Norðurljósið - 01.01.1967, Síða 186
186
NORÐURLJ ÓSIÐ
voru mér sérstakt áhugaefni. Ég las allar venjulegar bækur eftir
fríhyggjumenn, svo sem Paine, Voltaire, Ingersoll og aðra. Ég
tók höndum saman við aðra vantrúarmenn, og ég varð brátt at-
hafnasamur starfsmaður. Snemma á unglingsárum fór ég að
flytja fyrirlestra gegn trúarbrögðum .... Ég tók að ferðast um
landið, flutti fyrirlestra og tók þátt i kappræðum í mörgum stór-
borgum ....
I Chicago hitti ég mann, Martin S. Charles að nafni, sem varð
starfsbróðir minn og óaðskiljanlegur félagi í guðleysinu . ... A
mörgum stöðum í Ameríku finnast enn félög vantrúar- eða frí-
hyggjumanna, sem stofnuð voru af Charles og Underwood. Arið
1931 stofnuðum við „Guðleysisaldar útgáfufélagið,“ sem hafði
sínar aðalstöðvar í San Francisko. Við prentuðum og dreifðum
út þúsundum eintaka af smáritum og flugritum .... ásamt mán-
aðarriti, sem hét „Guðlausi heimurinn.“ Martin S. Charles var
eigandi og útgefandi þessa tímarits, en ég var aðstoðarritstjóri
og útgáfustjóri.
Þá hélt sorgin innreið sína í ævi Gharlesar vinar míns. Hann
missti konuna og varð niðurbrotinn og óhuggandi. Hann missti
brátt allan áhuga fyrir starfi okkar og varð heltekinn þunglyndi.
Hann fór að ráfa markmiðslaust um landið í árangurslausri leit
að hugarléfcti. Hann sá að lokum enga leið út úr þessu nema
sjálfsmorð. Þrisvar sinnum greip ég fram í og bjargaði lífi
hans ....
Eg ákvað að skreppa burt í nokkra daga úr borginni og heim-
sækja fólk mitt í Oregon. Ég var aðeins fáa daga og óttaðist, að
ég fyndi vin minn látinn, þegar ég kæmi heim. Hann hafði líka
búizt við að verða dauður, því að hann hafði gefið fyrirmæli
um, að ég ætti að sjá um jarðarför hans á sannan guðleysingja-
hátt. I engum kringumstæðum mátti nokkur þjónn fagnaðar-
erindisins segja nokkurt orð yfir líkinu, eða, skrifaði hann:
„mun ég rísa upp og kalla hann lygara.“ Samt sem áður var
Charles ekki dáinn. í rauninni var hann bráðlifandi! En mest
allra undra var það, að hann liafði fundið Guð.
Um kvöldið, sem ég kom heim, hélt ég útisamkomu á horni 10.
strætis og Broadway. Frammi fyrir mörg hundruð manns gerði
ég lastmæla árás á trúarbrögðin, guðlausum áheyrendum til
mikillar ánægju. Einn af mínum áheyrendum var ekki ánægður.
Það var vinur minn Martin S. Charles, sem hafði heyrt, að ég
hefði komið um morguninn og hafði leitað mín nálega allan
daginn. Er ræðu minni lauk, gekk ég til hans, þar sem hann stóð