eftir handa trúboð-
anum að gera annað en boða félagslegar umbætur. Skop-
lega hliðin á þessu er sú, að sé starfsskrá alsælutrúarstefn-
unnar fylgt nógu lengi, munu kirkjurnar tæmast af því
fólki, sem ætti að vinna að uppbyggingu þjóðfélagsins
vegna kærleika síns til Krists og manna.
Skilningur ó brýnni nauðsyn hverfur.
Safnaðarhirðar og leikmenn í staðbundnum söfnuðuni
munu óhj ákvæmilega missa ábyrgðartilfinningu sína gagn-
vart glötuðu fólki, ef þeir aðhyllast hina nýju alsælutrúar-
stefnu. Með glötun ábyrgðartilfinningar mun fylgja skort-
ur á tilfinningu gagnvart nauðsyn þess að ná til þeirra,
sem sjálfir hafa aldrei tekið ákvörðun. Og í þjóðfélagi,
sem hraðbreytist eins og okkar þjóðfélag gerir, munu
margir söfnuðir verða hættir að vinna fólk fyrir Krist
innan minna en áratugs, ef tilfinningin gagnvart nauðsyn
þess glatast. Ef hin nýja alsælutrú nær útbreiðslu í gömlu
mótmælendakirkjunum, þar sem henni er bezt tekið, þa